پرش به محتوا

روز عاشورا: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۹ اکتبر ۲۰۱۶
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Salvand
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۴: خط ۱۴:
عاشور، عاشورا و عاشوراء، بنا به قول مشهور علمای لغت، دهم محرم را گویند و آن روزی است که حسین بن علی(ع) شهید شد.<ref>نک: لغت‌نامه دهخدا، ج ۱۰، ص ۱۵۶۶۳</ref> بعضی از واژه‌شناسان [[عاشورا]] را کلمه‌ای عبرانی و مُعَرَّب (<small>عربی شده</small>) واژه عاشور دانسته‌اند. عاشورا در زبان عبری برای نامیدن روز دهم ماه تشری (<small>ماه یهودی</small>) به کار می‌رود.<ref>دایرة المعارف تشیع، ج۱۱، ص۱۵</ref>
عاشور، عاشورا و عاشوراء، بنا به قول مشهور علمای لغت، دهم محرم را گویند و آن روزی است که حسین بن علی(ع) شهید شد.<ref>نک: لغت‌نامه دهخدا، ج ۱۰، ص ۱۵۶۶۳</ref> بعضی از واژه‌شناسان [[عاشورا]] را کلمه‌ای عبرانی و مُعَرَّب (<small>عربی شده</small>) واژه عاشور دانسته‌اند. عاشورا در زبان عبری برای نامیدن روز دهم ماه تشری (<small>ماه یهودی</small>) به کار می‌رود.<ref>دایرة المعارف تشیع، ج۱۱، ص۱۵</ref>


== عاشورا پیش از اسلام==
==پیش از واقعه کربلا==
[[یهودی|یهودیان]]، [[مسیحی|مسیحیان]]، و اعراب زمان [[جاهلیت]] در گذشته عاشورا را بزرگ می‌داشته و این روز را [[روزه]] می‌گرفته‌اند.<ref>نک: استادی، رضا، پیشینه عاشورا، در عاشوراشناسی، ص۳۹-۳۸</ref> [[فیومی|فَیّومی]] در [[مصباح المنیر]] می‌گوید: از [[رسول خدا(ص)]] روایت شده: یک روز قبل از عاشورا و یک روز بعد از آن را هم روزه بگیرید تا از شباهت به یهود که فقط روز دهم را روزه می‌گرفتند خارج شوید.<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از بیهقی، ج۴، ص ۲۸۷</ref> مضمون همین روایت در کتاب‌های [[سنن دارمی]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از سنن دارمی، ج۲، ص ۲۲</ref>، [[سنن ابن ماجه]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از سنن ابن ماجه، ج۱، ص ۵۵۲</ref>، [[صحیح مسلم]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از صحیح مسلم، ج۳، ص ۱۵۰</ref>، [[جمهرة اللغة]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از جمهرة اللغة، ابن درید، ج۳، ص ۳۹۰</ref>، [[صحیح بخاری]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از صحیح بخاری، ج۳، ص ۵۷</ref> و [[نیل الأوطار]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از نیل الأوطار، ج۴، ص ۳۲۶</ref> هم نقل شده است.
 
== عاشورا در اسلام ==
===پیش از واقعه کربلا===
در کتاب [[جامع احادیث الشیعه]] از کتاب [[من لا یحضره الفقیه]] از [[امام باقر(ع)]] نقل شده: روزه در عاشورا قبل از واجب شدن روزه [[ماه رمضان]] معمول بوده، ولی پس از آن ترک شده است.<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از جامع أحادیث الشیعه، ج۹، ص ۴۷۹؛ و من لایحضره الفقیه، ج۲، ص ۸۵</ref>
در کتاب [[جامع احادیث الشیعه]] از کتاب [[من لا یحضره الفقیه]] از [[امام باقر(ع)]] نقل شده: روزه در عاشورا قبل از واجب شدن روزه [[ماه رمضان]] معمول بوده، ولی پس از آن ترک شده است.<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از جامع أحادیث الشیعه، ج۹، ص ۴۷۹؛ و من لایحضره الفقیه، ج۲، ص ۸۵</ref>


[[اهل سنت]] روز عاشورا را سالگرد روزی می‌دانند که [[حضرت موسی(ع)]] دریای سرخ را شکافت و به همراه پیروانش از آن عبور کرد و این روز را گرامی داشته و روزه گرفتن در این روز را مستحب می‌دانند.<ref>[http://alisabah.com/%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-%D8%B1%D8%A7-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%DA%AF%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%85/ اسحاق دبیری، روز عاشورا را چگونه بگذرانیم؟]</ref>
[[اهل سنت]] روز عاشورا را سالگرد روزی می‌دانند که [[حضرت موسی(ع)]] دریای سرخ را شکافت و به همراه پیروانش از آن عبور کرد و این روز را گرامی داشته و روزه گرفتن در این روز را مستحب می‌دانند.<ref>[http://alisabah.com/%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-%D8%B1%D8%A7-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%DA%AF%D8%B0%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%85/ اسحاق دبیری، روز عاشورا را چگونه بگذرانیم؟]</ref>


===پس از واقعه کربلا===
== عاشورا پس از واقعه کربلا==
[[واقعه کربلا]] در روز جمعه دهم مُحَرَّم سال ۶۱ ه.ق رخ داد. سن امام حسین (ع) در آن زمان ۵۶ سال و چند ماه بود.<ref>مقاتل الطالبین، ص۸۴</ref>
[[واقعه کربلا]] در روز جمعه دهم مُحَرَّم سال ۶۱ ه.ق رخ داد. سن امام حسین (ع) در آن زمان ۵۶ سال و چند ماه بود.<ref>مقاتل الطالبین، ص۸۴</ref>


خط ۳۰: خط ۲۶:
[[امامان معصوم]] شیعه از روزه عاشورا نهی کرده‌اند و در برخی موارد گفته‌اند که در روز عاشورا تا نزدیک غروب چیزی نخورید و نیاشامید، اما نزدیک غروب چیزی بخورید تا روزه اصطلاحی نباشد.<ref>نک: عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۴۲ </ref>
[[امامان معصوم]] شیعه از روزه عاشورا نهی کرده‌اند و در برخی موارد گفته‌اند که در روز عاشورا تا نزدیک غروب چیزی نخورید و نیاشامید، اما نزدیک غروب چیزی بخورید تا روزه اصطلاحی نباشد.<ref>نک: عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۴۲ </ref>


====سوگواری محرم====
==سوگواری در روز عاشورا==
[[پرونده:تابلوی مراسم پرده خوانی.jpg|بندانگشتی|تابلوی نقاشی از [[پرده خوانی|پرده‌خوانی]]؛ نوعی از عزاداری که تا دوره قاجاریه رونق داشته است.<ref>[http://lib.eshia.ir/23019/1/2701 کتابخانه مدرسه فقاهت]</ref>]]
[[پرونده:تابلوی مراسم پرده خوانی.jpg|بندانگشتی|تابلوی نقاشی از [[پرده خوانی|پرده‌خوانی]]؛ نوعی از عزاداری که تا دوره قاجاریه رونق داشته است.<ref>[http://lib.eshia.ir/23019/1/2701 کتابخانه مدرسه فقاهت]</ref>]]
{{اصلی|سوگواری محرم}}
{{اصلی|سوگواری محرم}}
[[شیعیان]] و حتی برخی [[اهل سنت]] و ادیان غیراسلامی، روز عاشورا را برای زنده‌داشت [[شهیدان کربلا]] به سوگ می‌نشینند. سوگواری محرم، در آغاز با گریه و شعرخوانی [[منشد|مُنشِدان]] صورت می‌گرفت؛ اما رفته‌رفته [[مداحی]]، [[روضه‌خوانی]]، [[شمایل‌کشی]]، [[سینه‌زنی]]، [[تعزیه]] و جز آن بر مراسم سوگواری افزوده شد. بیشتر این آیین‌ها در دوران [[آل‌بویه]]، [[صفویه]] و [[قاجاریه|قاجار]] شکل گرفتند. برخی از عالمان دینی و روشنفکران مقابله‌هایی با بعضی از این آیین‌ها (به‌ویژه [[قمه‌زنی]]) داشته‌اند.{{مدرک}}
[[شیعیان]] و حتی برخی [[اهل سنت]] و ادیان غیراسلامی، روز عاشورا را برای زنده‌داشت [[شهیدان کربلا]] به سوگ می‌نشینند. سوگواری محرم، در آغاز با گریه و شعرخوانی [[منشد|مُنشِدان]] صورت می‌گرفت؛ اما رفته‌رفته [[مداحی]]، [[روضه‌خوانی]]، [[شمایل‌کشی]]، [[سینه‌زنی]]، [[تعزیه]] و جز آن بر مراسم سوگواری افزوده شد. بیشتر این آیین‌ها در دوران [[آل‌بویه]]، [[صفویه]] و [[قاجاریه|قاجار]] شکل گرفتند. برخی از عالمان دینی و روشنفکران مقابله‌هایی با بعضی از این آیین‌ها (به‌ویژه [[قمه‌زنی]]) داشته‌اند.{{مدرک}}


=====اعمال روز عاشورا=====
===عمال روز عاشورا==
[[شیخ عباس قمی]] در [[مفاتیح الجنان]] می‌گوید: شایسته است شخص در این روز مشغول کاری از کارهای دنیا نگردد و غمگین باشد و این امر در نحوه پوشش و خوراکش نمایان باشد. این روز را بر امام حسین (ع) عزاداری کند و آن حضرت را زیارت کند (<small>به [[زیارت عاشورا]]</small>). خواندن هزار مرتبه [[سوره توحید|توحید]]، [[دعای عشرات]]، خودداری از خوردن و آشامیدن اما بدون قصد روزه و هزار مرتبه لعن بر قاتلان [[سیدالشهدا]] نیز از اعمال ذکر شده برای این روز است.<ref>کلیات مفاتیح الجنان، ص ۲۸۹-۲۸۸</ref>
[[شیخ عباس قمی]] در [[مفاتیح الجنان]] می‌گوید: شایسته است شخص در این روز مشغول کاری از کارهای دنیا نگردد و غمگین باشد و این امر در نحوه پوشش و خوراکش نمایان باشد. این روز را بر امام حسین (ع) عزاداری کند و آن حضرت را زیارت کند (<small>به [[زیارت عاشورا]]</small>). خواندن هزار مرتبه [[سوره توحید|توحید]]، [[دعای عشرات]]، خودداری از خوردن و آشامیدن اما بدون قصد روزه و هزار مرتبه لعن بر قاتلان [[سیدالشهدا]] نیز از اعمال ذکر شده برای این روز است.<ref>کلیات مفاتیح الجنان، ص ۲۸۹-۲۸۸</ref>
 
== عاشورا پیش از اسلام==
[[یهودی|یهودیان]]، [[مسیحی|مسیحیان]]، و اعراب زمان [[جاهلیت]] در گذشته عاشورا را بزرگ می‌داشته و این روز را [[روزه]] می‌گرفته‌اند.<ref>نک: استادی، رضا، پیشینه عاشورا، در عاشوراشناسی، ص۳۹-۳۸</ref> [[فیومی|فَیّومی]] در [[مصباح المنیر]] می‌گوید: از [[رسول خدا(ص)]] روایت شده: یک روز قبل از عاشورا و یک روز بعد از آن را هم روزه بگیرید تا از شباهت به یهود که فقط روز دهم را روزه می‌گرفتند خارج شوید.<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از بیهقی، ج۴، ص ۲۸۷</ref> مضمون همین روایت در کتاب‌های [[سنن دارمی]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از سنن دارمی، ج۲، ص ۲۲</ref>، [[سنن ابن ماجه]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از سنن ابن ماجه، ج۱، ص ۵۵۲</ref>، [[صحیح مسلم]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از صحیح مسلم، ج۳، ص ۱۵۰</ref>، [[جمهرة اللغة]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از جمهرة اللغة، ابن درید، ج۳، ص ۳۹۰</ref>، [[صحیح بخاری]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از صحیح بخاری، ج۳، ص ۵۷</ref> و [[نیل الأوطار]]<ref>عاشوراشناسی، مقاله پیشینه عاشورا، رضا استادی، ص۳۷-۳۸، به نقل از نیل الأوطار، ج۴، ص ۳۲۶</ref> هم نقل شده است.
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس اصلی}}
{{پانویس اصلی}}
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۴۹۰

ویرایش