پرش به محتوا

مولوی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶۳: خط ۶۳:
===مولوی و تشکیک در عزاداری بر امام حسین(ع)===
===مولوی و تشکیک در عزاداری بر امام حسین(ع)===
مولوی شعری در مورد عزاداری [[شیعه|شیعیان]] شهر [[حلب|حَلَب]] در [[روز عاشورا]] سروده است. در این شعر، شاعری، عزاداریِ [[سوگواری محرم|عزاداران  بر امام حسین(ع)]] را دیده و از علت می‌پرسد. شاعر پس از اطلاع و مذمت عزاداران، پیشنهاد می‌دهد که باید بر خود عزاداری کنند. خسرو دین ([[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]]) به وصال الهی رسید و به همین جهت باید در این روز شادی کرد.
مولوی شعری در مورد عزاداری [[شیعه|شیعیان]] شهر [[حلب|حَلَب]] در [[روز عاشورا]] سروده است. در این شعر، شاعری، عزاداریِ [[سوگواری محرم|عزاداران  بر امام حسین(ع)]] را دیده و از علت می‌پرسد. شاعر پس از اطلاع و مذمت عزاداران، پیشنهاد می‌دهد که باید بر خود عزاداری کنند. خسرو دین ([[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]]) به وصال الهی رسید و به همین جهت باید در این روز شادی کرد.
{{شعر۲
{{شعر جدید
|گفت آری لیک کو دور یزید
| جداکننده = \\
|کی بدست این غم چه دیر اینجا رسید
| متن = گفت آری لیک کو دور یزید\\کی بدست این غم چه دیر اینجا رسید
|خفته بودستید تا اکنون شما
خفته بودستید تا اکنون شما\\که کنون جامه دریدیت از عزا
|که کنون جامه دریدیت از عزا
پس عزا بر خود کنید ای خفتگان\\زانک بد مرگیست این خواب گران
|پس عزا بر خود کنید ای خفتگان
روح سلطانی ز زندانی بجست\\جامه چون دریم ، چون خاییم دست
|زانک بد مرگیست این خواب گران
چونک ایشان خسرو دین بوده‌اند\\وقت شادی شد چو بشکستند بند
|روح سلطانی ز زندانی بجست
بر دل و دین خرابت نوحه کن\\که نمی‌بیند جز این خاک کهن<ref>مولانا، مثنوی معنوی، دفتر ششم، [https://ganjoor.net/moulavi/masnavi/daftar6/sh24 بخش ۲۴: «نکته گفتن آن شاعر جهت طعن شیعه حلب»]، سایت گنجور.</ref>}}
|جامه چون دریم ، چون خاییم دست
|چونک ایشان خسرو دین بوده‌اند
|وقت شادی شد چو بشکستند بند
|بر دل و دین خرابت نوحه کن
|که نمی‌بیند جز این خاک کهن<ref>مولانا، مثنوی معنوی، دفتر ششم، [https://ganjoor.net/moulavi/masnavi/daftar6/sh24 بخش ۲۴: «نکته گفتن آن شاعر جهت طعن شیعه حلب»]، سایت گنجور.</ref>}}
[[سید هاشم حداد]] از عارفان [[شیعه]] در قرن چهارده قمری نیز بر همین مسلک بوده است. این رویکرد مورد انتقاد بسیار قرار گرفته است<ref>«[https://ebnearabi.com/742/%D8%A7%D9%86%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%81-%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%DB%8C-%D9%85%D9%88%D8%B6%D8%B9-%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85.html نگاه عجیب مولوی و شمس به عزاداری امام حسین و واقعه کربلا]»، پژوهشی درباره ابن‌عربی.</ref> و آن‌را در مقابل روایات مختلف و سیره اهل‌بیت‌(ع) دانسته‌اند که در [[روز عاشورا]] عزاداری کرده و بر این امر سفارش می‌کردند.<ref>«[https://ebnearabi.com/3072/%D8%B4%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D9%88-%D9%85%D8%B3%D8%B1%D8%AA-%D9%88-%D8%B9%D8%AF%D9%85-%D8%AD%D8%B2%D9%86-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85-%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88.html شادی و مسرت و عدم حزن سید هاشم حداد در روز عاشورا]»، سایت پژوهشی درباره ابن‌عربی.</ref> البته برخی محققان در پی توجیه این ابیات برآمده و معتقدند مقصود مولوی، رد کلی [[سوگواری|عزاداری]] بر امام حسین(ع) نبوده است.<ref> «[http://erfanvahekmat.com/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7_%D9%88_%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%B2_%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%A7 کربلا و عزاداری امام حسین علیه‌السلام از نگاه مولانا]»، سایت عرفان و حکمت.</ref>
[[سید هاشم حداد]] از عارفان [[شیعه]] در قرن چهارده قمری نیز بر همین مسلک بوده است. این رویکرد مورد انتقاد بسیار قرار گرفته است<ref>«[https://ebnearabi.com/742/%D8%A7%D9%86%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%81-%D9%85%D9%88%D9%84%D9%88%DB%8C-%D9%85%D9%88%D8%B6%D8%B9-%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85.html نگاه عجیب مولوی و شمس به عزاداری امام حسین و واقعه کربلا]»، پژوهشی درباره ابن‌عربی.</ref> و آن‌را در مقابل روایات مختلف و سیره اهل‌بیت‌(ع) دانسته‌اند که در [[روز عاشورا]] عزاداری کرده و بر این امر سفارش می‌کردند.<ref>«[https://ebnearabi.com/3072/%D8%B4%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D9%88-%D9%85%D8%B3%D8%B1%D8%AA-%D9%88-%D8%B9%D8%AF%D9%85-%D8%AD%D8%B2%D9%86-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85-%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88.html شادی و مسرت و عدم حزن سید هاشم حداد در روز عاشورا]»، سایت پژوهشی درباره ابن‌عربی.</ref> البته برخی محققان در پی توجیه این ابیات برآمده و معتقدند مقصود مولوی، رد کلی [[سوگواری|عزاداری]] بر امام حسین(ع) نبوده است.<ref> «[http://erfanvahekmat.com/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7_%D9%88_%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D8%B2_%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%85%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%A7 کربلا و عزاداری امام حسین علیه‌السلام از نگاه مولانا]»، سایت عرفان و حکمت.</ref>


خط ۸۳: خط ۷۸:
===در مثنوی معنوی===
===در مثنوی معنوی===
'''غدیر از نگاه مولوی'''
'''غدیر از نگاه مولوی'''
{{شعر۲
{{شعر جدید
|خط اول=
| جداکننده = \\
|زین سبب پیغامبر با اجتهاد
| متن = زین سبب پیغامبر با اجتهاد\\نام خود وانِ علی مولا نهاد
|نام خود وانِ علی مولا نهاد
گفت هر کو را منم مولا و دوست\\ابن عمّ مَن علی مولای اوست
|گفت هر کو را منم مولا و دوست
کیست مولا آنک آزادت کند\\بند رِقّیت ز پایت بر کند<ref>مولوی، مثنوی معنوی، [https://ganjoor.net/moulavi/masnavi/daftar6/sh129/ «دفتر ششم، بخش ۱۲۹»].</ref>}}{{وسط چین}}{{پایان}}
|ابن عمّ مَن علی مولای اوست
|کیست مولا آنک آزادت کند
|بند رِقّیت ز پایت بر کند<ref>مولوی، مثنوی معنوی، [https://ganjoor.net/moulavi/masnavi/daftar6/sh129/ «دفتر ششم، بخش ۱۲۹»].</ref>}}{{وسط چین}}{{پایان}}


'''از علی آموز اخلاص عمل'''
'''از علی آموز اخلاص عمل'''


این شعر درباره ماجرای مبارزه امام علی(ع) و [[عمرو بن عبدود]] در [[غزوه خندق |جنگ خندق(احزاب)]] است که چند بیت از آن در پی می‌آید:
این شعر درباره ماجرای مبارزه امام علی(ع) و [[عمرو بن عبدود]] در [[غزوه خندق |جنگ خندق(احزاب)]] است که چند بیت از آن در پی می‌آید:
{{شعر۲
{{شعر جدید
|خط اول=
| جداکننده = \\
|از علی آموز اخلاص عمل
| متن =
|شیر حق را دان مطهر از دغل
از علی آموز اخلاص عمل\\شیر حق را دان مطهر از دغل
|در غزا بر پهلوانی دست یافت
در غزا بر پهلوانی دست یافت\\زود شمشیری بر آورد و شتافت
|زود شمشیری بر آورد و شتافت
او خدو انداخت در روی علی\\افتخار هر نبی و هر وَلی
|او خدو انداخت در روی علی
آن خدو زد بر رخی که روی ماه\\سجده آرد پیش او در سجده‌گاه
|افتخار هر نبی و هر وَلی
|آن خدو زد بر رخی که روی ماه
|سجده آرد پیش او در سجده‌گاه
<ref>مولوی، مثنوی معنوی، [https://ganjoor.net/moulavi/masnavi/daftar1/sh164/ «دفتر اول، بخش ۱۶۴»].</ref>}}{{وسط چین}}{{پایان}}
<ref>مولوی، مثنوی معنوی، [https://ganjoor.net/moulavi/masnavi/daftar1/sh164/ «دفتر اول، بخش ۱۶۴»].</ref>}}{{وسط چین}}{{پایان}}
{{پایان}}
{{پایان}}
خط ۱۱۱: خط ۱۰۰:
===در دیوان شمس===
===در دیوان شمس===
'''اى رهنماى مؤمنان اللّه مولانا على'''
'''اى رهنماى مؤمنان اللّه مولانا على'''
{{شعر۲
{{شعر جدید
|خط اول=
| جداکننده = \\
|اى رهنماى مؤمنان اللّه مولانا على
| متن = اى رهنماى مؤمنان اللّه مولانا على\\اى سرپوش غیب‌دان اللّه مولانا على
|اى سرپوش غیب‌دان اللّه مولانا على
تو چشم و جان را مى‌دهى كون و مكان را مى‌دهى\\چشم و عیان را مى‌دهى اللّه مولانا على
|تو چشم و جان را مى‌دهى كون و مكان را مى‌دهى
دانندۀ راز همه انجام و آغاز همه\\اى قدر و اعزاز همه اللّه مولانا على
|چشم و عیان را مى‌دهى اللّه مولانا على
هم حى و هم باقى توئى هم كوثر و ساقى توئى\\قسام و رزاقى توئى اللّه مولانا على<ref>مولوی، کلیات شمس تبریزی، ۱۳۷۶ش، غزلیات، شماره ۳۲۱۳، ص۱۱۸۹.</ref>}}
|دانندۀ راز همه انجام و آغاز همه
|اى قدر و اعزاز همه اللّه مولانا على
|هم حى و هم باقى توئى هم كوثر و ساقى توئى
|قسام و رزاقى توئى اللّه مولانا على
<ref>مولوی، کلیات شمس تبریزی، ۱۳۷۶ش، غزلیات، شماره ۳۲۱۳، ص۱۱۸۹.</ref>}}{{وسط چین}}{{پایان}}
{{پایان}}
{{پایان}}


خط ۱۲۷: خط ۱۱۱:


این شعر اشاره به [[شهدای کربلا]] دارد که چند بیت از آن چنین است:
این شعر اشاره به [[شهدای کربلا]] دارد که چند بیت از آن چنین است:
{{شعر۲
{{شعر جدید
|خط اول=
| جداکننده = \\
|کجایید ای شهیدان خدایی
| متن = کجایید ای شهیدان خدایی\\بلاجویان دشت کربلایی
|بلاجویان دشت کربلایی
کجایید ای سبک روحان عاشق\\پرنده‌تر ز مرغان هوایی
|کجایید ای سبک روحان عاشق
کجایید ای شَهانِ آسمانی\\بدانسته فلک را درگشایی
|پرنده‌تر ز مرغان هوایی
کجایید ای ز جان و جا رهیده\\کسی مَر عقل را گوید کجایی
|کجایید ای شَهانِ آسمانی
<ref>مولوی، دیوان شمس، غزلیات، [https://ganjoor.net/moulavi/shams/ghazalsh/sh2707/ «غزل شماره ۲۷۰۷»].</ref>}}
|بدانسته فلک را درگشایی
|کجایید ای ز جان و جا رهیده
|کسی مَر عقل را گوید کجایی
<ref>مولوی، دیوان شمس، غزلیات، [https://ganjoor.net/moulavi/shams/ghazalsh/sh2707/ «غزل شماره ۲۷۰۷»].</ref>}}{{وسط چین}}{{پایان}}
{{پایان}}
{{پایان}}
===در رباعیات دیوان شمس ===
===در رباعیات دیوان شمس ===
{{شعر۲
{{شعر جدید
|خط اول=دایم ز ولایت علی خواهم گفت
|عنوان=دایم ز ولایت علی خواهم گفت
|دایم ز [[ولایت]] علی خواهم گفت
| جداکننده = \\
|چون روح قدس ناد علی خواهم گفت
| متن =
|تا روح شود غمی که بر جان منست
دایم ز [[ولایت]] علی خواهم گفت\\چون روح قدس ناد علی خواهم گفت
|کل هم و غم سَیَنْجَلی خواهم گفت
تا روح شود غمی که بر جان منست\\کل هم و غم سَیَنْجَلی خواهم گفت<ref>مولوی، دیوان شمس، رباعیات، [https://ganjoor.net/moulavi/shams/robaeesh/sh299/ «رباعی شماره ۲۹۹»].</ref>}}
<ref>مولوی، دیوان شمس، رباعیات، [https://ganjoor.net/moulavi/shams/robaeesh/sh299/ «رباعی شماره ۲۹۹»].</ref>}}{{وسط چین}}{{پایان}}
{{پایان}}
{{پایان}}




{{شعر۲
{{شعر جدید
|خط اول=در دایره وجود موجود علیست
|عنوان=در دایره وجود موجود علیست
|در دایره وجود موجود علیست
| جداکننده = \\
|اندر دو جهان مقصد و مقصود علیست
| متن = در دایره وجود موجود علیست\\اندر دو جهان مقصد و مقصود علیست
|گر خانه اعتقاد ویران نشدی
گر خانه اعتقاد ویران نشدی\\من فاش بگفتمی که معبود علیست<ref>مولوی، دیوان شمس، رباعیات، [https://ganjoor.net/moulavi/shams/robaeesh/sh303/ «رباعی شماره ۳۰۳»].</ref>}}
|من فاش بگفتمی که معبود علیست
<ref>مولوی، دیوان شمس، رباعیات، [https://ganjoor.net/moulavi/shams/robaeesh/sh303/ «رباعی شماره ۳۰۳»].</ref>}}{{وسط چین}}{{پایان}}
{{پایان}}
{{پایان}}


Image-reviewer، abusefilter، Automoderated users، autopatrolled، ربات‌ها، botadmin، دیوان‌سالاران، checkuser، confirmed، electionadmin، eliminator، import، مدیران رابط کاربری، ipblock-exempt، Moderators، movedable، oversight، patroller، protected، مدیران اشتراک فشاری، reviewer، rollbacker، steward، پنهانگران، مدیران، templateeditor، translationadmin
۵٬۴۴۴

ویرایش