کاربر ناشناس
احمد بن منیر طرابلسی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mahboobi بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Mahboobi بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ابوالحسين احمد بن منير طرابلسى'''، مشهور به '''اِبْن‌ِ مُنير''' ملقب به مهذب‌الدين و عين‌الزمان (473- 548ق/1080-1153م)، شاعر هجو سرای [[شیعه|شيعى]]. | '''ابوالحسين احمد بن منير طرابلسى'''، مشهور به '''اِبْن‌ِ مُنير''' ملقب به مهذب‌الدين و عين‌الزمان (473- 548ق/1080-1153م)، شاعر هجو سرای [[شیعه|شيعى]] بود. وی در آغاز آهنگ هجوسرايى نداشت، اما از هنگام ورود به [[دمشق]]، از آنجا كه آيين [[شیعه|شيعه]] داشت، مورد كين بدخواهان قرار گرفت. به وی تهمت بى‌احترامى به [[صحابه|صحابه]] نيز زده‌اند، اما در ديوان او شعری كه چنين معنايى از آن برآيد، ديده نمى‌شود، وانگهى وی فرمانروايان سنى را به عنوان مسلمانانى كه در برابر صليبيان پايداری مى‌كرده‌اند، بسيار ستوده است. | ||
==زادگاه و نسب== | ==زادگاه و نسب== | ||
وی در [[طرابلس|طرابلس]] [[شام]] به دنيا آمد. پدرش كه به رفوگری اشتغال داشت،<ref>تدمری، 34- 35</ref> چندان به خاندان [[اهل بیت(ع)|اهل بيت(ع)]] عشق مى‌ورزيد كه اشعار عونى شاعر شيعى را در ستايش خاندان [[پیامبر(ص)|پيامبر (ص)]] در بازارهای طرابلس به صدايى خوش مى‌خواند.<ref>ر.ک:ابن عساكر، تاريخ مدينة دمشق، 2/788، التاريخ الكبير، 2/97</ref> احتمالاً ابن منير چندی شغل پدر را پيشه خود ساخته بود، چه گاه وی را شاعرِ «رفّاء» (رفوگر) ناميده‌اند.<ref>ذهبى، سير، 2/224، العبر، 3/5</ref> با اين حال وی به تحصيل پرداخت و سپس شاعری پيشه كرد. | وی در [[طرابلس|طرابلس]] [[شام]] به دنيا آمد. پدرش كه به رفوگری اشتغال داشت،<ref>تدمری، 34- 35</ref> چندان به خاندان [[اهل بیت(ع)|اهل بيت(ع)]] عشق مى‌ورزيد كه اشعار عونى شاعر شيعى را در ستايش خاندان [[پیامبر(ص)|پيامبر (ص)]] در بازارهای طرابلس به صدايى خوش مى‌خواند.<ref>ر.ک:ابن عساكر، تاريخ مدينة دمشق، 2/788، التاريخ الكبير، 2/97</ref> احتمالاً ابن منير چندی شغل پدر را پيشه خود ساخته بود، چه گاه وی را شاعرِ «رفّاء» (رفوگر) ناميده‌اند.<ref>ذهبى، سير، 2/224، العبر، 3/5</ref> با اين حال وی به تحصيل پرداخت و سپس شاعری پيشه كرد. | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
اندكى بعد به خدمت [[عمادالدین زنگی|عمادالدين زنگى]] درآمد و قصيده‌های بسياری در ستايش او و پيروزيهايش بر [[صلیبیان|صليبيان]] سرود.<ref>ر.ک:ابن منير، 194-203</ref> اين اشعار كه بخش بزرگى از سروده‌های برجای مانده اوست، برای تشويق [[مسلمانان|مسلمانان]] در جنگ با صليبيان سخت به كار مى‌آمد<ref>هرفى، 267</ref> و از اين روی در ممدوح نيز كارگر مى‌افتاد و برای ابن منير مقام و احترامى شايسته به ارمغان مى‌آورد. وی دست كم در دو نبرد عمادالدين با صليبيان در ركاب وی بود.<ref>ر.ک:ابن منير، 192، 195، 197- 198؛ ركابى، 50</ref> | اندكى بعد به خدمت [[عمادالدین زنگی|عمادالدين زنگى]] درآمد و قصيده‌های بسياری در ستايش او و پيروزيهايش بر [[صلیبیان|صليبيان]] سرود.<ref>ر.ک:ابن منير، 194-203</ref> اين اشعار كه بخش بزرگى از سروده‌های برجای مانده اوست، برای تشويق [[مسلمانان|مسلمانان]] در جنگ با صليبيان سخت به كار مى‌آمد<ref>هرفى، 267</ref> و از اين روی در ممدوح نيز كارگر مى‌افتاد و برای ابن منير مقام و احترامى شايسته به ارمغان مى‌آورد. وی دست كم در دو نبرد عمادالدين با صليبيان در ركاب وی بود.<ref>ر.ک:ابن منير، 192، 195، 197- 198؛ ركابى، 50</ref> | ||
==درگذشت== | ==درگذشت== | ||
پس از عمادالدين، وی به فرزند او نورالدين پيوست و تا پايان عمر در خدمت او بود. در 546ق/1151م نورالدين [[دمشق |دمشق]] را به سبب سازش مجيرالدين آبق با صليبيان، محاصره كرد در محاصره دوم دمشق وی حاضر بود و با پيروزی و سرفرازی وارد دمشق شد و سپس همراه سپاه نورالدين به [[حلب]] بازگشت و چندی بعد در همانجا درگذشت.<ref>ابن عساكر، تاريخ مدينة دمشق، 2/789، التاريخ الكبير، 2/97- 98</ref> | پس از عمادالدين، وی به فرزند او نورالدين پيوست و تا پايان عمر در خدمت او بود. در 546ق/1151م نورالدين [[دمشق |دمشق]] را به سبب سازش مجيرالدين آبق با صليبيان، محاصره كرد در محاصره دوم دمشق وی حاضر بود و با پيروزی و سرفرازی وارد دمشق شد و سپس همراه سپاه نورالدين به [[حلب]] بازگشت و چندی بعد در همانجا درگذشت.<ref>ابن عساكر، تاريخ مدينة دمشق، 2/789، التاريخ الكبير، 2/97- 98</ref> | ||
==شاعری دارای شخصيت دوگانه== | ==شاعری دارای شخصيت دوگانه== | ||
چنين مى‌نمايد كه وی نيز چون بسياری از همگنان خويش دارای شخصيتى دوگانه بوده است. از سويى شعر او مورد پسند بزرگان [[دین]] بوده است و حتى برخى از آنان در شمار راويان شعر وی درآمده‌اند<ref>ر.ک:عمادالدين، قسم شعراء الشام، 1/79-80، 85 -87؛ عبدالقادر قرشى، 1/335؛ تدمری، 15-17</ref> و از سوی ديگر بسياری به سرزنش وی پرداخته‌اند. وی با تكيه بر پيروزيهای مسلمانان بر صليبيان به ستايش ممدوحان خويش پرداخته و اشعار خود را به انواع صنعتهای بديعى آراسته است.<ref>هرفى، 269، 273، 276؛ تدمری، 51</ref> | چنين مى‌نمايد كه وی نيز چون بسياری از همگنان خويش دارای شخصيتى دوگانه بوده است. از سويى شعر او مورد پسند بزرگان [[دین]] بوده است و حتى برخى از آنان در شمار راويان شعر وی درآمده‌اند<ref>ر.ک:عمادالدين، قسم شعراء الشام، 1/79-80، 85 -87؛ عبدالقادر قرشى، 1/335؛ تدمری، 15-17</ref> و از سوی ديگر بسياری به سرزنش وی پرداخته‌اند. وی با تكيه بر پيروزيهای مسلمانان بر صليبيان به ستايش ممدوحان خويش پرداخته و اشعار خود را به انواع صنعتهای بديعى آراسته است.<ref>هرفى، 269، 273، 276؛ تدمری، 51</ref> | ||
==خصوصیات اشعار ابن منیر== | ==خصوصیات اشعار ابن منیر== | ||
* ابن منير در مديحه‌های خود در كنار شاعرانى چون [[ابن حیوس|ابن حيوس]] و [[ابن خیاط|ابن خياط]] (ه م م) كه با وی همروزگار بوده‌اند، قرار مى‌گيرد، وی در اين اشعار به ويژه در مدايحى كه تقديم عمادالدين و نورالدين زنگى مى‌كرد،<ref>ابوشامه، 1/69 -95</ref> شاعری جدی و با وقار جلوه مى‌كند، چنانكه حتى هجوهای او نيز از متانتى ويژه برخوردار است.<ref>هرفى، 274- 278</ref> | * ابن منير در مديحه‌های خود در كنار شاعرانى چون [[ابن حیوس|ابن حيوس]] و [[ابن خیاط|ابن خياط]] (ه م م) كه با وی همروزگار بوده‌اند، قرار مى‌گيرد، وی در اين اشعار به ويژه در مدايحى كه تقديم عمادالدين و نورالدين زنگى مى‌كرد،<ref>ابوشامه، 1/69 -95</ref> شاعری جدی و با وقار جلوه مى‌كند، چنانكه حتى هجوهای او نيز از متانتى ويژه برخوردار است.<ref>هرفى، 274- 278</ref> | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
برخوردهای وی با [[ابن قیسرانی]] نيز بيشتر آميخته به طنز و شوخى بوده است. اين دو با يكديگر دوستى داشتند،<ref>ابن ظافر، 257</ref> اما چنانكه عمادالدين كاتب با هوشمندی اشاره كرده است، چونان دو اسب ميدان مسابقه با يكديگر به رقابت برخاسته بودند.<ref>ابن ظافر،، 1/76</ref> اين رقابت و هم چشمى كه آن را با رقابتهای جرير و [[فرزدق|فرزدق]] قياس كرده‌اند، همواره با نوعى هجو و سرزنش متقابل همراه بوده است.<ref>عمادالدين، قسم شعراء الشام، 1/79؛ ياقوت، 19/64 - 65؛ ابن خلكان، 1/158-159؛ تدمری، 31-32</ref> | برخوردهای وی با [[ابن قیسرانی]] نيز بيشتر آميخته به طنز و شوخى بوده است. اين دو با يكديگر دوستى داشتند،<ref>ابن ظافر، 257</ref> اما چنانكه عمادالدين كاتب با هوشمندی اشاره كرده است، چونان دو اسب ميدان مسابقه با يكديگر به رقابت برخاسته بودند.<ref>ابن ظافر،، 1/76</ref> اين رقابت و هم چشمى كه آن را با رقابتهای جرير و [[فرزدق|فرزدق]] قياس كرده‌اند، همواره با نوعى هجو و سرزنش متقابل همراه بوده است.<ref>عمادالدين، قسم شعراء الشام، 1/79؛ ياقوت، 19/64 - 65؛ ابن خلكان، 1/158-159؛ تدمری، 31-32</ref> | ||
==دیوان ابن منیر== | ==دیوان ابن منیر== | ||
ديوان ابن منير را، چنانكه [[تدمری]]<ref>تدمری، ص 6</ref> اشاره كرده است، بايد از دست رفته تلقى كرد، اما مجموعه‌ای از اشعار وی كه در مآخذ گوناگون پراكنده است، نخستين بار به كوشش سعود محمود عبدالجابر در [[کویت|كويت]] به چاپ رسيده است. | ديوان ابن منير را، چنانكه [[تدمری]]<ref>تدمری، ص 6</ref> اشاره كرده است، بايد از دست رفته تلقى كرد، اما مجموعه‌ای از اشعار وی كه در مآخذ گوناگون پراكنده است، نخستين بار به كوشش سعود محمود عبدالجابر در [[کویت|كويت]] به چاپ رسيده است. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس|2}} | {{پانویس|2}} | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
این مقاله با تلخیص از [http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/3330 دائره المعارف بزرگ اسلامی] اخذ شده است. | این مقاله با تلخیص از [http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/3330 دائره المعارف بزرگ اسلامی] اخذ شده است. | ||
[[رده:شاعران شیعه قرن 6(قمری)]] | |||