میمونه دختر حارث بن حزن: تفاوت میان نسخه‌ها

نسب کامل او را «میمونة بنت حارث بن حزن بن بُجَیر بن الهَزم بن رُوَیبَة بن عبدالله بن هلال بن عامر بن صعصعه» دانسته‌اند و مادرش را نیز هند دختر عوف بن زهیر یا خوله بنت عمرو بن کعب معرفی کرده‌اند.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۹۶م، ج۱، ص۴۴۴.</ref> ابن حجر عسقلانی گفته است نام او «بَرّة» بود و پیامبر پس از ازدواج، نام او را به میمونه تغییر داد.<ref>ابن حجر عسقلانی، الإصابة، ج۸، ص۴۸</ref>

یکی از خواهران او به نام ام‌الفضل، همسر [[عباس بن عبدالمطلب|عباس]] عموی [[پیامبر(ص)]]<ref>تاریخ طبری، ج۱۱، ص۶۲۳ و انساب الاشراف، ج۱، ص۴۴۶</ref> و خواهر دیگر او، مادر [[خالد بن ولید]] است. همچنین [[ام المؤمنین]] [[زینب بنت خزیمه]]<ref>الاستیعاب، ج۴، ص۱۹۰۸؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۹۶م، ج۱، ص۴۲۹.</ref> و نیز [[اسماء بنت عمیس]]، همسر [[جعفر بن ابی طالب]] و سلامه(سلمی) بنت عمیس، همسر [[حمزه بن عبدالمطلب]] خواهران مادری او هستند.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ج۲، ص۳۰۰.</ref> بر این اساس، او خاله خالد بن ولید و ابن عباس است.

رسول خدا(ص) در حدیثی، از میمونه، ام الفضل و اسماء بنت عمیس به عنوان «اخوات مؤمنات» نام برده است.<ref>الاستیعاب، ج۴، ص۱۹۰۹.</ref>

در [[سال ۷ هجری]] هنگامی که پیامبر(ص) به همراه سایر مسلمانان برای انجام [[عمرة القضا]] راهی مکه شدند،<ref>تاریخ طبری، ج۳، ص۲۵ </ref> میمونه از بزرگی و هیبت مسلمانان در شگفت شد و به رسول خدا علاقه پیدا کرد.<ref>عایشه بنت الشاطی؛ نساء النبی، ص۲۳۱ – ۲۳۲.</ref> او این موضوع را با خواهرش ام الفضل، همسر [[عباس بن عبدالمطلب]] در میان گذاشت و عباس نیز این مسأله را به اطلاع پیامبر رساند. پیامبر، [[جعفر بن ابی طالب]] را جهت خواستگاری به سوی او فرستاد.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۹۹۶م، ج۱، ص۴۴۶.</ref> نقل شده هنگامی که خبر خواستگاری رسول خدا(ص) به او رسید، سوار بر شترش بود. در این هنگام از سر شادمانی فریاد برآورد: ''«<big>شتر و کسی که سوار آن است، از آنِ خدا و رسولش باد.</big>»''<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۶۴۶.</ref> از این رو آیه ۵۰ [[سوره احزاب]] در مورد او نازل شد:

میمونه اختیار ازدواج خود را به [[عباس بن عبدالمطلب|عباس]] عموی پیامبر(ص) سپرد. عباس نیز پس از انجام عمره القضا در منطقه سرف در ده میلی مکه میمونه را به همسری پیامبر(ص) درآورد<ref>ابن سعد، الطبقات ‏الكبرى،۱۹۹۰م، ج‏۸، ص۱۰۴</ref> و چهارصد درهم<ref>سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد، ج۲، ص۶۴۶ </ref> و به نقلی پانصد درهم<ref>تاریخ طبری، ج۱۱، ص۶۱۱.</ref> را مهریه‌اش قرار داد. گفته شده او خود را به پیامبر هبه کرد و مهریه‌ای از ایشان طلب نکرد.<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۶۴۶؛ تاریخ طبری، ج۱۱، ص۶۱۱ </ref>

پیامبر پس از ازدواج با میمونه، تصمیم گرفت به مناسبت این عروسی، مهمانی ترتیب دهد و بزرگان و خویشان میمونه را به این مهمانی دعوت کند؛ ولی [[قریش]] این دعوت را نپذیرفتند و متذکر شدند که مهلت سه روزه پیامبر برای اقامت در مکه پایان یافته است، از این رو خواستار خروج وی و سایر مسلمانان از مکه شدند.<ref> دلائل النبوه، ج۴، ص۳۳۰.</ref> پیامبر(ص) از مکه خارج شد و به غلام آزاد شده خود [[ابورافع]] دستور داد تا میمونه را نزد او آورد.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۹۹۰م، ج۲، ص۹۳.</ref> بدین ترتیب مراسم عروسی در خارج از مکه در منطقه‌ای به نام «سَرَف» در بین راه مکه و مدینه انجام شد<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۶۴۶؛ تاریخ طبری، ج۱۱، ص۶۱۱.</ref> و سپس میمونه به همراه رسول خدا به سوی مدینه رهسپار شد.

درباره زمان ازدواج پیامبر(ص) با میمونه اختلاف نظر وجود دارد، برخی این ازدواج را در زمانی دانسته‌اند که پیامبر برای عمرة القضا احرام بسته بود اما گزارش‌های بسیاری نیز هست که بر اساس آن، رسول خدا(ص) ميمونه را در [[ماه شوال]] سال عمره قضاء پيش از آنكه براى عمره احرام ببندد براى خود عقد كرد و در منطقه [[سرف]] با او عروسى كرد.<ref>ابن سعد، الطبقات ‏الكبرى، ج‏۸، ص۱۳۶</ref> بنابراین ازدواج وی و حتی عروسی قبل از احرام بستن در عمره القضاء بوده است. از [[صفيه دختر شيبه]] پرسیدند آيا رسول خدا(ص) در حالى كه براى عمره احرام بسته و محرم بود ميمونه را عقد کرد؟ گفت: نه، به خدا سوگند رسول خدا او را در حالى عقد کرد كه هيچ كدام محرم نبودند.<ref>ابن سعد، الطبقات ‏الكبرى، ج‏۸، ص۱۳۷</ref> این مسئله تا بدان جا محل بحث  بوده که [[عمر بن عبدالعزیز]] به یکی از [[صحابه]] نامه می‌نویسد و در این مورد از وی سوال می‌کند. او در پاسخ می‌گوید: پيامبر(ص) در حالى كه محرم نبود از او خواستگارى نمود و در حالى كه محرم نبود با او زفاف كرد.<ref>ابن سعد، الطبقات الكبرى، ج‏۸، ص۱۳۷</ref>

:::'''رسول خدا(ص) فرمود: علی نشانه حق و پرچم هدایت است. علی شمشیر خداست که بر کافران و منافقان آخته است. هر که او را دوست بدارد، به دوستی من وی را دوست داشته و هرکه با وی دشمنی کند به دشمنی من با وی دشمن شده و هرکه من یا علی را دشمن دارد، در حالی خدا را ملاقات می‌کند که او را حجتی نباشد.'''<ref>شیخ طوسی، امالی، ص۵۰۵-۵۰۶</ref>

میمونه احادیثی از پیامبر(ص) روایت کرده است. راوی اصلی روایت‌های او خواهرزاده‌اش یزید بن أصمّ است.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۹۹۰م، ج۱، ص۳۲۳.</ref> افزون بر او، ابن عباس،<ref>سنن نسائی، ج۱، ص۲۰۴.</ref> و دیگران نیز از او روایاتی نقل کرده‌اند. در کتاب‌های [[صحیح مسلم]] و [[صحیح بخاری|بخاری]] از او حدیث نقل شده است.<ref>عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۲، ص۲۱۵.</ref>

در سال وفات میمونه اختلاف است.  بنا بر نقل طبری و ابن‌سعد او در [[سال ۶۱ هجری قمری]] در سن ۸۰ یا ۸۱ سالگی از دنیا رفت و بر این اساس، آخرین همسر پیامبر بود که رحلت کرد.<ref>تاریخ طبری، ج۱۱، ص۶۱۱؛ ابن سعد، طبقات الکبری، ۱۹۹۰م، ج۸، ص۱۱۱.</ref> ولی بنابر قولی دیگر، میمونه در [[سال ۵۱ هجری قمری]] پس از بازگشت از سفر [[حج]]، در منطقه سرف از دنیا رفت.<ref>علامه عسکری، نقش عایشه در اسلام، ج۱، ص۶۲.</ref> [[ابن عباس]] بر پیکر وی نماز خواند<ref>الاستیعاب، ج۴، ص۱۹۱۸ </ref> و او را طبق وصیتش همانجا (که محل ازدواج او با رسول خدا(ص) بود)، به خاک سپردند.<ref>المحبر، ص۹۲</ref>

* بلاذری، احمد بن داود، انساب الاشراف، تحقیق سهیل زکار و ریاض زرکلی، بیروت، دارالفکر، چاپ اول، ۱۹۹۶م.

* ابن عبدالبر، الاستیعاب، تحقیق علی محمد البجاوی، بیروت،‌ دار الجیل، چاپ اول، ۱۹۹۲م.

* عایشه بنت الشاطی، نساء النبی، بیروت،‌ دار الکتاب العربی، ۱۹۸۵م.

* بیهقی، احمد بن حسین، دلائل النبوه، بیروت، دارالکتب العلمیه، چاپ اول، ۱۴۰۵ق.

* شیخ طوسی، امالی طوسی، قم، انتشارات دارالثقافه، ۱۴۱۴ق.

* ابن حبیب بغدادی، المحبّر، تحقیق ایلزه لیختن شتیتر، بیروت،‌ دار الافاق الجدیدة، بی‌تا.

* مسلم نیشابوری، صحیح، بیروت، دارالفکر.

* نسائی، سنن نسائی، بیروت، دارالفکر، چاپ اول، ۱۹۳۰م.

  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->ندارد

  | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل