پرش به محتوا

عبدالله بن زبیر: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۳۸: خط ۳۸:
ابن‌زبیر در روزگار پیامبر خردسال بود. گفته شده او در دوره [[ابوبکر]] در [[نبرد یرموک]](سال۱۵ق./۶۳۶م.)علیه روم همراه پدرش زبیر بوده است.<ref>نک: تاریخ طبری، ج۳، ص۵۷۱؛ ابن‌حجر عسقلانی، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۳۳۴.</ref><br />به نقل طبری(م. ۳۱۰ق.)، او در حمله به مناطق شمال ایران فعلی([[خراسان بزرگ|خراسان قدیم]]) در سال ۲۹-۳۰ق. همراه سعید بن العاص بود.<ref> تاریخ الطبری، ج۴، ص۲۷۰؛ همچنین نک: دائرةالمعارف اسلام، ج۱، ص۵۵، ذیل مدخل “ʿAbd Allāh b. al-Zubayr”</ref> در ماجرای جمع‌آوری و یکسان‌سازی مصاحف، از کاتبان نسخه‌های قرآن بود.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱۰، ص۱۷۶؛ ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۳۲۸؛ ابن‌کثیر، البدایة و النهایه، مکتبة المعارف، ج۸، ص۳۳۵.</ref>در حمله به مغرب در سال ۲۷ یا ۲۸ق. تحت فرماندهی عبدالله بن سعد بن ابی‌سَرْح شرکت داشت.<ref>بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۸۸م، ص۲۲۴؛ ابن‌جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۳۴۴.</ref> ابن‌زبیر در ماجرای شورش مردم علیه عثمان، بر خلاف پدر و خاله‌اش [[عایشه]]، در کنار عثمان بود و از او دفاع می‌کرد.<ref>خلیفة بن خیاط، تاریخ خلیفه، ۱۴۱۵ق، ص۱۰۲؛ ابن‌کثیر، البدایة و النهایه، مکتبة المعارف، ج۷، ص۱۸۱.</ref>او نمایندگی عثمان را در مواجهه با معترضان و امامت جماعت را هنگام محاصره خانه‌اش بر عهده گرفت و در این ماجرا زخمی شد.<ref>الطبقات، ج۲، ص۳۶؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۵۶۴.</ref>
ابن‌زبیر در روزگار پیامبر خردسال بود. گفته شده او در دوره [[ابوبکر]] در [[نبرد یرموک]](سال۱۵ق./۶۳۶م.)علیه روم همراه پدرش زبیر بوده است.<ref>نک: تاریخ طبری، ج۳، ص۵۷۱؛ ابن‌حجر عسقلانی، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۳۳۴.</ref><br />به نقل طبری(م. ۳۱۰ق.)، او در حمله به مناطق شمال ایران فعلی([[خراسان بزرگ|خراسان قدیم]]) در سال ۲۹-۳۰ق. همراه سعید بن العاص بود.<ref> تاریخ الطبری، ج۴، ص۲۷۰؛ همچنین نک: دائرةالمعارف اسلام، ج۱، ص۵۵، ذیل مدخل “ʿAbd Allāh b. al-Zubayr”</ref> در ماجرای جمع‌آوری و یکسان‌سازی مصاحف، از کاتبان نسخه‌های قرآن بود.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱۰، ص۱۷۶؛ ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۳۲۸؛ ابن‌کثیر، البدایة و النهایه، مکتبة المعارف، ج۸، ص۳۳۵.</ref>در حمله به مغرب در سال ۲۷ یا ۲۸ق. تحت فرماندهی عبدالله بن سعد بن ابی‌سَرْح شرکت داشت.<ref>بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۸۸م، ص۲۲۴؛ ابن‌جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۳۴۴.</ref> ابن‌زبیر در ماجرای شورش مردم علیه عثمان، بر خلاف پدر و خاله‌اش [[عایشه]]، در کنار عثمان بود و از او دفاع می‌کرد.<ref>خلیفة بن خیاط، تاریخ خلیفه، ۱۴۱۵ق، ص۱۰۲؛ ابن‌کثیر، البدایة و النهایه، مکتبة المعارف، ج۷، ص۱۸۱.</ref>او نمایندگی عثمان را در مواجهه با معترضان و امامت جماعت را هنگام محاصره خانه‌اش بر عهده گرفت و در این ماجرا زخمی شد.<ref>الطبقات، ج۲، ص۳۶؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۵، ص۵۶۴.</ref>
===دوره امام علی(ع)===
===دوره امام علی(ع)===
مهمترین اقدام ابن‌زبیر در دوره امام علی(ع) و در مخالفت با او، شرکت در جنگ جمل و زمینه‌سازی شورش علیه امام علی(ع) بود.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۲۶۵.</ref> در روایتی {{یاد|کان علی(علیه السلام) یقول: «ما زال الزّبیر رجُلاً منّا أهلَ البیتِ حتّی نشأ ابنه عبدالله، فافسده». ابن‌ابی‌الحدید،شرح نهج البلاغه، ناشر: مکتبة آیة الله العظمی المرعشي النجفي (ره)، ج۴، ص۷۹. }} از امام علی(ع)، او عامل شورش و جدایی زبیر از اهل بیت خوانده شده است.<ref>ابن‌قتیبه دینوری، الامامة و السیاسة، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۲۸؛ ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۱۳۹.</ref> پیش از شروع جنگ، ابن‌زبیر دریافت که پدرش زبیر از شرکت در ماجرای جمل پشیمان شده و قصد دارد از آن کناره گیرد. بدین رو کوشید تا مانع رفتن او از صحنه نبرد شود؛ ولی موفق نشد.<ref>ابن اعثم، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۴۷۰؛ مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۳۶۳.</ref> عائشه هنگام مرگ او را وصی خود کرد<ref>نک: فتح الباری، ج۴، ص۴۷۶.</ref> و در ماجرای جنگ جمل، عائشه تحت تاثیر او بوده است.<ref>ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۹۱۰؛ ذهبی، تاریخ الاسلام، ۱۴۱۰ق، ج۴، ص۲۴۶.</ref>
ابن‌زبیر از زمینه‌سازان و حاضران در شورش علیه امام علی(ع) و جنگ جمل بوده است.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۲۶۵.</ref> در روایتی {{یاد|کان علی(علیه السلام) یقول: «ما زال الزّبیر رجُلاً منّا أهلَ البیتِ حتّی نشأ ابنه عبدالله، فافسده». ابن‌ابی‌الحدید،شرح نهج البلاغه، ناشر: مکتبة آیة الله العظمی المرعشي النجفي (ره)، ج۴، ص۷۹. }} از امام علی(ع)، او عامل شورش و جدایی زبیر از اهل بیت خوانده شده است.<ref>ابن‌قتیبه دینوری، الامامة و السیاسة، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۲۸؛ ابن‌اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۱۳۹.</ref> ابن‌زبیر برای جلوگیری از پشیمانی و کناره‌گیری پدرش زبیر از ماجرای جمل تلاش کرد که موفق نشد.<ref>ابن اعثم، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۴۷۰؛ مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۳۶۳.</ref> عائشه هنگام مرگ او را وصی خود کرد<ref>نک: فتح الباری، ج۴، ص۴۷۶.</ref> و در ماجرای جنگ جمل، عائشه تحت تاثیر او بوده است.<ref>ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۹۱۰؛ ذهبی، تاریخ الاسلام، ۱۴۱۰ق، ج۴، ص۲۴۶.</ref>


هنگام ورود لشکریان [[جمل]] به [[بصره]] ابن‌زبیر که فرمانده پیاده نظام بود، بر خلاف پیمان آتش بسی که با [[عثمان بن حنیف|عثمان بن حُنَیف]] حاکم بصره تا رسیدن [[امام علی(ع)]] بسته بودند، با گروهی، ۴۰ نفر از محافظان مسلمان را کشت و [[بیت المال]] را تصرف کرد.<ref>بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۸۸م، ص۳۶۵؛ ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۶۸.</ref>
هنگام ورود لشکریان [[جمل]] به [[بصره]] ابن‌زبیر که فرمانده پیاده نظام بود، بر خلاف پیمان آتش بسی که با [[عثمان بن حنیف|عثمان بن حُنَیف]] حاکم بصره تا رسیدن [[امام علی(ع)]] بسته بودند، با گروهی، ۴۰ نفر از محافظان مسلمان را کشت و [[بیت المال]] را تصرف کرد.<ref>بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۸۸م، ص۳۶۵؛ ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۶۸.</ref>
Automoderated users، confirmed، templateeditor
۲٬۴۶۱

ویرایش