کاربر ناشناس
البرهان فی تفسیر القرآن (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←ساختار و سبک تالیف
imported>Lohrasbi جز (←نقدها) |
imported>Lohrasbi جز (←ساختار و سبک تالیف) |
||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
==ساختار و سبک تالیف== | ==ساختار و سبک تالیف== | ||
علامه بحرانی، در تفسیر البرهان بسیاری از احادیث رسیده از [[اهل بیت]] (ع) در تفسیر [[قرآن]] را جمع نموده‌است.<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعة، | علامه بحرانی، در تفسیر البرهان بسیاری از احادیث رسیده از [[اهل بیت]] (ع) در تفسیر [[قرآن]] را جمع نموده‌است.<ref>آقا بزرگ تهرانی، الذریعة، ج۳، ص۹۳</ref> مؤلف در مقدمه خود می‌نویسد: | ||
::کتاب البرهان، شما را بر بسیاری از اسرار علوم قرآن آگاه می‌سازد. برخی مسائل علوم شرعی، قصص و اخبار [[پیامبر|انبیاء]] (ع) و فضائل [[اهل بیت]] امامت (ع) را برای شما، روشن می‌گرداند ... من روایات را از کتب معتبر، قابل اعتماد و مورد رجوعی، انتخاب کردم که مؤلفین آنها از مشایخ معتبر و علمای منتجب هستند. اغلب روایات را از طریق [[امامیه]] نقل کرده‌ام، ولی در آنجایی که روایات [[اهل سنت]] موافق روایات [[اهل بیت]] (ع)، یا در بیان فضائل اهل بیت (ع) هستند، از آنها نیز نقل نموده‌ام. از [[ابن عباس]] نیز مقدار کمی در تفسیر آیات، نقل کرده‌ام، زیرا او شاگرد [[حضرت علی]] (ع) بوده‌است.<ref>بحرانى، هاشم، البرهان فى تفسير القرآن، | ::کتاب البرهان، شما را بر بسیاری از اسرار علوم قرآن آگاه می‌سازد. برخی مسائل علوم شرعی، قصص و اخبار [[پیامبر|انبیاء]] (ع) و فضائل [[اهل بیت]] امامت (ع) را برای شما، روشن می‌گرداند ... من روایات را از کتب معتبر، قابل اعتماد و مورد رجوعی، انتخاب کردم که مؤلفین آنها از مشایخ معتبر و علمای منتجب هستند. اغلب روایات را از طریق [[امامیه]] نقل کرده‌ام، ولی در آنجایی که روایات [[اهل سنت]] موافق روایات [[اهل بیت]] (ع)، یا در بیان فضائل اهل بیت (ع) هستند، از آنها نیز نقل نموده‌ام. از [[ابن عباس]] نیز مقدار کمی در تفسیر آیات، نقل کرده‌ام، زیرا او شاگرد [[حضرت علی]] (ع) بوده‌است.<ref>بحرانى، هاشم، البرهان فى تفسير القرآن، ج۱، ص۴</ref> | ||
شیوه وی در این کتاب چنین است که ابتدا به نام [[سوره]] و محل نزول، فضیلت سوره و تعداد [[آیه|آیات]]، اشاره می‌کند، آنگاه آیاتی را که دارای روایت تفسیری‌اند، ذکر کرده، روایات مربوط به هر آیه قرآنی را به دنبال آن نقل می‌نماید.<ref>خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی. ص۴۷۵ | شیوه وی در این کتاب چنین است که ابتدا به نام [[سوره]] و محل نزول، فضیلت سوره و تعداد [[آیه|آیات]]، اشاره می‌کند، آنگاه آیاتی را که دارای روایت تفسیری‌اند، ذکر کرده، روایات مربوط به هر آیه قرآنی را به دنبال آن نقل می‌نماید.<ref>خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی. ص۴۷۵</ref> | ||
علامه بحرانى در البرهان، تنها به ذكر روايات و اخبار بسنده كرده، و سلسله اسناد احاديث ضبط شده و احاديث اهل سنت را به صورت جداگانه در پايان هر بخش آورده است. او كتاب تفسير خود را بيان تأويل آيات مى‌داند.<ref>بحرانى، هاشم، البرهان فى تفسير القرآن، | علامه بحرانى در البرهان، تنها به ذكر روايات و اخبار بسنده كرده، و سلسله اسناد احاديث ضبط شده و احاديث اهل سنت را به صورت جداگانه در پايان هر بخش آورده است. او كتاب تفسير خود را بيان تأويل آيات مى‌داند.<ref>بحرانى، هاشم، البرهان فى تفسير القرآن، ج۱، ص۴</ref>و منظور وي از تأويل دقيقاً احاديث نقل شده از [[ائمه معصومین|امامان معصوم]] (ع) و ذكر فضايل آنان است. وي در خلال تفسير خود توضيحى بر مطالب جمع‌آوري شده، نيفزوده است، اما در مقدمه مفصلى كه پيش از تفسير آورده، ديدگاه‌ها و تحليل خود از تفسير و مبانى آن را وصف كرده است.<ref>بحرانى، هاشم، البرهان فى تفسير القرآن، ج۱، ص۲-۵</ref> مقدمه ديگري نيز بر كتاب او توسط [[ابوالحسن شريف عاملى اصفهانى]] (د ۱۱۳۸ق يا ۱۱۴۰ق) با عنوان [[مرآة الانوار و مشكاة الاسرار]] نگارش يافته است. | ||
علامه بحرانی در | علامه بحرانی در ۱۶ باب مقدمه مسائل قرآنى و ديدگاه‌هاي تفسيري خود را بيان مى‌كند و فضاي حاكم بر اين ابواب و مقدمات بيان اختصاص تفسير به [[ائمه اطهار]] (ع) است و صريحاً در باب ششم ديگران را از دست زدن به [[تفسیر]] نهى مى‌كند. هرچند تعبير او از تفسير در اينجا به [[تفسیر|تأويل]] بسيار نزديك شده است. در باب پانزدهم به بيان همبستگى [[اهل بیت(ع)|عترت]] و [[قرآن]] و تأكيد بر اينكه باطن و علم قرآن نزد ائمه(ع) است، مى‌پردازد. باب آخر مقدمه، يعنى باب شانزدهم معرفى منابع وي و ارائه برخى اصطلاحات رايج تفسيري است؛ بى آنكه تعريفى از هيچ يك از اين اصطلاحات از قبيل [[ناسخ و منسوخ]]، [[محكم و متشابه]]، عام و خاص، و تقديم و تأخير ارائه دهد و بدين‌گونه، زمينه را براي وارد شدن در تفسير آيات و بيان احاديثى در ذيل آيه، يا آيات منتخب هموار مى‌سازد. حسى كه به فضاي تفسير البرهان غلبه دارد، حاكى از دفاعى كلامى براي اثبات حقانيت و معرفى فضايل [[اهل بیت]] (ع) است. | ||
==منابع تفسیر== | ==منابع تفسیر== | ||