پرش به محتوا

غسل‌های مستحب: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰: خط ۱۰:
نسبت به این مسئله که غسل مستحب کافی از [[وضو]] است و می‌شود با آن [[نماز]] خواند، بین فقها اختلاف نظر وجود دارد.
نسبت به این مسئله که غسل مستحب کافی از [[وضو]] است و می‌شود با آن [[نماز]] خواند، بین فقها اختلاف نظر وجود دارد.


== اقسام غسل‌های مستحب ==
==اقسام غسل‌های مستحب==
طبق گفته [[سید محمدکاظم یزدی]] در کتب فقهی، غسل‌های مستحبی زیادی ذکر شده است.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۴۲؛ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۲.</ref> بنابر نظر برخی فقها ، تعدادی از غسل‌های مستحبی با دلیل معتبر شرعی ثابت شده‌اند ولی برخی دیگر دلیل معتبری ندارند و انجام آنها فقط به [[قصد رجا|قصد رجاء]] صحیح است.<ref>حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۸؛ وحید خراسانی، توضیح المسائل، ۱۳۸۸ش. ص۱۱۹؛ مکارم شیرازی، توضیح المسائل، ۱۳۸۸ش، مسأله ۶۱۰.</ref> غسل‌های مستحب بر اساس تقسیم‌بندی فقها، شامل غسل‌های زمانیه، مکانیه و فعلیه می‌شوند<ref>خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۲.</ref> که در برخی مناسبت‌های زمانی یا به جهت ورود به مکانی خاص و یا انجام برخی کارها، غسل مستحب است.
طبق گفته [[سید محمدکاظم طباطبایی یزدی|سید محمدکاظم یزدی]] در کتب فقهی، غسل‌های مستحبی زیادی ذکر شده است.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۴۲؛ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۲.</ref> بنابر نظر برخی فقها ، تعدادی از غسل‌های مستحبی با دلیل معتبر شرعی ثابت شده‌اند ولی برخی دیگر دلیل معتبری ندارند و انجام آنها فقط به [[قصد رجا|قصد رجاء]] صحیح است.<ref>حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۸؛ وحید خراسانی، توضیح المسائل، ۱۳۸۸ش. ص۱۱۹؛ مکارم شیرازی، توضیح المسائل، ۱۳۸۸ش، مسأله ۶۱۰.</ref> غسل‌های مستحب بر اساس تقسیم‌بندی فقها، شامل غسل‌های زمانیه، مکانیه و فعلیه می‌شوند<ref>خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۲.</ref> که در برخی مناسبت‌های زمانی یا به جهت ورود به مکانی خاص و یا انجام برخی کارها، غسل مستحب است.


=== غسل‌های در زمان خاص ===
===غسل‌های در زمان خاص===
غسل‌‌های مستحبی که به زمان‌های خاصی اختصاص دارد را تعداد زیادی شمرده‌اند<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۴۲؛ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۲؛ حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۵.</ref> که از جمله آنها:
غسل‌‌های مستحبی که به زمان‌های خاصی اختصاص دارد را تعداد زیادی شمرده‌اند<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۴۲؛ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۲؛ حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۵.</ref> که از جمله آنها:
{{ستون|۲}}
{{ستون|۲}}
خط ۳۳: خط ۳۳:
طبق نظر فقها از جمله [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]]، با گذشت وقت مخصوص برای غسل‌های زمانی، قضا کردن آنها در وقتی دیگر صحیح نیست.<ref>خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۳.</ref>
طبق نظر فقها از جمله [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]]، با گذشت وقت مخصوص برای غسل‌های زمانی، قضا کردن آنها در وقتی دیگر صحیح نیست.<ref>خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۳.</ref>


=== غسل‌های در مکان خاص ===
===غسل‌های در مکان خاص===
غسل‌هایی که برای داخل شدن در مکان خاصی مستحب هستند و انجام غسل‌ باید قبل از ورود به این مکان‌ها باشد.<ref>خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۵.</ref> از جمله این مکان‌ها:
غسل‌هایی که برای داخل شدن در مکان خاصی مستحب هستند و انجام غسل‌ باید قبل از ورود به این مکان‌ها باشد.<ref>خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۵.</ref> از جمله این مکان‌ها:
{{ستون|۲}}
{{ستون|۲}}
خط ۴۱: خط ۴۱:
{{پایان}}
{{پایان}}


=== غسل‌های برای انجام عمل خاص ===
===غسل‌های برای انجام عمل خاص===
غسل‌هایی که برای انجام عمل خاصی مستحب هستند. از جمله این غسل‌ها:<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۵۴؛ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۴؛ حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۷</ref>
غسل‌هایی که برای انجام عمل خاصی مستحب هستند. از جمله این غسل‌ها:<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۵۴؛ خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۴؛ حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۷</ref>
{{ستون|۲}}
{{ستون|۲}}
خط ۶۸: خط ۶۸:


علاوه بر غسل‌های مستحب که اشاره شد تعداد زیادی نیز گفته شده که شمار آنها را تا صد غسل نیز نوشته‌اند که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر نیز اشاره کرد:
علاوه بر غسل‌های مستحب که اشاره شد تعداد زیادی نیز گفته شده که شمار آنها را تا صد غسل نیز نوشته‌اند که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر نیز اشاره کرد:
* غسل زنى که براى غير شوهرش بوى خوش استعمال کرده است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، الناشر
*غسل زنى که براى غير شوهرش بوى خوش استعمال کرده است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، الناشر
مؤسسة آل البيت عليهم السلام لإحياء التراث، ج۲۰، ص۱۶۰؛یزدی طباطبایی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۵۸.</ref>
مؤسسة آل البيت عليهم السلام لإحياء التراث، ج۲۰، ص۱۶۰؛یزدی طباطبایی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۵۸.</ref>
* غسل کُسوف. در صورتی که ماه‌گرفتگی یا خورشیدگرفتگی به‌صورت کامل اتفاق افتاده باشد و همچنین فرد عمداً نماز آیات را در وقت آن (یا عمداً تا یک سال) نخوانده باشد. [[علامه حلی]]، [[شیخ مفید]]، <ref>مفید، المقنعه،۱۴۱۳ق، ص۵۱.</ref> [[عبدالعزیز حلبی|ابن براج]] <ref>ابن براج، المهذب،۱۴۰۶ق، ج۱، ص۳۳.</ref> و [[ابن‌ادریس حلی]]<ref>الحلی، السرائر الحاوي لتحرير الفتاوي، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۱۲۵.</ref>  این غسل را مستحب دانسته‌اند.<ref>الحلی، مختلف الشيعة في أحكام الشريعة، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۲۱۶.</ref>
*غسل کُسوف. در صورتی که ماه‌گرفتگی یا خورشیدگرفتگی به‌صورت کامل اتفاق افتاده باشد و همچنین فرد عمداً نماز آیات را در وقت آن (یا عمداً تا یک سال) نخوانده باشد. [[علامه حلی]]، [[شیخ مفید]]، <ref>مفید، المقنعه،۱۴۱۳ق، ص۵۱.</ref> [[عبدالعزیز حلبی|ابن براج]] <ref>ابن براج، المهذب،۱۴۰۶ق، ج۱، ص۳۳.</ref> و [[ابن‌ادریس حلی]]<ref>الحلی، السرائر الحاوي لتحرير الفتاوي، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۱۲۵.</ref>  این غسل را مستحب دانسته‌اند.<ref>الحلی، مختلف الشيعة في أحكام الشريعة، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۲۱۶.</ref>


== احکام ==
==احکام==
در متون فقهی چند حکم برای غسل‌های مستحب بیان شده است:
در متون فقهی چند حکم برای غسل‌های مستحب بیان شده است:
=== آیا با غسل مستحبی می‌شود نماز خواند؟ ===
===آیا با غسل مستحبی می‌شود نماز خواند؟===
به فتوای برخی فقها مانند [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]]<ref>خمینی، توضیح المسائل، ۱۳۹۱ش، . ج۱، ص۱۰۳.</ref> با غسل‌های مستحب نمی‌شود نماز خواند و کارهایی که نیاز به وضو دارند را انجام داد. به فتوای [[سید علی حسینی سیستانی|آیت‌الله سیستانی]]،<ref>حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۷.</ref> [[حسین وحید خراسانی|وحید خراسانی]]،<ref>وحید خراسانی، توضیح المسائل، ۱۳۸۸ش. ص۱۱۹.</ref> و [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]]<ref> مکارم شیرازی، توضیح المسائل، ۱۳۸۸ش، مسأله ۶۱۰.</ref> با غسل‌های که استحباب آنها با دلیل معتبر شرعی ثابت است، می‌شود نماز خواند و هر کاری که نیاز به طهارت دارد را انجام داد. اما با غسل‌هایی که استحباب آنها ثابت نیست و به قصد رجاء آورده می‌شوند، نماز خواندن صحیح نیست.<ref>حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۷.</ref>
به فتوای برخی فقها مانند [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]]<ref>خمینی، توضیح المسائل، ۱۳۹۱ش، . ج۱، ص۱۰۳.</ref> با غسل‌های مستحب نمی‌شود نماز خواند و کارهایی که نیاز به وضو دارند را انجام داد. به فتوای [[سید علی حسینی سیستانی|آیت‌الله سیستانی]]،<ref>حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۷.</ref> [[حسین وحید خراسانی|وحید خراسانی]]،<ref>وحید خراسانی، توضیح المسائل، ۱۳۸۸ش. ص۱۱۹.</ref> و [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]]<ref> مکارم شیرازی، توضیح المسائل، ۱۳۸۸ش، مسأله ۶۱۰.</ref> با غسل‌هایی که استحباب آنها با دلیل معتبر شرعی ثابت است، می‌شود نماز خواند و هر کاری که نیاز به طهارت دارد را انجام داد. اما با غسل‌هایی که استحباب آنها ثابت نیست و به قصد رجاء آورده می‌شوند، نماز خواندن صحیح نیست.<ref>حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۷.</ref>


=== کفایت یک غسل از چند غسل مستحب ===
===کفایت یک غسل از چند غسل مستحب===
طبق نظر فقها اگر چند غسل بر کسی مستحب باشد و به نیت همه آنها یک غسل به جا آورد کافی است<ref> امام خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۵؛ حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۰؛ وحید خراسانی، توضیح المسائل، ۱۳۸۸ش. ص۱۱۹.</ref> اما نسبت به غسل‌هایی که به سبب کاری که مکلف انجام داده بر او مستحب شده، مثل غسل کسی که جایی از بدنش را به بدن میتی که غسل داده شده رسانده باشد، در اکتفا به یک غسل بین فقها اختلاف‌نظر وجود دارد که [[سید علی حسینی سیستانی|سید علی سیستانی]] بنابر احتیاط واجب یک غسل را کافی نمی‌داند.<ref>حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۰.</ref>
طبق نظر فقها اگر چند غسل بر کسی مستحب باشد و به نیت همه آنها یک غسل به جا آورد کافی است<ref> امام خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۵؛ حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۰؛ وحید خراسانی، توضیح المسائل، ۱۳۸۸ش. ص۱۱۹.</ref> اما نسبت به غسل‌هایی که به سبب کاری که مکلف انجام داده بر او مستحب شده، مثل غسل کسی که جایی از بدنش را به بدن میتی که غسل داده شده رسانده باشد، در اکتفا به یک غسل بین فقها اختلاف‌نظر وجود دارد که [[سید علی حسینی سیستانی|سید علی سیستانی]] بنابر احتیاط واجب یک غسل را کافی نمی‌داند.<ref>حسینی سیستانی، توضیح المسائل جامع، ۱۴۴۳ق، ج۱، ص۱۸۰.</ref>


=== کفایت تیمم از غسل مستحب ===
===کفایت تیمم از غسل مستحب===
مطابق با فتوای برخی فقها از جمله [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]]، در صورت وجود عذری برای انجام غسل، نمی‌توان [[تیمم]] کرد مگر اینکه به قصد رجاء انجام شود.<ref>امام خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۶</ref>  
مطابق با فتوای برخی فقها از جمله [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]]، در صورت وجود عذری برای انجام غسل، نمی‌توان [[تیمم]] کرد مگر اینکه به قصد رجاء انجام شود.<ref>امام خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۰۶</ref>  


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


== منابع ==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* حسینی سیستانی، سید علی، توضیح المسائل جامع، مشهد، دفتر آیت‌الله سیستانی، ۱۴۴۳ق.
* حسینی سیستانی، سید علی، توضیح المسائل جامع، مشهد، دفتر آیت‌الله سیستانی، ۱۴۴۳ق.
confirmed، templateeditor
۶٬۳۹۳

ویرایش