پرش به محتوا

احمد بن علی نجاشی: تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح پاورقی
imported>Baqer h
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Baqer h
(اصلاح پاورقی)
خط ۳۲: خط ۳۲:
'''ابوالعباس احمد بن علی بن احمد بن عباس نَجاشی أسدی'''(۳۷۲ق-۴۵۰ یا ۴۶۳ق) معروف به '''نجاشی''' و '''ابن کوفی'''، عالم برجسته [[شیعه]] در [[علم رجال]] در اواخر قرن چهارم و نیمه اول قرن پنجم هجری قمری. کتاب ''[[فهرست اسماء مصنفی الشیعه]]'' معروف به [[رجال نجاشی]] از مهم‌ترین منابع رجالی شیعه از آثار اوست.
'''ابوالعباس احمد بن علی بن احمد بن عباس نَجاشی أسدی'''(۳۷۲ق-۴۵۰ یا ۴۶۳ق) معروف به '''نجاشی''' و '''ابن کوفی'''، عالم برجسته [[شیعه]] در [[علم رجال]] در اواخر قرن چهارم و نیمه اول قرن پنجم هجری قمری. کتاب ''[[فهرست اسماء مصنفی الشیعه]]'' معروف به [[رجال نجاشی]] از مهم‌ترین منابع رجالی شیعه از آثار اوست.
== زندگینامه ==
== زندگینامه ==
در کتب رجال و تراجم (زندگی نامه‌ها)، به محل ولادت وی اشاره نشده است؛ اما گفته شده وی در [[صفر]] [[سال ۳۷۲ هجری قمری]] به دنیا آمد.<ref>خلاصة الاقوال، ص۷۳.</ref> برخی او را [[بغداد|بغدادی]] و پدرش را [[کوفه|کوفی]] دانسته‌اند و گفته‌اند که از نجاشی تعبیر به «‌ابن کوفی‌» شده است.<ref>الاعلام، ج۱، ص۱۷۲. معجم المؤلفین، ج۱، ص۳۱۷.</ref> وی نسب خویش را به عدنان، جد بیستم [[پیامبر(ص) #نسب، کنیه و القاب|پیامبر(ص)]]، می‌رساند.<ref>رجال نجاشی، ص۲۱۳.</ref> آن گونه که خودش گفته جدش عبدالله، والی [[منصور دوانیقی]] در [[اهواز]] بوده و نامه ‏ای به [[امام صادق]](ع) نوشته و امام(ع) در جواب، «‌رساله اهوازیه‌» را برای او نوشته است.<ref>رجال نجاشی، ص۱۰۱.</ref>
در کتب رجال و تراجم (زندگی نامه‌ها)، به محل ولادت وی اشاره نشده است؛ اما گفته شده وی در [[صفر]] [[سال ۳۷۲ هجری قمری]] به دنیا آمد.<ref>علامه حلی، خلاصة الاقوال، ۱۴۱۷، ص۷۳.</ref> برخی او را [[بغداد|بغدادی]] و پدرش را [[کوفه|کوفی]] دانسته‌اند و گفته‌اند که از نجاشی تعبیر به «‌ابن کوفی‌» شده است.<ref>زرکلی، الاعلام، ۱۹۸۰، ج۱، ص۱۷۲؛ کحالة، معجم المؤلفین، بیروت، ج۱، ص۳۱۷.</ref> وی نسب خویش را به عدنان، جد بیستم [[پیامبر(ص) #نسب، کنیه و القاب|پیامبر(ص)]]، می‌رساند.<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶، ص۲۱۳.</ref> آن گونه که خودش گفته جدش عبدالله، والی [[منصور دوانیقی]] در [[اهواز]] بوده و نامه ‏ای به [[امام صادق]](ع) نوشته و امام(ع) در جواب، «‌رساله اهوازیه‌» را برای او نوشته است.<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶، ص۱۰۱.</ref>


از نجاشی با [[کنیه]]‌های ''ابوالحسین'' و ''ابوالعباس'' یاد شده است. چون یکی از نیاکان احمد بنام عبدالله بر [[اهواز]] حکومت می کرد و به نجاشی شهرت داشت به او نجاشی میگفتند.<ref>گلشن ابرار، ج ص 70.</ref>
از نجاشی با [[کنیه]]‌های ''ابوالحسین'' و ''ابوالعباس'' یاد شده است. چون یکی از نیاکان احمد بنام عبدالله بر [[اهواز]] حکومت می کرد و به نجاشی شهرت داشت به او نجاشی میگفتند.<ref>گلشن ابرار، ج ۱، ص ۷۰.</ref>


نجاشی به [[سال ۴۵۰ هجری قمری]] در مطر آبد یا مطیر آباد در نزدیکی [[سامرا]] درگذشت. اولین کسی که به تاریخ و محل وفات او اشاره کرده، [[علامه حلی]] (متوفای ۷۲۶ هجری) در «‌[[خلاصة الاقوال]]‌» است و قبل از او هیچ اشاره‏‌ای در منابع [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنی]] به تاریخ وفات نجاشی دیده نمی‌‏شود. اما ظاهرا این تاریخ درست نیست و مرگ او مدت‌ها بعد از این تاریخ بوده است. [[سید موسی شبیری زنجانی|شبیری زنجانی]] می‌گوید: «نجاشی وفات ابویعلی [[محمد بن حسن بن حمزه جعفری]] را در [[رمضان]] [[سال ۴۶۳ هجری قمری]] ضبط کرده است بنابراین ممکن نیست وفات نجاشی در ۴۵۰ باشد.»<ref>مقاله ابوالعباس نجاشی و عصر وی.</ref>
نجاشی به [[سال ۴۵۰ هجری قمری]] در مطر آبد یا مطیر آباد در نزدیکی [[سامرا]] درگذشت. اولین کسی که به تاریخ و محل وفات او اشاره کرده، [[علامه حلی]] (متوفای ۷۲۶ هجری) در «‌[[خلاصة الاقوال]]‌» است و قبل از او هیچ اشاره‏‌ای در منابع [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنی]] به تاریخ وفات نجاشی دیده نمی‌‏شود. اما ظاهرا این تاریخ درست نیست و مرگ او مدت‌ها بعد از این تاریخ بوده است. [[سید موسی شبیری زنجانی|شبیری زنجانی]] می‌گوید: «نجاشی وفات ابویعلی [[محمد بن حسن بن حمزه جعفری]] را در [[رمضان]] [[سال ۴۶۳ هجری قمری]] ضبط کرده است بنابراین ممکن نیست وفات نجاشی در ۴۵۰ باشد».<ref>مقاله ابوالعباس نجاشی و عصر وی.</ref>


== زندگی علمی ==
== زندگی علمی ==
نجاشی، علوم ابتدایی را نز پدرش فرا گرفت. وی سیزده سال بیشتر نداشت که از دانش [[حدیث]] بهره برد و قرائت [[قرآن]] را در مسجد لؤلؤی نزد صاحب مسجد آموخت و کتاب [[کافی]] را بر [[احمد بن احمد کوفی]] کاتب قرائت کرد.<ref>الفوائد الرجالیة، ج۲، ص۸۱ و ۸۲.</ref>
نجاشی، علوم ابتدایی را نز پدرش فرا گرفت. وی سیزده سال بیشتر نداشت که از دانش [[حدیث]] بهره برد و قرائت [[قرآن]] را در مسجد لؤلؤی نزد صاحب مسجد آموخت و کتاب [[کافی]] را بر [[احمد بن احمد کوفی]] کاتب قرائت کرد.<ref>بحرالعلوم، الفوائد الرجالیة، ۱۳۶۳، ج۲، ص۸۱ و ۸۲.</ref>


=== اساتید و مشایخ ===
=== اساتید و مشایخ ===
خط ۴۵: خط ۴۵:
{{ستون-شروع|2}}
{{ستون-شروع|2}}
# [[علی بن احمد نجاشی|علی بن احمد بن عباس نجاشی]] پدر نجاشی
# [[علی بن احمد نجاشی|علی بن احمد بن عباس نجاشی]] پدر نجاشی
# احمد بن محمد بن عمران معروف به «‌[[ابن جندی]] ». [[آقا بزرگ تهرانی]] او را اولین استاد نجاشی می‌داند.<ref>الذریعة، ج۲، ص۴۴۹.</ref>
# احمد بن محمد بن عمران معروف به «‌[[ابن جندی]] ». [[آقا بزرگ تهرانی]] او را اولین استاد نجاشی می‌داند.<ref>آقابزرگ، الذریعة، ۱۴۰۳، ج۲، ص۴۴۹.</ref>
# احمد بن محمد بن موسی معروف به «‌[[ابن صلت اهوازی]]‌»
# احمد بن محمد بن موسی معروف به «‌[[ابن صلت اهوازی]]‌»
# احمد بن عبدالواحد بن احمد بزاز معروف به «‌[[ابن عبدون]]‌» یا «‌ابن حاشر‌»
# احمد بن عبدالواحد بن احمد بزاز معروف به «‌[[ابن عبدون]]‌» یا «‌ابن حاشر‌»
خط ۷۱: خط ۷۱:
# محمد بن عثمان بن حسن معروف به «‌[[نصیبی معدل]]‌»
# محمد بن عثمان بن حسن معروف به «‌[[نصیبی معدل]]‌»
# [[محمد بن علی بن شاذان قزوینی]]
# [[محمد بن علی بن شاذان قزوینی]]
# محمد بن علی بن یعقوب معروف به «‌[[ابوالفرح قنائی کاتب]] ».<ref>به نقل از رجال نجاشی.</ref>
# محمد بن علی بن یعقوب معروف به «‌[[ابوالفرح قنائی کاتب]] ».<ref>به نقل از: نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶.</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}


خط ۸۲: خط ۸۲:
* ''[[الکوفة و ما فیها من الآثار و الفضائل]]''
* ''[[الکوفة و ما فیها من الآثار و الفضائل]]''
* ''[[انساب بنی نضر بن قعین و ایامهم و اشعارهم|انساب بنی نضر بن قُعَین و ایامهم و اشعارهم]]''
* ''[[انساب بنی نضر بن قعین و ایامهم و اشعارهم|انساب بنی نضر بن قُعَین و ایامهم و اشعارهم]]''
* ''[[مختصر الانوار و مواضع النجوم التی سمتها العرب]]''<ref>رجال نجاشی، ص۱۰۱.</ref>
* ''[[مختصر الانوار و مواضع النجوم التی سمتها العرب]]''<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶، ص۱۰۱.</ref>
* ''[[تفسیر النجاشی]]''<ref>الذریعة، ج۴، ص۳۱۷.</ref>
* ''[[تفسیر النجاشی]]''<ref>آقابزرگ، الذریعة، ۱۴۰۳، ج۴، ص۳۱۷.</ref>
* ''[[اخبار بنی سنسن]]''؛ نجاشی ذیل نام [[ابوغالب زراری]] از این کتاب نام می‌برد.<ref>رجال نجاشی، ص۸۴.</ref>
* ''[[اخبار بنی سنسن]]''؛ نجاشی ذیل نام [[ابوغالب زراری]] از این کتاب نام می‌برد.<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶، ص۸۴.</ref>


== دقت و وثاقت در نقل روایت ==
== دقت و وثاقت در نقل روایت ==
خط ۹۵: خط ۹۵:
== در کلام بزرگان ==
== در کلام بزرگان ==
[[محمد باقر خوانساری]] به نقل از شیخ [[عبدالنبی جزائری]] در کتاب [[حاوی الاقوال فی معرفة الرجال|حاوی]] می‌نویسد:
[[محمد باقر خوانساری]] به نقل از شیخ [[عبدالنبی جزائری]] در کتاب [[حاوی الاقوال فی معرفة الرجال|حاوی]] می‌نویسد:
:::«نجاشی مردی جلیل و عالمی عظیم الشأن در ضبط احوال رجال بود و متأخران علما در جرح و تعدیل رجال به گفتار او اعتماد کامل داشتند.»<ref>روضات الجنات، ج۱، ص۶۱.</ref>
:::«نجاشی مردی جلیل و عالمی عظیم الشأن در ضبط احوال رجال بود و متأخران علما در جرح و تعدیل رجال به گفتار او اعتماد کامل داشتند».<ref>خوانساری، روضات الجنات، قم، ج۱، ص۶۱.</ref>


[[محدث قمی]] درباره او می‌گوید:
[[محدث قمی]] درباره او می‌گوید:
:::«وی از بزرگ‌ترین عالمان رجال بود، علمای بزرگ ما که در صدد تنظیم و تألیف رجال و جرح و تعدیل آنها اقدام نموده‌اند هیچ کدام به نجاشی نرسیده‌اند و همه علما بر وی اعتماد کرده‌اند.»<ref>الکنی و الالقاب، ج۳، ص۲۳۹.</ref>
:::«وی از بزرگ‌ترین عالمان رجال بود، علمای بزرگ ما که در صدد تنظیم و تألیف رجال و جرح و تعدیل آنها اقدام نموده‌اند هیچ کدام به نجاشی نرسیده‌اند و همه علما بر وی اعتماد کرده‌اند.»<ref>قمی، الکنی و الالقاب، تهران، ج۳، ص۲۳۹.</ref>


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
خط ۱۰۸: خط ۱۰۸:


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
* [[آقا بزرگ تهرانی|تهرانی]]، آقا بزرگ، ''[[الذریعه|الذریعة الی تصانیف الشیعة]]''. بیروت: دار الاضواء، ۱۴۰۳ ق.
* [[آقا بزرگ تهرانی|تهرانی]]، آقا بزرگ، ''[[الذریعه|الذریعة الی تصانیف الشیعة]]''. بیروت: دار الاضواء، ۱۴۰۳ ق.
* [[سید محمدمهدی بحرالعلوم|بحرالعلوم]]، سید محمد مهدی، ''الفوائد الرجالیة''. تهران: مکتبة الصادق، ۱۳۶۳ ش.
* [[سید محمدمهدی بحرالعلوم|بحرالعلوم]]، سید محمد مهدی، ''الفوائد الرجالیة''. تهران: مکتبة الصادق، ۱۳۶۳ ش.
کاربر ناشناس