Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵
ویرایش
imported>Mohamadpur جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''اهل کتاب'''، در اصطلاح اسلامی به پیروان ادیانی گفته | '''اهل کتاب'''، در اصطلاح اسلامی به پیروان ادیانی گفته میشود که [[پیامبر]] آنان دارای کتابی الهی برای هدایت انسانها بوده است. [[یهود|یهودیان]] و [[مسیحیت|مسیحیان]] از مصادیق مسلم این اصطلاح در فرهنگ اسلامی بودهاند. پیروان دین [[زرتشت]] و [[صابئین]] نیز نزد گروهی از عالمان اسلامی، از اهل کتاب دانسته شدهاند. | ||
در بسیاری از بابهای [[فقه]] اسلامی مانند [[طهارت]]، [[نماز]]، [[جهاد]]، [[ازدواج]] و [[صید و ذباحه]]، از زوایای مختلف درباره احکام اهل کتاب بحث شده است.اهل کتاب از سوی حاکم اسلامی بین پذیرش [[اسلام]] و التزام به شرایط [[ذمه|ذمّه]]، آزاد گذاشته میشوند و در صورت عدم پذیرش این دو امر، [[جهاد]] با آنان [[واجب]] است. | در بسیاری از بابهای [[فقه]] اسلامی مانند [[طهارت]]، [[نماز]]، [[جهاد]]، [[ازدواج]] و [[صید و ذباحه]]، از زوایای مختلف درباره احکام اهل کتاب بحث شده است.اهل کتاب از سوی حاکم اسلامی بین پذیرش [[اسلام]] و التزام به شرایط [[ذمه|ذمّه]]، آزاد گذاشته میشوند و در صورت عدم پذیرش این دو امر، [[جهاد]] با آنان [[واجب]] است. | ||
خط ۵: | خط ۵: | ||
در [[قانون اساسی]] [[جمهوری اسلامی ایران]]، پیروان زرتشتی، یهودی و مسیحی به عنوان اهل کتاب پذیرفته شدهاند. | در [[قانون اساسی]] [[جمهوری اسلامی ایران]]، پیروان زرتشتی، یهودی و مسیحی به عنوان اهل کتاب پذیرفته شدهاند. | ||
==منشأ نامگذاری اهل کتاب== | ==منشأ نامگذاری اهل کتاب== | ||
منشأ نامگذاری عنوان اهل کتاب، [[قرآن]]<ref>به عنوان مثال: سوره بینه، آیه۶.</ref> و [[سنت|سنّت]] است.<ref> | منشأ نامگذاری عنوان اهل کتاب، [[قرآن]]<ref>به عنوان مثال: سوره بینه، آیه۶.</ref> و [[سنت|سنّت]] است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۱۴ق، ج۱۵، ص۱۲۶.</ref> در قرآن کریم سی و یک بار از اهل کتاب یاد شده که در بسیاری از آن موارد در مقابل [[شرک|مشرکان]] ذکر شده است. تعبیراتی که قرآن به کار برده عبارتند از: «اهل کتاب»، «الذین آتیناهم الکتاب» و «الذین أوتوا الکتاب».{{مدرک}} | ||
==اصطلاح اهل کتاب پیش از اسلام== | ==اصطلاح اهل کتاب پیش از اسلام== | ||
خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
{{اصلی|صابئین}} | {{اصلی|صابئین}} | ||
صابئین دارای کتابهای مختلفی میباشند و معتقدند [[حضرت یحیی]] این کتابها را به روایت پیامبران سلف، [[آدم]](ع) و [[نوح]](ع) و [[شیث]](ع) حدود ۲۰۰۰ سال پیش در صورت مدون فعلی به آنان تبلیغ کرده است. قرآن آنها را به همراه یهود و نصاری مشمول خطاب اهل کتاب و ایمان آورندگان به پروردگار نموده است: | صابئین دارای کتابهای مختلفی میباشند و معتقدند [[حضرت یحیی]] این کتابها را به روایت پیامبران سلف، [[آدم]](ع) و [[نوح]](ع) و [[شیث]](ع) حدود ۲۰۰۰ سال پیش در صورت مدون فعلی به آنان تبلیغ کرده است. قرآن آنها را به همراه یهود و نصاری مشمول خطاب اهل کتاب و ایمان آورندگان به پروردگار نموده است: | ||
{{متن قرآن|إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَالَّذِینَ هَادُوا وَالنَّصَارَیٰ وَالصَّابِئِینَ مَنْ آمَنَ | {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَالَّذِینَ هَادُوا وَالنَّصَارَیٰ وَالصَّابِئِینَ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ... ﴿۶۲﴾|سوره=۲|آیه=۶۲}} | ||
اما در این که صابئین امروزه - که به آنها ( | اما در این که صابئین امروزه - که به آنها (صبی)، مُغَسِّله و مندائیان هم میگویند و در قسمتهای جنوب غربی [[ایران]] و جنوب شرقی [[عراق]] در اطراف رودخانههای دجله و کرخه زندگی میکنند– همان صابئینی هستند که قرآن از آنها یاد میکند، شک و ابهاماتی وجود دارد. | ||
==اهل کتاب و دیانت اسلام == | ==اهل کتاب و دیانت اسلام == | ||
خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
دو [[آیه]] در قرآن با این مضامین که «دین، نزد خداوند اسلام است» وجود دارد: | دو [[آیه]] در قرآن با این مضامین که «دین، نزد خداوند اسلام است» وجود دارد: | ||
{{متن قرآن|إِنَّ الدِّینَ عِندَ | {{متن قرآن|إِنَّ الدِّینَ عِندَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ...﴿۱۹﴾|ترجمه=در حقیقت، دین نزد خدا همان اسلام است...|سوره=۳|آیه=۱۹}}<ref>سوره آل عمران، آیه ۱۹.</ref> | ||
{{متن قرآن| وَمَن یبْتَغِ غَیرَ الْإِسْلَامِ دِینًا فَلَن یقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِی الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِینَ ﴿۸۵﴾|ترجمه=و هر که جز اسلام، دینی [دیگر] جوید، هرگز از وی پذیرفته نشود، و وی در آخرت از زیانکاران است.|سوره=۳|آیه=۸۵}}<ref> سوره آل عمران، آیه ۸۵</ref> | {{متن قرآن| وَمَن یبْتَغِ غَیرَ الْإِسْلَامِ دِینًا فَلَن یقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِی الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِینَ ﴿۸۵﴾|ترجمه=و هر که جز اسلام، دینی [دیگر] جوید، هرگز از وی پذیرفته نشود، و وی در آخرت از زیانکاران است.|سوره=۳|آیه=۸۵}}<ref> سوره آل عمران، آیه ۸۵</ref> | ||
خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
==احکام شرعی اهل کتاب== | ==احکام شرعی اهل کتاب== | ||
===طهارت اهل کتاب=== | ===طهارت اهل کتاب=== | ||
میان فقهای مسلمان درباره پاکی و نجاست اهل کتاب اختلافنظر وجود دارد: | میان فقهای مسلمان درباره پاکی و نجاست اهل کتاب اختلافنظر وجود دارد: | ||
خط ۸۷: | خط ۸۶: | ||
===ازدواج با اهل کتاب=== | ===ازدواج با اهل کتاب=== | ||
در جواز ازدواج مرد مسلمان با زن کتابی اختلاف است. قول مشهور میان متأخّران، جواز [[ازدواج موقت]] با زنان یهود و نصاری و حرمت [[ازدواج]] دائم با آنان است.<ref>بحرانی، الحدائق الناضرة، ۱۹۸۵م، ج۲۴، ص۵.</ref> [[صدوق اول|علی بن بابویه قمی]]، پسرش [[شیخ صدوق]]، [[ابن ابی عقیل عمانی]] و [[شریف رضی|سید رضی]] از پیشینیان، و عالمانی چون [[شهید ثانی]] و [[صاحب جواهر]] از متأخران قائل به جواز بودهاند.<ref>صدوق، المقنع، ۱۳۲۴ق ص۲۶، ۳۵؛ حلی، مختلف الشیعة، ۱۳۲۳ق، ص۵۳۰، ۶۷۹؛ شهید ثانی، مسالک الافهام، ۱۴۱۶ق، ج۷، | در جواز ازدواج مرد مسلمان با زن کتابی اختلاف است. قول مشهور میان متأخّران، جواز [[ازدواج موقت]] با زنان یهود و نصاری و حرمت [[ازدواج]] دائم با آنان است.<ref>بحرانی، الحدائق الناضرة، ۱۹۸۵م، ج۲۴، ص۵.</ref> [[صدوق اول|علی بن بابویه قمی]]، پسرش [[شیخ صدوق]]، [[ابن ابی عقیل عمانی]] و [[شریف رضی|سید رضی]] از پیشینیان، و عالمانی چون [[شهید ثانی]] و [[صاحب جواهر]] از متأخران قائل به جواز بودهاند.<ref>صدوق، المقنع، ۱۳۲۴ق ص۲۶، ۳۵؛ حلی، مختلف الشیعة، ۱۳۲۳ق، ص۵۳۰، ۶۷۹؛ شهید ثانی، مسالک الافهام، ۱۴۱۶ق، ج۷، ص۴۳۱-۴۳۲؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۹۴ق، ج۳۰، ص۳۱؛ اصفهانی، وسیلة النجاة، ۱۳۹۳ق، ج۲، ص۳۳۴.</ref> | ||
===حقوق زن کتابی مرد مسلمان=== | ===حقوق زن کتابی مرد مسلمان=== | ||
خط ۱۰۵: | خط ۱۰۴: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{ | {{پانویس۲}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
خط ۱۱۱: | خط ۱۱۰: | ||
*صدوق، محمد بن علی، المقنع، الجوامع الفقهیة، تهران، بینا، ۱۳۲۴ق. | *صدوق، محمد بن علی، المقنع، الجوامع الفقهیة، تهران، بینا، ۱۳۲۴ق. | ||
*اصفهانی، ابوالحسن، وسیلة النجاة، قم، بینا، ۱۳۹۳ق. | *اصفهانی، ابوالحسن، وسیلة النجاة، قم، بینا، ۱۳۹۳ق. | ||
*بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة، | *بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة، بیروت، دار الاضواء، ۱۹۸۵م. | ||
*پاکتچی، احمد، «اهل کتاب»، دانشنامه بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۸۰ش. | *پاکتچی، احمد، «اهل کتاب»، دانشنامه بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۸۰ش. | ||
*الحر العاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعة، قم، موسسه آل البیت لاحیاء التراث، ۱۴۱۴ق. | *الحر العاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعة، قم، موسسه آل البیت لاحیاء التراث، ۱۴۱۴ق. |