۵٬۳۴۱
ویرایش
حفص بن سلیمان اسدی: تفاوت میان نسخه‌ها
ابرابزار
(ابرابزار) |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ جعبه اطلاعات زندگینامه | {{ جعبه اطلاعات زندگینامه | ||
| عنوان = حَفْص بن سلیمان اسدی | | عنوان = حَفْص بن سلیمان اسدی | ||
| تصویر = | | تصویر = | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
|سرشناسی = | |سرشناسی = | ||
|نام = | |نام = | ||
|نام کامل = حَفْص بن سلیمان بن مغیره اسدی | |نام کامل = حَفْص بن سلیمان بن مغیره اسدی | ||
|نام مستعار = حُفَیص | |نام مستعار = حُفَیص | ||
|لقب/کنیه = ابوعمر | |لقب/کنیه = ابوعمر | ||
|مذهب = | |مذهب = | ||
|شهرت = | |شهرت = | ||
|نسب = | |نسب = | ||
|خویشاوندان سرشناس= [[عاصم بن ابی النجود کوفی|عاصم بن ابی‌النجود]] | |خویشاوندان سرشناس= [[عاصم بن ابی النجود کوفی|عاصم بن ابی‌النجود]] | ||
|زادروز = ۹۰ق | |زادروز = ۹۰ق | ||
|زادگاه = | |زادگاه = | ||
|محل زندگی = [[کوفه]]، [[بغداد]]، [[مکه]] | |محل زندگی = [[کوفه]]، [[بغداد]]، [[مکه]] | ||
|وفات = ۱۸۰ق | |وفات = ۱۸۰ق | ||
|شهادت = | |شهادت = | ||
|محل دفن = مکه | |محل دفن = مکه | ||
|تحصیلات = | |تحصیلات = | ||
|محل تحصیل = | |محل تحصیل = | ||
|استادان = [[عاصم بن ابی‌النجود کوفی|عاصم بن ابی‌النجود]] | |استادان = [[عاصم بن ابی‌النجود کوفی|عاصم بن ابی‌النجود]] | ||
|شاگردان = فضل بن یحیی انباری عمرو بن صباح | |شاگردان = فضل بن یحیی انباری عمرو بن صباح | ||
|آثار = | |آثار = | ||
|تخصص = عالم قرائت قرآن | |تخصص = عالم قرائت قرآن | ||
|مهارت = | |مهارت = | ||
|پیشه = پارچه‌فروش | |پیشه = پارچه‌فروش | ||
|زمینه فعالیت = | |زمینه فعالیت = | ||
|فعالیت‌ها = تعلیم قرائت | |فعالیت‌ها = تعلیم قرائت | ||
|منصب = | |منصب = | ||
|جوایز = | |جوایز = | ||
|وبگاه = | |وبگاه = | ||
|مرتبط = | |مرتبط = | ||
}} | }} | ||
'''حَفْص بن سلیمان بن مغیره اسدی''' (۹۰–۱۸۰ق)، «مُقری» (قرائت‌دان) و مشهورترین [[چهارده روایت|راوی]] قرائت [[عاصم بن ابی النجود کوفی|عاصم بن ابی‌النَجود]] از [[قاریان هفت‌گانه|قاریان هفت‌گانه قرآن]] بود. او علم قرائت را از عاصم آموخت. برخی او را داناترین فرد روزگارش به علم قرائت دانسته‌اند. حفص قرائت منسوب به [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] را در [[کوفه]]، [[بغداد]] و [[مکه]] نشر داد. اکنون در بیشتر سرزمین‌های اسلامی، [[قرآن]] مطابق با [[قرائت حفص از عاصم]] چاپ و [[تلاوت]] می‌شود. | '''حَفْص بن سلیمان بن مغیره اسدی''' (۹۰–۱۸۰ق)، «مُقری» (قرائت‌دان) و مشهورترین [[چهارده روایت|راوی]] قرائت [[عاصم بن ابی النجود کوفی|عاصم بن ابی‌النَجود]] از [[قاریان هفت‌گانه|قاریان هفت‌گانه قرآن]] بود. او علم قرائت را از عاصم آموخت. برخی او را داناترین فرد روزگارش به علم قرائت دانسته‌اند. حفص قرائت منسوب به [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] را در [[کوفه]]، [[بغداد]] و [[مکه]] نشر داد. اکنون در بیشتر سرزمین‌های اسلامی، [[قرآن]] مطابق با [[قرائت حفص از عاصم]] چاپ و [[تلاوت]] می‌شود. | ||
[[شیخ طوسی]] حفص را در شمار [[فهرست اصحاب امام صادق(ع)|اصحاب امام صادق(ع)]] آورده است. شرح‌حال‌نگاران با وجود پذیرش جایگاهش در علم قرائت، او را [[حدیث متروک|متروک‌الحدیث]] و [[حدیث ضعیف|ضعیف]] شمرده‌اند. طبق برخی پژوهش‌ها، | [[شیخ طوسی]] حفص را در شمار [[فهرست اصحاب امام صادق(ع)|اصحاب امام صادق(ع)]] آورده است. شرح‌حال‌نگاران با وجود پذیرش جایگاهش در علم قرائت، او را [[حدیث متروک|متروک‌الحدیث]] و [[حدیث ضعیف|ضعیف]] شمرده‌اند. طبق برخی پژوهش‌ها، تضعیف حفص در روایت، به جهت اشتراک و تشابه اسمی او با راویان دیگر است. | ||
==جایگاه حفص در علم قرائت== | |||
== جایگاه حفص در علم قرائت == | |||
حَفْص بن سلیمان بن مُغیره اسدی، اهل [[کوفه]] و فرزند همسر [[عاصم بن ابی النجود کوفی|عاصم بن ابی‌النَّجود]] از [[قاریان هفت‌گانه|قاریان هفت‌گانه قرآن]] بود.<ref>ابن‌جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۳۵۱ق، ج۱، ص۲۵۴؛ ابن‌جزری، النشر فی القرائات العشر، دار الکتب العلمیة، ج۱، ص۱۵۶؛ معرفت، التمهید، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۲۴۸.</ref> او را داناترین فرد روزگارش به علم قرائت دانسته‌اند.<ref>ابن‌جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۳۵۱ق، ج۱، ص۲۵۴؛ ابن‌جزری، النشر فی القرائات العشر، دار الکتب العلمیة، ج۱، ص۱۵۶؛ معرفت، التمهید، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۲۴۸.</ref> | حَفْص بن سلیمان بن مُغیره اسدی، اهل [[کوفه]] و فرزند همسر [[عاصم بن ابی النجود کوفی|عاصم بن ابی‌النَّجود]] از [[قاریان هفت‌گانه|قاریان هفت‌گانه قرآن]] بود.<ref>ابن‌جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۳۵۱ق، ج۱، ص۲۵۴؛ ابن‌جزری، النشر فی القرائات العشر، دار الکتب العلمیة، ج۱، ص۱۵۶؛ معرفت، التمهید، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۲۴۸.</ref> او را داناترین فرد روزگارش به علم قرائت دانسته‌اند.<ref>ابن‌جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۳۵۱ق، ج۱، ص۲۵۴؛ ابن‌جزری، النشر فی القرائات العشر، دار الکتب العلمیة، ج۱، ص۱۵۶؛ معرفت، التمهید، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۲۴۸.</ref> | ||
وی قرائت منسوب به امام علی(ع) را در سرزمین‌های اسلامی از جمله [[کوفه]]، [[بغداد]] و [[مکه]] نشر داد.<ref>ابن‌جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۳۵۱ق، ج۱، ص۲۵۴؛ معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۲۴۸.</ref> قرائت او از عاصم را [[تواتر|متواتر]] و پذیرفتهٔ همه مسلمانان می‌دانند.<ref>معرفت، التمهید، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۲۴۶؛ باز، مباحث فی علم القرائات مع بیان اصول روایة حفص، ۱۴۲۵ق، ص۸۱.</ref> در بیشتر سرزمین‌های اسلامی، قرآن مطابق با همین قرائت چاپ و تلاوت می‌شود.<ref>حبش، القراءات المتواترة و اثرها فی الرسم القرآنی و الاحکام الشرعیة، ۱۴۱۹ق، ص۶۶؛ اسماعیل محمد المشهدانی، القیمة الدلالیة لقرائة عاصم بروایة حفص، ۱۴۳۰ق، ص۲۶.</ref> بنا به گزارش بسیاری از رجال‌شناسان، حفص در قرائت، [[ثقه]] و در حفظ و ضبط قرائت عاصم، دقیق و متقن بود.<ref name=":1">معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۲۴۸؛ ذهبی، میزان الاعتدال، ۱۳۸۲ق، ج۱، ص۵۵۸؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۹، ص۶۴.</ref> | وی قرائت منسوب به امام علی(ع) را در سرزمین‌های اسلامی از جمله [[کوفه]]، [[بغداد]] و [[مکه]] نشر داد.<ref>ابن‌جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۳۵۱ق، ج۱، ص۲۵۴؛ معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۲۴۸.</ref> قرائت او از عاصم را [[تواتر|متواتر]] و پذیرفتهٔ همه مسلمانان می‌دانند.<ref>معرفت، التمهید، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۲۴۶؛ باز، مباحث فی علم القرائات مع بیان اصول روایة حفص، ۱۴۲۵ق، ص۸۱.</ref> در بیشتر سرزمین‌های اسلامی، قرآن مطابق با همین قرائت چاپ و تلاوت می‌شود.<ref>حبش، القراءات المتواترة و اثرها فی الرسم القرآنی و الاحکام الشرعیة، ۱۴۱۹ق، ص۶۶؛ اسماعیل محمد المشهدانی، القیمة الدلالیة لقرائة عاصم بروایة حفص، ۱۴۳۰ق، ص۲۶.</ref> بنا به گزارش بسیاری از رجال‌شناسان، حفص در قرائت، [[ثقه]] و در حفظ و ضبط قرائت عاصم، دقیق و متقن بود.<ref name=":1">معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۲۴۸؛ ذهبی، میزان الاعتدال، ۱۳۸۲ق، ج۱، ص۵۵۸؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۹، ص۶۴.</ref> | ||
حَفص در [[سال ۹۰ هجری قمری|سال ۹۰ق]] به دنیا آمد.<ref>حموی، معجم الأدباء، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۱۱۸۰؛ ابن‌جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۵؛ ابن‌جزری، النشر فی القراءات العشر، مصر، ج۱، ص۱۵۶.</ref> شرح‌حال‌نگاران می‌گویند لقب او حُفَیْص و کنیه‌اش ابوعمر بوده است.<ref>ابن‌جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۵؛ الدانی، کتاب التیسیر فی القراءات السبع، ۱۹۳۰م، ص۶.</ref> گفته‌اند شغلش پارچه‌فروشی بود.<ref>الدانی، کتاب التیسیر فی القراءات السبع، ۱۹۳۰م، ص۶؛ ابن‌حجر عسقلانی، کتاب تهذیب التهذیب، ۱۳۲۵ق، ج۲، ص۳۶۴.</ref> | حَفص در [[سال ۹۰ هجری قمری|سال ۹۰ق]] به دنیا آمد.<ref>حموی، معجم الأدباء، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۱۱۸۰؛ ابن‌جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۵؛ ابن‌جزری، النشر فی القراءات العشر، مصر، ج۱، ص۱۵۶.</ref> شرح‌حال‌نگاران می‌گویند لقب او حُفَیْص و کنیه‌اش ابوعمر بوده است.<ref>ابن‌جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۵؛ الدانی، کتاب التیسیر فی القراءات السبع، ۱۹۳۰م، ص۶.</ref> گفته‌اند شغلش پارچه‌فروشی بود.<ref>الدانی، کتاب التیسیر فی القراءات السبع، ۱۹۳۰م، ص۶؛ ابن‌حجر عسقلانی، کتاب تهذیب التهذیب، ۱۳۲۵ق، ج۲، ص۳۶۴.</ref> دربارهٔ زمان درگذشتش نظرات متفاوتی وجود دارد؛<ref>شاه‌پسند، «پژوهشی دربارهٔ وضعیت حفص بن سلیمان قاری»، ص۱۲۴.</ref> ولی برخی پژوهشگران می‌گویند بنا بر نظر صحیح و گزارش بسیاری از تاریخ‌نگاران، در [[سال ۱۸۰ هجری قمری|سال ۱۸۰ق]]، در [[مکه]] از دنیا رفته است.<ref>شاه‌پسند، «پژوهشی دربارهٔ وضعیت حفص بن سلیمان قاری»، ص۱۲۴؛ ابن‌جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۶؛ حموی، معجم الأدباء، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۱۱۸۰.</ref> | ||
==تعلیم و ترویج قرائت حفص از عاصم== | == تعلیم و ترویج قرائت حفص از عاصم == | ||
{{اصلی||قرائت حفص از عاصم}}[[پرونده:سند قرآن به روایت حفص از عاصم.png|بندانگشتی|250px|صفحه اول توضیحات [[قرآن]] چاپ [[عربستان سعودی]] در سال [[۱۴۴۱ق]] که بیان می‌کند از قرائت حفص از عاصم گرفته شده است.]] | {{اصلی||قرائت حفص از عاصم}}[[پرونده:سند قرآن به روایت حفص از عاصم.png|بندانگشتی|250px|صفحه اول توضیحات [[قرآن]] چاپ [[عربستان سعودی]] در سال [[۱۴۴۱ق]] که بیان می‌کند از قرائت حفص از عاصم گرفته شده است.]] | ||
حفص یکی از دو راوی مشهور عاصم است. برخی دانشمندان علوم قرآنی، او را در [[علم قرائت]] بر [[ابوبکر بن عیاش]]، دیگر راوی قرائت عاصم ترجیح | حفص یکی از دو راوی مشهور عاصم است. برخی دانشمندان علوم قرآنی، او را در [[علم قرائت]] بر [[ابوبکر بن عیاش]]، دیگر راوی قرائت عاصم ترجیح داده<ref>الدانی، کتاب التیسیر فی القراءات السبع، ۱۹۳۰م، ص۶؛ ابن‌جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۶.</ref> و در میان شاگردان عاصم، داناترین فرد دانسته‌اند.<ref>ابن‌جزری، النشر فی القراءات العشر، مصر، ج۱، ص۱۵۶.</ref> | ||
ابن‌جزری، محدث شافعی، از حفص نقل کرده که استادش عاصم به وی گفته است همان قرائتی را به او آموخته که از [[ابوعبدالرحمن سلمی|ابوعبدالرحمن سُلَّمی]] اخذ کرده و سلَّمی عیناً از امام علی(ع) فراگرفته است.<ref name=":0">ابن‌جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۳۵۱ق، ج۱، ص۳۴۸.</ref> | ابن‌جزری، محدث شافعی، از حفص نقل کرده که استادش عاصم به وی گفته است همان قرائتی را به او آموخته که از [[ابوعبدالرحمن سلمی|ابوعبدالرحمن سُلَّمی]] اخذ کرده و سلَّمی عیناً از امام علی(ع) فراگرفته است.<ref name=":0">ابن‌جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۳۵۱ق، ج۱، ص۳۴۸.</ref> | ||
طبق گزارشی، او از کودکی آیات قرآن را پنج‌آیه‌پنج‌آیه از عاصم آموخت.<ref>شاه‌پسند، «پژوهشی | طبق گزارشی، او از کودکی آیات قرآن را پنج‌آیه‌پنج‌آیه از عاصم آموخت.<ref>شاه‌پسند، «پژوهشی دربارهٔ وضعیت حفص بن سلیمان قاری»، ص۱۲۷.</ref> برخی این‌گونه یادگیری را دلیل بر اتقان بیشتر قرائت او نسبت به سایرین دانسته‌اند.<ref>شاه‌پسند، «پژوهشی دربارهٔ وضعیت حفص بن سلیمان قاری»، ص۱۲۷.</ref> وی قرائت را در کوفه، به مردم آموخت. سپس به بغداد رفت و مدتی آنجا به این کار مشغول شد.<ref>شاه‌پسند، «پژوهشی دربارهٔ وضعیت حفص بن سلیمان قاری»، ص۱۲۸.</ref> در دوران [[هارون عباسی|هارون‌الرشید]] هم به مکه رفت و تا پایان عمر به تعلیم قرآن و آموزش قرائت پرداخت.<ref>شاه‌پسند، «پژوهشی دربارهٔ وضعیت حفص بن سلیمان قاری»، ص۱۲۸.</ref> | ||
===شاگردان=== | === شاگردان === | ||
حفص شاگردانی را در علم قرائت تربیت کرد. برخی، از شهرهای دیگر به مکه می‌آمدند تا از او قرائت بیاموزند که از جمله آنها فضل بن یحیی انباری است.<ref>شاه‌پسند، «پژوهشی | حفص شاگردانی را در علم قرائت تربیت کرد. برخی، از شهرهای دیگر به مکه می‌آمدند تا از او قرائت بیاموزند که از جمله آنها فضل بن یحیی انباری است.<ref>شاه‌پسند، «پژوهشی دربارهٔ وضعیت حفص بن سلیمان قاری»، ص۱۲۸.</ref> از دیگر شاگردانش عمرو بن صباح است که قرائت او را در کتابی گردآوری کرد.<ref>شاه‌پسند، «پژوهشی دربارهٔ وضعیت حفص بن سلیمان قاری»، ص۱۲۸.</ref> برخی دیگر از شاگردان حفص عبارت‌اند از: عثمان بن یمان، عبید بین صباح، ابوشعیف قواس، حسین بن محمد مَرْوزی و هبیرة بن حفص.<ref>شاه‌پسند، «پژوهشی دربارهٔ وضعیت حفص بن سلیمان قاری»، ص۱۲۸.</ref> | ||
==جایگاه حدیثی== | == جایگاه حدیثی == | ||
[[شیخ طوسی]] نام حفص را با عنوان «حفص بن | [[شیخ طوسی]] نام حفص را با عنوان «حفص بن سلیمان ابوعمر اسدی»، در شمار [[فهرست اصحاب امام صادق(ع)|اصحاب امام صادق(ع)]] ذکر کرده است.<ref>طوسی، رجال طوسی، ۱۴۲۷ق، ص۱۸۹.</ref> همچنین در [[رجال الطوسی (کتاب)|رجال طوسی]]، فردی با عنوان «حفص بن سلیمان»، در [[فهرست اصحاب امام کاظم(ع)|اصحاب امام کاظم(ع)]] ذکر شده است.<ref>طوسی، رجال طوسی، ۱۴۲۷ق، ص۳۳۵.</ref> [[سید ابوالقاسم خویی]] با توجه به اینکه در [[رجال البرقی (کتاب)|رجال برقی]]، حفص بن سلیمان بن صدقه از اصحاب امام کاظم(ع) شمرده شده، این دو نفر را با هم یکی ندانسته است.<ref>خوئی، معجم رجال الحدیث، ۱۳۷۲ش. ج۷، ص۱۴۹.</ref> | ||
طبق گزارش شاه‌پسند، در [[اسناد|سلسله‌سند]] احادیث، نام او گاه به صورت حفص بن ابی‌داود و گاه به صورت ابوعمر بَزّاز آمده‌است.<ref>شاه‌پسند، «پژوهشی | طبق گزارش شاه‌پسند، در [[اسناد|سلسله‌سند]] احادیث، نام او گاه به صورت حفص بن ابی‌داود و گاه به صورت ابوعمر بَزّاز آمده‌است.<ref>شاه‌پسند، «پژوهشی دربارهٔ وضعیت حفص بن سلیمان قاری»، ص۱۲۳.</ref> | ||
با وجود دقت بسیار و ثقه‌بودن حفص در حفظ و ضبط قرائت عاصم،<ref>برای نمونه نگاه کنید به معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۲۴۸؛ ذهبی، میزان الاعتدال، ۱۳۸۲ق، ج۱، ص۵۵۸؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۹، ص۶۴.</ref> او را در نقل [[حدیث]]، ضعیف و [[حدیث متروک|متروک‌الحدیث]] معرفی کرده<ref>برای نمونه نگاه کنید به ذهبی، میزان الاعتدال، ۱۳۸۲ق، ج۱، ص۵۵۸؛ ذهبی، معرفة القراء الکبار، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۸۴؛ ابن‌جزری، غایة النهایة فی الطبقات القراء، ۱۳۵۱ق، ج۱، ص۲۵۴؛ الدانی، التیسیر فی القرائات السبع، ۱۴۰۴ق، ص۶؛ ابن‌الباذش، الاقناع فی القرائات السبع، دار الصحابة للتراث، ص۳۴.</ref> و ثقه ندانسته‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۹، ص۶۴؛ خویی، البیان فی تفسیر القرآن، دار الزهراء، ص۱۳۱.</ref> ابن‌حِبّان او را کسی معرفی کرده که در سند احادیث دست می‌برده و ابن‌خراش او را دروغ‌گو و جعل‌کننده حدیث | با وجود دقت بسیار و ثقه‌بودن حفص در حفظ و ضبط قرائت عاصم،<ref>برای نمونه نگاه کنید به معرفت، التمهید فی علوم القرآن، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۲۴۸؛ ذهبی، میزان الاعتدال، ۱۳۸۲ق، ج۱، ص۵۵۸؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۹، ص۶۴.</ref> او را در نقل [[حدیث]]، ضعیف و [[حدیث متروک|متروک‌الحدیث]] معرفی کرده<ref>برای نمونه نگاه کنید به ذهبی، میزان الاعتدال، ۱۳۸۲ق، ج۱، ص۵۵۸؛ ذهبی، معرفة القراء الکبار، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۸۴؛ ابن‌جزری، غایة النهایة فی الطبقات القراء، ۱۳۵۱ق، ج۱، ص۲۵۴؛ الدانی، التیسیر فی القرائات السبع، ۱۴۰۴ق، ص۶؛ ابن‌الباذش، الاقناع فی القرائات السبع، دار الصحابة للتراث، ص۳۴.</ref> و ثقه ندانسته‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۹، ص۶۴؛ خویی، البیان فی تفسیر القرآن، دار الزهراء، ص۱۳۱.</ref> ابن‌حِبّان او را کسی معرفی کرده که در سند احادیث دست می‌برده و ابن‌خراش او را دروغ‌گو و جعل‌کننده حدیث شناسانده است.<ref>حلبی، الکشف الحثیث عَمّن رُمی بوضع الحدیث، ۱۹۸۴م، ص۱۵۴.</ref> | ||
در مقابل، برخی از پژوهشگران علت تضعیف حفص را اشتراک اسمی او با چند تَن دیگر، از جمله حفص بن | در مقابل، برخی از پژوهشگران علت تضعیف حفص را اشتراک اسمی او با چند تَن دیگر، از جمله حفص بن سلیمان بن صدقه بیان کردند.<ref>شاه‌پسند، «پژوهشی دربارهٔ وضعیت حفص بن سلیمان قاری»، ص۱۲۲.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۲: | ||
* ابن‌الباذش، احمد بن علی، الاقناع فی القرائات السبع، بی‌جا، دار الصحابة للتراث، بی‌تا. | * ابن‌الباذش، احمد بن علی، الاقناع فی القرائات السبع، بی‌جا، دار الصحابة للتراث، بی‌تا. | ||
* ابن‌جزری، محمد بن محمد، النشر فی القرائات العشر، بیروت، دار الکتب العلمیة، بی‌تا. | * ابن‌جزری، محمد بن محمد، النشر فی القرائات العشر، بیروت، دار الکتب العلمیة، بی‌تا. | ||
* ابن‌جزری، محمد بن محمد، غایة النهایة فی طبقات القراء، بی‌جا، | * ابن‌جزری، محمد بن محمد، غایة النهایة فی طبقات القراء، بی‌جا، مکتبة ابن‌تیمیة، ۱۳۵۱ق. | ||
* ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، کتاب تهذیب التهذیب، بیروت، دار صادر، ۱۳۲۵ق. | * ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، کتاب تهذیب التهذیب، بیروت، دار صادر، ۱۳۲۵ق. | ||
* اسماعیل محمد المشهدانی، محمد، القیمة الدلالیة لقرائة عاصم بروایة حفص، عراق، مرکز البحوث و الدراسات الاسلامیة، ۱۴۳۰ق. | * اسماعیل محمد المشهدانی، محمد، القیمة الدلالیة لقرائة عاصم بروایة حفص، عراق، مرکز البحوث و الدراسات الاسلامیة، ۱۴۳۰ق. | ||
* الدانی، عثمان بن سعید، التیسیر فی القرائات السبع، بیروت، دار | * الدانی، عثمان بن سعید، التیسیر فی القرائات السبع، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۰۴ق. | ||
* باز، محمد بن عباس، مباحث فی علم القرائات مع بیان اصول روایة حفص، مصر، دار الکلمة، ۱۴۲۵ق. | * باز، محمد بن عباس، مباحث فی علم القرائات مع بیان اصول روایة حفص، مصر، دار الکلمة، ۱۴۲۵ق. | ||
* حبش، محمد، القراءات المتواترة و اثرها فی الرسم القرآنی و الاحکام الشرعیة، بیروت، ۱۴۱۹ق. | * حبش، محمد، القراءات المتواترة و اثرها فی الرسم القرآنی و الاحکام الشرعیة، بیروت، ۱۴۱۹ق. | ||
* حلبی، برهان‌الدین، الکشف الحثیث عَمّن رُمی بوضع الحدیث، محقق: صبحی سامرائی، بغداد، ۱۹۸۴م. | * حلبی، برهان‌الدین، الکشف الحثیث عَمّن رُمی بوضع الحدیث، محقق: صبحی سامرائی، بغداد، ۱۹۸۴م. | ||
* حموی، شهاب‌الدین یاقوت بن عبدالله، معجم الأدباء، محقق: إحسان عباس، بیروت، دارالغرب الإسلامی، ۱۴۱۴ق. | * حموی، شهاب‌الدین یاقوت بن عبدالله، معجم الأدباء، محقق: إحسان عباس، بیروت، دارالغرب الإسلامی، ۱۴۱۴ق. | ||
* خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، بیروت، دار | * خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۷ق. | ||
* خوئی، سید ابوالقاسم، البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار الزهراء، بی‌تا. | * خوئی، سید ابوالقاسم، البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار الزهراء، بی‌تا. | ||
* خوئی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، قم، مؤسسة الخوئی الاسلامیة، ۱۳۷۲ش. | * خوئی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، قم، مؤسسة الخوئی الاسلامیة، ۱۳۷۲ش. | ||
* دارقطنی، علی بن عمر، کتاب الضُعفاء و المتروکین، بیروت ۱۴۰۶ق. | * دارقطنی، علی بن عمر، کتاب الضُعفاء و المتروکین، بیروت ۱۴۰۶ق. | ||
* ذهبی، شمس الدین ابوعبدالله، معرفة القراء الکبار علی الطبقات و الاعصار، بیروت، دار | * ذهبی، شمس الدین ابوعبدالله، معرفة القراء الکبار علی الطبقات و الاعصار، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۷ق. | ||
* ذهبی، شمس الدین ابوعبدالله، میزان الاعتدال، بیروت، دار المعرفة للطباعة والنشر، ۱۳۸۲ق. | * ذهبی، شمس الدین ابوعبدالله، میزان الاعتدال، بیروت، دار المعرفة للطباعة والنشر، ۱۳۸۲ق. | ||
* شاه‌پسند، الهه، [http://shared.hadith.net/AttachmentReader.aspx?k=1{@sp@}r59497a6487.pdf «پژوهشی درباره وضعیت حفص بن سلیمان قاری»]، فصلنامه علوم حدیث، دوره ۲۱، شماره ۱، ۱۳۹۵ش. | * شاه‌پسند، الهه، [http://shared.hadith.net/AttachmentReader.aspx?k=1{@sp@}r59497a6487.pdf «پژوهشی درباره وضعیت حفص بن سلیمان قاری»]، فصلنامه علوم حدیث، دوره ۲۱، شماره ۱، ۱۳۹۵ش. | ||
* شیخ طوسی، محمدبن حسن، رجال الطوسی، | * شیخ طوسی، محمدبن حسن، رجال الطوسی، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۴۲۷ق. | ||
* معرفت، محمدهادی، التمهید فی علوم القرآن، قم، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی التمهید، ۱۴۲۸ق. | * معرفت، محمدهادی، التمهید فی علوم القرآن، قم، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی التمهید، ۱۴۲۸ق. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
| خط ۱۱۱: | خط ۱۱۲: | ||
}}</onlyinclude> | }}</onlyinclude> | ||
[[رده:شاگردان امام صادق]] | [[رده:شاگردان امام صادق]] | ||
[[رده:مقاله‌های آماده ترجمه]] | [[رده:مقاله‌های آماده ترجمه]] | ||
[[رده:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | |||