تکلیف مالایطاق: تفاوت میان نسخهها
جز
←مضمون اصلی
جز (←دلایل نقلی عدلیه) |
جز (←مضمون اصلی) |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
'''تَکْلیفِ مالایطاق'''، اصطلاحی است [[کلام|کلامی]] به معنای واجب کردن [[تکلیف|تکلیفی]] از سوی خدا بر شخص [[تکلیف|مکلّف]] که توانایی انجام دادن آن را ندارد. [[اشاعره]] به امکان چنین تکلیفی معتقدند و در مقابل، [[معتزله]] و [[امامیه]] معتقدند این تکلیف از نظر عقلی، ممکن نیست. | '''تَکْلیفِ مالایطاق'''، اصطلاحی است [[کلام|کلامی]] به معنای واجب کردن [[تکلیف|تکلیفی]] از سوی خدا بر شخص [[تکلیف|مکلّف]] که توانایی انجام دادن آن را ندارد. [[اشاعره]] به امکان چنین تکلیفی معتقدند و در مقابل، [[معتزله]] و [[امامیه]] معتقدند این تکلیف از نظر عقلی، ممکن نیست. | ||
== | ==تعریف اصطلاح و جایگاه== | ||
این پرسش که آیا ممکن است خداوند تکلیف مالایطاق کند یا نه، یکی از بحثهای فرعی مبحث کلی [[تکلیف]] در [[علم کلام]] است. این مسئله به مباحثی چون [[علم الهی|علم]] و [[عدلالاهی]]، [[حسن و قبح]]، [[تکلیف]] و [[استطاعت (کلام)|استطاعت]] انسان مربوط است و هر یک از گروههای کلامی، نظری در این مسئله داده است. | شیخ طوسی در تعریف تکلیف ما لایطاق گفته منظور کار وتکلیفی است که برای انجامش ندادنش عذری باشد خواه آن عذر، نداشتن توانایی و قدرت باشد یا نداشتن علم به تکلیف ویا نبودن خداوندی که فرمان تکلیفی را صادر کند، تمام این موارد در قبیح بودن تکلیف یکسان هستند. <ref>شیخ طوسی، الاقتصاد الهادي إلى طريق الرشاد، ج۱، ص۶۱.</ref> {{یادداشت| و المراد بقولنا «تكليف ما لا يطاق» هو كلما يتعذر معه الفعل سواء كان ذلك لعدم القدرة أو عدم العلم أو عدم الإله، فإن الكل يتساوى في قبح التكليف و ان اختلفت.}} این پرسش که آیا ممکن است خداوند تکلیف مالایطاق کند یا نه، یکی از بحثهای فرعی مبحث کلی [[تکلیف]] در [[علم کلام]] است. این مسئله به مباحثی چون [[علم الهی|علم]] و [[عدلالاهی]]، [[حسن و قبح]]، [[تکلیف]] و [[استطاعت (کلام)|استطاعت]] انسان مربوط است و هر یک از گروههای کلامی، نظری در این مسئله داده است. | ||
بحث تکلیف مالایطاق در مباحث کلام اسلامی، بیش از هر موضوعی، وابسته به نگاه شخص نسبت به مسئله [[استطاعت]] و توانایی انسان در انجام افعال خود است و ارتباط زیادی با مسئله [[عدل الهی]] دارد. با وجود اینکه تمام متکلمان معتقدند که انسان در هنگام انجام یک کار نسبت به انجام آن توانایی دارد، اما اختلاف نظر آنان در این است که آیا قبل از شروع آن کار نیز نسبت به انجام آن کار توانایی دارد یا فقط هنگام انجام آن کار، از سوی [[خدا|خداوند]] توانایی انجام آن کار در او ایجاد میشود. | بحث تکلیف مالایطاق در مباحث کلام اسلامی، بیش از هر موضوعی، وابسته به نگاه شخص نسبت به مسئله [[استطاعت]] و توانایی انسان در انجام افعال خود است و ارتباط زیادی با مسئله [[عدل الهی]] دارد. با وجود اینکه تمام متکلمان معتقدند که انسان در هنگام انجام یک کار نسبت به انجام آن توانایی دارد، اما اختلاف نظر آنان در این است که آیا قبل از شروع آن کار نیز نسبت به انجام آن کار توانایی دارد یا فقط هنگام انجام آن کار، از سوی [[خدا|خداوند]] توانایی انجام آن کار در او ایجاد میشود. |