فرات: تفاوت میان نسخه‌ها

'''فُرَات''' (به معنی آب گوارا<ref>لغتنامه دهخدا</ref>) نام رودخانه‌اى است که از کشور [[ترکیه]] سرچشمه می‌گیرد و پس از گذشتن از کشورهای [[سوریه]] و [[عراق]]، به [[خلیج فارس]] می‌ریزد. [[واقعه کربلا]] در کنار این رود رخ داده است. در روایات، فضیلت‌هایی برای این رودخانه بیان شده است.

طول رودخانه فرات تقریبا ۲۹۰۰ کیلومتر است و از مناطق شرقی [[ترکیه]] ‏سرچشمه می‌گیرد، سپس از [[سوریه]] و [[عراق]] گذر می‌کند. فرات و [[دجله]] تقریباً به موازات همدیگر هستند. این دو رود، در نزدیکى [[خلیج فارس]] به هم می‌‏پیوندند و از آن پس، مجموع این ‏دو رود که در بخش عراقی‌اش "شط العرب‏" و در بخش ایرانی‌اش "کارون" خوانده می‌‏شود، به خلیج فارس می‌‏ریزد.

فرات و دجله موجب شده‌اند در این منطقه سرزمینی حاصلخیز شکل بگیرد که به '''بین النهرین''' مشهور است. این سرزمین از قدیمی‌ترین مراکز تمدن بشری بوده، در طول تاریخ تمدن‌های متعددی در آن رشد و تکوین یافته است؛ برای مثال، بابِل، پایتخت قدیم کشور بابل‏، در ساحل فرات بنا شده بود.<ref>جواد محدثى ص : ۳۴۱</ref>

فرات، نهر مقدس و بافضیلتى است که طبق‏ روایات، دو ناودان از [[بهشت]] بر آن مى‌‏ریزد و نهرى پربرکت است و کودکى که کامش را با آب فرات بردارند، دوستدار [[اهل بیت (ع)]] مى‏‌شود. در [[حدیث]] است که فرات، [[مهریه‏ حضرت زهرا(س)]] است.<ref>ابن شهر آشوب،مناقب، ج3ص351</ref> در روایتی دیگر، فرات‏ را به عنوان نهر مؤمن و نیز نهر بهشتى یاد شده است <ref>کلینی ،ج‏6،ص:392</ref>

مستحب است براى زیارت [[امام حسین (ع)]] از آب فرات [[غسل زیارت]] کنند که‏ موجب آمرزش گناهان است. <ref>فتال نیشابوری، ترجمه روضة الواعظین، ص320 مجلس بیستم در چگونگى شهادت امام حسین(ع)</ref> نوشیدن از آب فرات نیز مطلوب است.در روایات آمده است كسى كه از آب فرات بنوشد و کودکی کامش را با این آب بردارند، دوستدار ما خاندان اهل بیت خواهد بود.<ref>کلینی،ج‏6،ص:389؛ ابن قولویه ،ص:49</ref>

[[ابراهیم بن محمد بن جعفر]] از پدرش روایت می‌کند که [[امام صادق (ع)]] فرمود: در سال فتح (قیام [[امام زمان(ع)]] آب فرات‏ طغیان خواهد کرد و در کوچه‌‏هاى [[کوفه]] خواهد ریخت.<ref>طبرسی،ترجمه اعلام الورى ،ص 586</ref>

[[واقعه عاشورا]] در حاشیه رودخانه فرات رخ داده است. [[امام حسین (ع)]] و یارانش در [[کربلا]]، در [[محرم]] سال 61 هجرى توسط نیروهاى‏ [[عبید الله ابن زیاد]] در محاصره قرار گرفتند و آب به روى اردوگاه امام حسین (ع) و اطفال و خیمه‌‏ها بسته شد. سپاه دشمن می‌‏خواست با قرار دادن سپاه امام حسین (ع) در مضیقه بى‌آبى، او را به تسلیم وادارد؛ اما آن حضرت مرگ شرافتمندانه را برگزید.

[[عباس بن علی (ع)]] که براى آب آوردن از فرات، براى کودکان تشنه رفته بود. در کنار [[نهر علقمه]] دستانش قطع شد و به ‏شهادت رسید.

در فرهنگ [[شیعه]]، «آب فرات‏» همچون‏ «خاک کربلا» نمادی از حادثه عاشورا به‌شمار می‌آید؛‌ از این رو برداشتن کام نوزاد با آب فرات یا [[تربت امام حسین|تربت‏ حسینى]] به جهت [[تبرک]] رواج دارد.

*نیشابورى؛ فتال، روضة الواعظین و بصیرة المتعظین‏، مهدوی دامغانی، محمود، نشر نی، تهران، ١٣۶۶ ش.

*[[کلینی|الکلینی]]؛ محمد بن یعقوب، [[کافی|اصول کافی]]، تحقیق علی اکبر غفاری، تهران، دارالکنب الاسلامیه، 1388ق.

*طبرسی؛ فضل بن حسن، زندگانى چهارده معصوم علیهم السلام ترجمه کتاب إعلام الورى بأعلام الهدى، ترجمه عطاردی قوچانی، عزیز الله، تهران، انتشارات اسلامیه.

*محدثی؛ جواد، فرهنگ عاشورا، قم، نشر معروف، 1376ش.