پرش به محتوا

آیت‌الله: تفاوت میان نسخه‌ها

۸۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۴ آوریل ۲۰۲۳
جز
خط ۲: خط ۲:


==آیت‌الله و آیت‌الله العظمی ==
==آیت‌الله و آیت‌الله العظمی ==
عنوان آیت الله به معنای نشانه خدا و آیت الله العظمی به‌معنای نشانه بزرگ خدا، در فرهنگ امروز شیعیان به ویژه ایران برای فقیهان مشهور به خصوص کسانی که به [[مرجع تقلید|مرجعیت]] رسیده‌اند به کار می‌رود.<ref>انوری، فرهنگ سخن، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۱۹۵. متینی، بحثی درباره سابقه تاریخی القاب، ص۵۶۱.</ref> [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر خدا (ص)]]، [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] را با عبارت «أَنْتَ کَلِمَةُ اللهِ الْعُلْیا وَآیته الْکُبْری» مورد خطاب قرار داد ه است.<ref>حافظ رجب برسی، مشارق أنوار الیقین، ج۱، ص۸۱.</ref> امیرالمؤمنین(ع) نیز خودش را به عنوان حجت عظمی و آیت کبری معرفی کرده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰۷، ص۳۳۵.</ref> و نیز در فرازی از دعای [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] پس از نماز در روز [[عید غدیر|عیدغدیر]] «اللهم بلی شهدنا بمنک و لطفک بانک انت الله لا اله إلا أنت ربنا و محمد عبدک ورسولک نبینا وعلی امیر المؤمنین والحجة العظمی وآیتک الکبری»[[خدا|بار الها!]] به سبب نعمت و کَرَم و لطف تو گواهی می‌دهیم که تو همان خدایی هستی که غیر از تو نیست و [[پیامبر(ص)|محمّد]] بنده و رسول تو، پیامبر ماست و [[امام علی علیه‌السلام|علی]]، امیرمؤمنان و بزرگ‌ترین دلیل و نشانه تو است».<ref>شیخ طوسی، تهذیب الأحکام، ۱۳۶۵ش، ج۳، ص۱۴۶.</ref> {{یادداشت|أنا الحجة العظمی والآیة الکبری}} در فرازی از زیارت [[امام جواد علیه‌السلام|امام جواد(ع)]] ایشان افزون بر الحجة الکبری به عنوان «آیة العظمی»{{یادداشت| السلام علیک أیها الآیة العظمی، السلام علیک أیها الحجة الکبری }} نیز مورد خطاب قرار گرفته است وهر چند کلمه الله در این تعبیر (الآیة العظمی) نیست ولی روشن است که منظور آیت عظمای خداوند است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۲، ص۲۱.</ref>{{یادداشت| عُظمی صفت تفضیلی (افعل تفضیل) است پس آیت الله العظمی یعنی بزرگتر نشانه خدا.}}
عنوان آیت الله به معنای نشانه خدا و آیت الله العظمی به‌معنای نشانه بزرگ خدا، در فرهنگ امروز شیعیان به ویژه ایران برای فقیهان مشهور به خصوص کسانی که به [[مرجع تقلید|مرجعیت]] رسیده‌اند به کار می‌رود.<ref>انوری، فرهنگ سخن، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۱۹۵. متینی، بحثی درباره سابقه تاریخی القاب، ص۵۶۱.</ref> [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر خدا (ص)]]، [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] را با عبارت «أَنْتَ کَلِمَةُ اللهِ الْعُلْیا وَآیته الْکُبْری» مورد خطاب قرار داد ه است.<ref>حافظ رجب برسی، مشارق أنوار الیقین، ج۱، ص۸۱.</ref> امیرالمؤمنین(ع) نیز خودش را به عنوان حجت عظمی و آیت کبری معرفی کرده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۱۰۷، ص۳۳۵.</ref> و نیز در فرازی از دعای [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] پس از نماز در روز [[عید غدیر|عیدغدیر]] «اللهم بلی شهدنا بمنک و لطفک بانک انت الله لا اله إلا أنت ربنا و محمد عبدک ورسولک نبینا وعلی امیر المؤمنین والحجة العظمی وآیتک الکبری»[[خدا|بار الها!]] به سبب نعمت و کَرَم و لطف تو گواهی می‌دهیم که تو همان خدایی هستی که غیر از تو نیست و [[
حضرت محمد صلی الله علیه و آله |محمّد]] بنده و رسول تو، پیامبر ماست و [[امام علی علیه‌السلام|علی]]، [[امام علی علیه‌السلام|امیرمؤمنان]] و بزرگ‌ترین دلیل و نشانه تو است».<ref>شیخ طوسی، تهذیب الأحکام، ۱۳۶۵ش، ج۳، ص۱۴۶.</ref> {{یادداشت|أنا الحجة العظمی والآیة الکبری}} در فرازی از زیارت [[امام جواد علیه‌السلام|امام جواد(ع)]] ایشان افزون بر الحجة الکبری به عنوان «آیة العظمی»{{یادداشت| السلام علیک أیها الآیة العظمی، السلام علیک أیها الحجة الکبری }} نیز مورد خطاب قرار گرفته است وهر چند کلمه الله در این تعبیر (الآیة العظمی) نیست ولی روشن است که منظور آیت عظمای خداوند است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۲، ص۲۱.</ref>{{یادداشت| عُظمی صفت تفضیلی (افعل تفضیل) است پس آیت الله العظمی یعنی بزرگتر نشانه خدا.}}


== تاریخچه ==
== تاریخچه ==
۱۷٬۰۱۴

ویرایش