کاربر ناشناس
حضرت‌بال: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Aghaie بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Aghaie بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
==انتقال به هند== | ==انتقال به هند== | ||
در دوران شاه جهان (حک: ۱۰۳۷ـ۱۰۶۸ق) نیز یکی از خادمان حرم پیامبر(ص)، به نام سید عبداللّه بیجاپوری، تار مویی منسوب به آن حضرت را از [[عربستان]] به شهر بیجاپور هند بُرد. درباره صحت انتساب این تار مو به پیامبر(ص) و تاریخ دقیق ورود آن به بیجاپور، اطلاعات متناقضی در دست است. | در دوران شاه جهان (حک: ۱۰۳۷ـ۱۰۶۸ق) نیز یکی از خادمان حرم پیامبر(ص)، به نام سید عبداللّه بیجاپوری، تار مویی منسوب به آن حضرت را از [[عربستان]] به شهر بیجاپور هند بُرد. درباره صحت انتساب این تار مو به پیامبر(ص) و تاریخ دقیق ورود آن به بیجاپور، اطلاعات متناقضی در دست است. | ||
در ۱۱۱۱ق، در زمان حکومت اورنگ زیب، بازرگانی کشمیری به نام خواجه نورالدین ایشباری این تار مو (معروف به موی مقدّس) را خرید، اما هنگام بازگشت به زادگاهش درگذشت و موی مقدّس به همراه جسد وی به سرینگر برده شد.<ref>کهویهامی، حصه ۱، ص۳۰۲؛ اسحاق خان، ص۱۷۴.</ref> | در ۱۱۱۱ق، در زمان حکومت اورنگ زیب، بازرگانی کشمیری به نام خواجه نورالدین ایشباری این تار مو (معروف به موی مقدّس) را خرید، اما هنگام بازگشت به زادگاهش درگذشت و موی مقدّس به همراه جسد وی به سرینگر برده شد.<ref>کهویهامی، حصه ۱، ص۳۰۲؛ اسحاق خان، ص۱۷۴.</ref> | ||
تار مو ابتدا در خانقاه [[نقشبندیه]] در سرینگر به نمایش عموم گذاشته شد، اما چون خانقاه گنجایش جمعیت زیادِ بازدیدکننده را نداشت به دستور حاکم مغول کشمیر، فاضل خان، و به توصیه اعیان شهر، تار مو را به باغ صادق آباد منتقل کردند و عمارت این باغ برای زیارت «موی شریف» وقف شد و حضرت بال نام گرفت. | تار مو ابتدا در خانقاه [[نقشبندیه]] در سرینگر به نمایش عموم گذاشته شد، اما چون خانقاه گنجایش جمعیت زیادِ بازدیدکننده را نداشت به دستور حاکم مغول کشمیر، فاضل خان، و به توصیه اعیان شهر، تار مو را به باغ صادق آباد منتقل کردند و عمارت این باغ برای زیارت «موی شریف» وقف شد و حضرت بال نام گرفت. | ||
==علت نامگذاری== | ==علت نامگذاری== | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
==ساختمان حضرت بال== | ==ساختمان حضرت بال== | ||
معماری اولیه عمارت صادق خان معروف به صادق آباد ــ که به گفته کهویهامی<ref>حصه ۱، ص۳۰۳ و پانویس ۹۷۷.</ref> در ۱۰۳۳ق ساخته شده است ــ ترکیبی از معماری مغولی و کشمیری بود<ref>گوهر، ص۲۲۹.</ref> که با آوردن موی مقدّس به این مکان، وسعت پیدا کرد و در مغرب آن مسجد و در مشرق آن [[خانقاه]] بزرگی ساخته شد.<ref>کهویهامی، حصه ۱، ص۳۰۱ـ۳۰۲.</ref> حضرت بال از ۱۳۲۲ش/۱۹۴۳ تحت نظارت اوقاف اسلامیه قرار دارد.<ref>اسحاق خان، ص۱۸۱ و پانویس ۳۳؛ گوهر، ص۲۵۵.</ref> بنای کنونی تماماً از سنگ مرمر سفید ساخته شده و طرحی از [[مسجد النبی|مسجد پیامبر]](ص) در مدینه است.<ref>گوهر، ص۲۳۰.</ref> به دستور شیخ عبداللّه، نخست وزیر وقت، در ۱۳۴۷ش/۱۹۶۸ اوقاف اسلامیه ساخت این بنا را در مکان ساختمان پیشین آغاز کرد.<ref>گوهر، ص۲۳۰.</ref> | معماری اولیه عمارت صادق خان معروف به صادق آباد ــ که به گفته کهویهامی<ref>حصه ۱، ص۳۰۳ و پانویس ۹۷۷.</ref> در ۱۰۳۳ق ساخته شده است ــ ترکیبی از معماری مغولی و کشمیری بود<ref>گوهر، ص۲۲۹.</ref> که با آوردن موی مقدّس به این مکان، وسعت پیدا کرد و در مغرب آن مسجد و در مشرق آن [[خانقاه]] بزرگی ساخته شد.<ref>کهویهامی، حصه ۱، ص۳۰۱ـ۳۰۲.</ref> حضرت بال از ۱۳۲۲ش/۱۹۴۳ تحت نظارت اوقاف اسلامیه قرار دارد.<ref>اسحاق خان، ص۱۸۱ و پانویس ۳۳؛ گوهر، ص۲۵۵.</ref> بنای کنونی تماماً از سنگ مرمر سفید ساخته شده و طرحی از [[مسجد النبی|مسجد پیامبر]](ص) در مدینه است.<ref>گوهر، ص۲۳۰.</ref> به دستور شیخ عبداللّه، نخست وزیر وقت، در ۱۳۴۷ش/۱۹۶۸ اوقاف اسلامیه ساخت این بنا را در مکان ساختمان پیشین آغاز کرد.<ref>گوهر، ص۲۳۰.</ref> | ||
==نمایش عمومی== | |||
موی منسوب به [[رسول اکرم]] (ص) در صندوقی شیشه‌ای نگهداری می‌شود و هر ساله در سالروز میلاد پیامبر(ص) و [[معراج]] وی و چند مناسبت دیگر در معرض بازدید و [[زیارت]] جمعیت انبوهی قرار می‌گیرد که از سراسر کشمیر با این هدف به سرینگر می‌آیند.<ref>اسحاق خان، ص۱۷۲ـ۱۷۳؛ گوهر، ص۵۳.</ref> شخصی با منصب «نشان ده» مسئولیت به نمایش گذاشتن موی مقدّس را برعهده دارد.<ref>رجوع کنید به گوهر، ص۲۷.</ref> | |||
===تعاملات اجتماعی در سایه بال=== | |||
مراسم نشان دادن مو، که باشکوه تمام برپا می‌شود، مناسبات اجتماعی و اقتصادی گسترده‌ای میان روستانشینان و شهرنشینان مسلمان کشمیری و نیز مردم شهرها با یکدیگر ایجاد کرده است. به هنگام برپایی این مراسم و در بیرون حضرت بال، بازارهای دوره‌ای تشکیل می‌شود و برای بازرگانان و صنعت گران فرصتی فراهم می‌گردد تا کالاهای خویش را عرضه کنند.<ref>اسحاق خان، ص۱۸۰.</ref> | |||
===تبرک جویی=== | |||
زیارت کنندگان حضرت بال و موی مقدّس، رفع حوائج گوناگون خویش (چون درمان بیماری‌ها، بچه دار شدن، طول عمر، و محافظت در برابر سیل و قحطی و بلایای دیگر) را خواستارند و نذرها و هدایایی نیز برای تحقق خواستهایشان به این درگاه تقدیم می‌کنند.<ref>اسحاق خان، ص۱۷۸.</ref> امروزه مردم برای تبرک، به دست و بدن و حتی لباس کسانی که موی مقدّس را به نمایش می‌گذارند دست می‌کشند.<ref>اسحاق خان، ص۱۷۹.</ref> | |||
==جایگاه معنوی== | |||
حضرت بال از منظر مسلمانان کشمیری حلقه اتصال حیات روحانی پیامبر با پیروان اوست.<ref>اسحاق خان، ص۱۷۵.</ref> ارج و اهمیت این یادگار در میان مسلمانان کشمیر در اشعار و ترانه‌های محلی آنها هویداست و زیارت حضرت بال با زیارت مسجدالنبی در مدینه قابل قیاس دانسته شده است. این درگاه را مدینه ثانی نیز خوانده‌اند.<ref>رجوع کنید به دیدمری، ص۴۲۳؛ اسحاق خان، ص۱۷۵، ۱۷۷؛ گوهر، ص۲۷ـ۳۱، ۲۳۷ـ۲۴۶.</ref> | |||
===اعتبار بال=== | |||
موی مقدّس در ۶ [[دی]] ۱۳۴۲ق/ ۲۶ [[دسامبر]] ۱۹۶۳م مفقود گردید و نُه روز بعد ادعا شد که تار مو به حضرت بال بازگردانده شده است. به گفته اسحاق خان<ref>اسحاق خان، ص ۱۸۴ـ۱۸۵.</ref> کسی از اسرار این حادثه به درستی آگاهی ندارد. اغتشاش‌ها و ناآرامی هایی که در آن چند روز، همه کشمیر و برخی شهرهای هند را فراگرفت، نشان دهنده اهمیت موی مقدّس در حیات سیاسی و اجتماعی مسلمانان کشمیر است.<ref>برای آگاهی بیشتر درباره جزئیات این حادثه و پیامدهای آن رجوع کنید به اسحاق خان، ص ۱۸۴ـ۱۸۵؛ اکبر، ص۱۵۷، ۱۶۳ـ۱۶۴؛ نیز رجوع کنید به کشمیر.</ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس|اندازه=ریز|3}} | {{پانویس|اندازه=ریز|3}} | ||