انقلاب اسلامی ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

===انقلاب سفید===

{{گاهشمار مبارزات امام خمینی}}

سال ۱۳۴۲ش [[محمدرضا پهلوی]] پروژه‌ای با عنوان [[انقلاب سفید]] آغاز کرد و قانونی در شش بند اصلی که بعدها به هجده بند رسید را در معرض رفراندوم عمومی گذاشت. برخی تغییراتی که قرار بود در سایه این انقلاب رخ دهد عبارت بودند از: ''[[اصلاحات ارضی]] و الغای نظام ارباب و رعیتی؛ ملی کردن جنگل‌ها و مراتع؛ تبدیل کارخانه‌های دولتی به شرکت‌های سهامی و فروش سهام آن‌ها جهت تضمین اصلاحات ارضی؛ مشارکت کارگران در سود خالص کارخانه‌ها؛ تجدیدنظر اساسی در قانون انتخاب به منظور اعطای حقوق کامل و برابر سیاسی به زنان؛ ایجاد سپاه دانش، به منظور سوادآموزی و اشاعۀ فرهنگ در روستا‌ها''.<ref>پهلوی، محمدرضا، پاسخ به تاریخ، ۱۳۷۱. ص۱۳۱- ۱۴۴.</ref>

===۱۵ خرداد ۱۳۴۲===

{{اصلی|قیام ۱۵ خرداد}}

آیت الله خمینی در بعد از ظهر عاشورای سال ۱۳۸۳ق ([[۱۳ خرداد]] ۱۳۴۲ ش) با اعلام قبلی برای سخنرانی در مدرسه فیضیه قم حاضر شد و در سخنانی پس از شرح رخداد کربلا با تشبیه حمله مدرسه فیضیه به این واقعه، شاه را مورد انتقاد قرار داد.<ref> صحیفه امام، ج۱، ص۲۴۸-۲۴۳.</ref> در پی این سخنرانی، نیروهای حکومت پهلوی وی را دستگیر و شبانه به تهران بردند[[سید حسن طباطبایی قمی]]  از  [[مشهد]] و [[بهاءالدین محلاتی]] (۱۳۱۳-۱۴۰۱ق.-۱۳۶۰ش.) از [[شیراز]] دو روحانی دیگری بودند که دستگیر و به تهران منتقل شدند.<ref>فراتی، تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی ۱۳۷۹، ص۱۳۱.</ref>

صبح روز پانزدهم خرداد، مردم قم و سایر شهر‌ها در واکنش به دستگیری امام خمینی دست به اعتراض زدند. مأموران نظامی به تظاهرکنندگان تیراندازی کرده و معترضان نیز با چوب‌ و سنگ به دفاع از خود برخاستند. تعدادی از مردم کشته و مجروح شدند.