جبل‌عامل: تفاوت میان نسخه‌ها

{{الگو:کتاب‌شناسی ناقص}}

'''جَبَلْ‌عامِلْ'''، سرزمین‌های ساحلی و کوهستانی جنوب [[لبنان]]. این منطقه سرزمین [[شیعیان]] شمرده می‌شود و اهالی آن پیش از دیگر شهر‌های لبنان به تشیع گرویده‌اند. در سده‌های دهم و یازدهم هجری، بر اثر فشار دولت عثمانی از یک سو و دعوت حکومت شیعیِ تازه‌تأسیس [[صفویه|صفوی]] از سوی دیگر، بسیاری از علمای جبل عامل به [[ایران]] هجرت کردند. با حضور [[شهید ثانی]]، [[حوزه علمیه جبل عامل]] رونق علمی یافت و به تدریج یکی از بزرگ‌ترین حوزه‌های علمیه شیعه شد و تا اواخر قرن دوازدهم، بزرگ‌ترین حوزه علمیه شیعی شناخته می‌شد.

به مردم این منطقه عاملی گفته می‌شود.<ref>سمعانی، ج۴، ص۱۱۸ـ۱۱۹.</ref> این منطقه از آغاز دوره اسلامی به داشتن مردمی باتقوا و طالب علم و نیز به داشتن فقهای مبرِّز و ادبا و شعرا و اندیشمندان بسیار مشهور بوده است.

نامور‌ترین شاعران و ادیبان جبل عامل این اشخاص بوده‌اند:

احوال علما و فقهای جبل عامل تا قرن ششم تا حدودی مبهم است و احتمالاً دانشمندان آن از مهاجران [[حلب]]، [[طرابلس]] و [[صیدا]] بوده‌اند.<ref>محسن امین، ۱۴۰۳ ب، ص۷۷ـ ۷۸.</ref> بزرگانی چون [[خطیب بغدادی|ابوبکر خطیبِ بغدادی]] مؤلف [[تاریخ بغداد (کتاب)|تاریخ بغداد]]، [[ابن عساکر|ابوالقاسم علی بن حسن بن عساکر]] مؤلف [[تاریخ مدینه دمشق (کتاب)|تاریخ مدینه دمشق]] که ده سال در صور اقامت گزید و حضورش تأثیر بسیاری در تقویت نهضت فرهنگی در جبل عامل داشت، ناصربن ابراهیمی بویهی (متوفی ۵۸۳)، عبداللّه بن حسین تستری و پزشک مشهور داودبن عمر انطاکی در جبل عامل مدتی اقامت کردند.

==حوزه علمیه جبل عامل==

با ظهور دانشمند بزرگ شیعی، [[شهید اول|محمدبن مکّی جزینی]] معروف به شهید اول (تاریخ شهادت: ۷۸۶)، جبل عامل رونق علمی یافت و به تدریج یکی از بزرگ‌ترین حوزه‌های علمیه شیعه شد. محمدبن مکی از دانش آموختگان [[حوزه علمیه حله|حوزه حلّه]] بود و به همین سبب، مؤلفان تاریخ [[فقه]]، حوزه جبل عامل را استمرار حوزه حلّه می‌دانند. این حوزه تا اواخر قرن دوازدهم، بزرگ‌ترین حوزه علمیه شیعی شناخته می‌شد و عالمان و فقیهان و محدّثان ناموری از آن برخاستند.

شماری از عالمان عاملی نیز به [[هند]] رفتند و در آنجا مناصب علمی و سیاسی یافتند، از جمله خواهرزاده [[شیخ بهائی]] به نام [[محمدبن علی خاتون]] (متوفی۱۴۰۹ق.) که میان دربار [[هند]] و [[ایران]]، به مقام سفارت رسید.<ref>حرّعاملی، قسم ۱، ص۱۴۱ـ۱۵۴، ۱۶۹؛ مروّه، ص۴۴ـ۵۹؛ فقیه، ص۶۶، ۹۳ـ۹۴؛ محسن امین، ۱۴۰۳ الف، ج۹، ص۱۶۷ـ۱۷۷، ۲۳۴ـ۲۳۹، ج۱۰، ص۱۰ـ۱۱.</ref>

{{پانوشت}}

{{منابع|۲}}

* ابن اثیر.

{{پایان}}

==پیوند به بیرون==

{{لبنان}}

{{سوریه}}