سید روح‌الله موسوی خمینی: تفاوت میان نسخه‌ها
←تبعید به ترکیه
Khoshnoudi (بحث | مشارکتها) |
Khoshnoudi (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
|امضا = | |امضا = | ||
}} | }} | ||
'''سید روح‌الله موسوی خمینی''' ([[سال ۱۲۸۱ هجری شمسی|۱۲۸۱]]-[[سال ۱۳۶۸ هجری شمسی|۱۳۶۸ش]]) مشهور به '''امام خمینی''' رهبر [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] و بنیانگذار [[نظام جمهوری اسلامی ایران]] و از [[مراجع تقلید شیعه]] است. | '''سید روح‌الله موسوی خمینی''' ([[سال ۱۲۸۱ هجری شمسی|۱۲۸۱]]-[[سال ۱۳۶۸ هجری شمسی|۱۳۶۸ش]]) مشهور به '''امام خمینی''' رهبر [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] و بنیانگذار [[نظام جمهوری اسلامی ایران]] و از [[فهرست مراجع تقلید شیعه|مراجع تقلید شیعه]] است. | ||
وی از [[سال ۱۳۴۱ هجری شمسی|سال ۱۳۴۱ش]] مبارزه علنی علیه نظام سلطنتی پهلوی در [[ایران]] را آغاز کرد. حکومت وقت دو بار او را بازداشت کرد و بار دوم به [[ترکیه]] و سپس به [[عراق]] تبعید کرد. ۱۳ سال در [[حوزه علمیه نجف]] به رهبری مبارزان انقلابی و نیز تدریس و تألیف در علوم حوزوی و دینی پرداخت. در [[۱۲ بهمن]] [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی |۱۳۵۷ش]] با گسترش مبارزات مردم به ایران بازگشت و بعد از پیروزی انقلاب در [[۲۲ بهمن]] ۱۳۵۷ش تا آخر عمر ([[۱۳ خرداد]] [[۱۳۶۸ش]])، رهبر [[جمهوری اسلامی ایران]] بود. | وی از [[سال ۱۳۴۱ هجری شمسی|سال ۱۳۴۱ش]] مبارزه علنی علیه نظام سلطنتی پهلوی در [[ایران]] را آغاز کرد. حکومت وقت دو بار او را بازداشت کرد و بار دوم به [[ترکیه]] و سپس به [[عراق]] تبعید کرد. ۱۳ سال در [[حوزه علمیه نجف]] به رهبری مبارزان انقلابی و نیز تدریس و تألیف در علوم حوزوی و دینی پرداخت. در [[۱۲ بهمن]] [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی |۱۳۵۷ش]] با گسترش مبارزات مردم به ایران بازگشت و بعد از پیروزی انقلاب در [[۲۲ بهمن]] ۱۳۵۷ش تا آخر عمر ([[۱۳ خرداد]] [[سال ۱۳۶۸ هجری شمسی|۱۳۶۸ش]])، رهبر [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] بود. | ||
نظریه [[ولایت فقیه|ولایت مطلقه فقیه]] از نظریه‌ای فقهی-سیاسی مبتنی بر باورهای [[شیعه|تشیع]]، مهم‌ترین نظریه او است. وی تلاش کرد حکومت جمهوری اسلامی و [[قانون اساسی جمهوری اسلامی|قانون اساسی]] آن را بر اساس همین نظریه شکل دهد. از نگاه امام خمینی حکومت، فلسفه عملی تمامی [[فقه]] است. نگاه حکومتی او به فقه باعث شد تا وی ضمن تأکید بر حفظ چارچوب فقه سنتی، به نوآوری در [[اجتهاد]] معتقد شود. نظریه نقش زمان و مکان در اجتهاد و برخی [[فتوا|فتاوای]] تأثیرگذار او را می‌توان نتیجه همین نگاه دانست. | نظریه [[ولایت فقیه|ولایت مطلقه فقیه]] از نظریه‌ای فقهی-سیاسی مبتنی بر باورهای [[شیعه|تشیع]]، مهم‌ترین نظریه او است. وی تلاش کرد حکومت جمهوری اسلامی و [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|قانون اساسی]] آن را بر اساس همین نظریه شکل دهد. از نگاه امام خمینی حکومت، فلسفه عملی تمامی [[فقه]] است. نگاه حکومتی او به فقه باعث شد تا وی ضمن تأکید بر حفظ چارچوب فقه سنتی، به نوآوری در [[اجتهاد]] معتقد شود. نظریه نقش زمان و مکان در اجتهاد و برخی [[فتوا|فتاوای]] تأثیرگذار او را می‌توان نتیجه همین نگاه دانست. | ||
مسلمانان به‌ویژه شیعیان جهان علاقه فراوانی به او داشتند. مراسم [[تشییع جنازه|تشییع]] او با شرکت حدود ده میلیون نفر، پرجمعیت‌‌ترین مراسم تشییع جهان شمرده می‌شود و هر ساله در سالروز درگذشت او، با حضور شخصیت‌های سیاسی و مذهبی مراسمی در آرامگاه او برگزار می‌شود. | مسلمانان به‌ویژه شیعیان جهان علاقه فراوانی به او داشتند. مراسم [[تشییع جنازه|تشییع]] او با شرکت حدود ده میلیون نفر، پرجمعیت‌‌ترین مراسم تشییع جهان شمرده می‌شود و هر ساله در سالروز درگذشت او، با حضور شخصیت‌های سیاسی و مذهبی مراسمی در آرامگاه او برگزار می‌شود. | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
=== ازدواج و فرزندان === | === ازدواج و فرزندان === | ||
سید روح‌الله خمینی در اوایل بهمن [[سال ۱۳۰۸ شمسی|سال ۱۳۰۸ش]] با خدیجه ثقفی ([[سال ۱۲۹۲ هجری شمسی|۱۲۹۲]]-[[سال ۱۳۸۸ هجری شمسی|۱۳۸۸ش]]) دختر [[محمد ثقفی تهرانی]]، عالم شیعه و نویسنده [[روان جاوید در تفسیر قرآن مجید (کتاب)|تفسیر روان جاوید]]، ازدواج کرد.<ref>محمدی ری‌شهری و دیگران، دانشنامه ری، ۱۳۹۸ش، ج۲، ص۲۲۵.</ref> فرزندان او عبارتند از دو پسر به نامهای [[سید مصطفی خمینی|مصطفی]] و [[سید احمد خمینی|احمد]] و سه دختر به نامهای صدیقه، فریده و [[زهرا مصطفوی|زهرا]].<ref>میریان، پدر مهربان، ۱۳۸۴ش، مصاحبه با زهرا مصطفوی، ص۳۴ و ۳۵.</ref> | سید روح‌الله خمینی در اوایل بهمن [[سال ۱۳۰۸ هجری شمسی|سال ۱۳۰۸ش]] با خدیجه ثقفی ([[سال ۱۲۹۲ هجری شمسی|۱۲۹۲]]-[[سال ۱۳۸۸ هجری شمسی|۱۳۸۸ش]]) دختر [[محمد ثقفی تهرانی]]، عالم شیعه و نویسنده [[روان جاوید در تفسیر قرآن مجید (کتاب)|تفسیر روان جاوید]]، ازدواج کرد.<ref>محمدی ری‌شهری و دیگران، دانشنامه ری، ۱۳۹۸ش، ج۲، ص۲۲۵.</ref> فرزندان او عبارتند از دو پسر به نامهای [[سید مصطفی خمینی|مصطفی]] و [[سید احمد خمینی|احمد]] و سه دختر به نامهای صدیقه، فریده و [[زهرا مصطفوی|زهرا]].<ref>میریان، پدر مهربان، ۱۳۸۴ش، مصاحبه با زهرا مصطفوی، ص۳۴ و ۳۵.</ref> | ||
=== درگذشت و تشییع === | === درگذشت و تشییع === | ||
| خط ۱۴۵: | خط ۱۴۵: | ||
=== تبعید به ترکیه === | === تبعید به ترکیه === | ||
{{اصلی|تبعید امام خمینی به ترکیه}} | {{اصلی|تبعید امام خمینی به ترکیه}} | ||
* [[۱۳ آبان]] ۱۳۴۳: بازداشت و [[تبعید به ترکیه]] | * [[۱۳ آبان]] ۱۳۴۳: بازداشت و [[تبعید امام خمینی به ترکیه|تبعید به ترکیه]] | ||
* [[۲۱ آبان]] ۱۳۴۳: انتقال از آنکارا به بورسای ترکیه | * [[۲۱ آبان]] ۱۳۴۳: انتقال از آنکارا به بورسای ترکیه | ||
[[پرونده:خانه امام خمینی در نجف.jpg|200px|بندانگشتی|نمایی از منزل امام خمینی در [[نجف]]]] | [[پرونده:خانه امام خمینی در نجف.jpg|200px|بندانگشتی|نمایی از منزل امام خمینی در [[نجف]]]] | ||
| خط ۱۵۹: | خط ۱۵۹: | ||
== رهبری نظام جمهوری اسلامی در ایران == | == رهبری نظام جمهوری اسلامی در ایران == | ||
{{گاهشمار مبارزات امام خمینی}} | {{گاهشمار مبارزات امام خمینی}} | ||
در [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی]] حرکت انقلابی مردم [[ایران]] به پیروزی رسید. امام خمینی در [[۱۲ بهمن]] همان سال به ایران بازگشت و در [[۲۲ بهمن]] نظام سلطنتی رسما شکست خورد. چند ماه بعد در [[فروردین]] [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸ شمسی]] نظام [[جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی]] به رفراندم گذاشته شد و مدتی بعد، [[قانون اساسی جمهوری اسلامی|قانون اساسی]] توسط [[مجلس خبرگان رهبری|خبرگان]] منتخب مردم نوشته و به رأی گذاشته شد. بر اساس این قانون نیز امام خمینی به عنوان رهبر جمهوری اسلامی معرفی شد. ایشان تا پایان عمر یعنی خرداد ماه [[سال ۱۳۶۸ هجری شمسی|۱۳۶۸]] رهبری این نظام را بر عهده داشتند.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/c3264/ «رهبری»]، پرتال امام خمینی.</ref> | در [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی]] حرکت انقلابی مردم [[ایران]] به پیروزی رسید. امام خمینی در [[۱۲ بهمن]] همان سال به ایران بازگشت و در [[۲۲ بهمن]] نظام سلطنتی رسما شکست خورد. چند ماه بعد در [[فروردین (ماه)|فروردین]] [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸ شمسی]] نظام [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی]] به رفراندم گذاشته شد و مدتی بعد، [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|قانون اساسی]] توسط [[مجلس خبرگان رهبری|خبرگان]] منتخب مردم نوشته و به رأی گذاشته شد. بر اساس این قانون نیز امام خمینی به عنوان رهبر جمهوری اسلامی معرفی شد. ایشان تا پایان عمر یعنی خرداد ماه [[سال ۱۳۶۸ هجری شمسی|۱۳۶۸]] رهبری این نظام را بر عهده داشتند.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/c3264/ «رهبری»]، پرتال امام خمینی.</ref> | ||
تثبیت نظام جمهوری اسلامی ایران، تدوین قانون اساسی، مقابله با درگیری‌های داخلی، فرماندهی جنگ در زمان حمله هشت ساله [[عراق]] به ایران، پذیرش صلح با عراق، اصلاح قانون اساسی،... مهم‌ترین کارهای او در طول این ده سال به شمار می‌رود. <ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/c504_3264/ «زندگی‌نامه»]، پرتال امام خمینی.</ref> | تثبیت نظام جمهوری اسلامی ایران، تدوین قانون اساسی، مقابله با درگیری‌های داخلی، فرماندهی جنگ در زمان حمله هشت ساله [[عراق]] به ایران، پذیرش صلح با عراق، اصلاح قانون اساسی،... مهم‌ترین کارهای او در طول این ده سال به شمار می‌رود. <ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/c504_3264/ «زندگی‌نامه»]، پرتال امام خمینی.</ref> | ||
===تأسیس شورای نگهبان=== | ===تأسیس شورای نگهبان=== | ||
{{نوشتار اصلی|شورای نگهبان}} | {{نوشتار اصلی|شورای نگهبان}} | ||
پس از همه‌پرسی [[قانون اساسی جمهوری اسلامی|قانون اساسی]] در سال [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸ش]]، امام خمینی طی حکمی در [[۱ اسفند]] آن سال، شش [[مجتهد|فقیه]] را برای عضویت در [[شورای نگهبان]] انتخاب کرد. با انتخاب شش حقوقدانِ شورا در [[۲۶ تیر]] [[سال ۱۳۵۹ هجری شمسی|۱۳۵۹ش]] توسط نمایندگان مجلس، اولین جلسه این شورا تشکیل شد و این نهاد رسماً کار خود را شروع کرد.<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/4053 «تأسیس شورای نگهبان به روایت تصاویر ایرنا»]، وبسایت شورای نگهبان.</ref> | پس از همه‌پرسی [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|قانون اساسی]] در سال [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸ش]]، امام خمینی طی حکمی در [[۱ اسفند]] آن سال، شش [[مجتهد|فقیه]] را برای عضویت در [[شورای نگهبان]] انتخاب کرد. با انتخاب شش حقوقدانِ شورا در [[۲۶ تیر]] [[سال ۱۳۵۹ هجری شمسی|۱۳۵۹ش]] توسط نمایندگان مجلس، اولین جلسه این شورا تشکیل شد و این نهاد رسماً کار خود را شروع کرد.<ref>[https://www.shora-gc.ir/fa/news/4053 «تأسیس شورای نگهبان به روایت تصاویر ایرنا»]، وبسایت شورای نگهبان.</ref> | ||
انطباق قوانین با شرع و قانون اساسی،<ref> متن کامل قانون اساسی، ۱۳۸۸ش، ص۲۶و۲۷، اصل ۴ و ص۵۵، اصل ۹۶.</ref> تفسیر قانون اساسی<ref>متن کامل قانون اساسی، ۱۳۸۸ش، ص۵۶، اصل ۹۸.</ref> و نظارت بر انتخابات و همه‌پرسی<ref> متن کامل قانون اساسی، ۱۳۸۸ش، ص۵۶، اصل ۹۹.</ref> مهم‌ترین وظایف این شورا است. | انطباق قوانین با شرع و قانون اساسی،<ref> متن کامل قانون اساسی، ۱۳۸۸ش، ص۲۶و۲۷، اصل ۴ و ص۵۵، اصل ۹۶.</ref> تفسیر قانون اساسی<ref>متن کامل قانون اساسی، ۱۳۸۸ش، ص۵۶، اصل ۹۸.</ref> و نظارت بر انتخابات و همه‌پرسی<ref> متن کامل قانون اساسی، ۱۳۸۸ش، ص۵۶، اصل ۹۹.</ref> مهم‌ترین وظایف این شورا است. | ||
| خط ۱۷۳: | خط ۱۷۳: | ||
=== روز قدس === | === روز قدس === | ||
{{اصلی|روز جهانی قدس}} | {{اصلی|روز جهانی قدس}} | ||
چند ماه بعد از پیروزی انقلاب در ایران، در مرداد سال ۱۳۵۸ هجری شمسی که مصادف با [[رمضان]] ۱۳۹۹ه.ق بود، امام خمینی آخرین [[جمعه]] ماه رمضان هر سال را به عنوان روز قدس اعلام کرد و از مسلمانان جهان خواست طى مراسمى همبستگى بين‌المللى خود را در حمايت از حقوق قانونى مردم مسلمان اعلام نمايند.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۷۸ش، ج۹، ص ۲۶۷.</ref> | چند ماه بعد از پیروزی انقلاب در ایران، در مرداد سال ۱۳۵۸ هجری شمسی که مصادف با [[رمضان]] ۱۳۹۹ه.ق بود، امام خمینی آخرین [[جمعه (روز)|جمعه]] ماه رمضان هر سال را به عنوان روز قدس اعلام کرد و از مسلمانان جهان خواست طى مراسمى همبستگى بين‌المللى خود را در حمايت از حقوق قانونى مردم مسلمان اعلام نمايند.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۷۸ش، ج۹، ص ۲۶۷.</ref> | ||
این روز در تقویم رسمی ایران با نام [[روز جهانی قدس]] ثبت شده است. از آن پس همه ساله در آخرین جمعه ماه رمضان، در ایران و کشورهای مختلف راهپیمایی برگزار می‌شود.{{مدرک}} | این روز در تقویم رسمی ایران با نام [[روز جهانی قدس]] ثبت شده است. از آن پس همه ساله در آخرین جمعه ماه رمضان، در ایران و کشورهای مختلف راهپیمایی برگزار می‌شود.{{مدرک}} | ||
===نامه به گورباچف رهبر شوروی === | ===نامه به گورباچف رهبر شوروی === | ||
در اولین روز سال ۱۹۸۹ میلادی برابر با [[۱۱ دی]] [[۱۳۶۷ش]]، امام خمینی نامهای برای میخائیل گورباچف، صدر هیأت رئیسه اتحاد جماهیر شوروی سابق ارسال کرد. این نامه را هیئتی با عضویت [[عبدالله جوادی آملی]]، محمدجواد لاریجانی و [[مرضیه حدیدچی]] (دباغ) به گورباچف تحویل داد.<ref>[https://emam.com/nzposts/view/1367 «رویدادهای مهم سال ۱۳۶۷ هجری خورشیدی»]، سایت جامع امام خمینی.</ref> | در اولین روز سال ۱۹۸۹ میلادی برابر با [[۱۱ دی]] [[سال ۱۳۶۷ هجری شمسی|۱۳۶۷ش]]، امام خمینی نامهای برای میخائیل گورباچف، صدر هیأت رئیسه اتحاد جماهیر شوروی سابق ارسال کرد. این نامه را هیئتی با عضویت [[عبدالله جوادی آملی]]، محمدجواد لاریجانی و [[مرضیه حدیدچی]] (دباغ) به گورباچف تحویل داد.<ref>[https://emam.com/nzposts/view/1367 «رویدادهای مهم سال ۱۳۶۷ هجری خورشیدی»]، سایت جامع امام خمینی.</ref> | ||
این نامه در شرایطی خطاب به رهبر شوروی سابق نگاشته شده بود که تحلیلگران سیاسی نظاره‌گر تجدید نظر طلبی و آغاز تحولات دنیای کمونیسم بودند. امام خمینی با پیش‌بینی فروپاشی نظام شوروی نوشته بود: «از این پس کمونیسم را باید در موزه‌های تاریخ سیاسی جهان جستجو کرد» همچنین در این نامه ضمن نقد تفکر مادی و دعوت سران کمونیسم به معنویت و توجه به دین، توصیه شده بود که برای شناخت بهتر حقایق دینی دانشمندانی را به [[قم]] بفرستند. <ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/C207_44660/ «پیام به آقای میخائیل گورباچف (دعوت به اسلام و پیش‌بینی شکست کمونیسم)»]، پرتال امام خمینی.</ref> | این نامه در شرایطی خطاب به رهبر شوروی سابق نگاشته شده بود که تحلیلگران سیاسی نظاره‌گر تجدید نظر طلبی و آغاز تحولات دنیای کمونیسم بودند. امام خمینی با پیش‌بینی فروپاشی نظام شوروی نوشته بود: «از این پس کمونیسم را باید در موزه‌های تاریخ سیاسی جهان جستجو کرد» همچنین در این نامه ضمن نقد تفکر مادی و دعوت سران کمونیسم به معنویت و توجه به دین، توصیه شده بود که برای شناخت بهتر حقایق دینی دانشمندانی را به [[قم]] بفرستند. <ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/C207_44660/ «پیام به آقای میخائیل گورباچف (دعوت به اسلام و پیش‌بینی شکست کمونیسم)»]، پرتال امام خمینی.</ref> | ||
| خط ۱۸۳: | خط ۱۸۳: | ||
=== برائت از مشرکین === | === برائت از مشرکین === | ||
{{اصلی|برائت از مشرکین}} | {{اصلی|برائت از مشرکین}} | ||
یکی از برنامه‌هایی که در سفر [[حج]] از سوی زائران و حج‌گزاران ایرانی انجام می‌شد مراسمی بود با عنوان برائت از مشرکین. این برنامه عبارت بود از راهپیمایی و سخنرانی علیه آمریکا، [[رژیم صهیونیسم]] و برخی دولت‌های دیگری که علیه نظام [[جمهوری اسلامی ایران]] فعالیت می‌کردند و همه ساله در [[۷ ذی‌الحجه]] در [[مکه]] انجام می‌شد.{{مدرک}} | یکی از برنامه‌هایی که در سفر [[حج]] از سوی زائران و حج‌گزاران ایرانی انجام می‌شد مراسمی بود با عنوان برائت از مشرکین. این برنامه عبارت بود از راهپیمایی و سخنرانی علیه آمریکا، [[صهیونیسم|رژیم صهیونیسم]] و برخی دولت‌های دیگری که علیه نظام [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] فعالیت می‌کردند و همه ساله در [[۷ ذی‌الحجه]] در [[مکه]] انجام می‌شد.{{مدرک}} | ||
===فتوای قتل سلمان رشدی=== | ===فتوای قتل سلمان رشدی=== | ||
{{اصلی|سلمان رشدی}} | {{اصلی|سلمان رشدی}} | ||
در سال ۱۹۸۸م/ ۱۳۶۷ ش کتابی به نام [[آیات شیطانی]] منتشر شد که به اعتقاد اکثر مسلمانان حاوی توهین‌هایی به پیامبر اسلام (ص) بود. در [[۲۵ بهمن]] ۱۳۶۷ش امام خمینی طی [[فتوا|فتوایی]] نویسنده آن کتاب را به علت توهین به [[پیامبر اسلام (ص)]]، [[مرتد]] دانسته و حکم اعدام او را صادر کرد.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۷۸ش، ج۲۱، ص۲۶۳.</ref> بعد از مدتی شایع شد که اگر نویسنده کتاب توبه کند حکم قتل او پس گرفته خواهد شد ولی آیت الله خمینی در پاسخ به [[ | در سال ۱۹۸۸م/ ۱۳۶۷ ش کتابی به نام [[آیات شیطانی (کتاب)|آیات شیطانی]] منتشر شد که به اعتقاد اکثر مسلمانان حاوی توهین‌هایی به پیامبر اسلام (ص) بود. در [[۲۵ بهمن]] ۱۳۶۷ش امام خمینی طی [[فتوا|فتوایی]] نویسنده آن کتاب را به علت توهین به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام (ص)]]، [[ارتداد|مرتد]] دانسته و حکم اعدام او را صادر کرد.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۷۸ش، ج۲۱، ص۲۶۳.</ref> بعد از مدتی شایع شد که اگر نویسنده کتاب توبه کند حکم قتل او پس گرفته خواهد شد ولی آیت الله خمینی در پاسخ به [[فتوا|استفتائی]] در همین زمینه تاکید کرد که [[سلمان رشدی]] (نویسنده کتاب) حتی اگر [[توبه]] کند و [[زهد|زاهد]] زمان هم بشود حکم او تغییر نخواهد کرد.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۷۸ش، ج۲۱، ص۲۶۸.</ref> | ||
==آراء و اندیشه‌ها== | ==آراء و اندیشه‌ها== | ||
| خط ۱۹۴: | خط ۱۹۴: | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = امام خمینی:{{سخ}} من در میان شما باشم و یا نباشم به همه شما وصیت و سفارش می‌کنم که نگذارید انقلاب به دست نااهلان و نامحرمان بیفتد. نگذارید پیشکسوتانِ شهادت و خون در پیچ و خم زندگی روزمره خود به فراموشی سپرده شوند.|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[صحیفه امام خمینی]] جلد 21 صفحات 93.</small>| تراز = چپ| عرض = ۳۵۰px| اندازه خط = ۱۴px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | {{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = امام خمینی:{{سخ}} من در میان شما باشم و یا نباشم به همه شما وصیت و سفارش می‌کنم که نگذارید انقلاب به دست نااهلان و نامحرمان بیفتد. نگذارید پیشکسوتانِ شهادت و خون در پیچ و خم زندگی روزمره خود به فراموشی سپرده شوند.|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[صحیفه امام خمینی]] جلد 21 صفحات 93.</small>| تراز = چپ| عرض = ۳۵۰px| اندازه خط = ۱۴px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | ||
امام خمینی نخستین بار در [[نجف]] و در درس‌هایی که بعدها با نام حکومت اسلامی منتشر شده، نظریه [[ولایت فقیه]] را مطرح کرد.<ref>نگاه کنید به امام خمینی، ولایت فقیه، ۱۴۲۱ق، ص۱.</ref> اساس این نظریه آن است که در اندیشه شیعی، حکومت باید زیر نظر یک [[مجتهد]] جامع الشرایط اداره شود. | امام خمینی نخستین بار در [[نجف]] و در درس‌هایی که بعدها با نام حکومت اسلامی منتشر شده، نظریه [[ولایت فقیه]] را مطرح کرد.<ref>نگاه کنید به امام خمینی، ولایت فقیه، ۱۴۲۱ق، ص۱.</ref> اساس این نظریه آن است که در اندیشه شیعی، حکومت باید زیر نظر یک [[مجتهد]] جامع الشرایط اداره شود. | ||
پس از پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]] این نظریه در قانون اساسی [[جمهوری اسلامی ایران]] گنجانده شد و نظام جمهوری اسلامی بر اساس این نظریه بنیاد نهاده شد. | پس از پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]] این نظریه در قانون اساسی [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] گنجانده شد و نظام جمهوری اسلامی بر اساس این نظریه بنیاد نهاده شد. | ||
امام خمینی در سال‌های پایانی عمر خود نظریه ولایت مطلقه فقیه را مطرح کرد و اختیارات حکومتی فقیه را معادل اختیارات [[پیامبر اسلام(ص)]] و [[امامان(ع)]] دانست. در این نظریه فقیه می‌تواند [[احکام اولیه]] شرع را نیز بر اساس مصلحت نظام اسلامی به طور موقت تعطیل کند.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۷۸ش، ج۲۰، ص۴۵۲.</ref> | امام خمینی در سال‌های پایانی عمر خود نظریه ولایت مطلقه فقیه را مطرح کرد و اختیارات حکومتی فقیه را معادل اختیارات [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] و [[امامان شیعه|امامان(ع)]] دانست. در این نظریه فقیه می‌تواند [[احکام اولیه]] شرع را نیز بر اساس مصلحت نظام اسلامی به طور موقت تعطیل کند.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۷۸ش، ج۲۰، ص۴۵۲.</ref> | ||
=== نقش زمان و مکان در اجتهاد === | === نقش زمان و مکان در اجتهاد === | ||
| خط ۲۰۶: | خط ۲۰۶: | ||
== از نگاه دیگران== | == از نگاه دیگران== | ||
* [[سید علی حسینی خامنه‌ای| آیت‌الله خامنه‌ای]] رهبر [[جمهوری اسلامی ایران]]: «شخصیت عظیم رهبر کبیر و امام عزیز ما حقاً و انصافاً پس از پیامبران خدا و اولیای معصومین، با هیچ شخصیت دیگری قابل مقایسه نبود. او [[ودیعه]] خدا در دست ما، حجت خدا بر ما، و نشانه عظمت الهی بود.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/112854 امام خمینی(ره) از نگاه دیگران»]، پرتال فرهنگی راسخون.</ref> | * [[سید علی حسینی خامنه‌ای| آیت‌الله خامنه‌ای]] رهبر [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]]: «شخصیت عظیم رهبر کبیر و امام عزیز ما حقاً و انصافاً پس از پیامبران خدا و اولیای معصومین، با هیچ شخصیت دیگری قابل مقایسه نبود. او [[ودیعه]] خدا در دست ما، حجت خدا بر ما، و نشانه عظمت الهی بود.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/112854 امام خمینی(ره) از نگاه دیگران»]، پرتال فرهنگی راسخون.</ref> | ||
* [[مرتضی مطهری]]: من که قریب دوازده سال در خدمت این مرد بزرگ تحصیل کرده‌ام، باز وقتی که در سفر اخیر به پاریس به ملاقات و زیارت ایشان رفتم، چیزهایی از روحیه او درک کردم که نه فقط بر حیرت من بلکه بر ایمانم افزود.»<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/112854 امام خمینی(ره) از نگاه دیگران»]، پرتال فرهنگی راسخون.</ref> | * [[مرتضی مطهری]]: من که قریب دوازده سال در خدمت این مرد بزرگ تحصیل کرده‌ام، باز وقتی که در سفر اخیر به پاریس به ملاقات و زیارت ایشان رفتم، چیزهایی از روحیه او درک کردم که نه فقط بر حیرت من بلکه بر ایمانم افزود.»<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/112854 امام خمینی(ره) از نگاه دیگران»]، پرتال فرهنگی راسخون.</ref> | ||
* [[محمد فاضل لنکرانی|آیت الله فاضل لنکرانی]] از [[فهرست مراجع تقلید شیعه| | * [[محمد فاضل لنکرانی|آیت الله فاضل لنکرانی]] از [[فهرست مراجع تقلید شیعه| | ||
مراجع تقلید شیعه]]: امام نه تنها شخصیت منحصر به فرد عصر ما بود، بلکه در طول ۱۴۰۰ سال گذشته به جز ائمه معصومین که از آنها بگذریم، در بین علمای اسلام- اعم از شیعه وسنی- چنین فردی را نداریم و تاریخ به ما نشان نداده است. این نعمتی بود که خداوند به ما عنایت کرد.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/112854 امام خمینی(ره) از نگاه دیگران»]، پرتال فرهنگی راسخون.</ref> | مراجع تقلید شیعه]]: امام نه تنها شخصیت منحصر به فرد عصر ما بود، بلکه در طول ۱۴۰۰ سال گذشته به جز ائمه معصومین که از آنها بگذریم، در بین علمای اسلام- اعم از شیعه وسنی- چنین فردی را نداریم و تاریخ به ما نشان نداده است. این نعمتی بود که خداوند به ما عنایت کرد.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/112854 امام خمینی(ره) از نگاه دیگران»]، پرتال فرهنگی راسخون.</ref> | ||
* [[محمدعلی اراکی|آیت‌الله اراکی]] از [[مراجع تقلید شیعه|مراجع تقلید شیعه]]: کار امام فقط و فقط برای رضای خداست و این مرد از آن مردهایی است اگر در روز عاشورا بود، این هفتاد و دو تن می‌شدند هفتاد و سه تن. می‌رفت جنگ و سینه‌اش را سپر می‌کرد جلوی شمشیر و نیزه، و این از این جور اشخاص بود.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/112854 امام خمینی(ره) از نگاه دیگران»]، پرتال فرهنگی راسخون.</ref> | * [[محمدعلی اراکی|آیت‌الله اراکی]] از [[فهرست مراجع تقلید شیعه|مراجع تقلید شیعه]]: کار امام فقط و فقط برای رضای خداست و این مرد از آن مردهایی است اگر در روز عاشورا بود، این هفتاد و دو تن می‌شدند هفتاد و سه تن. می‌رفت جنگ و سینه‌اش را سپر می‌کرد جلوی شمشیر و نیزه، و این از این جور اشخاص بود.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/112854 امام خمینی(ره) از نگاه دیگران»]، پرتال فرهنگی راسخون.</ref> | ||
* آیت الله [[سید موسی شبیری زنجانی|شبیری زنجانی]] امام خمینی را بهره‌مند از دلی قوی و او را در شجاعت از نوادر قرون و مشابه [[سید حسن مدرس|مدرس]] دانسته است. <ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ۱۳۹۳ش، ج۳، ص۶۶۳.</ref> | * آیت الله [[سید موسی شبیری زنجانی|شبیری زنجانی]] امام خمینی را بهره‌مند از دلی قوی و او را در شجاعت از نوادر قرون و مشابه [[سید حسن مدرس|مدرس]] دانسته است. <ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ۱۳۹۳ش، ج۳، ص۶۶۳.</ref> | ||
* 'احسان توفیق بعدرانی، امام جمعه بزرگ‌ترین مسجد دمشق:امام خمینی همواره الگوی گران‌قدر و گران‌مایه‌ای برای تمامی مسلمانان جهان خصوصاً در زمینه ایجاد وحدت اسلامی است.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/112854 امام خمینی(ره) از نگاه دیگران»]، پرتال فرهنگی راسخون.</ref> | * 'احسان توفیق بعدرانی، امام جمعه بزرگ‌ترین مسجد دمشق:امام خمینی همواره الگوی گران‌قدر و گران‌مایه‌ای برای تمامی مسلمانان جهان خصوصاً در زمینه ایجاد وحدت اسلامی است.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/112854 امام خمینی(ره) از نگاه دیگران»]، پرتال فرهنگی راسخون.</ref> | ||
| خط ۲۵۱: | خط ۲۵۱: | ||
* مجموعه اسناد مرتبط با فعالیت‌های سیاسی امام خمینی در دوران مبارزه با نظام سلطنتی پهلوی در ۲۲ جلد منتشر شده است.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/11/11/638570 «کتاب ۲۲ جلدی «سیر مبارزات یاران امام (ره) در آیینه اسناد ساواک...»]، خبرگزاری تسنیم.</ref>بررسی و تحليلی از نهضت امام خمینی از مجموعه‌های قدیمی در زمینه بررسی فعالیت های سیاسی امام خمینی است که توسط سید حمید روحانی (زیارتی) تحقیق و تدوین شده است. نویسنده برای مستند کردن کتاب خود از عکس‌ها، اعلامیه‌ها، نامه‌های علما، تلگراف‌ها، استفتائات و کارت‌های تبریک استفاده کرده است.<ref>[http://www.15khordad42.ir/?page=post&id=1033 «بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی»]، سایت ۱۵ خرداد.</ref> | * مجموعه اسناد مرتبط با فعالیت‌های سیاسی امام خمینی در دوران مبارزه با نظام سلطنتی پهلوی در ۲۲ جلد منتشر شده است.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/11/11/638570 «کتاب ۲۲ جلدی «سیر مبارزات یاران امام (ره) در آیینه اسناد ساواک...»]، خبرگزاری تسنیم.</ref>بررسی و تحليلی از نهضت امام خمینی از مجموعه‌های قدیمی در زمینه بررسی فعالیت های سیاسی امام خمینی است که توسط سید حمید روحانی (زیارتی) تحقیق و تدوین شده است. نویسنده برای مستند کردن کتاب خود از عکس‌ها، اعلامیه‌ها، نامه‌های علما، تلگراف‌ها، استفتائات و کارت‌های تبریک استفاده کرده است.<ref>[http://www.15khordad42.ir/?page=post&id=1033 «بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی»]، سایت ۱۵ خرداد.</ref> | ||
* منظومه فکری امام خمینی، که دربردارنده ۲۴ مقاله از نویسندگان مختلف است. این کتاب با هدف معرفی نظام‌مند بخش‌های فکری و مبانی اندیشه او تألیف شده است.<ref>خسروپناه، منظومه فکری امام خمینی، ۱۳۹۶ش، ص۳۳.</ref> | * منظومه فکری امام خمینی، که دربردارنده ۲۴ مقاله از نویسندگان مختلف است. این کتاب با هدف معرفی نظام‌مند بخش‌های فکری و مبانی اندیشه او تألیف شده است.<ref>خسروپناه، منظومه فکری امام خمینی، ۱۳۹۶ش، ص۳۳.</ref> | ||
*[[دانشنامه امام خمینی]]: این دانشنامه در ۱۰ جلد به ابعاد مختلف زندگی شخصی، ویژگی‌های شخصیتی، عملکرد، دیدگاه‌ها و مسایل پیرامونی امام خمینی و نیز افراد مرتبط با او می‌پردازد. این دانشنامه توسط مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی تدوین و در سال ۱۳۹۹ش از آن رونمایی شد. در این دانشنامه بیش از ٨۶٠ مدخل اصلی و بیش از ۵٠٠ مدخل ارجاعی وجود دارد و بیش از یک‌سوم مقاله‌های آن دارای تصویر است.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n152058 «همزمان با فرا رسیدن بعثت پیامبر اسلام (ص) از دانشنامه امام خمینی در حسینیه جماران رونمایی شد»]، پرتال امام خمینی.</ref> | *[[دانشنامه امام خمینی (کتاب)|دانشنامه امام خمینی]]: این دانشنامه در ۱۰ جلد به ابعاد مختلف زندگی شخصی، ویژگی‌های شخصیتی، عملکرد، دیدگاه‌ها و مسایل پیرامونی امام خمینی و نیز افراد مرتبط با او می‌پردازد. این دانشنامه توسط مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی تدوین و در سال ۱۳۹۹ش از آن رونمایی شد. در این دانشنامه بیش از ٨۶٠ مدخل اصلی و بیش از ۵٠٠ مدخل ارجاعی وجود دارد و بیش از یک‌سوم مقاله‌های آن دارای تصویر است.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n152058 «همزمان با فرا رسیدن بعثت پیامبر اسلام (ص) از دانشنامه امام خمینی در حسینیه جماران رونمایی شد»]، پرتال امام خمینی.</ref> | ||
* دایرة المعارف مصوّر تاریخ زندگی امام خمینی، نویسنده: جعفر شیرعلی‌نیا، سایان، تهران، ۱۳۹۳ش. | * دایرة المعارف مصوّر تاریخ زندگی امام خمینی، نویسنده: جعفر شیرعلی‌نیا، سایان، تهران، ۱۳۹۳ش. | ||
| خط ۲۶۰: | خط ۲۶۰: | ||
* فیلم سینمایی فرزند صبح به کارگردانی بهروز افخمی. | * فیلم سینمایی فرزند صبح به کارگردانی بهروز افخمی. | ||
* مجموعه تلویزیونی صنوبر به کارگردانی مجتبی راعی<ref>[http://jamejamonline.ir/sima/1967990937493776064 «تصویر امام (ره) در تلویزیون و سینما...»]، خبرگزاری جام جم آنلاین.</ref> | * مجموعه تلویزیونی صنوبر به کارگردانی مجتبی راعی<ref>[http://jamejamonline.ir/sima/1967990937493776064 «تصویر امام (ره) در تلویزیون و سینما...»]، خبرگزاری جام جم آنلاین.</ref> | ||
* مستند امام روح الله. ساخته [[شبکه تلویزیونی المنار]] لبنان. که به زبان عربی در ده قسمت به مرور زندگی امام خمینی پرداخته است. این اثر به فارسی دوبله و پخش شد.<ref>[http://mobinmedia.ir/5207 «فیلم مستند امام روح‌الله...»]، آرشیو مستند و سخنرانی مبین مدیا.</ref> | * مستند امام روح الله. ساخته [[المنار (شبکه تلویزیونی)|شبکه تلویزیونی المنار]] لبنان. که به زبان عربی در ده قسمت به مرور زندگی امام خمینی پرداخته است. این اثر به فارسی دوبله و پخش شد.<ref>[http://mobinmedia.ir/5207 «فیلم مستند امام روح‌الله...»]، آرشیو مستند و سخنرانی مبین مدیا.</ref> | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||