پرش به محتوا

جاهلیت: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۵۶: خط ۵۶:


اسلام‌شناس ژاپنی، [[توشیهیکو ایزوتسو]]، در کتاب مفاهیم اخلاقی ـ دینی در قرآن مجید<ref>ص ۲۸ـ۳۵.</ref><nowiki> بر اساس پژوهشی که عمدتاً بر مبنای آیات قرآن و شواهد حدیثی و تاریخی است، نظریه گولدتسیهر {{یاد|Ignác Goldziherمستشرق یهودی تبار۱۸۵۰-۱۹۲۱م.) را تکامل بخشید و نتیجه گرفت که در کاربرد قرآنی، جهل و به تبع آن جاهلیت، ناظر به دشمنی دشمنانِ پیامبر(ص) با عقیده </nowiki>[[توحید]] و پرخاشگری به آن است که بر اساس موازین اخلاقی آنان اعتقادی سخت‌گیرانه و طاقت‌فرسا بود. علاوه بر این، ایزوتسو فصلی از کتاب خود «خدا و انسان در قرآن» را به تبیین مفهوم جاهلیت در چارچوب ارتباط میان مفاهیم رب و عبد اختصاص داد. به نوشته وی عرب جاهلی، [[الله]] را خدای مطلق نمی‌شناخت بلکه قائل به ارباب بود و استقرار مفهوم [[ربوبیت]] مطلق برای الله تغییری اساسی در تصور ارتباط میان خدا و انسان ایجاد کرد؛ به این معنا که انسان در برابر الله فقط باید عبد (فرمان‌بردار بدون قید و شرط) باشد و مفاهیمی چون عبادت، طاعت، قنوت، خشوع و تضرع نیز در همین چارچوب معنا می‌یابند.
اسلام‌شناس ژاپنی، [[توشیهیکو ایزوتسو]]، در کتاب مفاهیم اخلاقی ـ دینی در قرآن مجید<ref>ص ۲۸ـ۳۵.</ref><nowiki> بر اساس پژوهشی که عمدتاً بر مبنای آیات قرآن و شواهد حدیثی و تاریخی است، نظریه گولدتسیهر {{یاد|Ignác Goldziherمستشرق یهودی تبار۱۸۵۰-۱۹۲۱م.) را تکامل بخشید و نتیجه گرفت که در کاربرد قرآنی، جهل و به تبع آن جاهلیت، ناظر به دشمنی دشمنانِ پیامبر(ص) با عقیده </nowiki>[[توحید]] و پرخاشگری به آن است که بر اساس موازین اخلاقی آنان اعتقادی سخت‌گیرانه و طاقت‌فرسا بود. علاوه بر این، ایزوتسو فصلی از کتاب خود «خدا و انسان در قرآن» را به تبیین مفهوم جاهلیت در چارچوب ارتباط میان مفاهیم رب و عبد اختصاص داد. به نوشته وی عرب جاهلی، [[الله]] را خدای مطلق نمی‌شناخت بلکه قائل به ارباب بود و استقرار مفهوم [[ربوبیت]] مطلق برای الله تغییری اساسی در تصور ارتباط میان خدا و انسان ایجاد کرد؛ به این معنا که انسان در برابر الله فقط باید عبد (فرمان‌بردار بدون قید و شرط) باشد و مفاهیمی چون عبادت، طاعت، قنوت، خشوع و تضرع نیز در همین چارچوب معنا می‌یابند.
 
ایزوتسو، با استناد به آیات قرآن، تکبر و خودپسندی را سرچشمه همه خصلت‌های دوره جاهلیت دانسته و بر آن است که اسلام ضربه سختی بر این روحیه ـ که به طور خلاصه در آیه ۲۶ [[سوره فتح]] آمده است ـ وارد ساخت. بدین ترتیب، با ظهور ارزش‌های قرآنی بر بنیاد توحید و اعتقاد به ربوبیتِ مطلقِ الله که با نفی [[شرک]] همراه بود، میان دو اصل ناسازگار، یعنی جاهلیت و اسلام، مبارزه‌ای پدید آمد که پیش از این سابقه نداشت.<ref>رجوع کنید به ص۱۹۸ـ۲۰۴.</ref>
به عقیده او مهم‌ترین صورتی که مفهوم عبودیت را بیان می‌کند مفهوم «اسلام» به معنای تسلیم شدن محض در برابر خواست خداست. اسلام به این معنا نقطه‌ای است که در آن، زندگی فرد به دو بخش تقسیم می‌شود. این دو بخش سرشت‌های کاملاً متفاوتی دارند که می‌توان آنها را جاهلی و اسلامی نامید. در واقع، مسلم شدن به این معناست که فرد از خودپسندی و مغرور بودن به قدرت انسانی خویش دست بکشد و به عنوان عبد تسلیم خدا شود و در مقابل، جاهل بودن فرد به معنای مغرور بودن او به قدرت بشری و استقلال مطلق است. ایزوتسو، با استناد به آیات قرآن، تکبر و خودپسندی را سرچشمه همه خصلت‌های دوره جاهلیت دانسته و بر آن است که اسلام ضربه سختی بر این روحیه ـ که به طور خلاصه در آیه ۲۶ [[سوره فتح]] آمده است ـ وارد ساخت. بدین ترتیب، با ظهور ارزش‌های قرآنی بر بنیاد توحید و اعتقاد به ربوبیتِ مطلقِ الله که با نفی [[شرک]] همراه بود، میان دو اصل ناسازگار، یعنی جاهلیت و اسلام، مبارزه‌ای پدید آمد که پیش از این سابقه نداشت.<ref>رجوع کنید به ص۱۹۸ـ۲۰۴.</ref>


===دیدگاه بلاشر===
===دیدگاه بلاشر===
۱۷٬۰۱۴

ویرایش