پرش به محتوا

اخلاق ناصری (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۵۸: خط ۵۸:
روش و سبک کتاب اخلاق ناصری، کاملا همسان با [[تهذیب الاخلاق]] مسکویه دانسته شده<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، 1385ش، ص148.</ref> که بر این اساس، اخلاق ناصری، اثری عقلی-تحلیلی است و مؤلف در صدد تبیین مفاهیم اخلاقی است.<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، 1385ش، ص132.</ref> اخلاق ناصری، دنباله آثار اخلاقی‌ای دانسته شده که نگاه پزشکی به اخلاق دارند و از جایگاه طبیب، برای سلامت جان و دور کردن بیماری‌های روحی سخن می‌گوید.<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، 1385ش، ص132.</ref>
روش و سبک کتاب اخلاق ناصری، کاملا همسان با [[تهذیب الاخلاق]] مسکویه دانسته شده<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، 1385ش، ص148.</ref> که بر این اساس، اخلاق ناصری، اثری عقلی-تحلیلی است و مؤلف در صدد تبیین مفاهیم اخلاقی است.<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، 1385ش، ص132.</ref> اخلاق ناصری، دنباله آثار اخلاقی‌ای دانسته شده که نگاه پزشکی به اخلاق دارند و از جایگاه طبیب، برای سلامت جان و دور کردن بیماری‌های روحی سخن می‌گوید.<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، 1385ش، ص132.</ref>


مهم‌ترین نقد محتوایی بر اخلاق ناصری، به واسطه مطالبی است که درباره آداب میگساری در آن بیان شده و ناهمساز با شأن علمی و دینی خواجه نصیرالدین طوسی دانسته شده است.<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، 1385ش، ص149.</ref>{{یادداشت| ازعبارات و تعابیر و نصایحی که خواجه در این بخش بکاربرده می‌توان احتمال داد که چه بسا مجبور به نوشتن این بخش از کتاب بوده است زیرا بدون تردید کم ترین اثر نوشیدن مشروبات از دست دادن هوشیاری و تعقل و مبتلا شدن به سبک‌سری است ولی خو اجه در همین بخش این‌گونه سخن گفته است:  باید که به هيچ حال چندان مقام نکند که مست گردد که در دین و دنیا هيچ‌چيز بامضرت‌تر از مستى نبود، چنان‌که هیچ فضیلت و شرف زیاده از خردمندى و هوشیارى نباشد.پس اگر ضعیف شراب بود اندک خورد یا ممزوج کند يا از مجلس برخیزد سبکتر و اگر پیش از آنکه به مقام احتیاط رسد حریفان مست شوند جهد کند تا از میان ایشان بیرون آید یا حیله آن کند که مست از میان جماعت بیرون شود.و در حدیث مستان خوض نکند و بتوسط ایشان مشغول نشود مگر که بخصومت انجامد آنگاه ایشان را از يکديگر بازدارد و اگر بر شراب خوردن قادر بود التماس زياده بر آنچه دور می‌گردد نکند و اصحاب را بدان تکليف نفرماید. طوسی، اخلاق ناصری، ج1، ص195. از بخش های دیگر کتاب اخلاق ناصری نیز می‌توان شاهد آورد که خواجه نظر مساعدی با نوشیدن مشروبات نداشته چنان‌چه در فصل سوم  که در معرفت سياست و تدبير اهل‌ است در باره ممنوعیت زنان از خوردن شراب توسط شوهرانشان می‌گوید: از شراب هم منع کلى باید فرمود چه شراب اگرچه اندک بود اما سبب وقاحت و هیجان شهوت گردد و در زنان هیچ خصلت بدتر از اين دو خصلت نبود.ج17 ص179.}}
مهم‌ترین نقد محتوایی بر اخلاق ناصری، به واسطه مطالبی است که درباره آداب میگساری در آن بیان شده و ناهمساز با شأن علمی و دینی خواجه نصیرالدین طوسی دانسته شده است.<ref>احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، 1385ش، ص149.</ref>{{یادداشت| ازعبارات و تعابیر و نصایحی که خواجه در این بخش بکاربرده می‌توان احتمال داد که چه بسا مجبور به نوشتن این بخش از کتاب بوده است زیرا بدون تردید کم ترین اثر نوشیدن مشروبات از دست دادن هوشیاری و تعقل و مبتلا شدن به سبک‌سری است ولی خو اجه در همین بخش این‌گونه سخن گفته است:  باید که به هيچ حال چندان مقام نکند که مست گردد که در دین و دنیا هيچ‌چيز بامضرت‌تر از مستى نبود، چنان‌که هیچ فضیلت و شرف زیاده از خردمندى و هوشیارى نباشد.پس اگر ضعیف شراب بود اندک خورد یا ممزوج کند يا از مجلس برخیزد سبکتر و اگر پیش از آنکه به مقام احتیاط رسد حریفان مست شوند جهد کند تا از میان ایشان بیرون آید یا حیله آن کند که مست از میان جماعت بیرون شود.و در حدیث مستان خوض نکند و بتوسط ایشان مشغول نشود مگر که بخصومت انجامد آنگاه ایشان را از يکديگر بازدارد و اگر بر شراب خوردن قادر بود التماس زياده بر آنچه دور می‌گردد نکند و اصحاب را بدان تکليف نفرماید. طوسی، اخلاق ناصری، ج1، ص195. از بخش های دیگر کتاب اخلاق ناصری نیز می‌توان شاهد آورد که خواجه نظر مساعدی با نوشیدن مشروبات نداشته چنان‌چه در فصل سوم  که در معرفت سياست و تدبير اهل‌ است در باره ممنوعیت زنان از خوردن شراب توسط شوهرانشان می‌گوید: از شراب هم منع کلى باید فرمود چه شراب اگرچه اندک بود اما سبب وقاحت و هیجان شهوت گردد و در زنان هیچ خصلت بدتر از اين دو خصلت نبود.ج17 ص179. و نیز تأکید بر پرهیز از تعلیم اشعاری که شامل عشق وشرب خمر است به کودکان.ص۱۸۳-۱۸۴}}


==نسخه‌ها و چاپ‌ها==
==نسخه‌ها و چاپ‌ها==
۱۸٬۴۱۴

ویرایش