کاربر ناشناس
نهج الحق و کشف الصدق (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Aghaie بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
| تصویر = کتاب نهج الحق.jpg | | تصویر = کتاب نهج الحق.jpg | ||
| زیرنویس تصویر = [[پرونده:کتاب نهج الحق.jpg|بندانگشتی]] | | زیرنویس تصویر = [[پرونده:کتاب نهج الحق.jpg|بندانگشتی]] | ||
| نویسنده = [[علامه حلی]] (متوفای | | نویسنده = [[علامه حلی]] (متوفای ۷۲۶ ق) | ||
| تصویرگر = | | تصویرگر = | ||
| طراح جلد = | | طراح جلد = | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''نهج الحق و كشف الصدق''' كتابی کلامی تألیف [[علامه حلی]] متوفای | '''نهج الحق و كشف الصدق''' كتابی کلامی تألیف [[علامه حلی]] متوفای ۷۲۶ق است. این کتاب يكى از استدلالی ترين كتب اعتقادى [[شيعه]] بوده و موارد اختلاف [[اهل سنت]] با [[قرآن]] و سنت در [[اصول دین|اصول]] و [[فروع دین]] را بیان کرده و حقانیت [[تشیع]] را با بیان ادلّه محکمی اثبات می‌کند. اين كتاب علاوه بر مباحث اعتقادى، به بخشى از مباحث فقهى و [[اصول فقه]] هم پرداخته است. | ||
== درباره مؤلف == | == درباره مؤلف == | ||
{{اصلی|علامه حلی}} | |||
'''ابومنصور جمال‌الدین، حسن بن یوسف بن مطهّر حلّی''' معروف به '''علامه حلّی'''، از علمای [[شیعه]] قرن هشتم قمری است. | '''ابومنصور جمال‌الدین، حسن بن یوسف بن مطهّر حلّی''' معروف به '''علامه حلّی'''، از علمای [[شیعه]] قرن هشتم قمری است. | ||
مناظرات و آثار او موجب گرایش [[محمد خدابنده|سلطان محمد خدا بنده]] به تشیع و رواج مذهب شیعه در ایران گردید. علامه حلی دارای تالیفات بسیاری در علوم [[فقه]]، [[اصول]]، [[عقاید]]، [[فلسفه]]، [[منطق]]، [[دعا]] و... است. پس از مرگ [[محقق حلی]] در سال ۶۷۶ قمری که [[مرجع تقلید|مرجعیت شیعیان]] را برعهده داشت، شاگردان وی و دانشمندان [[حله]] پس از جستجوی فردی که شایستگی زعامت و مرجعیت شیعیان را داشته باشد علامه حلی را برای این امر مهم مناسب یافتند و او در ۲۸ سالگی زعامت و مرجعیت شیعیان را بر عهده گرفت. | مناظرات و آثار او موجب گرایش [[محمد خدابنده|سلطان محمد خدا بنده]] به تشیع و رواج مذهب شیعه در ایران گردید. علامه حلی دارای تالیفات بسیاری در علوم [[فقه]]، [[اصول]]، [[عقاید]]، [[فلسفه]]، [[منطق]]، [[دعا]] و... است. پس از مرگ [[محقق حلی]] در سال ۶۷۶ قمری که [[مرجع تقلید|مرجعیت شیعیان]] را برعهده داشت، شاگردان وی و دانشمندان [[حله]] پس از جستجوی فردی که شایستگی زعامت و مرجعیت شیعیان را داشته باشد علامه حلی را برای این امر مهم مناسب یافتند و او در ۲۸ سالگی زعامت و مرجعیت شیعیان را بر عهده گرفت. | ||
== انگیزه نگارش == | == انگیزه نگارش == | ||
علامه حلی كتاب نهج الحق را به امر اولجایتو، سلطان [[محمد خدابنده]] نگاشته است. بعد از وفات مولف، [[فضل بن روزبهان]] اصفهانى از اهل سنت (شافعی مذهب) در رد و نقض بخش امامت اين | علامه حلی كتاب نهج الحق را به امر اولجایتو، سلطان [[محمد خدابنده]] نگاشته است. بعد از وفات مولف، [[فضل بن روزبهان]] اصفهانى از اهل سنت (شافعی مذهب) در رد و نقض بخش امامت اين كتاب، كتابى به نام «[[ابطال الباطل و اهمال كشف العاطل]]» تاليف کرد. در مقابل، شهيد [[قاضی نورالله شوشتری]] نیز در کتابی به نام «[[احقاق الحق]]»، كتاب روزبهان را نقد و از آرای علامه حلى دفاع نمود.<ref>ترجمه نهج الحق، ص ۴۴.</ref> | ||
== محتوای كتاب == | == محتوای كتاب == | ||
کتاب به طور کلی در هشت مساله، مباحث مربوط به عقائد، [[اصول فقه]] و [[فقه]] را بیان کرده است. | |||
:::مسأله اول: محسوسات | |||
این مسأله از هفت بحث تشکیل یافته است. مباحثی همچون: ادراک، شرائط رؤیت، وجوب رؤیت، امتناع ادراک با فقدان شرائط و اینکه خداوند رویت نمی‌شود. | |||
:::مسأله دوم: مباحث نظری | |||
در این مسأله مولف طی هفت بحث از کیفیت علم به نتیجه در قضایا، واجب بودن نظر عقلا و واجب بودن معرفت عقلا بحث می‌کند. | |||
:::مسأله سوم: صفات خداوند و عدل | |||
این مسأله از یازده مبحث تشکیل یافته؛ مباحثی پیرامون قدرت خداوند، جسم نبودن او، جهت نداشتن، اتحاد و طول نداشتن، مباحثی پیرامون کلام الهی و... مطرح شده است. بحث یازدهم این مسأله مربوط به عدل بوده و از ۱۹ مطلب تشکیل یافته است که مولف طی این ۱۹ مطلب ادله عدالت خداوند، بیان و ادله [[جبریه|جبریون]] و [[قدریه|قَدَری ها]] را مورد انتقاد قرار داده و از حُسن و قُبح افعال، کسب، اراده، تکلیف و اعراض بحث می‌کند. | |||
:::مسأله چهارم: [[نبوت]] | |||
این مسأله که بیشتر در مورد [[نبوت خاصه]] می‌باشد از سه مبحث تشکیل یافته است؛ اثبات نبوت حضرت خاتم(ص)، [[عصمت]] [[انبیاء]](ع) و منزه بودن پیامبر(ص) از دنائت پدران و ناپاکی مادران. | |||
:::مسأله پنجم: [[امامت]] | |||
از چهار مبحث تشکیل یافته است. مبحث اول در وجوب عصمت امام، مبحث دوم در اثبات افضلیت امام از سایر مردم، مبحث سوم در طریق تشخیص امام و مبحث چهارم در تعیین امام است. مولف در ابتدا به ادله عقلی و سپس به ادله نقلی بر [[امامت]] بلافصل [[امیرالمومنین]](ع) استدلال می‌کند. علامه حلی در ادله نقلی که خود به دو قسم تقسیم شده است ابتدا ۸۴ آیه و سپس ۲۷ روایت از پیامبر در امامت علی(ع) ذکر نموده است. او سپس به بیان فضائل [[علی|امیرالمومنین]](ع) پرداخته و بعد از آن به بخشی از مطاعن [[خلفای ثلاثه]] اشاره می‌کند. مولف در پایان این مبحث به بعضی از مطاعن [[معاویه]] و بعضی دیگر از صحابه اشاره نموده است. او بحثی نیز پیرامون کارهای [[عایشه]] دارد. | |||
:::مسأله ششم: [[معاد]] | |||
مؤلف در این مسأله تنها دو مبحث از مباحث معاد، یعنی اثبات [[معاد جسمانی]] و بحث استحقاق ثواب و عقاب را مورد بحث و بررسی قرار داده است. | |||
:::مسأله هفتم: مباحثی را پیرامون اصول فقه | |||
مؤلف مطالب این بخش را در دو فصل تنظیم می‌کند؛ فصل اول مباحث مربوط به تکلیف همچون حکم، اقسام واجب، مخاطب تکلیف بودن کفار، انقطاع تکلیف و تعلق تکلیفبه محال، و فصل دوم مباحث مربوط به ادله می‌باشد؛ مباحثی همچون کتاب، [[اجماع]]، خبر، [[قیاس]]، [[استحسان]]، [[اجتهاد]]. | |||
:::مسأله هشتم: مباحث مربوط به فقه | |||
در ۱۷ فصل بیان شده است. در واقع هر یک از فصلها به نام یکی از ابواب فقهی می‌باشد و مؤلف در هر یک از آن‌ها موارد اختلافی بین شیعه امامیه و دیگر مذاهب اسلامی را بیان می‌کند.<ref>نهج الحق، ص۳۴.</ref> | |||
== ویژگی‌های کتاب == | |||
گرچه مؤلف این کتاب را در اصول عقائد نوشته و از همه اصول بحث کرده است اما چون بیشترین توجه ایشان دفاع از مذهب [[امامیه]] بوده به بحث امامت مفصل‌تر پرداخته است. | |||
از آن جا که مؤلف ابحاث و ادله را بدون تعصب به مذهب خاصی بیان نموده و در آخر آنچه مطابق دلیل و برهان بوده را به عنوان عقیده خود انتخاب کرده، این کتاب تاثیر زیادی در مخالفین بدون تعصب می‌گذارد.<ref>نرم افزار سیره معصومان.</ref> | |||
[[پرونده:ترجمه نهج الحق.jpg|بندانگشتی|'''ترجمه کتاب نهج الحق''']] | [[پرونده:ترجمه نهج الحق.jpg|بندانگشتی|'''ترجمه کتاب نهج الحق''']] | ||
== نسخه شناسى، ترجمه و چاپ == | == نسخه شناسى، ترجمه و چاپ == | ||
این کتاب چندین مرتبه به طبع رسیده است که عبارتند از: | |||
# در سال | # در سال ۱۳۴۴ ه.ق در بغداد در ۲۰۳ صفحه. | ||
# در سال | # در سال ۱۳۷۹ ه.ق در بغداد توسط مطبعة دار السلام در ۵۹۰ صفحه. | ||
# در سال | # در سال ۱۴۰۲ ه.ق در بیروت توسط دار الکتب اللبنانی در ۵۹۰ صفحه. | ||
# در سال | # در سال ۱۴۱۰ توسط الشرکة العالمیة للکتاب با تحقیق فرج الله حسینی. | ||
# | # نسخه‌ای که در سال ۱۴۰۸ ه.ق در [[قم]] توسط موسسه دار الهجرة، با تصحیح شیخ عین الله حسنی ارموی و با مقدمه آقای رضا صدر در ۶۰۸ صفحه به چاپ رسیده است و تاکنون چندین مرتبه تجدید چاپ شده است. مقدمه این نسخه در مورد شخصیت [[علامه حلی]] و آثار او می‌باشد. این نسخه شامل فهرست مصادر و مآخذ و فهرست مطالب می‌باشد. | ||
این کتاب توسط علیرضا کهنسال به فارسی ترجمه شده است. | این کتاب توسط علیرضا کهنسال به فارسی ترجمه شده است. | ||