حرم حضرت معصومه(س): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←توسعه‌ها
جز (←حمله مغول و تیمور) |
جز (←توسعه‌ها) |
||
| خط ۹۰: | خط ۹۰: | ||
::'''روزگار صفویه''' | ::'''روزگار صفویه''' | ||
در روزگار صفویان، آستانه حضرت معصومه(س) شکوه و جلالی یافت. صفویان گنبد و بارگاه حضرت معصومه(س) را | در روزگار صفویان، آستانه حضرت معصومه(س) شکوه و جلالی یافت. صفویان گنبد و بارگاه حضرت معصومه(س) را مرتفع تر ساختند و به کاشی آراستند. اینان، خادمان، حافظان و زائران را میهمان میکردند و هزینه میدادند. | ||
بنای [[ابوالفضل عراقی]] تا سال ۹۲۵ق/۱۵۱۹م بر جای بود. در این سال [[شاهبیگم]] دختر [[شاه اسماعیل اول صفوی]] به مباشرت [[عمادبیک]]، بقعه حضرت معصومه(س) را به صورت بنایی ۸ پهلو با ۸ صُفّه تجدید کرد و دیوارها را با کاشی مُعَرَّق بیاراست و در جلوِ آن ایوانی با ۲ مناره بنا نهاد و صحنی نیز با چند بقعه و ایوان طرح ریخت. اما [[قاضی میراحمد منشی]]، تاریخ بنای مزبور را ۹۴۶ق/۱۵۳۹م و بانی آن را [[شاهبیگی بیگم]] دختر [[مهمادبیک]] میداند که «عمارت رفیعه حضرت معصومه(س) را بکرد و قریب ۱۰۰۰ تومان املاک نفیس وقف آن مزار موهبت آثار فرمود.» | بنای [[ابوالفضل عراقی]] تا سال ۹۲۵ق/۱۵۱۹م بر جای بود. در این سال [[شاهبیگم]] دختر [[شاه اسماعیل اول صفوی]] به مباشرت [[عمادبیک]]، بقعه حضرت معصومه(س) را به صورت بنایی ۸ پهلو با ۸ صُفّه تجدید کرد و دیوارها را با کاشی مُعَرَّق بیاراست و در جلوِ آن ایوانی با ۲ مناره بنا نهاد و صحنی نیز با چند بقعه و ایوان طرح ریخت. اما [[قاضی میراحمد منشی]]، تاریخ بنای مزبور را ۹۴۶ق/۱۵۳۹م و بانی آن را [[شاهبیگی بیگم]] دختر [[مهمادبیک]] میداند که «عمارت رفیعه حضرت معصومه(س) را بکرد و قریب ۱۰۰۰ تومان املاک نفیس وقف آن مزار موهبت آثار فرمود.» | ||
| خط ۹۶: | خط ۹۶: | ||
[[کجوری]] و [[آل بحرالعلوم]] میگویند در ۵۲۹ق/۱۱۳۴م شاهبیگم دختر عمادبیک، بر سر مرقد حضرت معصومه(س) گنبدی بنا نهاد. این گفتهها بیگمان نادرست است، زیرا [[عبدالجلیل قزوینی رازی|قزوینی رازی]] مؤلف [[النقض]] نوشته در (۵۶۰ق/۱۱۶۴م)، از بنای ابوالفضل عراقی سخن میگوید. اگر شاهبیگم نانی بر بقعه فاطمیه بنایی ساخته بود، وی آن را یاد میکرد. | [[کجوری]] و [[آل بحرالعلوم]] میگویند در ۵۲۹ق/۱۱۳۴م شاهبیگم دختر عمادبیک، بر سر مرقد حضرت معصومه(س) گنبدی بنا نهاد. این گفتهها بیگمان نادرست است، زیرا [[عبدالجلیل قزوینی رازی|قزوینی رازی]] مؤلف [[النقض]] نوشته در (۵۶۰ق/۱۱۶۴م)، از بنای ابوالفضل عراقی سخن میگوید. اگر شاهبیگم نانی بر بقعه فاطمیه بنایی ساخته بود، وی آن را یاد میکرد. | ||
این اشتباه ظاهراً باید از تشابه دو رقم «۹۲۵» و «۵۲۹» و «عمادبیک» و «مهمادبیک» و ریختگیهای کتیبهای که [[واعظ کجوری]] و آل بحرالعلوم آن را نقل کردهاند، ناشی شده باشد. خاصه آنکه [[فیض]] در [[گنجینه آثار قم]]، اشتباه وی را در ذکر تاریخ بنا، ناشی از آن میداند که مطابق رسم آن روزگار، اعداد روی | این اشتباه ظاهراً باید از تشابه دو رقم «۹۲۵» و «۵۲۹» و «عمادبیک» و «مهمادبیک» و ریختگیهای کتیبهای که [[واعظ کجوری]] و آل بحرالعلوم آن را نقل کردهاند، ناشی شده باشد. خاصه آنکه [[فیض]] در [[گنجینه آثار قم]]، اشتباه وی را در ذکر تاریخ بنا، ناشی از آن میداند که مطابق رسم آن روزگار، اعداد روی کتیبه ها را معکوس می نوشتند. خود وی نمونههایی از اینگونه تاریخنویسی را دیده و شواهدی از آن را آورده است. | ||
کتیبه موردِ نظرِ کجوری که در ایام [[قاجاریان]] میزیست، در آیینهکاری حرم و دیوارهای اطراف و محو کاشی‌ها و گچبریهای کهن توسط [[کیکاووس میرزای قاجار]] از میان رفت. | کتیبه موردِ نظرِ کجوری که در ایام [[قاجاریان]] میزیست، در آیینهکاری حرم و دیوارهای اطراف و محو کاشی‌ها و گچبریهای کهن توسط [[کیکاووس میرزای قاجار]] از میان رفت. | ||