کاربر ناشناس
رقیه دختر پیامبر(ص): تفاوت میان نسخهها
اصلاح پاورقی و منابع
imported>Hasaninasab جز (اصلاح شناسه + لینک سال) |
imported>M.r.seifi (اصلاح پاورقی و منابع) |
||
خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
==نسب== | ==نسب== | ||
رقیه دختر [[خدیجه دختر خویلد|خدیجه بنت خویلد]]<ref> الاستیعاب، ج۴، ص۱۱۳۹-۱۱۴۰</ref> پیش از [[هجرت]] در مکه زاده شد. از او به بزرگترین، دومین و حتی کوچکترین دختر رسول خدا (ص) یاد شده است.<ref>الاستیعاب، ج۴، ص۱۸۳۹</ref> | رقیه دختر [[خدیجه دختر خویلد|خدیجه بنت خویلد]]<ref> ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق ج۴، ص۱۱۳۹-۱۱۴۰. </ref> پیش از [[هجرت]] در مکه زاده شد. از او به بزرگترین، دومین و حتی کوچکترین دختر رسول خدا (ص) یاد شده است.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۱۸۳۹. </ref> | ||
==ازدواج و هجرت== | ==ازدواج و هجرت== | ||
رقیه، با [[عتبة بن ابی لهب]] ازدواج کرد اما پس از آنکه، آیه «تَبَّتْ یدَا أَبِی لَهَبٍ وَتَبَّ»<ref> مسد، آیه۱</ref> نازل شد، عتبه به دستور [[ابولهب|پدرش]]، رقیه را [[طلاق]] داد.<ref> بلاذری، ج۱، ص۴۰۱</ref> او سپس با [[عثمان بن عفان]] [[ازدواج]] نمود. و با او به [[حبشه]] هجرت کرد. با مهاجرت پیامبر(ص) از [[مکه]] به [[مدینه]]، او نیز از حبشه به مدینه آمد.<ref> | رقیه، با [[عتبة بن ابی لهب]] ازدواج کرد اما پس از آنکه، آیه «تَبَّتْ یدَا أَبِی لَهَبٍ وَتَبَّ»<ref> مسد، آیه۱</ref> نازل شد، عتبه به دستور [[ابولهب|پدرش]]، رقیه را [[طلاق]] داد.<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۰۱.</ref> او سپس با [[عثمان بن عفان]] [[ازدواج]] نمود. و با او به [[حبشه]] هجرت کرد. با مهاجرت پیامبر(ص) از [[مکه]] به [[مدینه]]، او نیز از حبشه به مدینه آمد.<ref> ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۰۳۸ و ج۴، ص۱۱۳۹-۱۱۴۰؛ کحّاله، اعلام النساء، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۴۵۷؛ ابنسعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸ق، ج۸، ص۳۵.</ref> | ||
منابع تاریخ اسلام با تردید از فرزندانی به نام عبدالله و عمرو از او و عثمان بن عفان نام بردهاند، که در کودکی از دنیا رفته است.<ref> ابن سعد، ج۸، | منابع تاریخ اسلام با تردید از فرزندانی به نام عبدالله و عمرو از او و عثمان بن عفان نام بردهاند، که در کودکی از دنیا رفته است.<ref> ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸ق، ج۸، ص۳۵؛ ابن عبدالبر،الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۱۸۴۰ و ج۳، ص۱۰۳۷. </ref> | ||
هنگامی که خدیجه به پیامبر (ص)، [[اسلام]] آورد، رقیه نیز به او [[ایمان]] آورد و با او [[بیعت]] کرد.<ref> اعلام النساء، ج۱، ص۴۵۷</ref> | هنگامی که خدیجه به پیامبر (ص)، [[اسلام]] آورد، رقیه نیز به او [[ایمان]] آورد و با او [[بیعت]] کرد.<ref> کحّاله، اعلام النساء، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۴۵۷.</ref> | ||
{{نقل قول طبقاتی|عرض=40|تراز=left | {{نقل قول طبقاتی|عرض=40|تراز=left | ||
|خط اول={{وسط چین}}هنگامی که رقیه از دنیا رفت{{سخ}}[[رسول خدا]] فرمود:{{پایان}} | |خط اول={{وسط چین}}هنگامی که رقیه از دنیا رفت{{سخ}}[[رسول خدا]] فرمود:{{پایان}} | ||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
==درگذشت== | ==درگذشت== | ||
[[پرونده:نقشه بقیع.jpg|بندانگشتی|200px|جایگاه قبر رقیه دختر پیامبر (ص) در قبرستان بقیع]] | [[پرونده:نقشه بقیع.jpg|بندانگشتی|200px|جایگاه قبر رقیه دختر پیامبر (ص) در قبرستان بقیع]] | ||
هنگامی که رسول خدا (ص) عازم بدر بود رقیه به حصبه مبتلا شد. پیامبر (ص) به عثمان دستور داد تا پیش او بماند<ref> الاستیعاب، ج۳، ص ۱۰۳۸</ref> رقیه در [[رمضان]] سال دوم هجری(روز پیروزی [[جنگ بدر]]) درگذشت.<ref> الاستیعاب، ج۳، ص۱۰۳۸</ref> | هنگامی که رسول خدا (ص) عازم بدر بود رقیه به حصبه مبتلا شد. پیامبر (ص) به عثمان دستور داد تا پیش او بماند<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص ۱۰۳۸.</ref> رقیه در [[رمضان]] سال دوم هجری(روز پیروزی [[جنگ بدر]]) درگذشت.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۰۳۸.</ref> | ||
در منابع شیعه درگذشت رقیه ناشی از ضرب و شتم توسط عثمان ذکر شدهاست.<ref> | در منابع شیعه درگذشت رقیه ناشی از ضرب و شتم توسط عثمان ذکر شدهاست.<ref>کلینی، الكافی، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۲۳۶.</ref> علت این ضرب و شتم، اتهام نشان دادن مخفیگاه [[مغیرة بن ابی العاص]] به پیامبر دانسته شدهاست.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۲، ص۱۶۷.</ref> | ||
[[پرونده:بقعه های بقیع.jpg|بندانگشتی|[[بقعه]] دختران پیامبر (ص) در کنار بقعه [[ائمه بقیع]]]] | [[پرونده:بقعه های بقیع.jpg|بندانگشتی|[[بقعه]] دختران پیامبر (ص) در کنار بقعه [[ائمه بقیع]]]] | ||
گزارشهایی از گریه زنان، از جمله [[فاطمه(س)]] بر سر قبر او نقل شده است.<ref> اعلامالنساء، ج۴، ص۴۵۸</ref> [[خلیفه دوم]] با تازیانه مانع از گریه زنان بر سر قبر او میشد تا اینکه پیامبر (ص)، او را از این عمل بازداشت.<ref> اعلامالنساء، ج۴، ص۴۵۸</ref> پیامبر خدا با گفتن اینکه «هر کس امشب عمل زناشویی انجام داده است وارد قبر نشود»، عثمان را، از دخول در قبر منع کرد.<ref> اعیانالشیعه، ج۳، ص۴۸۷</ref> | گزارشهایی از گریه زنان، از جمله [[فاطمه(س)]] بر سر قبر او نقل شده است.<ref>کحّاله، اعلامالنساء، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۴۵۸.</ref> [[خلیفه دوم]] با تازیانه مانع از گریه زنان بر سر قبر او میشد تا اینکه پیامبر (ص)، او را از این عمل بازداشت.<ref>کحّاله، اعلامالنساء، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۴۵۸.</ref> پیامبر خدا با گفتن اینکه «هر کس امشب عمل زناشویی انجام داده است وارد قبر نشود»، عثمان را، از دخول در قبر منع کرد.<ref>امین، اعیانالشیعه، دارالتعارف للمطبوعات، ج۳، ص۴۸۷.</ref> | ||
نام او در [[دعای ماه رمضان]] آمده است. | نام او در [[دعای ماه رمضان]] آمده است. | ||
:اللهم صل علی رقیه بنت نبیک...<ref> تهذیبالاحکام، ج۳، ص۱۲۰</ref> | :اللهم صل علی رقیه بنت نبیک...<ref> شیخ طوسی، تهذیبالاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۳، ص۱۲۰.</ref> | ||
===مدفن=== | ===مدفن=== | ||
رقیه بر پایه سفارش پیامبر (ص) در بقیع دفن شد.<ref> ابن شبه، ج۱، ص۱۰۳؛ ابن سعد، ج۸، ص۳۷</ref> بقعه منسوب به دختران پیامبر (ص)؛ رقیه، [[ام کلثوم دختر پیامبر (ص)|ام كلثوم]] و [[زینب بنت رسول الله|زینب]] از بقعههایی بود كه در شمال قبور [[امامان شیعه]] و جنوب غربی قبور همسران پیامبر (ص) و نزدیک قبر [[عثمان بن مظعون]] قرار داشت. در گذشته بر این قبور ضریحی برنجی قرار داشت.<ref> جعفریان، ج۵، ص۲۴۱.</ref> این بقعه توسط [[وهابیون]] تخریب شد. | رقیه بر پایه سفارش پیامبر (ص) در بقیع دفن شد.<ref> ابن شبه، تاریخالمدینةالمنوره، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۱۰۳؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸ق، ج۸، ص۳۷. </ref> بقعه منسوب به دختران پیامبر (ص)؛ رقیه، [[ام کلثوم دختر پیامبر (ص)|ام كلثوم]] و [[زینب بنت رسول الله|زینب]] از بقعههایی بود كه در شمال قبور [[امامان شیعه]] و جنوب غربی قبور همسران پیامبر (ص) و نزدیک قبر [[عثمان بن مظعون]] قرار داشت. در گذشته بر این قبور ضریحی برنجی قرار داشت.<ref> جعفریان، پنجاه سفرنامه حج قاجاری، ۱۳۸۹ش، ج۵، ص۲۴۱.</ref> این بقعه توسط [[وهابیون]] تخریب شد. | ||
== دیدگاه شیعه و اهل سنت== | == دیدگاه شیعه و اهل سنت== | ||
از نظر اهلسنت رقیه دختر پیامبر (ص) و خدیجه (س) و همسر عثمان بن عفان بوده است.<ref> الاستیعاب، ج۴، ص۱۸۳۹</ref> و به دلیل ازدواج او و [[ام کلثوم دختر پیامبر (ص)|ام کلثوم]] با عثمان، عثمان را ذوالنورین میخوانند. | از نظر اهلسنت رقیه دختر پیامبر (ص) و خدیجه (س) و همسر عثمان بن عفان بوده است.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۱۸۳۹.</ref> و به دلیل ازدواج او و [[ام کلثوم دختر پیامبر (ص)|ام کلثوم]] با عثمان، عثمان را ذوالنورین میخوانند. | ||
در میان علمای شیعه نسبت به رقیه چندین دیدگاه وجود دارد: | در میان علمای شیعه نسبت به رقیه چندین دیدگاه وجود دارد: | ||
*رقیه همسر عثمان، دختر رسول خدا (ص) نبوده، بلکه دختر هاله خواهر خدیجه و [[ربیبه]] پیامبر (ص) بوده است.<ref> الصحیح من سیره النبی، ج۱، ص۱۲۵-۱۲۳ | *رقیه همسر عثمان، دختر رسول خدا (ص) نبوده، بلکه دختر هاله خواهر خدیجه و [[ربیبه]] پیامبر (ص) بوده است.<ref>عاملی، الصحیح من سیره النبی، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۱۲۵-۱۲۳.</ref> اما رقیه دختر پیامبر پس از [[بعثت]] به دنیا آمده است.<ref>عاملی، الصحیح من سیره النبی، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۱۲۵-۱۲۳.</ref> | ||
*رقیه دختر خدیجه است نه دختر پیامبر (ص). زیرا خدیجه پیش از ازدواج با رسول خدا (ص) شوهر داشته است. | *رقیه دختر خدیجه است نه دختر پیامبر (ص). زیرا خدیجه پیش از ازدواج با رسول خدا (ص) شوهر داشته است. | ||
*رقیه دختر پیامبر (ص) و حضرت خدیجه بوده است. | *رقیه دختر پیامبر (ص) و حضرت خدیجه بوده است. | ||
خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* ابن سعد، الطبقات الكبری، به كوشش محمد عبدالقادر، بیروت، دارالكتب العلمیه، ۱۴۱۸ق. | *قرآن. | ||
* ابن شبّه، تاریخالمدینةالمنوره، به كوشش شلتوت، قم، دارالفكر، ۱۴۱۰ق. | *ابن سعد، الطبقات الكبری، به كوشش محمد عبدالقادر، بیروت، دارالكتب العلمیه، ۱۴۱۸ق. | ||
* ابن عبدالبر، | *ابن شبّه، تاریخالمدینةالمنوره، به كوشش شلتوت، قم، دارالفكر، ۱۴۱۰ق. | ||
* امین، سید محسن، أعیانالشیعة، تحقیق | *ابن عبدالبر، یوسف بن عبد الله،الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، تحقیق علی محمد البجاوی، بیروت، دارالجیل، ط الأولی، ۱۴۱۲/ق۱۹۹۲م. | ||
* بلاذری، احمدبن یحیی بن جابر، انساب الاشراف، تحقیق سهیل | *امین، سید محسن، أعیانالشیعة، تحقیق حسن الأمین، دارالتعارف للمطبوعات، بیروت، بی تا. | ||
* جعفریان، رسول، پنجاه سفرنامه حج قاجاری، تهران، نشر علم، ۱۳۸۹ش | *بلاذری، احمدبن یحیی بن جابر، انساب الاشراف، تحقیق سهیل زكار و ریاض زركلی، بیروت، دارالفكر، ۱۴۱۷ق. | ||
*شیخ طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، تهران، دارالكتب الإسلامیه، ۱۳۶۵ش. | |||
*جعفریان، رسول، پنجاه سفرنامه حج قاجاری، تهران، نشر علم، ۱۳۸۹ش. | |||
* عاملی، جعفر | *عاملی، جعفر مرتضی، الصحیح من سیرةالنبی الاعظم، قم، انتشارات جامعه مدرسین، ۱۴۰۲ق. | ||
* کحّاله، عمر رضا، اعلام النساء، موسسة الرسالة، | *کحّاله، عمر رضا، اعلام النساء، بیروت، موسسة الرسالة، طبعة العاشرة، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۱م. | ||
* مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، موسسه وفا، | *کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق علی اکبر غفاری، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق. | ||
*مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، موسسه وفا، الطبعة الثانية، ۱۴۰۳ق. | |||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||