وقایع ماه صفر: تفاوت میان نسخه‌ها

== اول ==

* [[سال ۸ هجری قمری|۸ق]]: مسلمان شدن [[خالد بن ولید]]، از سرداران سپاه [[مشرکان]] در صدر [[اسلام]] که در برخی اقدامات مخفیانه بر ضد [[امام علی (ع)]] مشارکت داشته و مورد نکوهش [[شیعه|شیعیان]] است.<ref>واقدی، المغازی، ۱۹۸۹م، ج۲، ص۶۶۱؛ ابن‌هشام، السیرة النبویه، ۱۹۳۶م، ج۳، ص۲۹۰–۲۹۱؛ ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۹۶۸م، ج۴، ص۲۵۲.</ref>

* [[سال ۸ هجری قمری|۸ق]]: مسلمان شدن [[عمرو بن عاص سهمی|عمرو بن عاص]] از سرسخت‌ترین دشمنان [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم (ص)]] و از فرماندهان ارشد [[معاویة بن ابی‌سفیان|معاویه]] در [[جنگ صفین]]<ref>واقدی، المغازی، ۱۹۸۹م، ج۲، ص۷۴۵.</ref>

* [[سال ۳۷ هجری قمری|۳۷ق]]: اتمام حجت کردن [[امام علی(ع)]] با سپاه شام در [[جنگ صفین]].<ref>ابن‌اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۳، بیروت، ص۲۹۳.</ref>

* [[سال ۳۷ هجری قمری|۳۷ق]]: آغاز مرحله نهایی [[جنگ صفین]] میان سپاهیان [[امام علی (ع)]] و [[معاویه]].<ref>بلاذری، انساب الاشراف، مؤسسة الاعلمی، ج۲، ص۳۰۵.</ref>

* [[سال ۶۱ هجری قمری|۶۱ق]]: ورود [[اسیران کربلا]] به همراه سر امام و دیگر [[شهدای کربلا|شهدا]] به [[شام]].<ref>ابوریحان بیرونی، آثار الباقیة، ۱۳۸۶ش، ص۵۲۷.</ref>

* [[سال ۱۲۲ هجری قمری|۱۲۲ق]]: آغاز [[قیام زید بن علی]] علیه حکومت [[بنی‌امیه]].<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۹۶۷م، ج۷، ص۱۸۱.</ref>

* [[سال ۱۸۷ هجری قمری|۱۸۷ق]]: قتل جعفر بن یحیی برمکی وزیر [[برمکیان]] در دستگاه [[عباسیان]] به دستور [[هارون الرشید]].<ref>حسینی خاتون‌آبادی، وقایع السنین و الاعوام، ۱۳۵۲ش، ج۱، ص۱۵۲؛ تغری اتابکی، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهرة، ج۲، ص۲۳؛ الکامل فی التاریخ‏، ج۶، ص۱۷۹.</ref>

* [[سال ۱۳۰۶ هجری قمری|۱۳۰۶ق]]: درگذشت [[محمدرضا قمشه‌ای]] (حکیم صهبا)، [[فلسفه اسلامی|فیلسوف]]، عارف و یکی از [[حکمای اربعه تهران]] ([[۱۷ مهر]] [[سال ۱۲۶۷ هجری شمسی|۱۲۶۷ش]]).<ref>حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۴۸۶.</ref>

* [[سال ۱۴۰۳ هجری قمری|۱۴۰۳ق]]: تأسیس [[مجلس اعلای اسلامی عراق]]؛ تشکلی که پس از [[انقلاب اسلامی ایران]] در جهت وحدت گروه‌های عراقی و مبارزه با حکومت [[صدام]] تشکیل شد ([[۲۶ آبان]] [[سال ۱۳۶۱ هجری شمسی|۱۳۶۱ش]]).<ref>[http://www.irdc.ir/fa/news/3995 «مروری بر فعالیت‌های مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق»]، مرکز اسناد انقلاب اسلامی. تاریخ قمری بر اساس محاسبه با مبدل تاریخ.</ref>

* [[سال ۱۴۱۸ هجری قمری|۱۴۱۸ق]]: درگذشت شیخ قوام‌الدین محمد وشنوی قمی [[مجتهد|فقیه]]، [[محدث]] و مورخ [[شیعه]] ([[۱۸ خرداد]] [[سال ۱۳۷۶ هجری شمسی|۱۳۷۶ش]]).<ref>حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۱۹۱.</ref>

* [[سال ۱۴۴۲ هجری قمری|۱۴۴۲ق]]: درگذشت [[سید هاشم هاشمی گلپایگانی]] روحانی [[مجتهد]] و شاگرد [[سید علی حسینی سیستانی]] ([[۲۹ شهریور]] [[سال ۱۳۹۹ هجری شمسی|۱۳۹۹ش]]).<ref>[http://fa.abna.cc/7cmb «آیت‌الله هاشمی گلپایگانی استاد حوزه علمیه قم درگذشت»]، خبرگزاری ابنا.</ref>

* [[ سال ۱۴۴۴ هجری قمری|۱۴۴۴ق]]. اعلام کناره‌گیری [[سید کاظم حائری]] از شئون [[مرجع تقلید|مرجعیت]] به علت ناتوانی جسمی. ([[۷ شهریور]] [[سال ۱۴۰۱ هجری شمسی|۱۴۰۱ش]])<ref>[http://www.alhaeri.org/ متن بیانیه سید کاظم حائری مبنی بر کناره‌گیری از شئون مرجعیت.] مرور خبر ۷ شهریور ۱۴۰۱ش.</ref>

== دوم ==

* [[سال ۶۱ هجری قمری|۶۱ق]]: احضار [[اسیران کربلا]] به مجلس [[یزید]].{{مدرک}}

* [[سال ۲۷۰ هجری قمری|۲۷۰]]: قتل [[صاحب زنج]] رهبر [[قیام صاحب زنج|قیام زنگیان]] علیه خلیفه [[عباسیان|عباسی]].<ref>طبری، تاریخ الطبری، دار التراث، ج۹، ص۶۶۳.</ref>

* [[سال ۱۳۹۰ هجری قمری|۱۳۹۰ق]]: درگذشت احمد امین عالم شیعه و نویسنده تفسیر الکبیر ([[۲۰ فروردین]] [[سال ۱۳۴۹ هجری شمسی|۱۳۴۹ش]]).<ref>حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، ص۳۲. تاریخ شمسی بر اساس محاسبه با مبدل تاریخ.</ref>

== سوم ==

* [[سال ۵۷ هجری قمری|۵۷ق]]: ولادت [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام محمد باقر(ع)]] امام پنجم [[شیعه|شیعیان]] (به قولی).<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۶، ص۲۱۲.</ref>

* [[سال ۱۲۲ هجری قمری|۱۲۲ق]] شهادت [[زید بن علی]] فرزند [[امام سجاد (ع)]]، در پی [[قیام زید بن علی|قیام]] علیه حکومت [[بنی‌امیه]] در [[کوفه]] <ref> ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ۱۴۱۹ق، ص۱۳۹.</ref>

* [[سال ۲۰۸ هجری قمری|۲۰۸ق]]: درگذشت [[سیده نفیسه]] از نوادگان [[امام حسن مجتبی(ع)]] و دختر [[حسن بن زید بن حسن]]، از زنان عابد، [[زاهد]]، [[محدّث]]، نیکوکار و حافظ [[قرآن]].<ref>حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، وقایع سوم صفر.</ref>

* [[سال ۳۷۰ هجری قمری|۳۷۰ق]]: ولادت [[ابن‌سینا]] حکیم، فیلسوف، طبیعی‌دان، ریاضیدان، نویسنده کتاب شفا در فلسفه و قانون در طب ([[۱ شهریور]] [[سال ۳۵۹ هجری شمسی|۳۵۹ش]]).<ref>حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، وقایع سوم صفر.</ref>

* [[سال ۱۳۰۳ هجری قمری|۱۳۰۳ق]]: درگذشت آیت‌الله [[سید جواد قمی]] از فقها و اساتید سطح عالی در [[حوزه علمیه قم]] ([[۲۰ آبان]] [[سال ۱۲۶۴ هجری شمسی|۱۲۶۴ش]]).<ref>ناصرالشریعة، تاریخ قم، ۱۳۵۰ش، ص۲۵۵؛ مقدس‌زاده، رجال قم، ۱۳۳۵ش، ص۹۸.</ref>

* [[سال ۱۳۶۹ هجری قمری|۱۳۶۹ق]]: درگذشت [[محمدعلی شاه‌آبادی]] فیلسوف، عارف و فقیه شیعه و از اساتید اخلاق و عرفان در [[حوزه علمیه قم]] و [[حوزه علمیه تهران|تهران]] ([[۳ آذر]] [[سال ۱۳۲۸ هجری شمسی|۱۳۲۸ش]])<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/130/5941/61096 مجله  حضور  پاییز 1384، شماره 54  آیت الله شاه آبادی]؛ مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان، ج۴، ص۷۵۶.</ref>

* [[سال ۱۴۲۶ هجری قمری|۱۴۲۶ق]]. آغاز فعالیت [[خبرگزاری اهل بیت(ع)]] (ابنا) از سوی [[مجمع جهانی اهل‌بیت]] ([[۲۴ اسفند]] [[سال ۱۳۸۳ هجری شمسی|۱۳۸۳ش]])<ref>«[https://fa.abna24.com/about.html درباره خبرگزاری اهل بیت(ع)]»، خبرگزاری اهل بیت (ابنا)؛ [https://www.bahesab.ir/time/conversion/ «تبدیل تاریخ»] از شمسی به قمری، سایت باحساب.</ref>

* [[سال ۱۴۴۰ هجری قمری|۱۴۴۰ق]]: درگذشت [[سید ابوالقاسم شجاعی]] خطیب، واعظ و [[روضه‌خوان]] مشهور شیعه در [[تهران]] ([[۲۱ مهر]] [[سال ۱۳۹۷ هجری شمسی|۱۳۹۷ش]])<ref>[http://fa.abna.cc/6WVw «خطیب شهر تهران درگذشت»].</ref>

== چهارم ==

* [[سال ۶۱ هجری قمری|۶۱ق]]: رسیدن خبر [[واقعه کربلا]] به مدینه، ۲۴ روز پس از آن.<ref>حسینی خاتون‌آبادی، وقایع السنین و الاعوام، ۱۳۵۲ش، ج۱، ص۱۰۴.</ref>

* [[سال ۶۵۶ هجری قمری|۶۵۶ق]]: انقراض خلافت [[عباسیان]] با قتل [[مستعصم عباسی]] و قتل‌عام مردم [[بغداد]] به دست [[هلاکوخان]] مغول.<ref>باسورث، سلسله‌های اسلامی جدید، ۱۳۸۱ش، ج۱، ص۴۷.</ref>

* [[سال ۱۴۴۲ هجری قمری|۱۴۴۲ق]]: درگذشت [[حسن ممدوحی]] روحانی [[شیعه]]، عضو [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] و نماینده [[مجلس خبرگان رهبری]] ([[۱ مهر]] [[سال ۱۳۹۹ هجری شمسی|۱۳۹۹ش]]).<ref>[https://www.iribnews.ir/fa/news/2831636/ «درگذشت آیت‌الله حسن ممدوحی»]، خبرگزاری صدا و سیما.</ref>

== پنجم ==

* [[سال ۶۱ هجری قمری|۶۱ق]]: شهادت [[رقیه دختر امام حسین(ع)]] در [[شام]]. [[حرم حضرت رقیه|زیارتگاهی]] در [[دمشق]] به وی منسوب است.<ref>الوقایع والحوادث، ۱۳۴۱ش، ج۵، ص۷۰–۸۱؛ از مدینه تا مدینه، ۱۳۷۹ش، ص۹۶۳.</ref>

* [[سال ۱۳۷۲ هجری قمری|۱۳۷۲ق]]: درگذشت [[محمدعلی معصومی]] از [[مجتهد|فقها]]ی شیعه در بهبهان ([[۳ آبان]] [[سال ۱۳۳۱ هجری شمسی|۱۳۳۱ش]]).<ref>[http://eheyat.com/?p=152805 «زندگینامه | آیت الله شیخ محمد علی معصومی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی هیئت رزمندگان اسلام.</ref>

* [[سال ۱۴۲۲ هجری قمری|۱۴۲۲ق]]. درگذشت [[علی حجتی کرمانی]]، روحانی [[شیعه]]، خطیب و پژوهشگر دینی ([[۲۱ اردیبهشت]] [[سال ۱۳۷۹ هجری شمسی|۱۳۷۹ش]])<ref>«[https://psri.ir/?id=l876yk0i آشنایی با زندگی و آثار حجت‌الاسلام علی حجتی کرمانی]»، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.</ref>

== ششم ==

* [[سال ۱۲۴۶ هجری قمری|۱۲۴۶ق]]: ولادت [[ناصرالدین شاه قاجار]] چهارمین پادشاه از سلسله قاجاریه.<ref>خورموجی، تاریخ قاجار: حقایق الاخبار ناصری، ۱۳۴۴ش، ج۱، ص۲۱.</ref>

* [[سال ۱۴۰۹ هجری قمری|۱۴۰۹ق]]: درگذشت [[سید محمدحسین شهریار|سید محمدحسین بهجت تبریزی]] مشهور به شهریار از شاعران [[شیعه]] و سراینده [[امام علی در اشعار فارسی|علی ای همای رحمت]] و منظومه «حیدربابایه سلام» ([[۲۷ شهریور]] [[سال ۱۳۶۷ هجری شمسی|۱۳۶۷ش]]).<ref>حائری،  روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۴۴۰.</ref>

* [[سال ۱۴۲۷ هجری قمری|۱۴۲۷ق]]. ثبت رسمی و جهانی [[بنیاد ایمان نیوزیلند]] (انجمن ایرانیان مسلمان [[نیوزیلند]]) ([[۱۶ اسفند]] [[سال ۱۳۸۴ هجری شمسی|۱۳۸۴ش]])<ref>[https://www.facebook.com/Iman-Foundation-New-Zealand-591815384247257/info?tab=page_info درباره مرکز]، صفحه رسمی بنیاد ایمان نیوزیلند در فیس‌بوک؛ «[https://www.bahesab.ir/time/conversion/ تبدیل تاریخ میلادی به شمسی و قمری]»، باحساب.</ref>

== هفتم ==

* [[سال ۵۰ هجری قمری|۵۰ق]]: شهادت [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن مجتبی (ع)]] (به قولی).<ref>شهید اول، الدروس الشرعیه، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۷؛ نیشابوری، تقویم شیعه، ۱۳۸۲ش، ص۴۹.</ref>

* [[سال ۱۲۸ هجری قمری|۱۲۸ق]]: ولادت [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام موسی کاظم(ع)]] (به قولی).<ref>طبرسی، اعلام الوری، ج۲، ص۶؛ نیشابوری، تقویم شیعه، ۱۳۸۲ش، ص۴۹.</ref> [[محمد بن جریر طبری صغیر|طبری صغیر]] در [[دلائل الامامة (کتاب)|دلائل الامامة]]، ولادت امام را [[ذی‌الحجة|ماه ذی‌الحجه]] سال [[سال ۱۲۷ هجری قمری|۱۲۷ق]] نقل کرده است.{{مدرک}}

* [[سال ۳۱۵ هجری قمری|۳۱۵ق]]. درگذشت [[محمدبن حسین خثعمى اشنانى]] محدّث کوفی قرن سوم<ref>ذهبی، ج۱۴، ص۵۲۹، خطیب بغدادی، ج۳، ص۲۳.</ref>

* [[سال ۱۴۱۱ هجری قمری|۱۴۱۱ق]]: درگذشت [[سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی]] از مراجع تقلید شیعه و بنیانگذار [[کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی]] ([[۷ شهریور]] [[سال ۱۳۶۹ هجری شمسی|۱۳۶۹ش]])<ref>گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ۱۳۸۹ش، ص۷۴.</ref>

== هشتم ==

* [[سال ۳۶ هجری قمری|۳۶ق]]: درگذشت [[سلمان فارسی]] صحابی [[پیامبر(ص)]] و از یاران [[امام علی(ع)]].<ref>نیشابوری، تقویم شیعه، ۱۳۸۲ش، ص۵۰.</ref>

* [[سال ۳۰۷ هجری قمری|۳۰۷ق]]: تصرف اسکندریه مصر توسط [[فاطمیان]].<ref>تغری اتابکی، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهرة، ۱۳۹۲ق، ج۳، ص۱۸۷.</ref>

* [[سال ۱۳۱۶ هجری قمری|۱۳۱۶ق]]: درگذشت [[ابوالفضل تهرانی]] فقیه و شاعر شیعه.<ref>مدرس تبریزی، ج۵، ص۷۳؛ حبیب‌آبادی، ج۶، ص۲۰۴۴؛ شریف رازی، اختران فروزان، ص۲۲۲-۲۲۳.</ref>

* [[سال ۱۴۱۳ هجری قمری|۱۴۱۳ق]]: درگذشت [[سید ابوالقاسم خویی]] از [[مراجع تقلید شیعه]]، اساتید [[حوزه علمیه نجف]]، مفسّر، رجالی و نویسنده [[معجم رجال الحدیث (کتاب)|معجم رجال الحدیث]] در علم رجال و [[البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|البیان فی تفسیر القرآن]] ([[۱۷ مرداد]] [[سال ۱۳۷۱ هجری شمسی|۱۳۷۱ش]]).<ref>پیری سبزواری، «آیت‌الله العظمی سید ابوالقاسم خویی؛ قرآن‌شناس بزرگ معاصر»، ص۴۱–۴۲.</ref>

== نهم ==

* [[سال ۳۷ هجری قمری|۳۷ق]]: شهادت [[عمار یاسر]] در [[جنگ صفین]]. وی از نخستین مسلمانان و از یاران نزدیک امام علی(ع) بود.<ref>ابن‌جوزی، تذکرة الخواص، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص۸۹.</ref>

* [[سال ۳۷ هجری قمری|۳۷ق]]: شهادت [[خزیمة بن ثابت]] مشهور به [[ذوالشهادتین]] از [[صحابه]] پیامبر اکرم (ص) و از [[یاران حضرت علی(ع)]] و از شهادت‌دهندگان [[حدیث غدیر]].<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۲، ۲۶۳؛ طوسی، ص۵۲–۵۳؛ ابن‌عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۱۶، ص۳۷۰.</ref>

* [[سال ۳۷ هجری قمری|۳۷ق]]: شهادت [[عبدالله بن بدیل]] در جنگ صفین. وی از صحابه پیامبر (ص)، از یاران امام علی (ع)، و از شهادت‌دهندگان [[حدیث غدیر]] بود.<ref>طبری، تاریخ الطبری، ج۵، ص۲۳.</ref>

* [[سال ۳۸ هجری قمری|۳۸ق]]: وقوع [[جنگ نهروان]] بین سپاهیان امیرالمؤمنین(ع) و [[خوارج]].<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۳۹۷ق، ج۲، ص۳۷۵.</ref>

* [[سال ۱۲۲۱ هجری قمری|سال ۱۲۲۱ق]]: حمله [[وهابیت|وهابی‌ها]] به نجف اشرف.<ref>عاملی، سید جواد، مفتاح الكرامة، ۱۴۱۹ق، ج۱۷، ص۱۸۸.</ref>

* [[سال ۱۳۳۴ هجری قمری|۱۳۳۴ق]]: درگذشت [[میرزا عبدالرحیم کلیبری]] از [[مجتهد|فقها]] و اساتید [[حوزه علمیه]] در [[تبریز]] ([[۲۵ آذر]] [[سال ۱۲۹۴ هجری شمسی|۱۲۹۴ش]]).{{مدرک}}

* [[سال ۱۴۱۶ هجری قمری|۱۴۱۶ق]]: درگذشت [[سید محمدحسین حسینی تهرانی|علامه طهرانی]] فقیه و نویسنده [[شیعه]] و مؤسس مؤسسه ترجمه و نشر علوم و معارف اسلام ([[۱۷ تیر]] [[سال ۱۳۷۴ هجری شمسی|۱۳۷۴ش]]).<ref>حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۲۵۸.</ref>

* [[سال ۱۴۲۹ هجری قمری|۱۴۲۹ق]]: درگذشت [[محمدرضا توسلی محلاتی]] رئیس دفتر ([[امام خمینی]]) ([[۲۷ بهمن]] [[سال ۱۳۸۶ هجری شمسی|۱۳۸۶ش]]).<ref>https://www.tabnak.ir/fa/news/6594/ «مسئول دفتر امام خمینی به لقاءالله پیوست»]، سایت تابناک.</ref>

== دهم ==

* [[سال ۴ هجری قمری|۴ق]]: وقوع [[سریه بئر معونه]] و درگیری فرستادگان [[پیامبر(ص)]] با [[مشرکان]] در منطقه بئر معونه (چاه معونه) که به [[شهادت]] همه [[مسلمانان]] به جز دو نفر منجر شد.<ref>عاملی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، ج۸، ص۲۶۵.</ref>

* [[سال ۳۷ هجری قمری|۳۷ق]]: [[قرآن]] بر نیزه کردن شامیان در [[جنگ صفین]] با نیرنگ [[عمرو بن عاص]].<ref>طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، ج۵، ص۴۸.</ref>

* [[سال ۳۷ هجری قمری|۳۷ق]]: درخواست [[اشعث بن قیس]] برای مذاکره با [[معاویة بن ابی‌سفیان]] دربارهٔ [[حکمیت]] و پذیرش [[امام علی(ع)]].<ref>طبری، تاریخ الطبری، ج۵، ص۵۱.</ref>

* [[سال ۱۶۹ هجری قمری|۱۶۹ق]]: ورود [[هادی عباسی]] به [[بغداد]] پس از رسیدن به [[خلافت]].<ref>تغری اتابکی، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهرة، ۱۳۹۲ق، ج۲، ص۵۸.</ref>

* [[سال ۱۲۶۳ هجری قمری|۱۲۶۳ق]]: درگذشت [[ملا جعفر شریعتمدار تهرانی]] از پیشگامان مبارزه علیه روس‌ها.<ref>خوانساری، روضات الجنات، ج۲، ص۲۰۷–۲۰۹؛ استرآبادی، البراهین القاطعة، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۲۸.</ref>

* [[سال ۱۳۸۲ هجری قمری|۱۳۸۲ق]]: درگذشت [[سید عبدالهادی شیرازی]] از [[مراجع تقلید شیعه]]. وی در مقابله با تبلیغات [[حزب بعث عراق]]، [[فتوا|فتوای]] ضدکمونیستی صادر کرد ([[۲۲ تیر]] [[سال ۱۳۴۱ هجری شمسی|۱۳۴۱ش]]).<ref>گلشن ابرار، ج۴، ص۴۴۵.</ref>

* [[سال ۱۴۱۹ هجری قمری|۱۴۱۹ق]]: درگذشت [[محمدباقر ملکی میانجی]]، [[مجتهد|فقیه]]، قرآن‌پژوه، [[تفسیر قرآن|مفسر]]، از اندیشمندان [[مکتب تفکیک]] و نویسنده مناهج البیان فی تفسیر القرآن ([[۱۶ خرداد]] [[سال ۱۳۷۷ هجری شمسی|۱۳۷۷ش]]).<ref>حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۱۸۵. تاریخ قمری بر اساس محاسبه با مبدل تاریخ.</ref>

== یازدهم ==

* [[سال ۳۷ هجری قمری|۳۷ق]]: [[لیلة الهریر]]، شبی در [[جنگ صفین]] که در آن درگیری شدیدی بین سپاه [[امام علی(ع)]] و سپاه [[معاویه]] رخ داد.<ref>نیشابوری، تقویم شیعه، ۱۳۸۲ش، ص۵۲.</ref>

* [[سال ۴۲۱ هجری قمری|۴۲۱ق]]: وفات [[سلطان محمود غزنوی]] سومین شاه [[غزنوی]] حنفی‌مذهب که شیعیان بسیاری به فرمان او کشته شدند.<ref>وقایع الأیام، ج۱، ص۲۸۷.</ref>

* [[سال ۱۳۸۰ هجری قمری|۱۳۸۰ق]]: درگذشت [[محمدعلی اردوبادی]] (علّامه اردوبادی) فقیه، شاعر، مفسر و مورخ شیعه ([[۱۴ مرداد]] [[سال ۱۳۳۹ هجری شمسی|۱۳۳۹ش]]).<ref>آقابزرگ تهرانی، نقباء البشر، دار المرتضی، ج۴، ص۱۳۳۵.</ref>

* [[سال ۱۴۲۲ هجری قمری|۱۴۲۲ق]]: درگذشت [[محمد دشتی]] مترجم و پژوهشگر [[نهج‌البلاغه]] و بنیانگذار [[مؤسسه تحقیقاتی امیرالمؤمنین(ع)]] ([[۱۵ اردیبهشت]] [[سال ۱۳۸۰ هجری شمسی|۱۳۸۰ش]]).<ref>حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۱۱۷.</ref>

== دوازدهم ==

* درگذشت [[هارون (پیامبر)|هارون بن عمران]] از پیامبران الهی، برادر، جانشین و همراه [[حضرت موسی(ع)]] که در [[قرآن]] از قول موسی به فصاحت وی در سخن گفتن اشاره شده‌است.{{مدرک}}

* [[سال ۲ هجری قمری|۲ق]]: وقوع [[غزوه ابواء]] یا وَدّان نخستین [[غزوه]] پیامبر(ص) با هدف مقابله با اقدامات تهدیدآمیز قبیله ضمره.<ref>عیون الأثر، ج۱، ص۲۵۸.</ref>

* [[سال ۱۴۲۶ هجری قمری|۱۴۲۶ق]]: درگذشت [[سید جلال‌الدین آشتیانی]] از اساتید [[فلسفه]] و عرفان اسلامی در [[حوزه علمیه مشهد]] ([[۳ فروردین]] [[سال ۱۳۸۴ هجری شمسی|۱۳۸۴ش]]).<ref>[http://ashtiyani.ir/زندگی-نامه-استاد-سيد-جلال-الدين-موسوي-آ/ «زندگی‌نامه استاد سید جلال‌الدین میری آشتیانی»]. تاریخ قمری بر اساس محاسبه با مبدل تاریخ.</ref>

* [[سال ۱۴۳۲ هجری قمری|۱۴۳۲ق]]: درگذشت [[سید علی گلپایگانی]]([[۲۸ دی]] [[سال ۱۳۸۹ هجری شمسی|۱۳۸۹ش]]).{{مدرک}}

* [[سال ۱۴۳۳ هجری قمری|۱۴۳۳ق]]: درگذشت [[محمد شاه‌آبادی]] فقیه، فیلسوف و از اساتید درس خارج فقه، اصول، فلسفه و اخلاق، فرزند [[محمدعلی شاه‌آبادی]] ([[۱۷ دی]] [[سال ۱۳۹۰ هجری شمسی|۱۳۹۰ش]]).<ref>[https://farsi.al-shia.org/آيت-الله-شيخ-محمد-شاه-آبادي-ره/ «محمد شاه‌آبادی»]، پایگاه علمی فرهنگی اعتقادی الشیعه.</ref>

== سیزدهم ==

* [[سال ۳۷ هجری قمری|۳۷ق]]: توافقنامه [[حکمیت]] در [[صفین]] و نوشتن آن در [[چهارشنبه]] ۱۳ صفر.<ref>طبری، تاریخ الطبری، ج۵، ص۵۶.</ref>

* [[سال ۱۳۶۲ هجری قمری|۱۳۶۲ق]]: درگذشت [[میرسیدعلی آیت نجف‌آبادی]] از [[مجتهد|فقها]] و اساتید [[حوزه علمیه اصفهان]] ([[۳۰ بهمن]] [[سال ۱۳۲۱ هجری شمسی|۱۳۲۱ش]]).<ref>[http://www.ahlulbaytportal.com/fa.php/page,29500A64951.html پورتال اهل بیت (ع) وابسته به مجمع جهانی اهل بیت (ع)]؛ حائری،  روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۱۷.</ref>

* [[سال ۱۳۶۲ هجری قمری|۱۳۶۲ق]]: ولادت [[سید محمدحسین حسینی جلالی]] کتاب‌شناس، نسخه‌شناس و بنیانگذار مرکز شیعی «The Open School» در ایالت شیکاگوی [[آمریکا]] ([[۳۰ بهمن]] [[سال ۱۳۲۱ هجری شمسی|۱۳۲۱ش]]).<ref>نجفی، طریق الوصول الی اخبار آل الرسول، دارالتفسیر، ص۲۵۹.</ref>

== چهاردهم ==

* [[سال ۳۸ هجری قمری|۳۸ق]]: شهادت [[محمد بن ابی‌بکر]] از نزدیک‌ترین [[یاران امام علی(ع)]] که از سوی ایشان به فرمانداری [[مصر]] منصوب شد.<ref>نیشابوری، تقویم شیعه، ۱۳۸۲ش، ص۵۵.</ref>

* [[سال ۱۲۷ هجری قمری|۱۲۷ق]]: آغاز خلافت [[مروان بن محمد بن مروان بن حکم]] (مروان حمار)، آخرین خلیفه [[اموی]].<ref>قمی، وقایع الایام، ۱۳۸۹ش، ص۲۸۹.</ref>

* [[سال ۱۰۰۷ هجری قمری|۱۰۰۷ق]]: ولادت [[محمدمحسن فیض کاشانی]] ملقب به فیض کاشانی، [[حکیم]]، [[حدیث|محدث]]، [[تفسیر|مفسر]] [[قرآن]] و [[فقیه]] [[اخباری]] [[شیعه]]، نویسنده کتاب [[تفسیر الصافی (کتاب)|تفسیر الصافی]].<ref>افندی اصفهانی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۵، ص۱۸۰؛ قمی، الکنی و الالقاب، ۱۳۶۸ش، ج۳، ص۳۹؛ فیض، الوافی، ج۱، ترجمه مؤلف، ص۱۷.</ref>

* [[سال ۱۲۹۴ هجری قمری|۱۲۹۴ق]]: درگذشت [[عبدالرحیم ایروانی]].{{مدرک}}

* [[سال ۱۳۱۴ هجری قمری|۱۳۱۴ق]]: درگذشت [[محمدتقی بجنوردی]] از [[مجتهد|فقهای]] شیعه در [[مشهد]] ([[۴ مرداد]] [[سال ۱۲۷۵ هجری شمسی|۱۲۷۵ش]]).<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1208495/ «معرفی مفاخر و مشاهیر خراسان شمالی»]، خبرگزاری ایکنا.</ref>

* [[سال ۱۳۶۷ هجری قمری|۱۳۶۷ق]]: درگذشت [[ملا علی تبریزی]] روحانی نویسنده، واعظ و مؤلف کتاب [[علمای معاصرین (کتاب)|علمای معاصر]] ([[۶ دی]] [[سال ۱۳۲۶ هجری شمسی|۱۳۲۶ش]]).<ref>قزوینی، یادداشتهای قزوینی، ۱۳۶۳ش، ج۸، ص۲۱۲.</ref>

* [[سال ۱۴۰۲ هجری قمری|۱۴۰۲ق]]: شهادت [[سید عبدالحسین دستغیب]] (سومین [[شهید محراب]]) [[مجتهد|فقیه]]، استاد [[اخلاق]]، [[امام جمعه]] [[شیراز]] و نویسنده کتاب [[گناهان کبیره]] ([[۲۰ آذر]] [[سال ۱۳۶۰ هجری شمسی|۱۳۶۰ش]]).<ref>حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۶۵۰.</ref>

* [[سال ۱۴۰۹ هجری قمری|۱۴۰۹ق]]: انتشار کتاب [[آیات شیطانی (کتاب)|آیات شیطانی]] از سوی [[سلمان رشدی]] ([[۴ مهر]] [[سال ۱۳۶۷ هجری شمسی|۱۳۶۷ش]]).

== پانزدهم ==

* [[سال ۱۱ هجری قمری|۱۱ق]]: شروع بیماری [[پیامبر(ص)]] که منجر به وفات ایشان شد.<ref>نیشابوری، تقویم شیعه، ۱۳۸۲ش، ص۵۵.</ref>

* [[سال ۴۱۱ هجری قمری|۴۱۱ق]]: وفات [[حسین بن عبیدالله غضائری]] فقیه، [[محدث]]، رجالی و معاصر و همراه [[شیخ مفید]] و پدر [[احمد بن حسین غضائری]] نویسنده کتاب [[رجال ابن‌غضائری (کتاب)|الضعفاء]].<ref>قمی، وقایع الایام، ۱۳۸۹ش، ص۲۹۰.</ref>

* [[سال ۹۸۴ هجری قمری|۹۸۴ق]]: درگذشت [[شاه تهماسب اول]] فرزند [[شاه اسماعیل اول]] (مؤسس [[صفویه]]).<ref>منشی قمی، خلاصة التواریخ، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۵۹۲.</ref>

* [[سال ۱۴۱۸ هجری قمری|۱۴۱۸ق]]: درگذشت سید محمدباقر سلطانی طباطبایی از فقهای [[مجلس خبرگان رهبری]] و اساتید [[حوزه علمیه]] ([[۳۱ خرداد]] [[سال ۱۳۷۶ هجری شمسی|۱۳۷۶ش]]).<ref>حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۲۲۰.</ref>

== شانزدهم ==

* [[سال ۱۳۸۳ هجری قمری|۱۳۸۳ق]]: درگذشت [[سید یحیی مدرسی یزدی]] از [[مجتهد|فقهای]] شیعه و اساتید حوزه‌های علمیه [[حوزه علمیه نجف|نجف]] و [[حوزه علمیه قم|قم]] ([[۱۸ تیر]] [[سال ۱۳۴۲ هجری شمسی|۱۳۴۲ش]]).<ref>[https://www.hawzahnews.com/news/455819/ «مرحوم آیت‌الله العظمی سید یحیی مدرسی به روایت فرزند»]، خبرگزاری رسمی حوزه.</ref>

== هفدهم ==

* [[سال ۲۰۳ هجری قمری|۲۰۳ق]]: [[شهادت]] [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا (ع)]] (به روایتی).<ref>فضل‌الله، تحلیلی از زندگانی امام رضا (ع)، ۱۳۷۷ش، ص۴۳.</ref>

* [[سال ۴۹۵ هجری قمری|۴۹۵ق]]: آغاز [[خلافت]] آمر فاطمی دهمین خلیفه [[فاطمیان]].<ref>حسینی خاتون‌آبادی، وقایع السنین و الاعوام، ۱۳۵۲ش، ج۱، ص۲۹۳.</ref>

* [[سال ۱۳۹۴ هجری قمری|۱۳۹۴ق]]: درگذشت میرزا [[هدایت‌الله وحید گلپایگانی]] از فقهای [[شیعه]] و اساتید [[حوزه علمیه]] در گلپایگان و [[تهران]] ([[۲۲ اسفند]] [[سال ۱۳۵۲ هجری شمسی|۱۳۵۲ش]]).<ref>حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۷۲.</ref>

== هجدهم ==

* [[سال ۱۳۰۶ هجری قمری|۱۳۰۶ق]]: درگذشت [[میر حامد حسین هندی|میرحامد حسین هندی]] از [[سادات]] و علمای [[شیعه]] در [[هند]] و نویسنده [[عبقات الانوار فی امامة الائمة الاطهار (کتاب)|عبقات الانوار]] درباره اثبات [[امامت]] و دفاع از [[ولایت]] [[امام علی(ع)]] ([[۳ آبان]] [[سال ۱۲۶۷ هجری شمسی|۱۲۶۷ش]]).<ref>حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، ص۴۸.</ref>

* [[سال ۱۳۲۶ هجری قمری|۱۳۲۶ق]]: درگذشت [[باقر کاظمینی]] از فقهای شیعه و نویسنده کتاب میزان الحق ([[۲ فروردین]] [[سال ۱۲۸۷ هجری شمسی|۱۲۸۷ش]]).<ref>حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، ص۴۸. تاریخ شمسی بر اساس محاسبه با مبدل تاریخ.</ref>

* [[سال ۱۳۸۸ هجری قمری|۱۳۸۸ق]]: درگذشت احمد اهری از [[مجتهد|فقها]]، اساتید [[حوزه علمیه نجف]] و سرپرست [[حوزه علمیه تبریز]] ([[۲۷ اردیبهشت]] [[سال ۱۳۴۷ هجری شمسی|۱۳۴۷ش]]).<ref>[https://hawzah.net/fa/Mostabser/View/4317/ «اهری، شیخ احمد»]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>

* [[سال ۱۴۴۳ هجری قمری|۱۴۴۳ق]]: درگذشت [[حسن حسن‌زاده آملی]] [[مجتهد]] و فیلسوف [[شیعه]] ([[۳ مهر]][[سال ۱۴۰۰ هجری شمسی|۱۴۰۰ش]]).{{مدرک}}

== نوزدهم ==

* [[سال ۱۳۸۳ هجری قمری|۱۳۸۳ق]]: درگذشت [[سید مرتضی لنگرودی]] از [[مجتهد|فقها]] و اساتید [[حوزه علمیه قم]] ([[۲۱ تیر]] [[سال ۱۳۴۲ هجری شمسی|۱۳۴۲ش]]).<ref>[https://hawzah.net/fa/Mostabser/View/62028/ «مرتضوی لنگرودی، سید مرتضی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>

* [[سال ۱۴۳۴ هجری قمری|۱۴۳۴ق]]: درگذشت [[آقامجتبی تهرانی]] فقیه [[شیعه]] و استاد اخلاق [[حوزه علمیه تهران]] ([[۱۳ دی]] [[سال ۱۳۹۱ هجری شمسی|۱۳۹۱ش]]).<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13911012001106/ «آیت‌الله مجتبی تهرانی دار فانی را وداع گفت»]، خبرگزاری فارس.</ref>

* [[سال ۱۴۳۲ هجری قمری|۱۴۳۲ق]]: درگذشت [[محمد علی العمری]] عالم دینی [[شیعه]] عربستانی از رهبران شیعیان عربستان به‌ویژه جماعت [[نخاوله]] ([[۴ بهمن]] [[سال ۱۳۸۹ هجری شمسی|۱۳۸۹ش]]).<ref>[https://www.tabnak.ir/fa/news/144316/ «نگاهی به زندگی رهبر فقید شیعیان عربستان»]، سایت تابناک.</ref>

== بیستم ==

* [[سال ۶۱ هجری قمری|۶۱ق]]: [[اربعین حسینی]].{{مدرک}}

* [[سال ۶۱ هجری قمری|۶۱ق]]: ورود [[اسیران کربلا|اهل بیت]] [[امام حسین(ع)]] به [[کربلا]].<ref>ابن‌طاووس، لهوف، ۱۴۱۵ق، ص۲۲۵و۲۲۶.</ref>

* [[سال ۶۱ هجری قمری|۶۱ق]]: [[زیارت]] [[جابر بن عبدالله انصاری]] از [[کربلا]].<ref>قمی، سفینة البحار، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۳۸۳.</ref>

* [[سال ۶۱ هجری قمری|۶۱ق]]: ملحق شدن سر [[امام حسین(ع)]] به پیکر وی.<ref>گروهی از تاریخ‌پژوهان، تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهدا، ۱۳۹۵ش، ج۲، ص۵۷۴ و۵۸۷.</ref>

* [[سال ۱۳۱۵ هجری قمری|۱۳۱۵ق]]: ولادت [[سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی]] از [[مراجع تقلید شیعه]] و مؤسس [[کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی]] ([[۳۱ تیر]] [[سال ۱۲۷۶ هجری شمسی|۱۲۷۶ش]]).<ref>گلی زواره، جامع فضل و فضیلت، ۱۳۸۹ش، ص۱۹.</ref>

* [[سال ۱۴۴۲ هجری قمری|۱۴۴۲ق]]: درگذشت [[محمدرضا شجریان]] خواننده موسیقی و خواننده [[مناجات ربنا]] ([[۱۷ مهر]] [[سال ۱۳۹۹ هجری شمسی|۱۳۹۹ش]])<ref>[https://www.hamshahrionline.ir/news/555685/ «استاد محمدرضا شجریان درگذشت | خسرو آواز ایران پر کشید»]، همشهری آنلاین.</ref>

== بیست‌ویکم ==

* [[سال ۱۴۳۸ هجری قمری|۱۴۳۸ق]]: درگذشت [[سلیم مؤذن‌زاده اردبیلی]] مداح [[اهل بیت(ع)]]، موذّن و برادر [[رحیم مؤذن‌زاده اردبیلی]] ([[۲ آذر]] [[سال ۱۳۹۵ هجری شمسی|۱۳۹۵ش]]).<ref>[http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13950902000097 «استاد سلیم مؤذن‌زاده درگذشت»]، خبرگزاری فارس‌.</ref>

== بیست‌ودوم ==

* [[سال ۱۲۲۶ هجری قمری|۱۲۲۶ق]]: ولادت [[محمدباقر خوانساری]]، نویسنده [[روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات (کتاب)|روضات الجنات]]، از شرح‌حال‌نویسان [[شیعه]].<ref>حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، وقایع ۲۲ صفر.</ref>

* [[سال ۱۳۳۰ هجری قمری|۱۳۳۰ق]]: صدور [[فتوا|فتوای]] [[جهاد]] علیه [[روسیه]] توسط [[سید اسماعیل صدر]]، [[محمدتقی شیرازی]] و [[عبدالله مازندرانی]] ([[۲۱ بهمن]] [[سال ۱۲۹۰ هجری شمسی|۱۲۹۰ش]])<ref>سید حسن نظام الدین زاده، هجوم روس و اقدامات رؤسای دین برای حفظ ایران، به کوشش نصرالله صالحی، تهران، شیرازه، ۱۳۷۷ ص۱۲۳ و ۱۱۶؛ به نقل از مقاله تأملاتی در باب فتاوای جهادیه علمای شیعه در قرن سیزدهم و چهاردم، محمد حسن رجبی.</ref>

* [[سال ۱۴۳۸ هجری قمری|۱۴۳۸ق]]: درگذشت [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی]] از [[مراجع تقلید شیعه]] در [[قم]] ([[۳ آذر]] [[سال ۱۳۹۵ هجری شمسی|۱۳۹۵ش]])<ref>[https://www.irna.ir/news/83650041/ درباره عبدالکریم موسوی اردبیلی؛ خبرگزاری ایرنا].</ref>

== بیست و سوم ==

* [[سال ۱۴۱۹ هجری قمری|۱۴۱۹ق]]: شهادت میرزا [[علی غروی تبریزی]] از [[مجتهد|فقهای]] شیعه توسط حکومت [[صدام حسین|صدام]]: ([[۲۹ خرداد]] [[سال ۱۳۷۷ هجری شمسی|۱۳۷۷ش]])<ref>باباجانی، علی «سیمای سرخ مرجعیت در اربعین شهادت آیت‌الله غروی تبریزی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، نشریه قرآن و حدیث «فرهنگ کوثر»، مرداد ۱۳۷۷، شماره۱۷.</ref>

== بیست و چهارم ==

* [[سال ۳۸۵ هجری قمری|۳۸۵ق]]: وفات [[صاحب بن عباد]] دانشمند، ادیب، کاتب و وزیر [[شیعی]] [[آل بویه]].<ref>حموی، معجم الأدباء، ۱۴۰۰ق، ج۶، ص۱۷۱ (به استناد به گزارش ابونعیم الحافظ).</ref>

* [[سال ۱۴۰۸ هجری قمری|۱۴۰۸ق]]: درگذشت شیخ [[سلمان خاقانی]] روحانی واعظ و مجاهد ([[۲۴ بهمن]] [[سال ۱۳۶۶ هجری شمسی|۱۳۶۶ش]])<ref>حائری،  روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۰۵.</ref>

* [[سال ۱۴۱۹ هجری قمری|۱۴۱۹ق]]: شهادت میرزا [[علی غروی تبریزی]] از [[مجتهد|فقهای]] شیعه توسط حکومت [[صدام حسین|صدام]]: ([[۲۹ خرداد]] [[سال ۱۳۷۷ هجری شمسی|۱۳۷۷ش]])<ref>حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، ص۵۴.</ref>

== بیست و پنجم ==

* [[سال ۱۱ هجری قمری|۱۱ق]]: [[ماجرای دوات و قلم]]، اشاره‌است به قلم و دوات خواستن [[پیامبر(ص)]] در بستر بیماری، برای نوشتن وصیتی به [[مسلمانان]] که پس از وی گمراه نشوند.<ref>نیشابوری، عبدالحسین، تقویم شیعه، ۱۳۸۲ش، ص۵۶.</ref>

* [[سال ۱۳۶۴ هجری قمری|۱۳۶۴ق]]: تولد [[سید جعفر مرتضی عاملی]] تاریخ‌نگار، پژوهشگر تاریخ [[اسلام]] و [[شیعه|تشیع]] و نویسنده [[الصحیح من سیرة النبی الاعظم (کتاب)|الصحیح من سیرة النبی الاعظم]] و [[مأساة الزهراء (کتاب)|مأساة الزهراء]] دربارهٔ حوادث دوره پایانی زندگی [[حضرت فاطمه (س)]] ([[۲۰ بهمن]] [[سال ۱۳۲۳ هجری شمسی|۱۳۲۳ش]])<ref>[http://www.al-ameli.com/edara/subject.php?id=5 السیرة الذاتیة] موقع سماحة السید جعفر مرتضی العاملی.</ref>

* [[سال ۱۳۹۴ هجری قمری|۱۳۹۴ق]]. درگذشت [[سید علی برقعی رضوی قمی]] فقیه، نویسنده و شاعر شیعه ([[۲۹ اسفند]] [[سال ۱۳۵۲ هجری شمسی|۱۳۵۲ش]])<ref>[https://hawzah.net/fa/Mostabser/View/63963/%D8%A8%D8%B1%D9%82%D8%B9%DB%8C-%D8%B1%D8%B6%D9%88%DB%8C-%D9%82%D9%85%DB%8C%D8%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%B9%D9%84%DB%8C برقعی رضوی قمی، سید علی] پایگاه اطلاع رسانی حوزه.</ref>

* [[سال ۱۴۰۰ هجری قمری|۱۴۰۰ق]]: اِنتصاب [[سید علی حسینی خامنه‌ای]] به [[امامت جمعه]] تهران از سوی [[امام خمینی]] ([[۲۴ دی]] [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸ش]])<ref>امام خمینی، صحیفه امام، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ج۱۲، ص۱۱۶.</ref>

== بیست و ششم ==

* [[سال ۱۱ هجری قمری|۱۱ق]]: تجهیز [[لشکر اسامه]]، آخرین سپاه فراهم‌شده به دستور [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبراسلام]] برای دفاع در برابر حملات امپراطوری روم. این سپاه که با توجه به نام فرمانده آن [[اسامه بن زید]] به جیش اسامه معروف شد، به دلیل نافرمانی برخی از بزرگان [[صحابه]]، در زمان حیات پیامبر حرکت نکرد. به عقیده [[شیعیان]]، پیامبر (ص) اهداف دیگری نیز از اعزام این سپاه داشته که به رویدادهای پس از رحلت و [[خلافت]] مرتبط است.<ref>عاملی، جعفر مرتضی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، ۱۴۲۶ق، ج۳۲، ص۱۶۵؛ نیشابوری، عبدالحسین، تقویم شیعه، ۱۳۸۲ش، ص۵۷.</ref>

* [[سال ۱۲۹۰ هجری قمری|۱۲۹۰ق]]: پایان تألیف رسالة فی زیارة العاشورا، به دست [[ابوالمعالی کلباسی]] ([[۵ اردیبهشت]] [[سال ۱۲۵۲ هجری شمسی|۱۲۵۲ش]])<ref>کرباسی‌زاده، مشاهیر مزار علامه میرزا ابوالمعالی کلباسی، ۱۳۸۴ش، ص۷۹. (تبدیل تاریخ قمری به شمسی با مبدل تاریخ [https://www.bahesab.ir/time/conversion/ باحساب]).</ref>

== بیست و هفتم ==

* [[سال ۱۱ هجری قمری|۱۱ق]]: مأموریت [[اسامة بن زید]] از سوی [[پیامبر(ص)]] برای تجهیز [[جیش اسامه|سپاه علیه رومیان]] بنابر قول مشهور بین [[اهل‌سنت]]

* [[سال ۵۸۹ هجری قمری|۵۸۹ق]]: درگذشت [[صلاح‌الدین ایوبی]]<ref>جمال‌الدین یوسف بن تغری اتابکی، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهرة، ج۶، ص۵۱.</ref>

* [[سال ۱۳۱۵ هجری قمری|۱۳۱۵ق]]: درگذشت [[ابوالمعالی کلباسی]] از فقهای شیعه ([[۷ مرداد]] [[سال ۱۲۷۶ هجری شمسی|۱۲۷۶ش]])<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/04/24/2054241/ستارگان-مدفون-در-تخت-فولاد-روایتی-از-زندگی-میرزا-ابوالمعالی-و-احترام-او-به-سادات ستارگان مدفون در تخت فولاد| روایتی از زندگی میرزا ابوالمعالی و احترام او به سادات].</ref>

* [[سال ۱۴۱۴ هجری قمری|۱۴۱۴ق]]: درگذشت [[سید عبدالاعلی سبزواری]] از [[مراجع تقلید شیعه]]، مفسر [[قرآن]] و نویسنده [[مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن (سبزواری)|مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن]] ([[۲۶ مرداد]] [[سال ۱۳۷۲ هجری شمسی|۱۳۷۲ش]])<ref>[https://farsi.khamenei.ir/message-content?id=2680 پیام تسلیت به مناسبت ارتحال آیت‌الله العظمی سید عبدالاعلی سبزواریKHAMENEI.IR)].</ref>

* [[سال ۱۴۲۱ هجری قمری|۱۴۲۱ق]]: درگذشت [[سید علی‌اکبر ابوترابی]] از روحانیون مبارز، آزادگان دفاع مقدس، نماینده مردم [[تهران]] در مجلس و از مؤسسین جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی ([[۱۲ خرداد]] [[سال ۱۳۷۹ هجری شمسی|۱۳۷۹ش]])<ref>حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۱۷۳.</ref>

* [[سال ۱۴۳۸ هجری قمری|۱۴۳۸ق]]: درگذشت [[سید محمدنقی شاهرخی]] از اعضای [[مجلس خبرگان رهبری]]، [[مجمع جهانی اهل‌بیت]]، و [[مجمع تقریب مذاهب اسلامی]] ([[۷ آذر]] [[سال ۱۳۹۵ هجری شمسی|۱۳۹۵ش]])<ref>[https://www.mehrnews.com/news/3835792/ آیت‌الله «سید محمد نقی شاهرخی» درگذشت . خبرگزاری مهر].</ref>

* [[سال ۱۴۴۱ هجری قمری|۱۴۴۱ق]]: درگذشت [[سید جعفر مرتضی عاملی]] تاریخ‌نگار، پژوهشگر تاریخ [[اسلام]] و [[شیعه|تشیع]] و نویسنده [[الصحیح من سیرة النبی الاعظم (کتاب)|الصحیح من سیرة النبی الاعظم]] و [[مأساة الزهراء (کتاب)|مأساة الزهراء]] دربارهٔ حوادث دوره پایانی زندگی [[حضرت فاطمه (س)]] ([[۴ آبان]] [[سال ۱۳۹۸ هجری شمسی|۱۳۹۸ش]])<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/1004726/ علامه سیدجعفر مرتضی عاملی درگذشت. مشرق نیوز].</ref>

== بیست و هشتم ==

* [[سال ۱۱ هجری قمری|۱۱ق]]: رحلت [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمد (ص)]]<ref>شیخ مفید، مسار الشیعة فی مختصر تواریخ الشریعة، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۶.</ref>

* [[سال ۱۱ هجری قمری|۱۱ق]]: آغاز [[امامت]] [[امام علی علیه‌السلام|امام علی (ع)]]

* [[سال ۱۱ هجری قمری|۱۱ق]]: [[واقعه سقیفه بنی‌ساعده]] و انتخاب [[ابوبکر]] به عنوان خلیفه مسلمانان

* [[سال ۱۱ هجری قمری|۱۱ق]]: تجهیز بدن مطهر پیامبر (ص) توسط امام علی (ع)<ref>عاملی، جعفر مرتضی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، ۱۴۲۶ق، ج۳۳، ص۹.</ref>

* [[سال ۱۱ هجری قمری|۱۱ق]]: [[دفن]] پیامبر (ص) در [[خانه حضرت فاطمه(س)]]<ref>عاملی، جعفر مرتضی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، ۱۴۲۶ق، ج۳۳، ص۱۰۶.</ref>

* [[سال ۵۰ هجری قمری|۵۰ق]]: [[شهادت]] [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن مجتبی (ع)]]<ref>مفید، مسار الشیعة، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۷.</ref>

* [[سال ۱۲۸۶ هجری قمری|۱۲۸۶ق]]: درگذشت [[ملا حسینعلی تویسرکانی]] فقیه، نویسنده و استاد [[حوزه علمیه اصفهان]] ([[۱۹ خرداد]] [[سال ۱۲۴۸ هجری شمسی|۱۲۴۸ش]])<ref>مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۸۲۶.</ref>

* [[سال ۱۳۰۳ هجری قمری|۱۳۰۳ق]]: درگذشت [[جعفر شوشتری]] از [[مجتهد|مجتهدان]] و منبریان مشهور و نویسنده کتاب [[الخصائص الحسینیة (کتاب)|الخصائص الحسینیه]] ([[۷ آذر]] [[سال ۱۲۶۴ هجری شمسی|۱۲۶۴ش]])<ref>رجائی، مصائب امام حسین (ع)، ۱۳۶۹ش، ص۳–۶.</ref>

* [[سال ۱۳۲۹ هجری قمری|۱۳۲۹ق]]: درگذشت [[ملا عبدالله بروجردی]] از فقها و اساتید [[حوزه علمیه]] در بروجرد ([[۸ اسفند]] [[سال ۱۲۸۹ هجری شمسی|۱۲۸۹ش]])<ref>حائری،  روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۳۵.</ref>

* [[سال ۱۳۵۸ هجری قمری|۱۳۵۸ق]]: ولادت [[سید علی حسینی خامنه‌ای]] دومین رهبر [[جمهوری اسلامی ایران]]: ([[۲۹ فروردین]] [[سال ۱۳۱۸ هجری شمسی|۱۳۱۸ش]])<ref>[https://www.khabaronline.ir/news/1377928/ تاریخ تولد دقیق رهبر انقلاب به روایت خودشان خبر آنلاین] تاریخ ولادت به سال قمری بر اساس محاسبه با مبدل تاریخ.</ref>

* [[سال ۱۳۷۱ هجری قمری|۱۳۷۱ق]]: درگذشت [[عبدالکریم خویینی زنجانی]] فقیه، واعظ و استاد [[حوزه علمیه]] در زنجان و [[قم]] ([[۷ آذر]] [[سال ۱۳۳۰ هجری شمسی|۱۳۳۰ش]])<ref>حائری،  روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۶۱۵.</ref>

* [[سال ۱۴۲۰ هجری قمری|۱۴۲۰ق]]: درگذشت [[محمدتقی ستوده]] از مدرسین [[حوزه علمیه قم]]: ([[۲۳ خرداد]] [[سال ۱۳۷۸ هجری شمسی|۱۳۷۸ش]])<ref>[https://hawzah.net/fa/Mostabser/View/5146/ پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه ستوده، شیخ محمد تقی].</ref>

== بیست و نهم ==

* [[سال ۱۳ بعثت|۱۳ بعثت]] یا [[سال ۱ هجری قمری|۱ق]]: [[لیلة المبیت|ماجرای لیلة المبیت]]، شبی که [[امام علی(ع)]] برای حفظ جان [[پیامبر(ص)]] از توطئه [[قریش]]، در بستر ایشان خوابید (شب اول [[ماه ربیع الاول]])<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۹، ص۶۰.</ref>

* [[سال ۲۰۳ هجری قمری|۲۰۳ق]]: شهادت [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا (ع)]] (آخرین روز [[ماه صفر]])<ref>طبرسی، اعلام الوری باعلام الهدی، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۴۱.</ref>

* [[سال ۱۴۲۳ هجری قمری|۱۴۲۳ق]]: درگذشت [[کاظم مدیرشانه‌چی]] [[مجتهد]]، حدیث پژوه، نویسنده و استاد [[حوزه علمیه خراسان]] و دانشگاه فردوسی مشهد ([[۲۳ اردیبهشت]] [[سال ۱۳۸۱ هجری شمسی|۱۳۸۱ش]])<ref>درگذشت استاد کاظم مدیرشانه‌چی، ۱۳۸۱ش.</ref>

* [[سال ۱۴۳۷ هجری قمری|۱۴۳۷ق]]: درگذشت [[احمد منزوی]] نویسنده، محقق، فهرست نویست در حوزه علوم اسلامی و دومین فرزند [[آقا بزرگ تهرانی]]: ([[۲۱ آذر]] [[سال ۱۳۹۴ هجری شمسی|۱۳۹۴ش]])<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1394/09/21/940418/ احمد منزوی درگذشت «خبرگزاری تسنیم»].</ref>

* [[سال ۱۴۳۷ هجری قمری|۱۴۳۷ق]]: حمله ارتش [[نیجریه]] به [[حسینیه بقیةالله (زاریا)|حسینیه بقیةالله]] در شهر [[زاریا]] ([[۲۱ آذر]] [[سال ۱۳۹۴ هجری شمسی|۱۳۹۴ش]])<ref>[http://www.rahyafte.com/21341 حمله ارتش نیجریه به حسینیه شیعیان در زاریا در روز شهادت امام رضا].</ref>

== آخر صفر ==

* [[سال ۱۳ بعثت|۱۳ بعثت]] یا [[سال ۱ هجری قمری|۱ق]]: [[لیلة المبیت|ماجرای لیلة المبیت]]، شبی که [[امام علی(ع)]] برای حفظ جان [[پیامبر(ص)]] از توطئه [[قریش]]، در بستر ایشان خوابید (شب اول [[ماه ربیع الاول]])<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۹، ص۶۰.</ref>

* [[سال ۲۰۳ هجری قمری|۲۰۳ق]]: شهادت [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا (ع)]] (آخرین روز [[ماه صفر]])<ref>طبرسی، اعلام الوری باعلام الهدی، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۴۱.</ref>

* [[سال ۱ هجری قمری|۱ق]]: درگذشت [[براء بن معرور]] از انصار و [[صحابی پیامبر(ص)]] و از تیره بنی سلمه [[خزرج]]{{مدرک}}

* [[سال ۹۸۶ هجری قمری|۹۸۶ق]] (اواخر صفر) پایان نگارش کتاب [[منهج المقال فی تحقیق احوال الرجال (کتاب)|منهج المقال فی تحقیق احوال الرجال]] توسط [[میرزا محمد استرآبادی]] در نجف.<ref>استرآبادی، منهج المقال، ۱۴۲۲ق، ج۱، مقدمه مؤسسه آل البیت، ص۱۹.</ref>

* [[سال ۱۳۳۶ هجری قمری|۱۳۳۶ق]]. درگذشت [[سید علی داماد]] از [[فقه]]ای [[امامیه]]<ref>امین، الامام او مدینة النجف، ج۸، ص۳۱۱؛ آقابزرگ طهرانی، قسم۴، ص۱۵۲۷.</ref>

== پانویس ==

== منابع ==