کاربر ناشناس
ابولهب: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mahboobi (صفحه‌ای جدید حاوی «'''در حال ویرایش ...''' عبدالعُزّی بن عبدالمطلب بن هاشم بن عبدمناف(د2ق/623م) عموی پ...» ایجاد کرد) |
imported>Mahboobi جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''در حال ویرایش ...''' عبدالعُزّی بن عبدالمطلب بن هاشم بن عبدمناف(د2ق/623م) عموی پیامبر(ص) و یکی از سرسخت ترین دشمنان آن حضرت. | '''در حال ویرایش ...''' عبدالعُزّی بن عبدالمطلب بن هاشم بن عبدمناف(د2ق/623م) عموی پیامبر(ص) و یکی از سرسخت ترین دشمنان آن حضرت. | ||
==کنیه و نسب== | ==کنیه و نسب== | ||
ابولهب در اصل به ابوعتبه کنیه داشت ولی پدرش عبدالمطلب او را به سبب زیبایی و گلگونی چهره ابولهب می خواند(کلبی ص 28 ابن سعد ج 1 ص 93) مادرش لُبنی دختر هاجر بن عبدمناف از قبیله خزاعه بود(همانجاها ابن هشام ج 1 ص 118 و 115) | ابولهب در اصل به ابوعتبه کنیه داشت ولی پدرش عبدالمطلب او را به سبب زیبایی و گلگونی چهره ابولهب می خواند(کلبی ص 28 ابن سعد ج 1 ص 93) مادرش لُبنی دختر هاجر بن عبدمناف از قبیله خزاعه بود(همانجاها ابن هشام ج 1 ص 118 و 115) | ||
==پیش از اسلام== | ==پیش از اسلام== | ||
از زندگی ابولهب پیش از ظهور اسلام آگاهی دقیقی در دست نیست اما احتمالا همچون بیشتر قریشیان به بازرگانی اشتغال داشت و چنانکه از آیه 2 سوره مسد بر می آید ثروتی نیز اندوخته بود ابولهب به سرقت گنجینه کعبه متهم شد و گفته اند بدین سبب قریشیان خواستند تا دست او را قطع کنند ولی منسوبان مادری او مانع شدند(ابن درید ص 121 ابن حبیب ص 64ـ60، ابن قتیبه ص 125 طبری ج 1 ص 1135ـ1134) و برادر او ابوطالب از این ماجرا سخت برآشفته بود(ابن حبیب ص 62) | از زندگی ابولهب پیش از ظهور اسلام آگاهی دقیقی در دست نیست اما احتمالا همچون بیشتر قریشیان به بازرگانی اشتغال داشت و چنانکه از آیه 2 سوره مسد بر می آید ثروتی نیز اندوخته بود ابولهب به سرقت گنجینه کعبه متهم شد و گفته اند بدین سبب قریشیان خواستند تا دست او را قطع کنند ولی منسوبان مادری او مانع شدند(ابن درید ص 121 ابن حبیب ص 64ـ60، ابن قتیبه ص 125 طبری ج 1 ص 1135ـ1134) و برادر او ابوطالب از این ماجرا سخت برآشفته بود(ابن حبیب ص 62) | ||
==روابط با پیامبر== | ==روابط با پیامبر== | ||
===پیش از بعثت=== | ===پیش از بعثت=== | ||
روابط پیامبر و ابولهب تا پیش از بعثت عادی و حسنه بوده است چون پیامبر دو دختر خود رقیه و ام کلثوم را به ازدواج عتبه و عتیبه پسران ابولهب درآورده بود(ر.ک: ابن سعد ج 8 ص 37ـ36 بلاذری ج 1 ص 123ـ122) و همچنین کنیز ابلهب ثوبیه مدتی پیش از حلیمه سعدیه پیامبر را در کودکی شیر داده بود( ابن سعد ج 1 ص 108 بلاذری ج 1 ص 96 یعقوبی ج 2 ص 9) | روابط پیامبر و ابولهب تا پیش از بعثت عادی و حسنه بوده است چون پیامبر دو دختر خود رقیه و ام کلثوم را به ازدواج عتبه و عتیبه پسران ابولهب درآورده بود(ر.ک: ابن سعد ج 8 ص 37ـ36 بلاذری ج 1 ص 123ـ122) و همچنین کنیز ابلهب ثوبیه مدتی پیش از حلیمه سعدیه پیامبر را در کودکی شیر داده بود( ابن سعد ج 1 ص 108 بلاذری ج 1 ص 96 یعقوبی ج 2 ص 9) | ||
===پس از بعثت=== | ===پس از بعثت=== | ||
پس از بعثت پیامبر اکرم ابولهب در زمره سرسخت ترین دشمنان آن حضرت درآمد و شهرت او در تاریخ صدر اسلام به این سبب است علت دشمنی ابولهب با پیامبر به روشنی معلوم نیست اما در این کار رقابت با ابوطالب که پس از عبدالمطلب بر بنی هاشم ریاست یافته بود و از پیامبر حمایت می کرد بی تاثیر نبوده است روایتی هم نشان می دهد که ابولهب و ابوطالب روابط خوبی نداشتند (ر.ک: بلاذری ج 1 ص 130) تعصب ابولهب در کیش نیاکانش نیز در مخالفت با پیامبر تاثیر داشته است و گفته اند که او برعهده گرفت بوداز بت عزّی در برابر آیین جدید حمایت کند(واقدی ج 2 ص 874) | پس از بعثت پیامبر اکرم ابولهب در زمره سرسخت ترین دشمنان آن حضرت درآمد و شهرت او در تاریخ صدر اسلام به این سبب است علت دشمنی ابولهب با پیامبر به روشنی معلوم نیست اما در این کار رقابت با ابوطالب که پس از عبدالمطلب بر بنی هاشم ریاست یافته بود و از پیامبر حمایت می کرد بی تاثیر نبوده است روایتی هم نشان می دهد که ابولهب و ابوطالب روابط خوبی نداشتند (ر.ک: بلاذری ج 1 ص 130) تعصب ابولهب در کیش نیاکانش نیز در مخالفت با پیامبر تاثیر داشته است و گفته اند که او برعهده گرفت بوداز بت عزّی در برابر آیین جدید حمایت کند(واقدی ج 2 ص 874) | ||
== | ==دشمنی با اسلام== | ||
==قبل از هجرت== | ===قبل از هجرت پیامبر=== | ||
ابولهب همسایه پیامبر بود و با همسرش ام جمیل بر سر راه پیامبر خار و خاشاک می ریختند(ابن اسحاق ص 144 ابن سعد ج 1 ص 200 ابن هشام ج 1 ص 380 بلاذری ج 1 ص 131) | ابولهب همسایه پیامبر بود و با همسرش ام جمیل بر سر راه پیامبر خار و خاشاک می ریختند(ابن اسحاق ص 144 ابن سعد ج 1 ص 200 ابن هشام ج 1 ص 380 بلاذری ج 1 ص 131) | ||
با این همه با توجه به برخی روایات به نظر می رسد که او گاه به حمایت از ابوطالب و پیامبر(ص) بر می خاسته است( ابن هشام ج 2 ص 10)پس از اینکه پیامبر به دستور خدا دعوت خود را میان خویشان خود آشکار کرد ابولهب از همانجا بنای مخالفت و عداوت نهاد و به آنان گفت که برای حفظ کیش آباء و اجدادی در برابر آیین جدید بایستید و پیامبر را به استهزاء گرفت گفته اند که سوره مسد پس از این بود که در ذم او همسرش بر پیامبر نازل شد (احمد بن حنبل ج 1 ص 307 ابن سعد ج 1 ص 74 بلاذری ج 1 ص 120ـ119 برای روایت های گوناگون در مورد شان نزول این سوره ر.ک: قرطبی ج 20 ص 235ـ234)و به همین سبب ابولهب ظاهرا بیشتر به تحریک همسرش پسران خود را وادار کرد تا دختران پیامبر را رها سازند(ابن سعد ج 1 ص 37ـ36 بلاذری ج 1 ص 123ـ 122، 401)هنگامی که قریشیان هرگونه رابطه را با پیامبر و مسلمانان و بنی هاشم تحریم کردند و ایشان ناچار به شعب ابوطالب رفتند ابولهب از قریشیان پشتیبانی کرد (ابن اسحاق ص 156 ابن سعد ج 1 ص 209) گفته شده است که وی در میان آن دسته از سران مشرکان بود که تصمیم گرفتند پیامبر ار شبانه و پنهانی در بستر خویش به قتل رسانند (همو ج 1 ص 228) پس از فوت ابوطالب و خدیجه ابولهب که اینک بر بنی هاشم ریاست یافته بود نخست تصمیم گرفت به ظاهر برای مدتی از پیامبر در برابر تعرض قریشیان حمایت کند ولی بعدا جون نظر پیامبر را در مورد ایمان عبدالمطلب دانست از آن رای بازگشت( همو ج 1 ص 211 بلاذری ج 1 ص 121) و همچنان به ناسزاگویی و تکذیب پیامبر ادامه داد( ابن اسحاق ص 232 ابن سعد ج 1 ص 261 یعقوبی ج 2 ص 24) | با این همه با توجه به برخی روایات به نظر می رسد که او گاه به حمایت از ابوطالب و پیامبر(ص) بر می خاسته است( ابن هشام ج 2 ص 10)پس از اینکه پیامبر به دستور خدا دعوت خود را میان خویشان خود آشکار کرد ابولهب از همانجا بنای مخالفت و عداوت نهاد و به آنان گفت که برای حفظ کیش آباء و اجدادی در برابر آیین جدید بایستید و پیامبر را به استهزاء گرفت گفته اند که سوره مسد پس از این بود که در ذم او همسرش بر پیامبر نازل شد (احمد بن حنبل ج 1 ص 307 ابن سعد ج 1 ص 74 بلاذری ج 1 ص 120ـ119 برای روایت های گوناگون در مورد شان نزول این سوره ر.ک: قرطبی ج 20 ص 235ـ234)و به همین سبب ابولهب ظاهرا بیشتر به تحریک همسرش پسران خود را وادار کرد تا دختران پیامبر را رها سازند(ابن سعد ج 1 ص 37ـ36 بلاذری ج 1 ص 123ـ 122، 401)هنگامی که قریشیان هرگونه رابطه را با پیامبر و مسلمانان و بنی هاشم تحریم کردند و ایشان ناچار به شعب ابوطالب رفتند ابولهب از قریشیان پشتیبانی کرد (ابن اسحاق ص 156 ابن سعد ج 1 ص 209) گفته شده است که وی در میان آن دسته از سران مشرکان بود که تصمیم گرفتند پیامبر ار شبانه و پنهانی در بستر خویش به قتل رسانند (همو ج 1 ص 228) پس از فوت ابوطالب و خدیجه ابولهب که اینک بر بنی هاشم ریاست یافته بود نخست تصمیم گرفت به ظاهر برای مدتی از پیامبر در برابر تعرض قریشیان حمایت کند ولی بعدا جون نظر پیامبر را در مورد ایمان عبدالمطلب دانست از آن رای بازگشت( همو ج 1 ص 211 بلاذری ج 1 ص 121) و همچنان به ناسزاگویی و تکذیب پیامبر ادامه داد( ابن اسحاق ص 232 ابن سعد ج 1 ص 261 یعقوبی ج 2 ص 24) | ||
===پس از هجرت=== | ===پس از هجرت پیامبر=== | ||
پس از هجرت پیامبر ابولهب به سبب بیماری نتوانست در جنگ بدر شرکت کند (بلاذری ج 1 ص 292 قس ابوالفرج ج 4 ص 174ـ173 که دلیل دیگری برای آن آورده است) ولی به جای خود عاص بن هشام بن مغیره را فرستاد که از ابولهب دینی بر گردن داشت و ابولهب به همین سبب بدهکاری او را بخشید (واقدی ج 1 ص 33) روایاتی از رفتار شگفت او پس از شنیدن شکست قریشیان نقل شده است( ابن هشام ج 2 ص 302 ابو الفرج ج 4 206ـ205) | پس از هجرت پیامبر ابولهب به سبب بیماری نتوانست در جنگ بدر شرکت کند (بلاذری ج 1 ص 292 قس ابوالفرج ج 4 ص 174ـ173 که دلیل دیگری برای آن آورده است) ولی به جای خود عاص بن هشام بن مغیره را فرستاد که از ابولهب دینی بر گردن داشت و ابولهب به همین سبب بدهکاری او را بخشید (واقدی ج 1 ص 33) روایاتی از رفتار شگفت او پس از شنیدن شکست قریشیان نقل شده است( ابن هشام ج 2 ص 302 ابو الفرج ج 4 206ـ205) | ||
==درگذشت== | ==درگذشت== | ||
وی که به بیماری پوستی سختی مبتلا بود 7 روز پس از واقعه بدر درگذشت (ابن هشام همانجا ابن سعد ج 4 ص 74 بلاذری ج 1 ص 131 قس مسعودی 206) قریشیان جسد او را شاید از بیم سرایت بیماری به بیرون مکه بردند و بر آن سنگ انباشتند (بلاذری ج 1 ص 478 ابوالفرج ج 4 ص 206) ابن بطوطه ( ص 143) در بیرون مکه قبر منسوب به او را دیده بود. تصریح به نام ابولهب در قرآن کریم و ذمّ شدید او بعدها موجب بعضی نزاع ها و اظهار نظرها شد(ر.ک: کشی ص 290 ابن ابی الحدید ج 2 ص 172) | وی که به بیماری پوستی سختی مبتلا بود 7 روز پس از واقعه بدر درگذشت (ابن هشام همانجا ابن سعد ج 4 ص 74 بلاذری ج 1 ص 131 قس مسعودی 206) قریشیان جسد او را شاید از بیم سرایت بیماری به بیرون مکه بردند و بر آن سنگ انباشتند (بلاذری ج 1 ص 478 ابوالفرج ج 4 ص 206) ابن بطوطه ( ص 143) در بیرون مکه قبر منسوب به او را دیده بود. تصریح به نام ابولهب در قرآن کریم و ذمّ شدید او بعدها موجب بعضی نزاع ها و اظهار نظرها شد(ر.ک: کشی ص 290 ابن ابی الحدید ج 2 ص 172) | ||
==پسران== | ==پسران== | ||
پسران ابولهب بعدها در فتح مکه مسلمان شدند( طبری ج 1 ص 2343) و در پیکارهای طائف و حنین شرکت کردند( ابن قدامه ص 143) و نسل او از طریق پسرانش ادامه یافت (ابن حزم ص 72 سمعانی ج 11 ص 236 | پسران ابولهب بعدها در فتح مکه مسلمان شدند( طبری ج 1 ص 2343) و در پیکارهای طائف و حنین شرکت کردند( ابن قدامه ص 143) و نسل او از طریق پسرانش ادامه یافت (ابن حزم ص 72 سمعانی ج 11 ص 236) | ||