پرش به محتوا

مرقد حر بن یزید ریاحی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mahboobi
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mahboobi
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۱: خط ۱۱:
| مختصات =
| مختصات =
| مذهب =
| مذهب =
| پایه‌گذاری‌شده در = در ۳۷۰ق به دستور [[عضدالدوله دیلمی]]
| پایه‌گذاری‌شده در = ۳۷۰ق به دستور [[عضدالدوله دیلمی]]
| پایه‌گذار =
| پایه‌گذار =
| گرداننده =
| گرداننده =
خط ۳۴: خط ۳۴:
| ویژگی‌های دیگر =
| ویژگی‌های دیگر =
| پانویس = }}
| پانویس = }}
'''آرامگاه حرّ بن یزید ریاحی''' در ۹ کیلومتری شهر کربلا در نزدیک منطقه‌ای به نام کمالیه.
'''مرقد حرّ بن یزید ریاحی''' در ۹ کیلومتری شهر [[کربلا]] در نزدیک منطقه‌ای به نام کمالیه.


==جغرافیا==
==جغرافیا==
خط ۴۰: خط ۴۰:


==تاریخچه==
==تاریخچه==
* مرقد حر در ۳۷۰ق به دستور عضدالدوله دیلمی ساخته شد.
* مرقد حر در ۳۷۰ق به دستور [[عضدالدوله دیلمی]] ساخته شد.
* در ۹۱۴ق شاه اسماعیل صفوی، که خود به زیارت این آستان رفته بود، به تجدید بنای آن پرداخت.
* در ۹۱۴ق [[شاه اسماعیل صفوی]]، که به زیارت مرقد حرّ رفته بود، به تجدید بنای آن پرداخت.
* ناصر الدین شاه، که آن جا را زیارت کرد، از خرابی و وضع نامطلوب و نگه‌داری بد آن بقعه به مدحت پاشا، حاکم کربلا، گلایه کرد و برای تعمیر و نگه‌داری بهتر آن سفارش‌هایی کرد.<ref>قائدان،عتبات عالیات عراق، ص ۱۴۷ ۱۴۶</ref>
* [[ناصر الدین شاه]] پس از زیارت مرقد حرّ، از خرابی و وضع نامطلوب و نگه‌داری بد آن بقعه به مدحت پاشا، حاکم کربلا، گلایه کرد و برای تعمیر و نگه‌داری بهتر آن سفارش‌هایی کرد.<ref>قائدان،عتبات عالیات عراق، ص ۱۴۷ ۱۴۶</ref>
* در سال ۱۳۳۰ ه‍.ق (۱۹۱۲ م) «آغا حسین خان شجاع السلطان همدانی» دست به کار تعمیر گنبد این بنا شد. وی هم چنین نمای خارجی گنبد را کاشی کاری کرد. در فاصله‌های زمانی مختلف نیز زیباسازی و تعمیراتی در این بنا، به خصوص در ایوان این عمارت صورت گرفت.<ref>انصاری، معماری کربلا در گذر تاریخ، ص ۱۲۶</ref>
* در سال ۱۳۳۰ ه‍.ق (۱۹۱۲ م) «آغا حسین خان شجاع السلطان همدانی» دست به کار تعمیر گنبد این بنا شد. وی همچنین نمای خارجی گنبد را کاشی کاری کرد.<ref>انصاری، معماری کربلا در گذر تاریخ، ص ۱۲۶</ref>
* در فاصله‌های زمانی مختلف نیز زیباسازی و تعمیراتی در این بنا، به خصوص در ایوان این عمارت صورت گرفت.<ref>انصاری، معماری کربلا در گذر تاریخ، ص ۱۲۶</ref>


==معماری مرقد==
==معماری مرقد==
[[پرونده:حرم حر.jpg|بندانگشتی|230px|آرامگاه حربن یزید ریاحی از نمایی دیگر]]
[[پرونده:حرم حر.jpg|بندانگشتی|230px|آرامگاه حربن یزید ریاحی از نمایی دیگر]]
[[پرونده:ضریح حر بن یزید ریاحی.jpg|بندانگشتی|230px|[[ضریح]] مرقد حر بن یزید ریاحی]]
[[پرونده:ضریح حر بن یزید ریاحی.jpg|بندانگشتی|230px|[[ضریح]] مرقد حر بن یزید ریاحی]]
مساحت مرقد حرّ حدود ۵۸۰ متر مربع است. ضریح و اتاقی که پیرامون آن است در میانه این عمارت قرار دارد. ضریح که صندوقی مشبک از جنس نقره است در وسط این اتاق واقع است. گنبدی که بر فراز ضریح قرار دارد، با ۷ متر قطر، دارای ارتفاعی ۱۰ متری از سطح زمین حرم است. نمای خارجی این گنبد کاشی کاری شده است. بر ضریح و اتاق پیرامون آن رواقی احاطه دارد که ارتفاع سقف آن به ۵ متر می‌رسد. در قسمت پیشین عمارت حرم، ایوانی وسیع قرار دارد که طول آن ۲۶ متر و عرض آن ۳ متر است. بالای این ایوان طاق‌هایی نوک تیز خودنمایی می‌کنند که طاق میانی از طاق‌های مجاور دیگر بزرگ‌تر است. این طاق‌ها بر ستون‌هایی تکیه دارند که بر پایه‌هایی دایره‌ای شکل استوارند. نمای خارجی طاق‌ها کاشی کاری شده است.
مساحت مرقد حرّ حدود ۵۸۰ متر مربع است. ضریح و اتاقی که پیرامون آن است در میانه این عمارت قرار دارد. ضریح که صندوقی مشبک از جنس نقره است در وسط این اتاق واقع است. گنبدی که بر فراز ضریح قرار دارد، با ۷ متر قطر، دارای ارتفاعی ۱۰ متری از سطح زمین حرم است. نمای خارجی این گنبد کاشی کاری شده است. بر ضریح و اتاق پیرامون آن رواقی احاطه دارد که ارتفاع سقف آن به ۵ متر می‌رسد. در قسمت پیشین عمارت حرم، ایوانی قرار دارد که طول آن ۲۶ متر و عرض آن ۳ متر است. بالای این ایوان طاق‌هایی نوک تیز قرار دارد که طاق میانی از طاق‌های مجاور دیگر بزرگ‌تر است. این طاق‌ها بر ستون‌هایی تکیه دارند که بر پایه‌هایی دایره‌ای شکل استوارند. نمای خارجی طاق‌ها کاشی کاری شده است.


در اطراف حرم صحن وسیعی وجود دارد که از چهار طرف اتاق‌هایی با ایوان‌های کوچک بر آن مشرف هستند. بر فراز هریک از این ایوان‌ها نیز طاق‌هایی نوک تیز قرار دارد. این اتاق‌ها و ایوان‌ها به منظور استراحت زائران به کار می‌روند. صحن آرامگاه حر دو در ورودی دارد که یکی در قسمت روبه رو و دیگری، سمت چپ واقع است.<ref>انصاری، معماری کربلا در گذر تاریخ، ص ۱۲۷</ref>
در اطراف مرقد، صحن وسیعی وجود دارد که از چهار طرف اتاق‌هایی با ایوان‌های کوچک بر آن مشرف هستند. بر فراز هریک از این ایوان‌ها نیز طاق‌هایی نوک تیز قرار دارد. این اتاق‌ها و ایوان‌ها به منظور استراحت زائران به کار می‌روند. صحن آرامگاه حرّ دو در ورودی دارد که یکی در قسمت روبه رو و دیگری در سمت چپ واقع است.<ref>انصاری، معماری کربلا در گذر تاریخ، ص ۱۲۷</ref>


==نبش قبر حرّ توسط شاه اسماعیل==
==نبش قبر حرّ توسط شاه اسماعیل==
شاه اسماعیل روزی که به قصد زیارت حرم مطهر امام‌حسین علیه‌السلام به کربلا رفت شنید برخی از شیعیان در مورد حر بدگمان‌اند. به سوی قبر حر رفت و دستور داد تا قبر وی را باز کنند. جنازه تازه حر را در قبر دید و گویی هم‌اکنون کشته شده است. بر سر او دستمالی بسته شده بود که امام‌حسین علیه‌السلام با دست مبارکش بر روی پیشانی حر بسته بود. خواست تا آن را برای تبرک بردارد. دستور داد آن دستمال را باز کردند؛ خون از زخم پیشانی حر سرازیر شد. زخم را با دستمال دیگری بستند، ولی نتوانستند جلوی خون‌ریزی را بگیرند. آنان دریافتند که خون‌ریزی را فقط با دستمال قبلی می‌توان متوقف کرد. پس شاه اسماعیل برای تبرک و تیمن، تکه‌ای از آن را برداشت و باقی آن را بر روی زخم پیشانی حر بستند و خون‌ریزی متوقف شد. با این حادثه اعتقاد شاه اسماعیل و آنها که این ماجرا را دیدند، درباره حر فزونی گرفت. جسد مطهر حر را به قبر بازگرداندند و شاه اسماعیل دستور داد که قبر او را بازسازی کنند و خادمی برای آن تعیین نمود و موقوفاتی را نیز به آن اختصاص داد.<ref>جزائری، الانوار النعمانیة، ج ۳، ص ۲۶۶ـ۲۶۵</ref>
[[شاه اسماعیل صفوی|شاه اسماعیل]] روزی که به قصد زیارت [[حرم امام‌حسین (ع)]] به کربلا رفته بود، شنید که برخی از شیعیان در مورد حرّ بدگمان‌اند. به سوی قبر حرّ رفت و دستور داد تا قبر وی را باز کنند. جنازه تازه حر را در قبر دید و گویی هم‌اکنون کشته شده است. بر سر او دستمالی بسته شده بود که امام‌حسین (ع) با دست خود بر روی پیشانی حرّ بسته بود. شاه اسماعیل خواست تا آن را برای تبرک بردارد. دستور داد آن دستمال را باز کردند؛ خون از زخم پیشانی حرّ سرازیر شد. زخم را با دستمال دیگری بستند، ولی نتوانستند جلوی خون‌ریزی را بگیرند. آنان متوجه شدند که خون‌ریزی را فقط با دستمال قبلی می‌توان متوقف کرد. پس شاه اسماعیل برای تبرک، تکه‌ای از آن را برداشت و باقی آن را بر روی زخم پیشانی حرّ بستند و خون‌ریزی متوقف شد. با این حادثه اعتقاد شاه اسماعیل و آنها که این ماجرا را دیدند، درباره حر فزونی گرفت. جسد حرّ را به قبر بازگرداندند و شاه اسماعیل دستور داد که قبر او را بازسازی کنند و خادمی برای آن تعیین نمود و موقوفاتی را نیز به آن اختصاص داد.<ref>جزائری، الانوار النعمانیة، ج ۳، ص ۲۶۶ـ۲۶۵</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
کاربر ناشناس