قیام ۱۵ خرداد: تفاوت میان نسخه‌ها
←واکنش علما و روحانیان
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
==واکنش علما و روحانیان== | ==واکنش علما و روحانیان== | ||
بخشی از واکنش علما به شکل ارسال تلگراف، صدور اعلامیه و فرستادن نامه صورت گرفت. تلگراف‌های زیادی از طرف علما از شهرستان‌های مختلف به [[تهران]] ارسال شد که برخی خطاب به مجامع حکومتی بوده است و ضمن انتقاد از حکومت، خواستار آزادی امام و سایر دستگیرشدگان شده بود (مانند تلگراف انتقادآمیز آیت‌الله [[سید محمود حسینی شاهرودی]] و آیت‌الله [[سید محمد هادی میلانی]] به شاه) و برخی دیگر به زندان قصر و نزد امام ارسال و برای ایشان آرزوی سلامتی شده بود (مانند تلگراف ۶۱ روحانی [[قزوین]] و همچنین تلگراف ۱۳ نفر از علمای خرم‌آباد، [[قم]] و [[شهر ری]] به امام). البته ناگفته نماند که همزمان با تلگراف‌ها، اعلامیه‌هایی نیز از سوی علما و در انتقاد از دولت صادر شد که به‌عنوان نمونه، می‌توان به اعلامیهٔ آیت‌الله [[سید محمدرضا گلپایگانی]] اشاره کرد که از دولت انتقاد کرده و خواستار آزادی هرچه سریع‌تر[[امام خمینی| سید روح الله خمینی]] و سایر دستگیرشدگان شده بود.<ref>[http://www.borhan.ir/NSite/FullStory/News/?Id=7245 پایگاه تحلیلی-تبیینی برهان.]</ref> [[آیت الله سید محسن حکیم]] از [[فهرست مراجع تقلید شیعه|مراجع تقلید شیعه]] پیشنهاد داد که علما به عنوان اعتراض به [[نجف]] هجرت کنند. امام خمینی نیز در نامه ای به آیت الله حکیم نوشت«ما می‌دانیم با هجرت مراجع و علمای اعلام ـ اعلی اﷲ کلمتهم ـ [[حوزه علمیه قم |مرکز بزرگ تشیع]] در پرتگاه هلاکت افتاده و به دامن کفر و زندقه کشیده خواهد شد… ما عجالتاً در این آتش سوزان به سر برده و با خطرهای جانی صبر نموده، از حقوق اسلام و مسلمین و از حریم قرآن و استقلال مملکت اسلام دفاع می‌کنیم و تا سر حد امکان مراکز روحانیت را حفظ نموده، امر به آرامش و سکوت می‌نماییم.» <ref>صحیفه نور، ج اول، ص۷۸. https://mobahesat.ir/16305 | بخشی از واکنش علما به شکل ارسال تلگراف، صدور اعلامیه و فرستادن نامه صورت گرفت. تلگراف‌های زیادی از طرف علما از شهرستان‌های مختلف به [[تهران]] ارسال شد که برخی خطاب به مجامع حکومتی بوده است و ضمن انتقاد از حکومت، خواستار آزادی امام و سایر دستگیرشدگان شده بود (مانند تلگراف انتقادآمیز آیت‌الله [[سید محمود حسینی شاهرودی]] و آیت‌الله [[سید محمد هادی میلانی]] به شاه) و برخی دیگر به زندان قصر و نزد امام ارسال و برای ایشان آرزوی سلامتی شده بود (مانند تلگراف ۶۱ روحانی [[قزوین]] و همچنین تلگراف ۱۳ نفر از علمای خرم‌آباد، [[قم]] و [[شهر ری]] به امام). البته ناگفته نماند که همزمان با تلگراف‌ها، اعلامیه‌هایی نیز از سوی علما و در انتقاد از دولت صادر شد که به‌عنوان نمونه، می‌توان به اعلامیهٔ آیت‌الله [[سید محمدرضا گلپایگانی]] اشاره کرد که از دولت انتقاد کرده و خواستار آزادی هرچه سریع‌تر[[امام خمینی| سید روح الله خمینی]] و سایر دستگیرشدگان شده بود.<ref>[http://www.borhan.ir/NSite/FullStory/News/?Id=7245 پایگاه تحلیلی-تبیینی برهان.]</ref> [[آیت الله سید محسن حکیم]] از [[فهرست مراجع تقلید شیعه|مراجع تقلید شیعه]] پیشنهاد داد که علما به عنوان اعتراض به [[نجف]] هجرت کنند. امام خمینی نیز در نامه ای به آیت الله حکیم نوشت«ما می‌دانیم با هجرت مراجع و علمای اعلام ـ اعلی اﷲ کلمتهم ـ [[حوزه علمیه قم |مرکز بزرگ تشیع]] در پرتگاه هلاکت افتاده و به دامن کفر و زندقه کشیده خواهد شد… ما عجالتاً در این آتش سوزان به سر برده و با خطرهای جانی صبر نموده، از حقوق اسلام و مسلمین و از حریم قرآن و استقلال مملکت اسلام دفاع می‌کنیم و تا سر حد امکان مراکز روحانیت را حفظ نموده، امر به آرامش و سکوت می‌نماییم.» <ref>صحیفه نور، ج اول، ص۷۸. https://mobahesat.ir/16305 | ||
</ref>[[سید ابوالقاسم خویی| آیتﷲ خویی]] از مراجع تقلید ساکن [[نجف]] نیز نسبت به وقایع ۱۵ خرداد این چنین اعلام موضع کرد. «بر هر فردی از افراد مسلمان در هر لباس و هر مقامی که باشند واجب است که از همکاری با این دولت خائن خودداری نمایند». <ref>https://mobahesat.ir/16305</ref> | </ref>[[سید ابوالقاسم خویی| آیتﷲ خویی]] از مراجع تقلید ساکن [[نجف]] نیز نسبت به وقایع ۱۵ خرداد این چنین اعلام موضع کرد. «بر هر فردی از افراد مسلمان در هر لباس و هر مقامی که باشند واجب است که از همکاری با این دولت خائن خودداری نمایند». <ref>https://mobahesat.ir/16305</ref>در پی دستگیری امام خمینی و در اوایل تابستان ۱۳۴۲، امام موسی صدر راهی اروپا و شمال آفریقا گردید، تا از طریق واتیکان و الازهر، شاه ایران را برای آزادسازی امام تحت فشار قرار دهد. با آزاد گشتن امام در پایان این سفر، [[سید ابوالقاسم خویی|آیت‌الله خویی]] تصریح نمود که این آزادی بیش از هر چیز مرهون سفر آقای صدر بوده است.<ref>پایگاه صدرپژوهی، محسن کمالیان</ref> | ||
===مهاجرت علما به تهران=== | ===مهاجرت علما به تهران=== | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان = [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]]:|من روز پانزده خرداد را برای همیشه عزای عمومی اعلام می‌کنم و برای بزرگداشت شهدای خویش در این روز بزرگ در [[مدرسه فیضیه (قم)|مدرسه فیضیه]] به سوگ می‌نشینم به امید آنکه با خواست خداوند متعال باقیمانده ریشه‌های گندیده استعمار از بیخ و بُن کنده شود و جمهوری اسلامی مبنی بر احکام [[قرآن]] مجید در کشور ما مستقر شود.»||| منبع = <small>امام خمینی، [[صحیفه امام (کتاب)|صحیفه نور]]، ج۷، ص۵۰.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| اندازه خط = 10px| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | {{جعبه نقل قول| عنوان = [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]]:|من روز پانزده خرداد را برای همیشه عزای عمومی اعلام می‌کنم و برای بزرگداشت شهدای خویش در این روز بزرگ در [[مدرسه فیضیه (قم)|مدرسه فیضیه]] به سوگ می‌نشینم به امید آنکه با خواست خداوند متعال باقیمانده ریشه‌های گندیده استعمار از بیخ و بُن کنده شود و جمهوری اسلامی مبنی بر احکام [[قرآن]] مجید در کشور ما مستقر شود.»||| منبع = <small>امام خمینی، [[صحیفه امام (کتاب)|صحیفه نور]]، ج۷، ص۵۰.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| اندازه خط = 10px| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | ||