کیسان ابوعمره: تفاوت میان نسخه‌ها

==کیسان کیست؟==

درباره اینکه کیسان چه کسی بوده، چند نظریه وجود دارد:

#کیسان، غلام [[علی(ع)]] بود که در [[جنگ صفین]] (<small>سال ۳۷</small>) به شهادت رسید.<ref>رک: نصربن مزاحم، وقعة صِفّین، ص۲۴۹؛ طبری، ج۵، ص۱۹</ref>

#لقب یا نام [[مختار ثقفی|مختار بن ابی عبید ثقفی]] بود و فرقۀ [[کیسانیه]] به او منسوب ‏اند.<ref>اخبارالدولة العباسیة، ص۱۶۵؛ مسعودی، ج۳، ص۲۷۶؛ مقدسی، البدء والتاریخ، ج۵، ص۱۳۱</ref>

##گفته شده است این لقب مختار، برگرفته از نام یکی از یارانش، ابوعمره کیسان، بود.<ref>نوبختی، فرق الشیعة، ص۲۳؛ کشّی، رجال، ص۱۲۸</ref>

##به روایتی نیز حضرت علی(ع)، مختار را کیسان نامید.<ref>مسعودی، ج۳، ص۲۷۷</ref> پدر مختار، او را پس از تولد نزد حضرت علی برد. آن حضرت دست محبت بر سر نوزاد کشید و فرمود: کَیس (<small>یعنی زیرک</small>) و از همان زمان او کیسان نام گرفت.

##برخی هم گفته‌اند [[محمدبن حنفیه]] هنگامی که مختار را برای خون خواهی [[امام حسین|امام حسین(ع)]] به [[عراق]] فرستاد و هوشیاری و فراست لازم را در او دید، او را کیسان نامید.<ref>مفید، ص۲۹۶؛ ابن نما حلی، ذوب النضار فی شرح الثار، ص۶۱</ref>

#کیسان (کنیه‌اش ابوعمره) فردی غیر از مختار<ref>مسعودی،  ج۳، ص۲۷۷</ref>و نامش برگرفته از نام غلام حضرت علی بود<ref>کشی، رجال، ص۱۲۸</ref>و فرقۀ کیسانیه نیز به او منسوب ‏اند، نه به مختار<ref>نشوان بن سعید، الحورالعین، ص۱۸۲</ref>. وی در قیام مختار بر ضد [[بنی امیه|بنی امیه]] نقش مهمی داشت و از موالی (وابستگان ایرانی عربها) بنو عُرَینه، از طوایف قبیلۀ عرب بَجیله، بود.<ref>بلاذری، کتاب جهل من انساب الأشراف، ج۶، ص۳۹۵؛ دینوری،  الأخبارالطوال، ص۲۸۹؛ طبری، ج۶، ص۳۳؛ نوبختی، فرق الشیعة، ص۲۳</ref> به نظر می‌رسد چون این کیسان شهرت چندانی نداشته است، فرقه‌ای که نام خود را از او گرفتند، بر این اعتقاد شدند که کیسان لقب مختار است.<ref>پلّا، ج۷، ص۶۱۰</ref>

#بعید نیست، شخصیت کیسان، مثل [[عبدالله بن سبا]] شخصیتی مجهول و ساختگی باشد.<ref>[http://www.hawzah.net/fa/article/articleview/77817?SearchText=%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D9%86 نک: فصلنامه کلام اسلامی، شماره ۱۹، کیسانیه، افسانه یا حقیقت؟!]</ref>