حمله حیدری (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←ویژگی‌ها
جز (←مثنوی حمله حیدری) |
جز (←ویژگی‌ها) |
||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
* وی به تناسب موضوع منظومه، واژگان دینی و ترکیبات مذهبی را به کار گرفته و از مقدار واژگان فارسی او در قیاس با شاهنامه فردوسی کاسته شده است.<ref>راجی کرمانی، حمله حیدری، ۱۳۸۳ش، ج۱، مقدمه، ص۳۴.</ref> | * وی به تناسب موضوع منظومه، واژگان دینی و ترکیبات مذهبی را به کار گرفته و از مقدار واژگان فارسی او در قیاس با شاهنامه فردوسی کاسته شده است.<ref>راجی کرمانی، حمله حیدری، ۱۳۸۳ش، ج۱، مقدمه، ص۳۴.</ref> | ||
* زبان منظومه نیز به تناسب مخاطب‌های عامی که برای آن در نظر گرفته شده، گاه به زبان سهلِ ممتنع [[بوستان سعدی]] نزدیک شده است، اما این زبان ساده گاهی با زیبایی‌های لفظی و معنوی همراه می‌شود و بدون آنکه تکلفی در کار باشد، بسیاری از صنایع بدیعی با انواع تشبیه و استعاره در شعر وی جلوه‌گر می‌شود.<ref>راجی کرمانی، نوبت‌زن کوی ساقی، ۱۳۷۷ش، مقدمه، ص۷؛ راجی اصفهانی، گزیده حمله حیدری، مقدمه، ص۲۲.</ref> | * زبان منظومه نیز به تناسب مخاطب‌های عامی که برای آن در نظر گرفته شده، گاه به زبان سهلِ ممتنع [[بوستان سعدی]] نزدیک شده است، اما این زبان ساده گاهی با زیبایی‌های لفظی و معنوی همراه می‌شود و بدون آنکه تکلفی در کار باشد، بسیاری از صنایع بدیعی با انواع تشبیه و استعاره در شعر وی جلوه‌گر می‌شود.<ref>راجی کرمانی، نوبت‌زن کوی ساقی، ۱۳۷۷ش، مقدمه، ص۷؛ راجی اصفهانی، گزیده حمله حیدری، مقدمه، ص۲۲.</ref> | ||
* | * لغزشهای زبانی نیز در برخی ابیات حمله حیدری دیده می‌شود، از جمله به کارگرفتن کلماتی که نقش معنایی ندارند و راجی برای پر کردن وزن بیت از آنها استفاده کرده است یا ترکیبهای تازه‌ای که برخلاف معیارهای دستورزبان فارسی ساخته شده‌اند.<ref>رجوع کنید به: صرفی، «محتوا، ساختار و زبان حمله حیدری»، ص۴۹-۵۰.</ref> | ||
* علاوه بر واژگان، در زمینه آفرینش قهرمانان و توصیف آنها نیز راجی به شاهنامه توجه کرده و کوشیده است قهرمانان منظومه خود را همچون قهرمانان شاهنامه به صورت خارق‌العاده توصیف کند. برای این منظور، بسیاری از | * علاوه بر واژگان، در زمینه آفرینش قهرمانان و توصیف آنها نیز راجی به شاهنامه توجه کرده و کوشیده است قهرمانان منظومه خود را همچون قهرمانان شاهنامه به صورت خارق‌العاده توصیف کند. برای این منظور، بسیاری از وصفهای [[فردوسی]] درباره رستم را برای [[علی(ع)]] به‌کار برده است. همچنان‌که تصویر بازوبند [[حضرت قاسم|قاسم]] با بازوبند سهراب و نبرد حضرت علی با [[عمرو بن عبدود]] و [[عبدالعزی]]، با نبرد رستم با اشکبوس قابل قیاس است.<ref>رجوع کنید به: راجی کرمانی، حمله حیدری، ۱۳۸۳ش، ج۱، مقدمه، ص۳۷؛ راجی اصفهانی، گزیده حمله حیدری، مقدمه، ص۱۵-۱۶.</ref> | ||
* بسیاری از تصاویر شعر راجی که جنبه غنایی دارند، با ساختار حماسی منظومه در تعارض‌اند.<ref>رجوع کنید به: راجی کرمانی، حمله حیدری، ۱۳۸۳ش، ج۱، مقدمه، ص۳۷؛ صرفی، «محتوا، ساختار و زبان حمله حیدری»، ص۴۹.</ref> با این همه، منظومه حمله حیدری راجی نسبت به حمله حیدری [[باذل مشهدی]] به لحاظ استحکام الفاظ و زیبایی ابیات برتری دارد.<ref>رجوع کنید به: صفا، حماسه‌سرایی در ایران، ۱۳۶۳ش، ص۳۸۵.</ref> | * بسیاری از تصاویر شعر راجی که جنبه غنایی دارند، با ساختار حماسی منظومه در تعارض‌اند.<ref>رجوع کنید به: راجی کرمانی، حمله حیدری، ۱۳۸۳ش، ج۱، مقدمه، ص۳۷؛ صرفی، «محتوا، ساختار و زبان حمله حیدری»، ص۴۹.</ref> با این همه، منظومه حمله حیدری راجی نسبت به حمله حیدری [[باذل مشهدی]] به لحاظ استحکام الفاظ و زیبایی ابیات برتری دارد.<ref>رجوع کنید به: صفا، حماسه‌سرایی در ایران، ۱۳۶۳ش، ص۳۸۵.</ref> | ||
* ویژگی عمده ساقی‌نامه‌های راجی که آن را با ساقی‌نامه‌های حمله حیدری باذل مشهدی و [[صهبای آشتیانی]] متفاوت می‌سازد، درآمیختن آن با شرح حوادث کربلاست. با اینکه ماجرای [[کربلا]] ارتباطی با جریان حوادث منظومه حمله حیدری ندارد، اما راجی هر جا که لازم دیده با شرح حوادث کربلا، خواننده را به گریستن واداشته است که آشنایی او را با روش اهل [[منبر]] نشان می‌دهد.<ref>راجی کرمانی، نوبت‌زن کوی ساقی، ۱۳۷۷ش، مقدمه، ص۷؛ راجی اصفهانی، حمله حیدری، ۱۳۸۳ش، مقدمه، ج۱، ص۴۳.</ref> | * ویژگی عمده ساقی‌نامه‌های راجی که آن را با ساقی‌نامه‌های حمله حیدری باذل مشهدی و [[صهبای آشتیانی]] متفاوت می‌سازد، درآمیختن آن با شرح حوادث کربلاست. با اینکه ماجرای [[کربلا]] ارتباطی با جریان حوادث منظومه حمله حیدری ندارد، اما راجی هر جا که لازم دیده با شرح حوادث کربلا، خواننده را به گریستن واداشته است که آشنایی او را با روش اهل [[منبر]] نشان می‌دهد.<ref>راجی کرمانی، نوبت‌زن کوی ساقی، ۱۳۷۷ش، مقدمه، ص۷؛ راجی اصفهانی، حمله حیدری، ۱۳۸۳ش، مقدمه، ج۱، ص۴۳.</ref> | ||