Automoderated users، دیوان‌سالاران، confirmed، مدیران رابط کاربری، movedable، مدیران، templateeditor
۶٬۴۶۰
ویرایش
تناسخ در فلسفه و عرفان: تفاوت میان نسخه‌ها
درج الگوی درجه بندی
imported>Shadpoor |
(درج الگوی درجه بندی) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{هم‌چنین ببینید|تناسخ}} | |||
''' تَناسُخ در فلسفه و عرفان '''، به معنای انتقال [[روح]] از جسمی پس از [[مرگ]] به جسمی دیگر و بازگشت دوباره به دنیاست. برخی از متفکران اسلامی از جمله [[زکریای رازی|محمد بن زکریای رازی]] به تناسخ باور داشتند اما غالب متفکران و فلاسفه اسلامی این باور را نادرست می‌دانند و با ادله عقلی و روایی آن را ابطال می‌کنند. فهم دقیق این مسأله و اشکالات وارد به آن نیاز به آشنایی عمیق با فلسفه است. | ''' تَناسُخ در فلسفه و عرفان '''، به معنای انتقال [[روح]] از جسمی پس از [[مرگ]] به جسمی دیگر و بازگشت دوباره به دنیاست. برخی از متفکران اسلامی از جمله [[زکریای رازی|محمد بن زکریای رازی]] به تناسخ باور داشتند اما غالب متفکران و فلاسفه اسلامی این باور را نادرست می‌دانند و با ادله عقلی و روایی آن را ابطال می‌کنند. فهم دقیق این مسأله و اشکالات وارد به آن نیاز به آشنایی عمیق با فلسفه است. | ||
| خط ۷: | خط ۸: | ||
:::سالکان طریقت در بدن واحد بر همه صورت‌ها غلبه می‌کنند، وقتی صفات ناپسندی می‌یابند مثلاً غضب بر آنان چیره می‌شود، خود را به صورت حیواناتی چون سگ می‌بینند و وقتی به صفات نیکو آراسته شوند خود را به صورت ملائک می‌بینند، پس چه نیازی هست که با رفع هر صفتی از نفس، بدن هم مطابق عقیدۀ تناسخیان تغییر کند.<ref>علاءالدوله سمنانی، ص۲۲۴ ۲۲۵</ref> | :::سالکان طریقت در بدن واحد بر همه صورت‌ها غلبه می‌کنند، وقتی صفات ناپسندی می‌یابند مثلاً غضب بر آنان چیره می‌شود، خود را به صورت حیواناتی چون سگ می‌بینند و وقتی به صفات نیکو آراسته شوند خود را به صورت ملائک می‌بینند، پس چه نیازی هست که با رفع هر صفتی از نفس، بدن هم مطابق عقیدۀ تناسخیان تغییر کند.<ref>علاءالدوله سمنانی، ص۲۲۴ ۲۲۵</ref> | ||
بعضی بزرگان تصوف به شرح و رد تناسخ پرداخته و‌گاه دلایلی عرفانی در رد آن آورده‌اند، چنانکه [[عبدالعزیز نسفی]] صوفی قرن هفتم و پیرو و شارح [[ابن عربی]]، بسیاری از فصول کشف الحقایق را به بیان مذهب اهل تناسخ اختصاص داده است و هجویری و [[شیخ محمود شبستری]] (متوفی اوایل قرن هشتم) به محاجه با این عقیده پرداخته‌اند. اما به طور کلی باید گفت اصولاً نظام فکری صوفیان مسلمان از پذیرفتن چنین عقیده‌ای مانع می‌شود؛ حبّ | بعضی بزرگان تصوف به شرح و رد تناسخ پرداخته و‌گاه دلایلی عرفانی در رد آن آورده‌اند، چنانکه [[عبدالعزیز نسفی]] صوفی قرن هفتم و پیرو و شارح [[ابن عربی]]، بسیاری از فصول کشف الحقایق را به بیان مذهب اهل تناسخ اختصاص داده است و هجویری و [[شیخ محمود شبستری]] (متوفی اوایل قرن هشتم) به محاجه با این عقیده پرداخته‌اند. اما به طور کلی باید گفت اصولاً نظام فکری صوفیان مسلمان از پذیرفتن چنین عقیده‌ای مانع می‌شود؛ حبّ الهی و عشق صوفی به فناء فی اللّه یا اندیشۀ ترک دنیا و زهدورزی جایی برای تصور بازگشت روح به جسم و تعلق دوباره به دنیای مادّی باقی نمی‌گذارد. از سوی دیگر صوفیۀ متشرع به ظاهر شرع پایبند بوده و دلایل تناسخیان را باطل می‌دانستند. ابونصر سَرّاج (متوفی ۳۷۸) در رد استدلال تناسخیان<ref>سراج، اللمع فی التصوف، ص۴۳۴۴۳۵</ref> خطای آنان را این دانسته که در امری بالاتر از علم بشری وارد شده‌اند. | ||
==تناسخ در فلسفه== | ==تناسخ در فلسفه== | ||
| خط ۱۱۴: | خط ۱۱۵: | ||
* فخررازی، محمدبن عمر، شرح عیون الحکمة، چاپ احمد حجازی احمدسقا، تهران ۱۳۷۳ش. | * فخررازی، محمدبن عمر، شرح عیون الحکمة، چاپ احمد حجازی احمدسقا، تهران ۱۳۷۳ش. | ||
* فخررازی، محمدبن عمر، محصل افکار المتقدمین و المتأخرین من العلماء و الحکماء و المتکلمین، چاپ طه عبدالرؤوف سعد. | * فخررازی، محمدبن عمر، محصل افکار المتقدمین و المتأخرین من العلماء و الحکماء و المتکلمین، چاپ طه عبدالرؤوف سعد. | ||
* فخررازی، محمدبن عمر، المطالب العالیة من العلم | * فخررازی، محمدبن عمر، المطالب العالیة من العلم الإلهی، چاپ احمد حجازی سقا، بیروت ۱۴۰۷/۱۹۸۷. | ||
* قطب‌الدین شیرازی، محمدبن مسعود، درة التاج، بخش ۱، چاپ محمدمشکوة، تهران ۱۳۶۹ش. | * قطب‌الدین شیرازی، محمدبن مسعود، درة التاج، بخش ۱، چاپ محمدمشکوة، تهران ۱۳۶۹ش. | ||
* قطب‌الدین شیرازی، محمدبن مسعود، شرح حکمة الاشراق سهروردی، چاپ عبداللّه نورانی و مهدی محقق، تهران ۱۳۸۰ش. | * قطب‌الدین شیرازی، محمدبن مسعود، شرح حکمة الاشراق سهروردی، چاپ عبداللّه نورانی و مهدی محقق، تهران ۱۳۸۰ش. | ||
* قیصری، داوودبن محمود، شرح فصوص الحکم، چاپ جلال الدین آشتیانی، تهران | * قیصری، داوودبن محمود، شرح فصوص الحکم، چاپ جلال الدین آشتیانی، تهران ۱۳۷۵ش. | ||
* ناصرخسرو، زاد المسافرین ناصرخسرو علوی، تهران، ۱۳۴۱. | * ناصرخسرو، زاد المسافرین ناصرخسرو علوی، تهران، ۱۳۴۱. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
| خط ۱۲۳: | خط ۱۲۴: | ||
== پیوند به بیرون == | == پیوند به بیرون == | ||
* [http://rch.ac.ir/article/Details?id=10480 دانشنامه جهان اسلام] | * [http://rch.ac.ir/article/Details?id=10480 دانشنامه جهان اسلام] | ||
<onlyinclude>{{درجه‌بندی | |||
| پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل | |||
| رده = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل | |||
| جعبه اطلاعات = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->نمی‌خواهد | |||
| عکس = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->نمی‌خواهد | |||
| ناوبری = <!--ندارد، دارد-->ندارد | |||
| رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->ندارد | |||
| کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد | |||
| استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل | |||
| جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد | |||
| شناسه = <!--ناقص، کامل-->ناقص | |||
| رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد | |||
| جامعیت = <!--ندارد، دارد-->دارد | |||
| زیاده‌نویسی = <!--دارد، ندارد-->دارد | |||
| تاریخ خوبیدگی =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}--> | |||
| تاریخ برتر شدن =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}--> | |||
| توضیحات = | |||
}}</onlyinclude> | |||
[[رده:اصطلاحات کلامی]] | [[رده:اصطلاحات کلامی]] | ||
[[رده:اصطلاحات فلسفی]] | [[رده:اصطلاحات فلسفی]] | ||
[[رده:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | [[رده:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | ||