کاربر ناشناس
ابن‌ابجر کنانی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Hanife جز (←آثار) |
imported>Hanife جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه زندگینامه | |||
| اندازه جعبه = | |||
| عنوان = | |||
| نام = عبدالملک بن سعید بن حیان بن ابجر عجلی | |||
| تصویر = | |||
| اندازه تصویر = | |||
| عنوان تصویر = | |||
| زادروز = زنده در 161ق/778م | |||
| مکان تولد = | |||
| تاریخ مرگ = | |||
| آرامگاه = | |||
|عرض جغرافیایی محل دفن= | |||
|طول جغرافیایی محل دفن= | |||
<!-- عرض جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت پیش‌فرض شمال--> | |||
|latd=|latm=|lats=|latNS=N | |||
<!-- طول جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت پیش‌فرض غرب--> | |||
|longd=|longm=|longs=|longEW=E | |||
| محل زندگی = [[کوفه]] | |||
| ملیت = | |||
| نژاد = | |||
| تابعیت = | |||
| تحصیلات = | |||
| دانشگاه = | |||
| پیشه = [[طبيب]]، [[محدث]] | |||
| سال‌های فعالیت = | |||
| کارفرما = | |||
| نهاد = | |||
| نماینده = | |||
| شناخته‌شده برای = | |||
| نقش‌های برجسته = | |||
| سبک = | |||
| تأثیرگذاران = [[امام على بن موسى‌الرضا(ع)]]، | |||
| استادان = [[شعبى]]، [[عكرمه]]، [[طلحة بن مصرف]] و [[واصل بن احدب]] | |||
| شاگردان = فرزندش [[عبدالرحمان]]، [[سفيان ثوری]]، [[زهير بن معاويه]]، [[عبيدالله اشجعى]]، [[سفيان بن عُيينه]] و [[اَعمش]] | |||
| شهر خانگی = | |||
| تلویزیون = | |||
| لقب = | |||
| حزب = | |||
| جنبش = | |||
| مخالفان = | |||
| هیئت = | |||
| دین = [[اسلام]] | |||
| مذهب = [[شیعه]] | |||
| منصب = | |||
| مکتب = | |||
| آثار = كتاب [[کتاب الدیات]]، | |||
| خویشاوندان سرشناس = | |||
| گفتاورد = | |||
| جوایز = | |||
| امضا = | |||
| اندازه امضا = | |||
| وبگاه = | |||
| پانویس = | |||
}} | |||
'''عبدالملك بن سعيد بن حيّان بن ابجر عجلى كنانى همْدانى كوفى'''، معروف به '''اِبْن‌ِ اَبْجَرِ كِنانى'''، مكنّى به ابوبكر، طبيب و [[محدث]] است. وی كتابى به نام [[کتاب الدیات ابن ابجر کنانی|الدّيات]] دارد كه آن را بر [[امام رضا(ع)|امام على بن موسى‌الرضا(ع)]] عرضه داشته است. گفته شده اين نخستين رساله [[فقه|فقهى]] [[شیعه]] در باب ديات است. در كتب [[رجال]] شيعه از وی به عنوان محّدث [[ثقه]] نيز ياد شده است. | '''عبدالملك بن سعيد بن حيّان بن ابجر عجلى كنانى همْدانى كوفى'''، معروف به '''اِبْن‌ِ اَبْجَرِ كِنانى'''، مكنّى به ابوبكر، طبيب و [[محدث]] است. وی كتابى به نام [[کتاب الدیات ابن ابجر کنانی|الدّيات]] دارد كه آن را بر [[امام رضا(ع)|امام على بن موسى‌الرضا(ع)]] عرضه داشته است. گفته شده اين نخستين رساله [[فقه|فقهى]] [[شیعه]] در باب ديات است. در كتب [[رجال]] شيعه از وی به عنوان محّدث [[ثقه]] نيز ياد شده است. | ||
== ولادت و وفات == | == ولادت و وفات == | ||
به نوشته [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، احمد، تهذيب التهذيب، جلد 6، ص 395</ref> وی در 161ق/778م حيات داشته است. و به گفته [[نجاشى]]، عبدالملك در 240ق/854م حيات داشته است. | به نوشته [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، احمد، تهذيب التهذيب، جلد 6، ص 395</ref> وی در 161ق/778م حيات داشته است. و به گفته [[نجاشى]]، عبدالملك در 240ق/854م حيات داشته است. | ||
== نسب == | == نسب == | ||
در كتب رجال شيعه از خاندان ابجر به عنوان خاندانى در [[کوفه]] كه افراد آن به طور موروثى اهل طبابت بوده‌اند، و از عبدالملك و برادرش [[ابوعمر عبدالله]]، به عنوان محّدثين ثقه نيز ياد شده است.<ref>نجاشى، احمد، رجال، ص 217</ref> | در كتب رجال شيعه از خاندان ابجر به عنوان خاندانى در [[کوفه]] كه افراد آن به طور موروثى اهل طبابت بوده‌اند، و از عبدالملك و برادرش [[ابوعمر عبدالله]]، به عنوان محّدثين ثقه نيز ياد شده است.<ref>نجاشى، احمد، رجال، ص 217</ref> | ||
== زندگی نامه == | == زندگی نامه == | ||
از زندگى وی آگاهى چندانى در دست نيست، اما در كتابهای رجالى، با همين نام و نشان و گاه با اندكى اختلاف، از او ياد شده است.<ref>بخاری، اسماعيل، التاريخ الكبير، جلد 3(1)، ص 416؛ بسوی، يعقوب، المعرفة و التاريخ، ص 712-713؛ ابن ابى حاتم رازی، محمد، الجرح و التعديل، جلد 2، ص 351-352؛ ابن منجويه، احمد، رجال صحيح مسلم، جلد 1، ص 434؛ ابن حجر، احمد، تهذيب التهذيب، جلد 6، ص 394- 395</ref> در مآخذ به كوفى بودن او تصريح شده است.<ref>بخاری، اسماعيل، التاريخ الكبير، جلد 3(1)، ص 416؛ ابن سعد، محمد، الطبقات الكبری، جلد1، ص 338؛ ابن حجر، احمد، تهذيب التهذيب، جلد 6، ص 394- 395</ref> | از زندگى وی آگاهى چندانى در دست نيست، اما در كتابهای رجالى، با همين نام و نشان و گاه با اندكى اختلاف، از او ياد شده است.<ref>بخاری، اسماعيل، التاريخ الكبير، جلد 3(1)، ص 416؛ بسوی، يعقوب، المعرفة و التاريخ، ص 712-713؛ ابن ابى حاتم رازی، محمد، الجرح و التعديل، جلد 2، ص 351-352؛ ابن منجويه، احمد، رجال صحيح مسلم، جلد 1، ص 434؛ ابن حجر، احمد، تهذيب التهذيب، جلد 6، ص 394- 395</ref> در مآخذ به كوفى بودن او تصريح شده است.<ref>بخاری، اسماعيل، التاريخ الكبير، جلد 3(1)، ص 416؛ ابن سعد، محمد، الطبقات الكبری، جلد1، ص 338؛ ابن حجر، احمد، تهذيب التهذيب، جلد 6، ص 394- 395</ref> | ||
=== مذهب === | === مذهب === | ||
[[نجاشى]] بر تشيّع عبدالله تصريح دارد و به نظر مى‌رسد كه در تشيع عبدالملك نيز جای ترديد نباشد. | [[نجاشى]] بر تشيّع عبدالله تصريح دارد و به نظر مى‌رسد كه در تشيع عبدالملك نيز جای ترديد نباشد. | ||
=== طبابت === | === طبابت === | ||
ابن قتيبه<ref>ابن قتيبة، عبدالله، المعارف، ص 66</ref> و عجلى<ref>عجلى، احمد، تاريخ الثقات، ص 307- 308</ref> از طبابت او و خاندان ابجر ياد كرده‌اند. عجلى به ويژه دانش او را در پزشكى ستوده و يادآور شده است كه ابن ابجر برای درمان، مزد نمى‌گرفت. | ابن قتيبه<ref>ابن قتيبة، عبدالله، المعارف، ص 66</ref> و عجلى<ref>عجلى، احمد، تاريخ الثقات، ص 307- 308</ref> از طبابت او و خاندان ابجر ياد كرده‌اند. عجلى به ويژه دانش او را در پزشكى ستوده و يادآور شده است كه ابن ابجر برای درمان، مزد نمى‌گرفت. | ||
=== مشايخ وی === | === مشايخ وی === | ||
در منابع ياد شده، از [[شعبى]]، [[عكرمه]]، [[طلحة بن مصرف]] و [[واصل بن احدب]] به عنوان مشايخ وی در حديث ياد شده است. در ميان مشايخ ابن ابجر ظاهراً شعبى زودتر از همه درگذشته است (103ق). در منابع شيعى از مشايخ عبدالملك و كسانى كه از او روايت كرده‌اند، ذكری به ميان نيامده است. | در منابع ياد شده، از [[شعبى]]، [[عكرمه]]، [[طلحة بن مصرف]] و [[واصل بن احدب]] به عنوان مشايخ وی در حديث ياد شده است. در ميان مشايخ ابن ابجر ظاهراً شعبى زودتر از همه درگذشته است (103ق). در منابع شيعى از مشايخ عبدالملك و كسانى كه از او روايت كرده‌اند، ذكری به ميان نيامده است. | ||
=== شاگردان === | === شاگردان === | ||
از فرزندش عبدالرحمان، [[سفيان ثوری]]، [[زهير بن معاويه]]، [[عبيدالله اشجعى]]، [[سفیان بن عیینه|سفيان بن عُيينه]] و [[اَعمش]] به عنوان كسانى كه از او روايت كرده‌اند، ياد شده است. | از فرزندش عبدالرحمان، [[سفيان ثوری]]، [[زهير بن معاويه]]، [[عبيدالله اشجعى]]، [[سفیان بن عیینه|سفيان بن عُيينه]] و [[اَعمش]] به عنوان كسانى كه از او روايت كرده‌اند، ياد شده است. | ||
| خط ۳۷: | خط ۸۲: | ||
=== تدریس === | === تدریس === | ||
[[ابن ابى اصيبعه]]<ref>ابن ابى اصيبعه، احمد، عيون الانباء، جلد 1، ص 116</ref>، عبدالملك را از اساتيد [[مدرسه اسكندريه]] در عصر بيزانس به شمار آورده كه مدتى پس از فتح [[مصر]] به دست مسلمانان، در دوران امارت [[عمر بن عبدالعزيز]] بر اسكندريه و به تشويق او مسلمان شده و در شمار نزديكان وی درآمده بود. | [[ابن ابى اصيبعه]]<ref>ابن ابى اصيبعه، احمد، عيون الانباء، جلد 1، ص 116</ref>، عبدالملك را از اساتيد [[مدرسه اسكندريه]] در عصر بيزانس به شمار آورده كه مدتى پس از فتح [[مصر]] به دست مسلمانان، در دوران امارت [[عمر بن عبدالعزيز]] بر اسكندريه و به تشويق او مسلمان شده و در شمار نزديكان وی درآمده بود. | ||
=== اختلاف نظرها === | === اختلاف نظرها === | ||
ابن ابى اصيبعه تاريخ گرويدن او را به اسلام ذكر نكرده است، اما [[ووستنفلد]] <ref>ووستنفلد، ص7</ref> آن را مربوط به حدود 70ق/689م دانسته، و [[عبدالعزيز بن مروان]] والى [[مصر]] را مشوق او در قبول [[اسلام]] شمرده است. | ابن ابى اصيبعه تاريخ گرويدن او را به اسلام ذكر نكرده است، اما [[ووستنفلد]] <ref>ووستنفلد، ص7</ref> آن را مربوط به حدود 70ق/689م دانسته، و [[عبدالعزيز بن مروان]] والى [[مصر]] را مشوق او در قبول [[اسلام]] شمرده است. | ||
| خط ۵۱: | خط ۹۴: | ||
==== نظر سزگين ==== | ==== نظر سزگين ==== | ||
سزگين برای حل بخشى از اين دشواری (ظاهراً، وی منابع شيعى را نديده است) پزشك مدرسه اسكندريه را ابجر و عبدالملك محدث را پسر وی شمرده و تصور كرده است كه خطای ابن ابى اصيبعه تنها خلط ميان پدر و پسر بوده است و واقعاً ممكن است در مدرسه اسكندريه فردی به نام ابجر به تدريس مشغول بوده است، <ref>III/205-206 ، GAS, </ref> اما چنانچه ديديم، در همه كتب رجال، اسلاف عبدالملك به نامهای عربى معرفى شده‌اند و تدريس يك فرد عرب در مدرسه اسكندريه عصر بيزانس قابل قبول نمى‌نمايد<ref>مايرهوف، ماكس، «من الاسكندريه الى بغداد»، ص 66</ref>. | سزگين برای حل بخشى از اين دشواری (ظاهراً، وی منابع شيعى را نديده است) پزشك مدرسه اسكندريه را ابجر و عبدالملك محدث را پسر وی شمرده و تصور كرده است كه خطای ابن ابى اصيبعه تنها خلط ميان پدر و پسر بوده است و واقعاً ممكن است در مدرسه اسكندريه فردی به نام ابجر به تدريس مشغول بوده است، <ref>III/205-206 ، GAS, </ref> اما چنانچه ديديم، در همه كتب رجال، اسلاف عبدالملك به نامهای عربى معرفى شده‌اند و تدريس يك فرد عرب در مدرسه اسكندريه عصر بيزانس قابل قبول نمى‌نمايد<ref>مايرهوف، ماكس، «من الاسكندريه الى بغداد»، ص 66</ref>. | ||
| خط ۵۷: | خط ۹۹: | ||
==== نتیجه ==== | ==== نتیجه ==== | ||
در عين حال، وجود خاندانى به نام ابجر در [[كوفه]]، از موالى كنانه يا بنى عجل يا بنى همدان غير قابل ترديد است. اشتغال سنتى افراد اين خاندان به طب نيز در برخى منابع آمده است. | در عين حال، وجود خاندانى به نام ابجر در [[كوفه]]، از موالى كنانه يا بنى عجل يا بنى همدان غير قابل ترديد است. اشتغال سنتى افراد اين خاندان به طب نيز در برخى منابع آمده است. | ||
| خط ۶۴: | خط ۱۰۵: | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس|2}} | {{پانویس|2}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||