کاربر ناشناس
بیان السعادة فی مقامات العبادة (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
بیان السعادة فی مقامات العبادة (کتاب) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲ دسامبر ۲۰۱۴، ساعت ۱۵:۰۹
، ۲ دسامبر ۲۰۱۴بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Lohrasbi جزبدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Lohrasbi بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{در دست ویرایش ۲|ماه=آذر|روز=۱۵|سال=۱۳۹۳|چند = 2}} | {{در دست ویرایش ۲|ماه=آذر|روز=۱۵|سال=۱۳۹۳|چند = 2}} | ||
بیان | '''بیان السعادة'''، تفسیر عرفانی و شیعی قرآن به عربی تألیف [[حاج ملا سلطان محمد گنابادی]]. نام کامل آن بیان السعادة فی مقامات العبادة است. | ||
بیان السعادة علاوه بر جنبه‌های [[عرفان|عرفانی]]، جنبه‌های [[روایت|روایی]]، [[فقه|فقهی]]، فلسفی، کلامی و ادبی نیز دارد. از جنبۀ نقلی و روایی و بحث دربارۀ شان نزول [[آیه|آیات]]، مباحث مستوفایی دارد و عمدۀ اقوال و مطالب منقول در آن مستند به احادیث و اخبار مروی از [[پيامبر اكرم(ص)|پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه وآله وسلّم]] و [[ائمه اطهار|ائمه اطهار علیهم السلام]] است. | بیان السعادة علاوه بر جنبه‌های [[عرفان|عرفانی]]، جنبه‌های [[روایت|روایی]]، [[فقه|فقهی]]، فلسفی، کلامی و ادبی نیز دارد. از جنبۀ نقلی و روایی و بحث دربارۀ شان نزول [[آیه|آیات]]، مباحث مستوفایی دارد و عمدۀ اقوال و مطالب منقول در آن مستند به احادیث و اخبار مروی از [[پيامبر اكرم(ص)|پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه وآله وسلّم]] و [[ائمه اطهار|ائمه اطهار علیهم السلام]] است. | ||
== معرفی == | |||
== معرفی == | |||
بیان السعادة، تفسیر عرفانی و شیعی قرآن به عربی، تألیف حاج ملاسلطان محمد گنابادی (۱۲۵۱ـ۱۳۲۷)، ملقّب به سلطان علیشاه و مشهور به سلطانعلی گنابادی، از اقطاب متأخر [[سلسله نعمت اللهی|سلسلۀ نعمت اللهی]] است و نام کامل آن بیان السعادة فی مقامات العبادة است. مؤلف آن را به نام مرشد خود، حاج محمدکاظم اصفهانی ملقب به سعادت علیشاه، نوشته است.<ref>تابنده، ص۱۹۵؛ معصوم علیشاه، ج ۳، ص۵۴۰</ref> اهمیت این تفسیر از آن روست که یگانه تفسیر کامل قرآن به مذاق عرفانی [[شیعه]] است که برجای مانده است. سبب نگارش آن، چنانکه در مقدمه‌اش<ref>ج ۱، ص۲</ref> آمده، جمع آوری لطایف و نکات نغزی بوده که در اشارات قرآن و تلویحاتِ اخبار یافته و پیش از آن نه در کتابی دیده و نه از کسی شنیده بوده است. این تفسیر نیز، مانند اغلب آثار سلطان علیشاه، با مقدمه‌ای در حقیقت علم و علائم آن و جهل مرکب و ملازمت علم و عمل آغاز شده؛ سپس مؤلف مطالب جامعی دربارۀ قرآن و فضیلت آن، تفسیر، تنزیل و تأویل قرآن و دیگر مقدمات لازم برای [[تفسیر قرآن]] بیان کرده<ref>ج ۱، مقدمه، ص۳ـ۲۱</ref> و آن گاه به تفسیر تمامی آیات پرداخته است. البته گاه نیز، در ضمن تفسیر، به تناسب موضوع، مقالات مستقلی (غالباً عرفانی) تحت عنوان «تحقیق» نوشته است. | |||
مدار این تفسیر بر حول مفهوم وَلایت به معنای عرفانی و شئون و جوانب مختلف آن است. چنانکه در آن، آیات راجع به [[کفر]] و [[ایمان]]، به کفر و ایمان نسبت به مقام ولایت تفسیر شده است.<ref>ج ۱، ص۲۲۳، مقدمۀ سلطان حسین تابنده، ص ه</ref> همچنین، مؤلف برای کلمۀ «رب» دو تعبیر به دست می‌دهد: یکی «ربّ مطلق» که مقام الوهیت است، دیگر «ربّ مضاف» که منظور از آن مقام ولایت است که ظهور ربّ مطلق باشد.<ref>ج ۱، ص۶۳</ref> از آنجا که مفسّر اساس مذهب شیعه را پیروی از همین اصل می‌داند و به اتحاد ذاتی تصوف حقیقی و تشیع به معنای وَلَوی آن قائل است، کسانی را که از بُعد عرفانی تشیع غافل‌اند، دربارة گرایش این تفسیر، دچار تردید می‌کند؛ چنانکه صاحب التفسیر والمفسّرون<ref>ذهبی، ج ۲، ص۱۹۲ـ۲۰۳،۲۲۶</ref> در این که بیان السعادة را در شمار تفاسیر [[صوفیه]] ذکر کند یا تفاسیر شیعه، مردد است. تعصّب و جانبداری سختِ حاج ملاسلطان محمد در مذهب تشیع به حدی بود که در چاپ دوم تفسیر، به اجازۀ خود او، قسمت‌هایی که ممکن بود موجب اختلاف میان شیعه و سنی شود، به منظور تقریب و حفظ وحدت مذاهب اسلامی، تعدیل شد.<ref>ج ۱، مقدمۀ سلطان حسین تابنده، ص ید</ref> | |||
==پانویس == | |||
{{پانویس}} | |||
== پیوند به بیرون == | == پیوند به بیرون == | ||
* منبع مقاله: [http://lib.eshia.ir/23019/5/2335 دانشنامه جهان اسلام، ج۵] | * منبع مقاله: [http://lib.eshia.ir/23019/5/2335 دانشنامه جهان اسلام، ج۵] | ||