پرش به محتوا

ابن‌ملجم مرادی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>M.r.seifi
(←‏منابع: اصلاح منبع)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:


== ولادت و نسب ==
== ولادت و نسب ==
از تاریخ ولادت ابن ملجم خبری گزارش نشده است. اما گفته‌اند وی [[جاهلیت]] را درک کرده است.<ref>ابن حجر، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۸۵.</ref> ابن سعد درباره نسبش می‌نویسد:
از تاریخ ولادت ابن ملجم خبری گزارش نشده است. اما گفته‌اند وی، [[جاهلیت]] را درک کرده است.<ref>ابن حجر، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۸۵.</ref> ابن سعد نسب او را از اعراب [[حمیر (قبیله)|حِمیری]] و از [[قبیله مراد]] معرفی می‌کند که با بنی‌جبله از [[قبیله کنده]] هم پیمان بودند.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۹۶۸م، ج۳، ص۳۵.</ref>  
:::وی از اعراب [[حمیر (قبیله)|حِمیری]] و از [[قبیله مراد]] بود که با بنی جبله از [[قبیله کنده]] هم پیمان بودند.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۹۶۸م، ج۳، ص۳۵.</ref>  


برخی نیز او را از [[قبیله تجوب]]، یکی از قبایل حمیری و هم‌پیمان قبیله مراد خوانده‌اند.<ref>بغدادی، اسماء المغتالین، ۱۴۲۲ق، ص۱۱۹.</ref> [[احمد بن یحیی بلاذری|بلاذری]] می‌گوید: تجوب جد ابن ملجم بوده است.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۴ق، ص۵۰۷.</ref>
برخی نیز او را از [[قبیله تجوب]]، یکی از قبایل حمیری و هم‌پیمان قبیله مراد خوانده‌اند<ref>بغدادی، اسماء المغتالین، ۱۴۲۲ق، ص۱۱۹.</ref> و [[احمد بن یحیی بلاذری|بلاذری]] تجوب را جد ابن ملجم دانسته است.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۴ق، ص۵۰۷.</ref>


== انگیزه ابن ملجم در قتل امیرمؤمنان ==
== انگیزه ابن ملجم در قتل امیرمؤمنان ==
خط ۱۴: خط ۱۲:
:::به‌دنبال شکست خوارج در نهروان، سه تن از آنان، عبدالرحمن بن ملجم، [[برک بن عبدالله تمیمی]] و [[عمرو بن بکیر تمیمی]] در [[مکه]] گرد آمدند و پس از رایزنی بر آن شدند که هم‌زمان، علی(ع)، [[معاویه]] و [[عمرو بن عاص]] را بکشند. عبدالرحمن کشتن علی (ع) را به عهده گرفت و به [[کوفه]] آمد و با یارانش از خوارج دیدار کرد. وی در مواجهه زن زیبارویی به نام [[قطام|قُطام]] دختر [[شجنة بن عدی]] به او دل باخت و از او خواستگاری کرد. زن که پدر و برادرش در نهروان کشته شده بودند، این پیشنهاد را پذیرفت و یکی از شرایط ازدواج را کشتن علی (ع) قرار داد.<ref>بن سعد، الطبقات الکبری، ۱۹۶۸م، ج۳، ص۳۵، ۳۶.</ref>
:::به‌دنبال شکست خوارج در نهروان، سه تن از آنان، عبدالرحمن بن ملجم، [[برک بن عبدالله تمیمی]] و [[عمرو بن بکیر تمیمی]] در [[مکه]] گرد آمدند و پس از رایزنی بر آن شدند که هم‌زمان، علی(ع)، [[معاویه]] و [[عمرو بن عاص]] را بکشند. عبدالرحمن کشتن علی (ع) را به عهده گرفت و به [[کوفه]] آمد و با یارانش از خوارج دیدار کرد. وی در مواجهه زن زیبارویی به نام [[قطام|قُطام]] دختر [[شجنة بن عدی]] به او دل باخت و از او خواستگاری کرد. زن که پدر و برادرش در نهروان کشته شده بودند، این پیشنهاد را پذیرفت و یکی از شرایط ازدواج را کشتن علی (ع) قرار داد.<ref>بن سعد، الطبقات الکبری، ۱۹۶۸م، ج۳، ص۳۵، ۳۶.</ref>


[[ابن اعثم]] کوفی، عشق ابن ملجم به قطام را دلیل بر قتل امیر مؤمنان ذکر کرده و می‌گوید:  
[[ابن اعثم]] کوفی، عشق ابن ملجم به قطام را دلیل بر قتل امیرمؤمنان ذکر کرده و می‌گوید:  
:::پس از جنگ نهروان و پیش از رسیدن علی(ع) به کوفه، ابن ملجم به کوفه وارد شد و خبر کشته شدن خوارج را به طرفدارانشان داد. او در کوفه به زنی به نام قطام دختر اضبع تمیمی دل باخت و از او تقاضای ازدواج کرد. بنا بر این نقل، عبدالرحمن در آن شب در خانه قطام به سر برد و شراب نوشید و مست افتاد و چون بانگ [[اذان]] صبح برخاست، قطام او را بیدار کرد و به [[مسجد کوفه]] فرستاد و سرانجام چون علی (ع) خواست در رکعت دوم به سجده رود، شمشیر ابن ملجم بر سرش فرود آمد.<ref>ابن اعثم، کتاب الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۴، ص۲۷۶-۲۷۸.</ref>
:::پس از جنگ نهروان و پیش از رسیدن علی(ع) به کوفه، ابن ملجم به کوفه وارد شد و خبر کشته شدن خوارج را به طرفدارانشان داد. او در کوفه به زنی به نام قطام دختر اضبع تمیمی دل باخت و از او تقاضای ازدواج کرد. بنا بر این نقل، عبدالرحمن در آن شب در خانه قطام به سر برد و شراب نوشید و مست افتاد و چون بانگ [[اذان]] صبح برخاست، قطام او را بیدار کرد و به [[مسجد کوفه]] فرستاد و سرانجام چون علی(ع) خواست در رکعت دوم به سجده رود، شمشیر ابن ملجم بر سرش فرود آمد.<ref>ابن اعثم، کتاب الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۴، ص۲۷۶-۲۷۸.</ref>


بنا بر منابع، ابن ملجم مرادی در سحر [[۱۹ رمضان|نوزدهم ماه رمضان]] با شمشیر آلوده به زهر، فرق [[حضرت علی]](ع) را در [[محراب]] [[مسجد کوفه]] شکافت.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۴ ق، ج۱، ص۲۰.</ref>
بنا بر منابع، ابن ملجم مرادی در سحر [[۱۹ رمضان|نوزدهم ماه رمضان]] با شمشیر آلوده به زهر، فرق [[حضرت علی]](ع) را در [[محراب]] [[مسجد کوفه]] شکافت.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۴ ق، ج۱، ص۲۰.</ref>


== لعن ملائکه ==
== لعن ملائکه ==
در روایتی [[امام صادق (ع)]] درباره ابن ملجم چنین گفته است:  
در روایتی از [[امام صادق (ع)]] درباره ابن ملجم چنین گفته است:  
:::هنگامی که ابن ملجم ضربت خود را بر سر مبارک آن حضرت فرود آورد، مانند همان ضربت بر صورتی که نزد فرشتگان بود، نقش بست و پس از آن هر بامداد و شامگاه که ملائکه آن صورت را زیارت نموده، بر [[ابن ملجم]] [[لعن|لعنت]] می‌فرستند و این امر به طور پیوسته تا روز [[قیامت]] ادامه دارد.{{مدرک}}
:::هنگامی که ابن ملجم ضربت خود را بر سر مبارک آن حضرت فرود آورد، مانند همان ضربت بر صورتی که نزد فرشتگان بود، نقش بست و پس از آن هر بامداد و شامگاه که ملائکه آن صورت را زیارت نموده، بر [[ابن ملجم]] [[لعن|لعنت]] می‌فرستند و این امر به طور پیوسته تا روز [[قیامت]] ادامه دارد.{{مدرک}}


== سرنوشت ==
== سرنوشت ==
{{جعبه نقل قول| عنوان =وصیت [[علی(ع)]] درباره برخورد با ابن ملجم| نقل‌قول = '''«''' پسران عبدالمطلب! نبینم در خون مسلمانان فرو رفته‌اید -و دست‌ها را بدان آلوده- و گویید امیر مؤمنان را کشته‌اند! بدانید جز کشنده من نباید کسی به خون من کشته شود. بنگرید! اگر من از این ضربت او مردم، او را تنها یک ضربت بزنید و دست و پا و دیگر اندام او را مبرید که من از رسول خدا(ص) شنیدم می‌فرمود: بپرهیزید از بریدن اندام مرده هرچند سگ دیوانه باشد. '''»'''|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[نهج البلاغه]]، ترجمه [[سید جعفر شهیدی|شهیدی]]، نامه ۴۷، ص۳۲۰-۳۲۱.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۲px| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
{{جعبه نقل قول| عنوان =وصیت [[علی(ع)]] درباره برخورد با ابن ملجم| نقل‌قول = '''«''' پسران عبدالمطلب! نبینم در خون مسلمانان فرو رفته‌اید -و دست‌ها را بدان آلوده- و گویید امیر مؤمنان را کشته‌اند! بدانید جز کشنده من نباید کسی به خون من کشته شود. بنگرید! اگر من از این ضربت او مردم، او را تنها یک ضربت بزنید و دست و پا و دیگر اندام او را مبرید که من از رسول خدا(ص) شنیدم می‌فرمود: بپرهیزید از بریدن اندام مرده، هرچند سگ دیوانه باشد. '''»'''|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[نهج البلاغه]]، ترجمه [[سید جعفر شهیدی|شهیدی]]، نامه ۴۷، ص۳۲۰-۳۲۱.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۲px| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
گزارش‌های متفاوتی از سرنوشت ابن ملجم در منابع تاریخی آمده است؛ اما آنچه شهرت دارد این است که امام علی(ع) در آخرین ساعات زندگی‌اش، به فرزندانش [[وصیت]] کرد که با وی  با مدارا رفتار کنند. پس از [[شهادت]] امام علی(ع)، ابن ملجم را برای قصاص نزد [[امام حسن]](ع) آوردند و ایشان نیز با یک ضربۀ شمشیر ابن ملجم را [[قصاص]] کرد و این واقعه در [[۲۱ رمضان]] روی داد. مشهور است ام الهیثم دختر اسود نخعی جنازه او را گرفته و آن را به آتش کشید.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۲۲.</ref>
گزارش‌های متفاوتی از سرنوشت ابن ملجم در منابع تاریخی آمده؛ اما آن‌چه شهرت دارد این است که امام علی(ع) در آخرین ساعات زندگی‌اش، به فرزندانش [[وصیت]] کرد که با وی  به مدارا رفتار کنند. پس از [[شهادت]] امام علی(ع)، ابن ملجم را برای قصاص نزد [[امام حسن]](ع) آوردند و ایشان نیز با یک ضربۀ شمشیر ابن ملجم را [[قصاص]] کرد و این واقعه در [[۲۱ رمضان]] روی داد. مشهور است ام الهیثم دختر اسود نخعی جنازه او را گرفته و آن را به آتش کشید.<ref>مفید، الارشاد، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۲۲.</ref>


== قبر ==
== قبر ==
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۵٬۹۹۳

ویرایش