الاشارات و التنبیهات (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
←عرفان و تصوف در اشارات
| خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
ابن‌سینا در سه نمط آخر اشارات به عرفان و تصوف پرداخته است.<ref>ابن‌سینا، ترجمه و شرح اشارات و تنبیهات ابن‌سینا، مقدمه مترجم و شارح، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۲۴.</ref> از نظر [[فخر رازی]] نمط نهم اشارات مهم‌ترین و دقیق‌ترین بخش کتاب اشارات است؛ زیرا در آن ابن‌سینا علوم و معارف [[صوفیه]] را به‌نحوی مرتب و ارائه کرده که پیش از او کسی نکرده و پس از او نیز کسی به آن اضافه نکرده است.<ref>فخر رازی، شرح الاشارات و التنبیهات، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۵۸۹.</ref> برخی از محققان عرفان ارائه‌شده از سوی ابن‌سینا در این سه نمط را نوعی عرفان عقلی در برابر عرفان اشراقی قلمداد کرده‌اند.<ref>ابن‌سینا، ترجمه فارسی اشارات و تنبیهات، مقدمه مصحح، ۱۳۳۲ش، ص۸؛ ابراهیمی دینانی، دفتر عقل و آیت عشق، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۱۶۱.</ref> حسن ملکشاهی، مترجم و شارح اشارات، هدف ابن‌سینا در این سه نمط را تحقیق درباره حقایق اشیاء از جهت کشف و شهود دانسته است.<ref>ابن‌سینا، ترجمه و شرح اشارات و تنبیهات ابن‌سینا، مقدمه مترجم و شارح، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۲۴.</ref> | ابن‌سینا در سه نمط آخر اشارات به عرفان و تصوف پرداخته است.<ref>ابن‌سینا، ترجمه و شرح اشارات و تنبیهات ابن‌سینا، مقدمه مترجم و شارح، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۲۴.</ref> از نظر [[فخر رازی]] نمط نهم اشارات مهم‌ترین و دقیق‌ترین بخش کتاب اشارات است؛ زیرا در آن ابن‌سینا علوم و معارف [[صوفیه]] را به‌نحوی مرتب و ارائه کرده که پیش از او کسی نکرده و پس از او نیز کسی به آن اضافه نکرده است.<ref>فخر رازی، شرح الاشارات و التنبیهات، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۵۸۹.</ref> برخی از محققان عرفان ارائه‌شده از سوی ابن‌سینا در این سه نمط را نوعی عرفان عقلی در برابر عرفان اشراقی قلمداد کرده‌اند.<ref>ابن‌سینا، ترجمه فارسی اشارات و تنبیهات، مقدمه مصحح، ۱۳۳۲ش، ص۸؛ ابراهیمی دینانی، دفتر عقل و آیت عشق، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۱۶۱.</ref> حسن ملکشاهی، مترجم و شارح اشارات، هدف ابن‌سینا در این سه نمط را تحقیق درباره حقایق اشیاء از جهت کشف و شهود دانسته است.<ref>ابن‌سینا، ترجمه و شرح اشارات و تنبیهات ابن‌سینا، مقدمه مترجم و شارح، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۲۴.</ref> | ||
از نظر محققان، ابن‌سینا در نمط هشتم اشارات به تحقیق درباره ماهیت شادمانی و نیکبختی حقیقی پرداخته است و رابطه بین شادمانی و نیکبختی با کمالات هر نوع را تبیین کرده است.<ref>ابن‌سینا، ترجمه و شرح اشارات و تنبیهات ابن‌سینا، مقدمه مترجم و شارح، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۲۴؛ ابراهیمی دینانی، دفتر عقل و آیت عشق، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۱۶۳.</ref> ابن‌سینا در نمط نهم به سه موضوع پرداخته است: اول، تبیین اصطلاحات کلی صوفیه؛ دوم، تصویر چگونگی درجات عارفان و | از نظر محققان، ابن‌سینا در نمط هشتم اشارات به تحقیق درباره ماهیت شادمانی و نیکبختی حقیقی پرداخته است و رابطه بین شادمانی و نیکبختی با کمالات هر نوع را تبیین کرده است.<ref>ابن‌سینا، ترجمه و شرح اشارات و تنبیهات ابن‌سینا، مقدمه مترجم و شارح، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۲۴؛ ابراهیمی دینانی، دفتر عقل و آیت عشق، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۱۶۳.</ref> ابن‌سینا در نمط نهم به سه موضوع پرداخته است: اول، تبیین اصطلاحات کلی صوفیه؛ دوم، تصویر چگونگی درجات عارفان و ترقّیِ مراتب آنان؛ سوم، ترسیم حالات عارفان و صوفیان.<ref>ابن‌سینا، ترجمه و شرح اشارات و تنبیهات ابن‌سینا، مقدمه مترجم و شارح، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۲۴.</ref> ابن‌سینا در نمط دهم درباره ظهور امور خارق‌العاده از از انسان بحث کرده و تلاش کرده تا نشان دهد که چگونه انسان توانایی تصرف در کائنات را می‌یابد یا از [[عالم غیب|غیب]] خبر می‌دهد یا دیگر شگفتی‌ها از او بروز پیدا می‌کند.<ref>حسن‌زاده آملی، دروس شرح اشارات و تنبیهات (نمط دهم: اسرار الآیات)، ۱۳۸۶ش، ص۱۱.</ref> | ||
مرتضی مطهری معتقد است که [[حافظ شیرازی]]، به‌عنوان شاعری عارف، روش ابن‌سینا، به‌عنوان نماد عقلانیت در [[جهان اسلام]]، در تحقیق عقلی درباره عرفان و مقامات عارفان را نپسندیده و طی ابیاتی تلاش‌های او را در نمط نهم اشارات تخطئه کرده است:<ref>طباطبایی، اصول فلسفه و روش رئالیسم، پاورقی شارح، ج۵، ص۱۳۹.</ref> | مرتضی مطهری معتقد است که [[حافظ شیرازی]]، به‌عنوان شاعری عارف، روش ابن‌سینا، به‌عنوان نماد عقلانیت در [[جهان اسلام]]، در تحقیق عقلی درباره عرفان و مقامات عارفان را نپسندیده و طی ابیاتی تلاش‌های او را در نمط نهم اشارات تخطئه کرده است:<ref>طباطبایی، اصول فلسفه و روش رئالیسم، پاورقی شارح، ج۵، ص۱۳۹.</ref> | ||
| خط ۹۴: | خط ۹۴: | ||
| جداکننده = \\ | | جداکننده = \\ | ||
| متن = ای که از دفترِ عقل آیت عشق آموزی\\ترسم این نکته به تحقیق ندانی دانست<ref>حافظ شیرازی، دیوان حافظ، ۱۳۶۲ش، ص۱۱۴.</ref>}} | | متن = ای که از دفترِ عقل آیت عشق آموزی\\ترسم این نکته به تحقیق ندانی دانست<ref>حافظ شیرازی، دیوان حافظ، ۱۳۶۲ش، ص۱۱۴.</ref>}} | ||
==شرح‌ها و حاشیه‌ها== | ==شرح‌ها و حاشیه‌ها== | ||
{{اصلی|فهرست شرح‌ها و حاشیه‌های الاشارات و التنبیهات}} | {{اصلی|فهرست شرح‌ها و حاشیه‌های الاشارات و التنبیهات}} | ||