محاسبه نفس: تفاوت میان نسخه‌ها
←چگونگی محاسبه‌کردن
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
==چگونگی محاسبه‌کردن== | ==چگونگی محاسبه‌کردن== | ||
اساتید و علمای اخلاق بر محاسبه بسیار تأکید کرده و فواید بسیاری برای آن برشمرده‌اند.<ref>رجوع کنید به: شرح چهل حدیث، ۱۰ و ۱۵، مرآة الرشاد، ص۳۶، غزالی، إحیاء علوم الدین، ج۱۵، ص۲۳، شرح منازل السائرین خواجه عبد الله انصاری بر اساس شرح عبد الرزاق کاشانی، ج۱، ص۴۵، عرفان اسلامی، ج۱۲، ص۲۳۳، رساله لب اللباب، ص۱۱۴، رساله سیر و سلوک منسوب به بحر العلوم، ص۱۵۱</ref> محاسبه به این صورت است که در پایان روز زمانی را برای رسیدگی به نفس و اعمال شبانه‌روز گذشته اختصاص می‌دهد. نخست واجبات را محاسبه می‌کند که اگر آنها را به طریق صحیح ادا کرده است خدا را شکر گوید و اگر واجبات از او فوت شده یا ناقص انجام داده باشد، درصدد جبران باشد. اگر گناهی مرتکب شده، [[توبه]] کند و به سرزنش نفس بپردازد و از آن بخواهد تا آنچه را در آن کوتاهی کرده جبران کند؛ مانند بازرگانی که در پایان روز با شریک خود حساب و کتاب می‌کند، فرد نیز در پایان روز باید با نفس خود، درباره همه رفتار خود بازجویی کند.<ref>شرح چهل حدیث، ۱۰ و رجوع کنید به: | اساتید و علمای اخلاق بر محاسبه بسیار تأکید کرده و فواید بسیاری برای آن برشمرده‌اند.<ref>رجوع کنید به: شرح چهل حدیث، ۱۰ و ۱۵، مرآة الرشاد، ص۳۶، غزالی، إحیاء علوم الدین، ج۱۵، ص۲۳، شرح منازل السائرین خواجه عبد الله انصاری بر اساس شرح عبد الرزاق کاشانی، ج۱، ص۴۵، عرفان اسلامی، ج۱۲، ص۲۳۳، رساله لب اللباب، ص۱۱۴، رساله سیر و سلوک منسوب به بحر العلوم، ص۱۵۱</ref> محاسبه به این صورت است که انسان در پایان روز زمانی را برای رسیدگی به نفس و اعمال شبانه‌روز گذشته اختصاص می‌دهد. نخست واجبات را محاسبه می‌کند که اگر آنها را به طریق صحیح ادا کرده است خدا را شکر گوید و اگر واجبات از او فوت شده یا ناقص انجام داده باشد، درصدد جبران باشد. اگر گناهی مرتکب شده، [[توبه]] کند و به سرزنش نفس بپردازد و از آن بخواهد تا آنچه را در آن کوتاهی کرده جبران کند؛ مانند بازرگانی که در پایان روز با شریک خود حساب و کتاب می‌کند، فرد نیز در پایان روز باید با نفس خود، درباره همه رفتار خود بازجویی کند.<ref>شرح چهل حدیث، ۱۰ و رجوع کنید به: فیض کاشانی، المحجة البیضاء، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۰۵ و مراقبه نفسانی، ج۱، ص۸</ref> | ||
==استناد قرآنی و روایی محاسبه== | ==استناد قرآنی و روایی محاسبه== | ||