مجالس المؤمنین (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻛﺘﺎﺏ ﺩﺭ ﻣﻘﺪﻣﻪ، ﺩﻭﺍﺯﺩه ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﻳک ﺧﺎﺗﻤﻪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪه ﺍﺳﺖ. ﻫﺮ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺣﻜﻢ ﻳک ﻓﺼﻞ ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ، ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﻰ ﺧﺎﺹ ﻳﺎ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻭ ﺷﺮﺡ ﺣﺎﻝ ﻃﺒﻘﻪﺍی ﺍﺯ ﺭﺟﺎﻝ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺍﺳﺖ. ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻓﺼﻞ‌ﻫﺎﻯ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺠﻠﺲ ﻫﺸﺘﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺫﻛﺮ ﻣﻠﻮک ﻭ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﺍﺳﺖ، ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ چند (ﻟﺸﻜﺮ) ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﺮ چند ﺳﻼﻃﻴﻦ ﺩﻭﺭه ﻳﺎ ﻣﻨﻄﻘﻪ‌ﺍﻯ ﺧﺎﺹ ﻛﻪ ﺑﺮ [[شیعه|ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ]] ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺭﻭﺍﻳﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ‌ﺍﻧﺪ، ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰ‌ﺷﻮﻧﺪ.{{مدرک}}

ﺩﺭ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻄﻠﻖ [[شیعه|ﺷﻴﻌﻪ]]، شیعه [[شیعه دوازده امامی|ﺩﻭﺍﺯﺩه ﺍﻣﺎﻣﻰ]]، ﻋﻠﺖ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺑﻮﺩﻥ ﺗﻌﺪﺍﺩ [[امامان شیعه|ﺍﺋﻤﻪ]] (ﻉ) ﺩﺭ ﻋﺪﺩ ۱۲ ﻭ ﻣﺒﺎﺣﺜﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺍﺳﺖ. ﻣﺠﻠﺲ ﺍﻭﻝ ﺑﻪ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺍﻣﺎﻛﻦ ﻋﻠﻮﻯ (ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ)، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﺮﺵ ﻣﺠﻴﺪ، ﺩﺍﺭﺍﻟﺴﻼﻡ ﻭ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻭ ﺍﻣﺎﻛﻨﻰ ﻛﻪ ﻣﺤﻞ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩه، ﻣﺎﻧﻨﺪ [[مدینه منوره|ﻣﺪﻳﻨﻪ]]، [[کوفه|ﻛﻮﻓﻪ]]، [[نجف|ﻧﺠﻒ]]، [[کربلا|ﻛﺮﺑﻼ]]، [[ﺧﻮﺯﺳﺘﺎﻥ|ﺧﻮﺯﺳﺘﺎﻥ]]، [[ﺗﺒﺮﻳﺰ]] (ﺣﺪﻭﺩ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﺷﻬﺮ)، علت نامگذاری ﺁﻧﻬﺎ، ﺁﺏ ﻭ ﻫﻮﺍ، ﻋﺎﺩﺍﺕ ﻭ ﺁﺩﺍﺏ ﻭ ﺭﺳﻮﻡ ﺳﺎﻛﻨﺎﻥ، ﺣﺮﻓﻪ ﻭ ﻣﺸﺎﻏﻞ، ﺣﻮﺍﺩﺙ ﻣﻬﻤﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ، ﺣﺎﻛﻤﺎﻥ ﻭ ﺷﺨﺼﻴﺖ‌ﻫﺎﻯ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺷﻬﺮ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺭﺩ.{{مدرک}}

۱۱ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﻳﮕﺮ ﻃﻮﺍﻳﻔﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﻪ [[شیعه|ﺗﺸﻴﻊ]] ﻣﺸﻬﻮﺭﻧﺪ، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﻭﺱ ﻭ ﺧﺰﺭﺝ، ﺻﺤﺎﺑﻰ ﻭ ﺍﻛﺎﺑﺮ ﺷﻴﻌﻪ ﺍﺯ [[بنی هاشم|ﺑﻨﻰ ﻫﺎﺷﻢ]] ﻭ ﻏﻴﺮﺑﻨﻰ ﻫﺎﺷﻢ، [[تابعین|ﺗﺎﺑﻌﻴﻦ]]، ﻣﺘﻜﻠﻤﻴﻦ، ﻣﻔﺴﺮﻳﻦ ﻭ ﻣﺤﺪﺛﻴﻦ ﻭ ﻓﻘﻬﺎ، ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ [[ﺻﻮﻓﻴﻪ]]، ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ، ﻣﻠﻮﻙ ﻭ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﻭ ﺍﻣﺮﺍ ﻭ ﺷﻌﺮﺍﻯ [[ﻋﺮﺏ]] ﻭ [[ﻋﺠﻢ]]، ﻭ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ‌ﻫﺎ ﻭ ﺁﺭﺍﻯ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺭﺟﺎﻝ [[شیعه|ﺷﻴﻌﻪ]] ﻛﻪ ﺍﺯ ﺻﺪﺭ ﺍﺳﻼﻡ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻗﺮﻥ ﺩﻫﻢ ﻫﺠﺮﻯ ﻣﻰ ﺯﻳﺴﺘﻪ ﺍﻧﺪ، ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻭ ﻧﻘﺪ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﺭﻣﺠﻤﻮﻉ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺷﺸﺼﺪ ﺭﺟﻞ ﺩﻳﻨﻰ، ﻋﻠﻤﻰ، ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ، ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ... ﺭﺍ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰ‌نماید.{{مدرک}}

ﻣﺆﻟﻒ، ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻫﺎ ﺭﺍ ﻫﻤﺮﺍه ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﻭ ﺍﻟﻘﺎﺏ، ﻧﺴﺐ ﻭ ﺧﺎﻧﺪﺍﻥ، ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ﻣﺤﻞ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻭ ﻭﻓﺎﺕ ﺁﻧﻬﺎ، ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‌ﻫﺎ، ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ ﻭ ﺟﻨﺒﺶ‌ﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ، ﮔﺮﺍﻳﺶﻫﺎی ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ، ﺁﺛﺎﺭ، ﺧﻄﺒﻪﻫﺎ، ﻣﻨﺎﻇﺮﻩ ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﻭ ﻣﻮﺍﻓﻘﺎﻥ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻣﻔﻴﺪ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺫﻛﺮ ﺳﻨﺪ ﻭ ﻣﻨﺒﻊ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪه ﺿﻤﻦ ﺁﺷﻨﺎﻳﻰ ﺑﺎ ﺭﺟﻞ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻋﺼﺮ ﻭ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﻭ، ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﺎﻳﺮ ﻓﺮﻗﻪﻫﺎﻯ [[اسلام]] ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻭ ﻣﺂﺧﺬ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻰ ﻛﺴﺐ ﻣﻰﻛﻨﺪ. ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ، ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺩﺳﺘﺮﺳﻰ ﻣﺆﻟﻒ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻳﺎ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺍﺷﺘﻬﺎﺭ ﻓﺮﺩاً ﻛﺎﻣﻼ ﻓﺮﻕ ﻣﻰﻛﻨﺪ. ً ﻣﺜﻼ ﺩﺭﺑﺎﺭه [[ﺯﻳﺎﺩﺑﻦ ﻋﺒﻴﺪ ﺍﻟﻜﻮﻓﻰ]] ﺗﻨﻬﺎ ﻳک ﺟﻤﻠﻪ ﻭ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﻳک ﺳﻄﺮ ﻭ ﺩﺭﺑﺎﺭه [[ابوطالب|ﺍﺑﻮﻃﺎﻟﺐ]] ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ۱۵ ﺻﻔﺤه ۲۵ ﺳﻄﺮﻯ ﻣﻄﻠﺐ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰ‌ﻛﻨﺪ.<ref>ﺷﻮﺷﺘﺮﻯ، ۱۳۵۴، ﺝ۲، ﺹ۶۹۹.</ref>

کتاب مجالس المومنین، منبعی ﺑﺮﺍﻯ ﻛﺘﺐ [[تراجم]] (زندگینامه) ﺷﻴﻌﻪ مانند [[اعیان الشیعة|ﺍﻋﻴﺎﻥ ﺍﻟﺸﻴﻌﻪ]]، [[ریحانة الادب]]، [[روضات الجنات]] ﻭ [[ریاض العلماء]] ﺍﺳﺖ. این کتاب تاکنون ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ‌ﻫﺎﻯ ﻋﺮﺑﻰ ﻭ ﺍﺭﺩﻭ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻭ ﭼﻨﺪ بار ﭼﺎپ ﺷﺪه ﺍﺳﺖ هرچند ﻫﻴﭻ یک ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﺎﻣﻞ ﻭ ﻣﻨﻘّﺢ ﻧﻴﺴﺖ. به همین دلیل ﮔﺮﻭه ﺗﺼﺤﻴﺢ ﻣﺘﻮﻥ [[بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی]] ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩه ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩه [[سید نورالله حسینی‌ شوشتری|ﻗﺎﺿﻰ ﻧﻮﺭالله]] ﻭ ﻧﺴﺨﻪ‌ﻫﺎﻯ ﻧﻔﻴﺲ ﻭ ﻣﻮﺛﻘﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ، ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﺼﺤﻴﺢ ﻭ ﺗﻨﻘﻴﺢ ﻛﺮﺩهﺍﻧﺪ.<ref>ﻋﺮﺏ ﭘﻮﺭ، ۱۳۸۷.</ref>

مجالس المومنین در سال ۱۳۷۷ش در تهران و انتشارت اسلامیه چاپ شد. همچنین این کتاب، که به همت جمعی از پژوهشگران [[بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی]] تصحیح شده و انتشار یافته، در همایش کتاب سال [[حوزه علمیه قم]] در سال ۱۳۹۴ش موفق به اخذ رتبه برتر شد.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1394/11/29/1004985/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%84%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D9%85%D9%86%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%B1-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%B1%D8%A7-%DA%A9%D8%B3%D8%A8-%DA%A9%D8%B1%D8%AF خبرگزاری تسنیم.]</ref>

*ﺷﻮﺷﺘﺮﻯ، ﻧﻮﺭﺍﷲ (۱۳۵۴)، ﻣﺠﺎﻟﺲ ﺍﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ، ﺑﻪ ﻛﻮﺷﺶ ﺳﻴﺪﺍﺣﻤﺪ ﺍﻟﻤﻮﺳﻮﻯ ﺍﻟﺸﻬﻴﺮ ﺑﻪ ﻛﺘﺎﺑﭽﻰ، ﺗﻬﺮﺍﻥ، ﻛﺘﺎﺏ ﻓﺮﻭﺷﻰ ﺍﺳﻼﻣﻴﻪ؛

*ﻋﺮﺏﭘﻮﺭ، ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ (۱۳۸۷). «ﺩﺍﻳﺮﺓﺍﻟﻤﻌﺎﺭﻑ ﺭﺟﺎﻝ ﺷﻴﻌﻪ ﺩﺭ ﺷﺶ ﺟﻠﺪ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ»، ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﻣﻬﺮ (۱۳۸۷/۷/۲)؛

*[http://www.ensani.ir/storage/Files/20120326164129-3039-441.pdf معرفی و نقد کتاب مستطاب مجالس المؤمنین، علی شوره زاری، کتاب ماه کلیات سال سیزدهم بهمن ۱۳۸۸ شماره ۲]