حفص بن سلیمان اسدی: تفاوت میان نسخه‌ها
←معرفی و اهمیت
Khoshnoudi (بحث | مشارکتها) |
Khoshnoudi (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
|وبگاه = | |وبگاه = | ||
|مرتبط = | |مرتبط = | ||
}}'''حَفْص بن سلیمان بن مغیره اسدی'''، معروف به حفیص و غاضری، مُقری و مشهورترین [[چهارده روایت|راوی]] قرائت [[عاصم بن ابی النجود کوفی|عاصم بن ابی النجود]] (از معروف‌ترین [[قاریان هفت‌گانه|قرّاء سبعه]]). | }}'''حَفْص بن سلیمان بن مغیره اسدی''' (۹۰-۱۸۰ق)، معروف به حفیص و غاضری، مُقری و مشهورترین [[چهارده روایت|راوی]] قرائت [[عاصم بن ابی النجود کوفی|عاصم بن ابی النجود]] (از معروف‌ترین [[قاریان هفت‌گانه|قرّاء سبعه]]). | ||
اکنون در بیشتر سرزمینهای اسلامی [[قرآن]] را به [[قرائت حفص از عاصم]] تلاوت می‌کنند و غالب قرآن‌های رایج براساس این قرائت نگاشته شده است. [[شیخ طوسی]] او را در شمار [[فهرست اصحاب امام باقر(ع)|اصحاب امام باقر(ع)]] و [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] آورده است، اما شرح حال نگاران [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]]، عموماً با پذیرش مقام والایش در دانش قرائت، او را [[حدیث متروک|متروک الحدیث]] و [[حدیث ضعیف|ضعیف]] شمرده‌اند. | اکنون در بیشتر سرزمینهای اسلامی [[قرآن]] را به [[قرائت حفص از عاصم]] تلاوت می‌کنند و غالب قرآن‌های رایج براساس این قرائت نگاشته شده است. [[شیخ طوسی]] او را در شمار [[فهرست اصحاب امام باقر(ع)|اصحاب امام باقر(ع)]] و [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] آورده است، اما شرح حال نگاران [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]]، عموماً با پذیرش مقام والایش در دانش قرائت، او را [[حدیث متروک|متروک الحدیث]] و [[حدیث ضعیف|ضعیف]] شمرده‌اند. | ||
== معرفی و اهمیت == | == معرفی و اهمیت == | ||
حَفْص بن سلیمان بن مغیره اسدی معروف به | حَفْص بن سلیمان بن مغیره اسدی معروف به حفص، اهل [[کوفه]] و ربیب (فرزند همسر) [[عاصم بن ابی النجود کوفی|عاصم بن ابی النجود]] بود و قرائت [[قرآن]] را از او فراگرفت و در سرزمینهای اسلامی از جمله [[بغداد]] و [[مکه]] نشر داد.<ref>ابن‌جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۳۵۱ق، ج۱، ص۲۵۴؛ معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۲۴۸.</ref> اکنون در بیشتر سرزمینهای اسلامی [[قرآن]] را به قرائت حفص از عاصم تلاوت می‌کنند<ref>حبش، القراءات المتواترة و اثرها فی الرسم القرآنی و الاحکام الشرعیة، ۱۴۱۹ق، ص۶۶.</ref> و غالب قرآن‌های رایج براساس این قرائت نگاشته شده است. | ||
برخی قرائت‌شناسان، حفص را | برخی قرائت‌شناسان، حفص را داناترین فرد از میان شاگردان و راویان عاصم، نسبت به قرائت او معرفی کرده‌اند.<ref>ابن‌جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۳۵۱ق، ج۱، ص۲۵۴؛ ابن‌جزری، النشر فی القرائات العشر، دار الکتب العلمیة، ج۱، ص۱۵۶؛ معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۲۴۸.</ref> بنا به گزارش بسیاری از رجال‌شناسان، حفص در قرائت، [[ثقه]] و در حفظ و ضبط قرائت عاصم، دقیق و متقن بود.<ref>برای نمونه نگاه کنید به معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۲۴۸؛ ذهبی، میزان الاعتدال، ۱۳۸۲ق، ج۱، ص۵۵۸؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۹، ص۶۴.</ref> البته او را در نقل [[حدیث]]، ضعیف و [[حدیث متروک|متروک الحدیث]] دانسته‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به ذهبی، میزان الاعتدال، ۱۳۸۲ق، ج۱، ص۵۵۸؛ ذهبی، معرفة القراء الکبار، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۸۴؛ ابن‌جزری، غایة النهایة فی الطبقات القراء، ۱۳۵۱ق، ج۱، ص۲۵۴؛ الدانی، التیسیر فی القرائات السبع، ۱۴۰۴ق، ص۶؛ ابن‌الباذش، الاقناع فی القرائات السبع، دار الصحابة للتراث، ص۳۴.</ref> برخی نیز علاوه بر تضعیف حفص در نقل حدیث، او را غیر ثقه نیز دانسته‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۹، ص۶۴؛ خویی، البیان فی تفسیر القرآن، دار الزهراء، ص۱۳۱.</ref> | ||
او در [[سال ۹۰ هجری قمری|سال ۹۰ق]] به دنیا آمد<ref>حموی، معجم الأدباء، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۱۱۸۰؛ جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۵؛ ذهبی، دیوان الضعفاء و المتروکین، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۱۴۰؛ ابن‌جزری، النشر فی القراءات العشر، مصر، ج۱، ص۱۵۶.</ref>، شغلش پارچه‌فروشی بود<ref>دانی، کتاب التیسیر فی القراءات السبع، ۱۹۳۰م، ص۶؛ ابن‌حجر عسقلانی، کتاب تهذیب التهذیب، ۱۳۲۵ق، ج۲، ص۳۶۴.</ref> و بنابر قول مشهور در [[سال ۱۸۰ هجری قمری|سال ۱۸۰ق]] از دنیا رفت.<ref>ذهبی، ۱۴۰۴، ج۱، ص۲۱۴؛ جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۶؛ حموی، معجم الأدباء، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۱۱۸۰.</ref> | |||
== علم قرائت== | == علم قرائت== | ||
| خط ۵۰: | خط ۴۸: | ||
قَرائت حَفصْ از عاصِمْ روایتی مشهور از قرائت [[عاصم بن ابی النجود کوفی|عاصم بن ابی‌النجود کوفی]]، از [[قاریان هفت‌گانه]] معروف است که از سوی شاگرد و فرزند همسر وی، [[حفص بن سلیمان اسدی]] رواج یافته است. غیر از حفص قاریان دیگری مانند [[ابوبکر بن عیاش]] از قرائت عاصم روایت کرده‌اند، اما روایت حفص از شهرت بیشتری برخوردار است و گفته می‌شود به سبب اتقان و فصاحت آن و از آن جهت که کم‌ترین اختلاف را با قرائت عاصم دارد، بیشتر مورد پذیرش قرار گرفته و امروزه در میان حدود ۹۵ درصد کشورهای اسلامی، به عنوان قرائت رایج، پذیرفته شده است. | قَرائت حَفصْ از عاصِمْ روایتی مشهور از قرائت [[عاصم بن ابی النجود کوفی|عاصم بن ابی‌النجود کوفی]]، از [[قاریان هفت‌گانه]] معروف است که از سوی شاگرد و فرزند همسر وی، [[حفص بن سلیمان اسدی]] رواج یافته است. غیر از حفص قاریان دیگری مانند [[ابوبکر بن عیاش]] از قرائت عاصم روایت کرده‌اند، اما روایت حفص از شهرت بیشتری برخوردار است و گفته می‌شود به سبب اتقان و فصاحت آن و از آن جهت که کم‌ترین اختلاف را با قرائت عاصم دارد، بیشتر مورد پذیرش قرار گرفته و امروزه در میان حدود ۹۵ درصد کشورهای اسلامی، به عنوان قرائت رایج، پذیرفته شده است. | ||
ابن‌جزری، محدث شافعی قرن هشتم و نهم هجری، در کتاب «غایة النهایة فی طبقات القُراء» از حفص چنین نقل کرده که استادش عاصم به وی گفته است: همان قرائتی که از ابو عبدالرحمن سُلَّمی اخذ کرده و سلَّمی عیناً از امام علی(ع) فراگرفته را به وی آموخته است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به ابن‌جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۳۵۱ق، ج۱، ص۳۴۸.</ref> | |||
برخی قرائت‌شناسان گفته‌اند عاصم قرائت خود را با یک واسطه، یعنی از طریق [[ابوعبدالرحمن سلمی|ابوعبدالرحمن سُلَّمی]]، از [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] اخذ کرده است. عاصم را [[ثقه]] و فردی باتقوا و قرائت او را فصیح‌ترین قرائت دانسته‌اند. به نقل از برخی قرائت‌شناسان عاصم همان قرائتی که از سُلَّمی و او از امام علی فراگرفته را به حفص آموخته است. گفته‌اند که حفص از داناترین شاگردان عاصم نسبت به قرائت وی بوده است. رجال‌شناسان حفص را در قرائت مورد اعتماد و دقیق و در نقل [[حدیث]]، ضعیف و غیر قابل اعتماد دانسته‌اند. | برخی قرائت‌شناسان گفته‌اند عاصم قرائت خود را با یک واسطه، یعنی از طریق [[ابوعبدالرحمن سلمی|ابوعبدالرحمن سُلَّمی]]، از [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] اخذ کرده است. عاصم را [[ثقه]] و فردی باتقوا و قرائت او را فصیح‌ترین قرائت دانسته‌اند. به نقل از برخی قرائت‌شناسان عاصم همان قرائتی که از سُلَّمی و او از امام علی فراگرفته را به حفص آموخته است. گفته‌اند که حفص از داناترین شاگردان عاصم نسبت به قرائت وی بوده است. رجال‌شناسان حفص را در قرائت مورد اعتماد و دقیق و در نقل [[حدیث]]، ضعیف و غیر قابل اعتماد دانسته‌اند. | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
او در [[بغداد]] و [[مکه]] نیز به تعلیم قرائت (اِقْراء) مشغول گردید.<ref>جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۵.</ref> ابن‌جزری<ref>ابن‌جزری، النشر فی القراءات العشر، مصر، ج۱، ص۱۵۲ـ۱۵۵.</ref> سلسله راویان قرائت حفص را ــ که از دو طریقِ عبیدبن صباح (متوفی ۲۳۵ق) و عمروبن صباح (متوفی ۲۲۱ق) می‌باشدــ به تفصیل ذکر کرده است. جز این دو، ابن‌جزری<ref>جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۵-۳۸۶.</ref> از کسانی نام برده که قرائت را از او روایت کرده‌اند. | او در [[بغداد]] و [[مکه]] نیز به تعلیم قرائت (اِقْراء) مشغول گردید.<ref>جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۵.</ref> ابن‌جزری<ref>ابن‌جزری، النشر فی القراءات العشر، مصر، ج۱، ص۱۵۲ـ۱۵۵.</ref> سلسله راویان قرائت حفص را ــ که از دو طریقِ عبیدبن صباح (متوفی ۲۳۵ق) و عمروبن صباح (متوفی ۲۲۱ق) می‌باشدــ به تفصیل ذکر کرده است. جز این دو، ابن‌جزری<ref>جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۵-۳۸۶.</ref> از کسانی نام برده که قرائت را از او روایت کرده‌اند. | ||
==جایگاه روایی== | ==جایگاه روایی== | ||