کاربر ناشناس
صله رحم: تفاوت میان نسخهها
جز
←مراتب صله رحم
imported>Pourrezaei جز (←مراتب صله رحم) |
imported>Pourrezaei جز (←مراتب صله رحم) |
||
خط ۹۴: | خط ۹۴: | ||
هر عملی که در عُرف دینداران صلۀ رحم بر آن صادق باشد، به طوری که اگر به جا نیاورد، میگویند قطع رحم کرده، آن عمل شرعاً واجب است. | هر عملی که در عُرف دینداران صلۀ رحم بر آن صادق باشد، به طوری که اگر به جا نیاورد، میگویند قطع رحم کرده، آن عمل شرعاً واجب است. | ||
برخی مراجع تقلید معتقدند حتّی اگر ارتباط ما با بعضی از خویشان و رفت و آمد به منزلشان باعث ناراحتی آنها شود و یا باعث اهانت به ما شود باز وظیفه صله رحم از بین نمیرود و در این صورت باید به روشهای دیگر که باعث چنین مشکلی نمیشود ارتباط حفظ شود؛ مثلا بدون رفتن به منزل آنها تلفنی حال آنها را جویا شویم و یا حتی غیر مستقیم به آنها توجه داشته باشیم و از دیگران احوال آنان را بپرسیم یا غیر مستقیم به آنان کمک کنیم چه کمکهای مالی و چه حمایت زبانی از آنان در مقابل دیگران و …. به هر حال نباید با ارحام چون غریبهها رفتار کرد و با وجود تمام بیمحبتیها به هر نحو ممکن در مواقع مختلف ارتباط خود با آنان را نشان دهیم.<ref>. استفاده شده از صراط النجاه مرحوم تبریزی و خوئی، ج ۳، ص۲۹۴</ref> | |||
===صله رحم مالی=== | ===صله رحم مالی=== | ||
آنچه در رابطه خویشاوندی مهم است، داشتن روحیه تعهد و اهتمام به خویشان است تا آنها از کمکهای متقابل و حمایتهای عاطفی و اقتصادی یکدیگر بهرمند شوند و بیتوجهی به مشکلات خویشاوندان و عدم درک مشکلات آنها به نوعی قطع رحم محسوب میشود؛ در تکالیف مالی هم سفارش شده که خویشاوندان مقدم شوند. قرآن کریم کمک به بستگان را جزء حقوق مالی محسوب میکند و آن جا که سخن از کمک به اقوام به میان آمده، آن را به عنوان یک حق ذکر کرده است. «و آتِ ذا القُربی حقّه و المسکین». امام علی(ع) میفرماید: کسی که از سوی خدا ثروتی به دست آورد باید بستگان خویش را به وسیله آن دستگیری کند.<ref>«فَمَن أتاه اللّه مالاً فلیصل به قرابَتَه»؛ نهج البلاغه صبحی صالح، خطبه ۱۴۲</ref> | آنچه در رابطه خویشاوندی مهم است، داشتن روحیه تعهد و اهتمام به خویشان است تا آنها از کمکهای متقابل و حمایتهای عاطفی و اقتصادی یکدیگر بهرمند شوند و بیتوجهی به مشکلات خویشاوندان و عدم درک مشکلات آنها به نوعی قطع رحم محسوب میشود؛ در تکالیف مالی هم سفارش شده که خویشاوندان مقدم شوند. قرآن کریم کمک به بستگان را جزء حقوق مالی محسوب میکند و آن جا که سخن از کمک به اقوام به میان آمده، آن را به عنوان یک حق ذکر کرده است. «و آتِ ذا القُربی حقّه و المسکین». امام علی(ع) میفرماید: کسی که از سوی خدا ثروتی به دست آورد باید بستگان خویش را به وسیله آن دستگیری کند.<ref>«فَمَن أتاه اللّه مالاً فلیصل به قرابَتَه»؛ نهج البلاغه صبحی صالح، خطبه ۱۴۲</ref> | ||
===تنها استثنا از صله رحم=== | ===تنها استثنا از صله رحم=== | ||
خط ۱۱۱: | خط ۱۰۶: | ||
و همچنین میفرماید: «و استغفار ابراهیم برای پدرش [عمویش آزر]، فقط به خاطر وعدهای بود که به او داده بود (تا وی را به سوی ایمان جذب کند)، امّا هنگامی که برای او روشن شد که وی دشمن خدا است، از او بیزاری جست به یقین، ابراهیم مهربان و بردبار بود».<ref>. توبه ۱۱۴، «وَ ما کانَ اسْتِغْفارُ إِبْراهیمَ ِلأَبیهِ إِلاّ عَنْ مَوْعِدَهٍ وَعَدَها إِیاهُ فَلَمّا تَبَینَ لَهُ أَنَّهُ عَدُوُّ لِلّهِ تَبَرَّأَ مِنْهُ إِنَّ إِبْراهیمَ َلأَوّاهٌ حَلیمٌ»؛ ممتحنه، ۴، «قَدْ کانَتْ لَکُمْ أُسْوَهٌ حَسَنَهٌ فی إِبْراهیمَ وَ الَّذینَ مَعَهُ إِذْ قالُوا لِقَوْمِهِمْ إِنّا بُرَآؤُا مِنْکُمْ وَ مِمّا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللّهِ کَفَرْنا بِکُمْ وَ بَدا بَینَنا وَ بَینَکُمُ الْعَداوَهُ وَ الْبَغْضاءُ أَبَدًا حَتّی تُؤْمِنُوا بِاللّهِ وَحْدَهُ إِلاّ قَوْلَ إِبْراهیمَ ِلأَبیهِ َلأَسْتَغْفِرَنَّ لَکَ وَ ما أَمْلِکُ لَکَ مِنَ اللّهِ مِنْ شَی ءٍ رَبَّنا عَلَیکَ تَوَکَّلْنا وَ إِلَیکَ أَنَبْنا وَ إِلَیکَ الْمَصیرُ».</ref>در این آیه بیان شده است که ابراهیم برای عمویش استغفار کرد و یکی از موارد صله رحم را عمل کرد، ولی بعد از این که متوجه شد او دشمن خدا است از او بیزاری جست و با او قطع رحم کرد. | و همچنین میفرماید: «و استغفار ابراهیم برای پدرش [عمویش آزر]، فقط به خاطر وعدهای بود که به او داده بود (تا وی را به سوی ایمان جذب کند)، امّا هنگامی که برای او روشن شد که وی دشمن خدا است، از او بیزاری جست به یقین، ابراهیم مهربان و بردبار بود».<ref>. توبه ۱۱۴، «وَ ما کانَ اسْتِغْفارُ إِبْراهیمَ ِلأَبیهِ إِلاّ عَنْ مَوْعِدَهٍ وَعَدَها إِیاهُ فَلَمّا تَبَینَ لَهُ أَنَّهُ عَدُوُّ لِلّهِ تَبَرَّأَ مِنْهُ إِنَّ إِبْراهیمَ َلأَوّاهٌ حَلیمٌ»؛ ممتحنه، ۴، «قَدْ کانَتْ لَکُمْ أُسْوَهٌ حَسَنَهٌ فی إِبْراهیمَ وَ الَّذینَ مَعَهُ إِذْ قالُوا لِقَوْمِهِمْ إِنّا بُرَآؤُا مِنْکُمْ وَ مِمّا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللّهِ کَفَرْنا بِکُمْ وَ بَدا بَینَنا وَ بَینَکُمُ الْعَداوَهُ وَ الْبَغْضاءُ أَبَدًا حَتّی تُؤْمِنُوا بِاللّهِ وَحْدَهُ إِلاّ قَوْلَ إِبْراهیمَ ِلأَبیهِ َلأَسْتَغْفِرَنَّ لَکَ وَ ما أَمْلِکُ لَکَ مِنَ اللّهِ مِنْ شَی ءٍ رَبَّنا عَلَیکَ تَوَکَّلْنا وَ إِلَیکَ أَنَبْنا وَ إِلَیکَ الْمَصیرُ».</ref>در این آیه بیان شده است که ابراهیم برای عمویش استغفار کرد و یکی از موارد صله رحم را عمل کرد، ولی بعد از این که متوجه شد او دشمن خدا است از او بیزاری جست و با او قطع رحم کرد. | ||
اگر یکی از اقوام انسان مرتکب معصیت شود و نسبت به رعایت مسائل دینی لا أبالی باشد، تکلیف ما نسبت به او این است که با امر به معروف و نهی از منکر (با زبان خوش و دلسوزانه) او را هدایت کنیم. ولی اگر این کار تأثیری نداشت در صورتی میتوانیم با او قطع رابطه کنیم که احتمال دهیم این کار موجب تنبه او و دوری از ارتکاب معصیت میشود، و در غیر این صورت، قطع رحم جایز نیست؛<ref>. توضیح المسائل مراجع، ج ۲، ص۷۷۲، س ۱۰۵۸</ref> زیرا چه بسا او از این قطع رابطه سوء استفاده کرده و مرتکب گناهان بیشتری شود. | |||
==فلسفه تأکید اسلام بر صله رحم== | ==فلسفه تأکید اسلام بر صله رحم== |