کاربر ناشناس
ابوالقاسم فندرسکی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←تالیفات
imported>A.atashinsadaf |
imported>A.atashinsadaf جز (←تالیفات) |
||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
از میرفندرسكی چند رساله مختصر در موضوعات علمی و فلسفی، مقداری حواشی و توضیحات بر ترجمه جوگ بسشت هندویی و بعضی اشعار و قطعه‌های منظوم برجای مانده است: | از میرفندرسكی چند رساله مختصر در موضوعات علمی و فلسفی، مقداری حواشی و توضیحات بر ترجمه جوگ بسشت هندویی و بعضی اشعار و قطعه‌های منظوم برجای مانده است: | ||
# مهم‌ترین اثرمیررساله فارسی معروف به صناعیه است كه به عنوان [[حقایق الصنایع]] نیز شهرت دارد. وی در این رساله صناعت را به مفهومی بسیار گسترده و به معنی هرچیز كه از قوای عاقله و عامله آدمی به ظهور و حصول پیوندد، گرفته و در 24 باب و یك خاتمه به بیان حد صناعت انواع آن ارتباط صناعات مختلف با هم فایده و غایت هریك درجات سودمندی و شرف و خست آنها و سهم و محل هریك از اهل حرف و صنایع در جامعه پرداخته ترتیب و ترتیب صنایع را برحسب شرف و غایت تا صناعتی كه خود غایت غائی است و برای آن غایتی نیست تعیین نموده است.<ref>ر.ک:كربن، 44-32؛ نصر،«مكتب اصفهان»، تاریخ فلسفه در اسلام، صص 459-460</ref> | # مهم‌ترین اثرمیررساله فارسی معروف به صناعیه است كه به عنوان [[حقایق الصنایع]] نیز شهرت دارد. وی در این رساله صناعت را به مفهومی بسیار گسترده و به معنی هرچیز كه از قوای عاقله و عامله آدمی به ظهور و حصول پیوندد، گرفته و در 24 باب و یك خاتمه به بیان حد صناعت انواع آن ارتباط صناعات مختلف با هم فایده و غایت هریك درجات سودمندی و شرف و خست آنها و سهم و محل هریك از اهل حرف و صنایع در جامعه پرداخته ترتیب و ترتیب صنایع را برحسب شرف و غایت تا صناعتی كه خود غایت غائی است و برای آن غایتی نیست تعیین نموده است.<ref>ر.ک:كربن، 44-32؛ نصر،«مكتب اصفهان»، تاریخ فلسفه در اسلام، صص 459-460</ref> | ||
# رساله فی الحركه نوشته مختصری است به زبان عربی در 5 فصل در تعریف حركت و اقسام آن و بیان آنكه هر حركتی محتاج محركی است و حركات كلاً باید از محركی واحد آغاز شوند كه محرك اول است و خود محركی ندارد. میر این رساله را از دیدگاه طریقه مشاء نوشته و در آن به رد و انكار نظریه مُثل افلاطونی پرداخته است. منتخباتی از این رساله با حواشی مفید به كوشش [[جلال الدین | # رساله فی الحركه نوشته مختصری است به زبان عربی در 5 فصل در تعریف حركت و اقسام آن و بیان آنكه هر حركتی محتاج محركی است و حركات كلاً باید از محركی واحد آغاز شوند كه محرك اول است و خود محركی ندارد. میر این رساله را از دیدگاه طریقه مشاء نوشته و در آن به رد و انكار نظریه مُثل افلاطونی پرداخته است. منتخباتی از این رساله با حواشی مفید به كوشش [[جلال الدین آشتیانی]] در منتخباتی از آثار حكمای الهی ایران<ref>آشتیانی،منتخباتی از آثار حكمای الهی ایران، صص 81-90</ref> طبع و نشر شده است. | ||
# رساله در تشكیك، نامهای است رساله مانند كه میر در پاسخ به سؤالی كه آقامظفر كاشانی درباره مسأله تشكیك در ذاتیات از او كرده بود، نوشته است. میر در این نامه به شیوه مشائیان سخن می‌گوید و برخلاف اشراقیان كه به تشكیك در ذاتیات قائلند. وی ذاتیات را مقول به تشكیك نمی‌داند. این نامه نیز با تعلیقات | # رساله در تشكیك، نامهای است رساله مانند كه میر در پاسخ به سؤالی كه آقامظفر كاشانی درباره مسأله تشكیك در ذاتیات از او كرده بود، نوشته است. میر در این نامه به شیوه مشائیان سخن می‌گوید و برخلاف اشراقیان كه به تشكیك در ذاتیات قائلند. وی ذاتیات را مقول به تشكیك نمی‌داند. این نامه نیز با تعلیقات جلال الدین آشتیانی در همان منتخبات<ref>آشتیانی،منتخباتی از آثار حكمای الهی ایران، صص 90-97</ref> انتشار یافته است. | ||
# رساله در [[كیمیا]] به فارسی ظاهراً رساله‌هایی كه به نامهای اركان اربعه رساله در زیبق و كبریت و باب الاصغر در كتابخانه‌ها موجود است که باید نسخه‌ها یا تحریرهایی از همین رساله باشد. منظومه‌ای به زبان عربی نیز در كیمیا به او نسبت داده شده است.<ref>مركزی، 2/96</ref> | # رساله در [[كیمیا]] به فارسی ظاهراً رساله‌هایی كه به نامهای اركان اربعه رساله در زیبق و كبریت و باب الاصغر در كتابخانه‌ها موجود است که باید نسخه‌ها یا تحریرهایی از همین رساله باشد. منظومه‌ای به زبان عربی نیز در كیمیا به او نسبت داده شده است.<ref>مركزی، 2/96</ref> | ||
# حواشی بر جوگ بسشت، متنی كه میر بر آن حاشیه نوشته كتابی است در [[عرفان]] و حكمت هندی كه در زمان اكبرشاه به فارسی ترجمه شد. اصل كتاب به نام لگهویوگه و اسیشتهه. خلاصه‌ای است از منظومه بزرگ‌تری به نام یوگه واسیشتهه كه به نامهای مهار اماینه و واسیشتهه راماینه نیز معروف است. این منظومة طولانی، در حقیقت گفت‌وگویی است میان واسیشتهه، حكیم باستانی و افسانه‌ای هند با شاهزاده معروف «راما» یا «راماچندره» ـ كه حماسه دینی بزرگ هند، راماینه، شرح كارها و جنگ‌های اوست ـ و در سراسر آن، استاد حكیم در ضمن بیان داستان‌هایی پندآمیز تعلیمات اخلاقی و فلسفی خود را برای شاگرد خویش بیان می‌كند. فلسفه‌ای كه در این كتاب مطرح است كلاً همان تفكر [[توحید]] وجودی مطلق است كه از مكاتب مهم فلسفی و عرفانی هند به شمار می‌رود و نماینده برجسته آن شنكره است. میرفندرسكی برای كتاب جوگ بسشت فرهنگ‌نامه‌ای نیز به نام كشف اللغات جوك ترتیب داده بود كه نسخه‌هایی از آن هم به ضمیمه آن كتاب و هم به‌طور جداگانه موجود است.<ref>ر.ک:منزوی، خطی، | # حواشی بر جوگ بسشت، متنی كه میر بر آن حاشیه نوشته كتابی است در [[عرفان]] و حكمت هندی كه در زمان اكبرشاه به فارسی ترجمه شد. اصل كتاب به نام لگهویوگه و اسیشتهه. خلاصه‌ای است از منظومه بزرگ‌تری به نام یوگه واسیشتهه كه به نامهای مهار اماینه و واسیشتهه راماینه نیز معروف است. این منظومة طولانی، در حقیقت گفت‌وگویی است میان واسیشتهه، حكیم باستانی و افسانه‌ای هند با شاهزاده معروف «راما» یا «راماچندره» ـ كه حماسه دینی بزرگ هند، راماینه، شرح كارها و جنگ‌های اوست ـ و در سراسر آن، استاد حكیم در ضمن بیان داستان‌هایی پندآمیز تعلیمات اخلاقی و فلسفی خود را برای شاگرد خویش بیان می‌كند. فلسفه‌ای كه در این كتاب مطرح است كلاً همان تفكر [[توحید]] وجودی مطلق است كه از مكاتب مهم فلسفی و عرفانی هند به شمار می‌رود و نماینده برجسته آن شنكره است. میرفندرسكی برای كتاب جوگ بسشت فرهنگ‌نامه‌ای نیز به نام كشف اللغات جوك ترتیب داده بود كه نسخه‌هایی از آن هم به ضمیمه آن كتاب و هم به‌طور جداگانه موجود است.<ref>ر.ک:منزوی، خطی، ج3، ص2015</ref> | ||
===آثار دیگر=== | ===آثار دیگر=== | ||
در بعضی از تذكره‌ها و كتب تراجم تألیفات دیگری چون تاریخ [[صفویه]]، تحقیق المزله و برخی رسالات و نوشته‌های دیگر<ref>ر.ک:مدرس، ریحانه الادب، ج 4، ص 358؛ امین، اعیان‌الشیعه، ج 2، ص 403</ref> به نام میر ذكر كرده‌اند كه تاكنون اثری از آنها به دست نیامده است. | در بعضی از تذكره‌ها و كتب تراجم تألیفات دیگری چون تاریخ [[صفویه]]، تحقیق المزله و برخی رسالات و نوشته‌های دیگر<ref>ر.ک:مدرس، ریحانه الادب، ج 4، ص 358؛ امین، اعیان‌الشیعه، ج 2، ص 403</ref> به نام میر ذكر كرده‌اند كه تاكنون اثری از آنها به دست نیامده است. | ||