ماه‌های حرام: تفاوت میان نسخه‌ها
←معنای ماه حرام
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
اعراب گاه بر اساس اغراض شخصی، حرمت ماه [[محرم]] را به [[صفر]] منتقل کرده و ماه‌های دیگر را هم به تأخیر می‌انداخته‌اند. این عمل «نَسیء» نامیده شده و در [[قرآن کریم|قرآن]] گناهی بزرگ شمرده شده است. | اعراب گاه بر اساس اغراض شخصی، حرمت ماه [[محرم]] را به [[صفر]] منتقل کرده و ماه‌های دیگر را هم به تأخیر می‌انداخته‌اند. این عمل «نَسیء» نامیده شده و در [[قرآن کریم|قرآن]] گناهی بزرگ شمرده شده است. | ||
== معنای ماه حرام == | ==معنای ماه حرام== | ||
[[حرام]] بودن این ماه‌ها به این معناست که هتک و دریدن پرده [[محرمات]] در این ماه‌ها شدیدتر و بدتر از ماه‌های دیگر است.<ref>طوسی، التبیان، دار إحیاء التراث العربی، ج۵، ص۲۱۴.</ref> و عقاب [[گناهان]] و [[ثواب]] حسنات در این ماه‌ها افزایش می یابد.<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۶۷.</ref> | |||
دلیل نامگذاری این ماه‌ها به ماه‌های حرام، حرام بودن جنگ در آنها<ref>طوسی، التبیان، دار إحیاء التراث العربی، ج۲، ص۱۴۹؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۱۰، ص۵۶.</ref> و حرمت داشتن این ماه‌ها<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۵۵۱.</ref> و به قول برخی بزرگداشت و تعظیم [[طاعات]] و تشدید هتک محرمات در این ماه‌ها نسبت به سایر ماه‌ها بوده است.<ref>جصاص، احکام القرآن، ۱۴۰۵ق، ج۴، ص۳۰۸.</ref> | دلیل نامگذاری این ماه‌ها به ماه‌های حرام، حرام بودن جنگ در آنها<ref>طوسی، التبیان، دار إحیاء التراث العربی، ج۲، ص۱۴۹؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۱۰، ص۵۶.</ref> و حرمت داشتن این ماه‌ها<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۵۵۱.</ref> و به قول برخی بزرگداشت و تعظیم [[طاعات]] و تشدید هتک محرمات در این ماه‌ها نسبت به سایر ماه‌ها بوده است.<ref>جصاص، احکام القرآن، ۱۴۰۵ق، ج۴، ص۳۰۸.</ref> | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
این سنت ابراهیمی تا ظهور [[اسلام]] همچنان در میان عرب رایج و محترم بود تا اینکه [[قرآن کریم]] آن را تأیید و امضاء کرد.<ref>انصاری، ماه‌های حرام در قرآن کریم، ص۱۹۴۹.</ref> | این سنت ابراهیمی تا ظهور [[اسلام]] همچنان در میان عرب رایج و محترم بود تا اینکه [[قرآن کریم]] آن را تأیید و امضاء کرد.<ref>انصاری، ماه‌های حرام در قرآن کریم، ص۱۹۴۹.</ref> | ||
=== نام ماه‌ها === | ===نام ماه‌ها=== | ||
سه ماه از ماه‌های حرام پشت سر هم هستند که عبارتند از: [[ذی القعده]]، [[ذی الحجه]] و [[محرم]] و یک ماه جدا یعنی [[رجب]]. در خطبه [[حجة الوداع]] که پیامبر (ص) در [[منا]] ایراد نمود، آمده است: {{عربی|«السّنة اثناعشر شهراً منها أربعة حُرُم، ثلاث متوالیات: ذوالقعدة و ذوالحجة و المحرّم و رجب مُضَر الّذی بین جمادی و [[شعبان]]:}} سال دوازده ماه است که چهار تای آن [ماه‌های] حرام‌اند. سه تا پشت سر هم‌اند: ذوالقعده، ذوالحجه و مُحرّم، و ماه رجب مُضَر که بین جمادی [الثانی] و شعبان قرار گرفته است».<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۵، ص۳۳۹.</ref> | سه ماه از ماه‌های حرام پشت سر هم هستند که عبارتند از: [[ذی القعده]]، [[ذی الحجه]] و [[محرم]] و یک ماه جدا یعنی [[رجب]]. در خطبه [[حجة الوداع]] که پیامبر (ص) در [[منا]] ایراد نمود، آمده است: {{عربی|«السّنة اثناعشر شهراً منها أربعة حُرُم، ثلاث متوالیات: ذوالقعدة و ذوالحجة و المحرّم و رجب مُضَر الّذی بین جمادی و [[شعبان]]:}} سال دوازده ماه است که چهار تای آن [ماه‌های] حرام‌اند. سه تا پشت سر هم‌اند: ذوالقعده، ذوالحجه و مُحرّم، و ماه رجب مُضَر که بین جمادی [الثانی] و شعبان قرار گرفته است».<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۵، ص۳۳۹.</ref> | ||
== در قرآن == | ==در قرآن== | ||
عبارت ماه حرام یا ماه‌های حرام، در چندین [[آیه]] آمده،<ref>ر.ک: سوره بقره: آیه ۱۹۴و ۲۱۷؛ سوره مائده: آیه ۲و ۹۷؛ سوره توبه: آیه۵، ۳۶، ۳۷.</ref> اما در آیه ۳۶ [[سوره توبه]]، چهار ماه بودن آنها بیان شده است:{{سخ}}{{متن قرآن|إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِندَ اللَّـهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْرً‌ا فِي كِتَابِ اللَّـهِ يَوْمَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْ‌ضَ مِنْهَا أَرْ‌بَعَةٌ حُرُ‌مٌ{{سخ}}|ترجمه= در حقيقت، شماره ماه‌ها نزد خدا، از روزى كه آسمانها و زمين را آفريده، در كتاب [علم] خدا، دوازده ماه است؛ از اين [دوازده ماه]، چهار ماه، [ماهِ] حرام است.|سوره=[[سوره توبه|توبه]]|آیه=۳۶}} | عبارت ماه حرام یا ماه‌های حرام، در چندین [[آیه]] آمده،<ref>ر.ک: سوره بقره: آیه ۱۹۴و ۲۱۷؛ سوره مائده: آیه ۲و ۹۷؛ سوره توبه: آیه۵، ۳۶، ۳۷.</ref> اما در آیه ۳۶ [[سوره توبه]]، چهار ماه بودن آنها بیان شده است:{{سخ}}{{متن قرآن|إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِندَ اللَّـهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْرً‌ا فِي كِتَابِ اللَّـهِ يَوْمَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْ‌ضَ مِنْهَا أَرْ‌بَعَةٌ حُرُ‌مٌ{{سخ}}|ترجمه= در حقيقت، شماره ماه‌ها نزد خدا، از روزى كه آسمانها و زمين را آفريده، در كتاب [علم] خدا، دوازده ماه است؛ از اين [دوازده ماه]، چهار ماه، [ماهِ] حرام است.|سوره=[[سوره توبه|توبه]]|آیه=۳۶}} | ||
== احکام ماه‌های حرام == | ==احکام ماه‌های حرام== | ||
ماه‌های حرام احکام شرعی مختص به خود را دارند که عبارتند از: | ماه‌های حرام احکام شرعی مختص به خود را دارند که عبارتند از: | ||
=== حرام بودن جنگ === | ===حرام بودن جنگ=== | ||
در [[قرآن]] بر [[حرمت]] شدید جنگ در این ماه‌ها تصریح شده است: {{متن قرآن|یسْأَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرَ‌امِ قِتَالٍ فِيهِ قُلْ قِتَالٌ فِيهِ كَبِيرٌ|ترجمه=از تو درباره ماهى كه كارزار در آن حرام است مى‌پرسند. بگو: كارزار در آن، گناهى است بزرگ|سوره=[[سوره بقره|بقره]]|آیه=٢١٧}} | در [[قرآن]] بر [[حرمت]] شدید جنگ در این ماه‌ها تصریح شده است: {{متن قرآن|یسْأَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرَ‌امِ قِتَالٍ فِيهِ قُلْ قِتَالٌ فِيهِ كَبِيرٌ|ترجمه=از تو درباره ماهى كه كارزار در آن حرام است مى‌پرسند. بگو: كارزار در آن، گناهى است بزرگ|سوره=[[سوره بقره|بقره]]|آیه=٢١٧}} | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
::در جنگ دفاعی، هر موقع که دفاع واجب باشد باید بر آن اقدام شود، اگر چه در ماه حرام باشد.<ref>امام خمینی، استفتائات، ج١، ص ۵۱۵.</ref> | ::در جنگ دفاعی، هر موقع که دفاع واجب باشد باید بر آن اقدام شود، اگر چه در ماه حرام باشد.<ref>امام خمینی، استفتائات، ج١، ص ۵۱۵.</ref> | ||
=== تشدید دیه === | ===تشدید دیه=== | ||
[[دیه]] قتل در این ماه‌ها، به میزان یک سوم دیه کامل، از قتل در ماه‌های دیگر بیشتر است.<ref>امام خمینی، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۵۳۰.</ref> | [[دیه]] قتل در این ماه‌ها، به میزان یک سوم دیه کامل، از قتل در ماه‌های دیگر بیشتر است.<ref>امام خمینی، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۵۳۰.</ref> | ||
== نسیء == | ==نسیء== | ||
نَسیء در لغت به معنای به تأخیر انداختن و در [[قرآن]] به معنای تأخیر حرمت یک ماه از ماه‌های حرام به ماه دیگر است. | نَسیء در لغت به معنای به تأخیر انداختن و در [[قرآن]] به معنای تأخیر حرمت یک ماه از ماه‌های حرام به ماه دیگر است. | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
در قرآن به شدت با این کار مخالفت شده است:{{سخ}}{{متن قرآن|إِنَّمَا النَّسِيءُ زِيَادَةٌ فِي الْكُفْرِ ۖ يُضَلُّ بِهِ الَّذِينَ كَفَرُ‌وا يُحِلُّونَهُ عَامًا وَيُحَرِّ‌مُونَهُ عَامًا لِّيُوَاطِئُوا عِدَّةَ مَا حَرَّ‌مَ اللَّـهُ فَيُحِلُّوا مَا حَرَّ‌مَ اللَّـهُ ۚ زُيِّنَ لَهُمْ سُوءُ أَعْمَالِهِمْ ۗ وَاللَّـهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِ‌ينَ{{سخ}}|ترجمه=جز اين نيست كه جابجا كردن [ماههاى حرام]، فزونى در كفر است كه كافران به وسيله آن گمراه مى‌شوند؛ آن را يكسال حلال مى‌شمارند، و يكسال [ديگر]، آن را حرام مى‌دانند، تا با شماره ماههايى كه خدا حرام كرده است موافق سازند، و در نتيجه آنچه را خدا حرام كرده [بر خود] حلال گردانند. زشتى اعمالشان برايشان آراسته شده است، و خدا گروه كافران را هدايت نمى‌كند.|سوره= [[سوره توبه|توبه]]|آیه= ۳۷}} | در قرآن به شدت با این کار مخالفت شده است:{{سخ}}{{متن قرآن|إِنَّمَا النَّسِيءُ زِيَادَةٌ فِي الْكُفْرِ ۖ يُضَلُّ بِهِ الَّذِينَ كَفَرُ‌وا يُحِلُّونَهُ عَامًا وَيُحَرِّ‌مُونَهُ عَامًا لِّيُوَاطِئُوا عِدَّةَ مَا حَرَّ‌مَ اللَّـهُ فَيُحِلُّوا مَا حَرَّ‌مَ اللَّـهُ ۚ زُيِّنَ لَهُمْ سُوءُ أَعْمَالِهِمْ ۗ وَاللَّـهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِ‌ينَ{{سخ}}|ترجمه=جز اين نيست كه جابجا كردن [ماههاى حرام]، فزونى در كفر است كه كافران به وسيله آن گمراه مى‌شوند؛ آن را يكسال حلال مى‌شمارند، و يكسال [ديگر]، آن را حرام مى‌دانند، تا با شماره ماههايى كه خدا حرام كرده است موافق سازند، و در نتيجه آنچه را خدا حرام كرده [بر خود] حلال گردانند. زشتى اعمالشان برايشان آراسته شده است، و خدا گروه كافران را هدايت نمى‌كند.|سوره= [[سوره توبه|توبه]]|آیه= ۳۷}} | ||
== جستارهای وابسته == | ==جستارهای وابسته== | ||
* [[ماه‌های حج]] | *[[ماه‌های حج]] | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
== منابع == | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||