پرش به محتوا

خروج سفیانی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۱٬۹۷۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۵ آوریل ۲۰۱۸
اصلاح ساختار، متن، پانویس‌ها و منابع
imported>Alikhosravi
(اصلاح ساختار، متن، پانویس‌ها و منابع)
خط ۲: خط ۲:


در [[حدیث|روایات]] خروج سفیانی، نخستین از [[نشانه های ظهور|نشانه‌هاى حتمى ظهور]] دانسته شده که پیش از دیگر نشانه‌ها تحقق مى‌یابد. [[سفیانی]] فردی از نسل [[ابوسفیان]] و مخالف [[امام مهدی]] است. بنابر تعدادی از احادیث سپاه سفیانی در [[خسف بیداء]] از بین می‌رود.
در [[حدیث|روایات]] خروج سفیانی، نخستین از [[نشانه های ظهور|نشانه‌هاى حتمى ظهور]] دانسته شده که پیش از دیگر نشانه‌ها تحقق مى‌یابد. [[سفیانی]] فردی از نسل [[ابوسفیان]] و مخالف [[امام مهدی]] است. بنابر تعدادی از احادیث سپاه سفیانی در [[خسف بیداء]] از بین می‌رود.
==حتمی بودن خروج سفیانی==
خروج سفیانی، در روایاتی از [[امام صادق]](ع) حتمی دانسته شده<ref>شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۴۲۹ق، ج۲، ص۶۷۸، ح۵؛ ص۶۸۰، ح۱۴ و ۱۵.</ref> و در کنار [[خروج یمانی]]، [[صیحه آسمانی]]، [[قتل نفس زکیه]] و [[خسف بیداء]]، یکی از پنج نشانه پیش از قیام قائم معرفی شده است.<ref>شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۴۲۹ق، ج۲، ص۶۷۸، ح۵.</ref>
همچنین بنابر نقلی از [[امام رضا]](ع)، ظهور قائم از جانب [[خدا]] حتمی است، و خروج سفیانی هم حتمی است و بدون خروج سفیانی، قائم ظهور نخواهد کرد.<ref>حمیری، قرب الإسناد، ص۳۷۴، ح۱۳۲۹.</ref>
[[رده:نشانه‌های ظهور]]
[[رده:مقاله‌های با درجه اهمیت ب]]


== نام و نسب ==
==زندگینامه و ویژگی‌ها==
در منابع روایی شیعه و اهل سنت، اسامی مختلفی برای سفیانی ذکر شده است؛ از جمله در روایات مختلفی از امام علی(ع)، نام وی، عنبسة بن مرة<ref>ابن طاووس، التشریف بالمنن فی التعریف بالفتن، ۱۴۱۶ق، ص۲۹۶؛فتلاوی، علامات المهدی المنتظر، ۱۴۲۱ق، ص۲۷۹.</ref>، حرب بن عنبسة<ref>شوشتری، احقاق الحق، ۱۴۰۹ق، ص۵۶۷؛ فتلاوی، علامات المهدی المنتظر، ۱۴۲۱ق، ص۳۳۷.</ref>، و عثمان بن عنبسة،<ref>تاج الدین، المجالس المهدویة، ۱۴۳۷ق، ص۲۲۳.</ref> از نوادگان ابوسفیان ذکر شده است.<ref>شوشتری، احقاق الحق، ۱۴۰۹ق، ص۵۶۷؛ فتلاوی، علامات المهدی المنتظر، ۱۴۲۱ق، ص۳۳۷؛ تاج الدین، المجالس المهدویة، ۱۴۳۷ق، ص۲۲۳.</ref> همچنین نام او در منابع [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]]، حرب بن عنبسة<ref>مقدسی، عقد الدرر، ۱۴۲۸ق، ص۱۲۸.</ref> و معاویه بن عتبه دانسته شده است.<ref>مقدسی، عقد الدرر، ۱۴۲۸ق، ص۱۱۶.</ref>
در منابع روایی شیعه و اهل سنت، اسامی مختلفی برای سفیانی ذکر شده است؛ از جمله در روایات مختلفی از امام علی(ع)، نام وی، عنبسة بن مرة<ref>ابن طاووس، التشریف بالمنن فی التعریف بالفتن، ۱۴۱۶ق، ص۲۹۶؛فتلاوی، علامات المهدی المنتظر، ۱۴۲۱ق، ص۲۷۹.</ref>، حرب بن عنبسة<ref>شوشتری، احقاق الحق، ۱۴۰۹ق، ص۵۶۷؛ فتلاوی، علامات المهدی المنتظر، ۱۴۲۱ق، ص۳۳۷.</ref>، و عثمان بن عنبسة،<ref>تاج الدین، المجالس المهدویة، ۱۴۳۷ق، ص۲۲۳.</ref> از نوادگان ابوسفیان ذکر شده است.<ref>شوشتری، احقاق الحق، ۱۴۰۹ق، ص۵۶۷؛ فتلاوی، علامات المهدی المنتظر، ۱۴۲۱ق، ص۳۳۷؛ تاج الدین، المجالس المهدویة، ۱۴۳۷ق، ص۲۲۳.</ref> همچنین نام او در منابع [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]]، حرب بن عنبسة<ref>مقدسی، عقد الدرر، ۱۴۲۸ق، ص۱۲۸.</ref> و معاویه بن عتبه دانسته شده است.<ref>مقدسی، عقد الدرر، ۱۴۲۸ق، ص۱۱۶.</ref>


سفیانی، در روایات، بسیار خونریز، آدمکش<ref>برای نمونه نگاه کنید به: ابن طاووس، التشریف بالمنن فی التعریف بالفتن، ۱۴۱۶ق، ص۱۱۵ و ۱۱۷.</ref> و بیرحم تصویر شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: ابن طاووس، التشریف بالمنن فی التعریف بالفتن، ۱۴۱۶ق، ص۱۱۶؛ مقدسی، عقد الدرر، ۱۴۲۸ق، ص۷۶.</ref> همچنین بنابر روایتی که از [[امام علی علیه السلام|امام علی(ع)]] نقل شده، سفیانی مردی چهارشانه، آبله‌رو، و تک‌چشم است که مردم از دیدن او وحشت می‌کنند.<ref>نگاه کنید به: علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۲۰۵.</ref>
سفیانی، در روایات، بسیار خونریز، آدمکش<ref>برای نمونه نگاه کنید به: ابن طاووس، التشریف بالمنن فی التعریف بالفتن، ۱۴۱۶ق، ص۱۱۵ و ۱۱۷.</ref> و بیرحم تصویر شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: ابن طاووس، التشریف بالمنن فی التعریف بالفتن، ۱۴۱۶ق، ص۱۱۶؛ مقدسی، عقد الدرر، ۱۴۲۸ق، ص۷۶.</ref> همچنین بنابر روایتی که از [[امام علی علیه السلام|امام علی(ع)]] نقل شده، سفیانی مردی چهارشانه، آبله‌رو، و تک‌چشم است که مردم از دیدن او وحشت می‌کنند.<ref>نگاه کنید به: علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۲۰۵.</ref>


== پلیدی و سرکشی سفیانی ==
==حتمی بودن خروج سفیانی==
راویان [[حدیث]]، در [[منافق|نفاق]] و بدسرشتی و دشمنی او با خدا و پیامبرش [[حضرت محمد]](ص) و حضرت مهدی(عج) اتفاق نظر دارند و روایاتی که [[شیعه]] و [[سنی]] درباره شخصیت و کردار او نقل کرده‌اند یکسان یا تقریبا نزدیک به هم است، چنانکه از این قبیل روایت شده است که گفت:
خروج سفیانی، در روایاتی از امام صادق(ع) حتمی دانسته شده<ref>شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۴۲۹ق، ج۲، ص۶۷۸، ح۵؛ ص۶۸۰، ح۱۴ و ۱۵.</ref> و در کنار خروج یمانی، صیحه آسمانی، قتل نفس زکیه و خسف بیداء، یکی از پنج نشانه پیش از قیام قائم معرفی شده است.<ref>شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۴۲۹ق، ج۲، ص۶۷۸، ح۵.</ref>
::سفیانی بدترین فرمانرواست، دانشمندان و اهل فضل را می‌کشد و نابود می‌سازد. از آنها برای رسیدن به مقاصد خود یاری می‌خواهد هرکس سرباز زند او را به قتل می‌رساند.<ref>کورانی، عصرظهور،ترجمه عباس جلالی، ص۱۱۸.</ref>
 
== فرهنگ و گرایش سیاسی سفیانی==
در [[کتاب الغیبة (شیخ طوسی)|کتاب غیبت طوسی]] از بشر بن غالب نقل شده سفیانی در حالی که رهبری گروهی را به عهده دارد مانند شخص نصرانی صلیب به‌گردن دارد و از سرزمین رومیان روی می‌آورد.<ref>شیخ طوسی، الغیبه، ص۲۷۸.</ref>  
 
در روایت کلمه منتصر آمده اما در اصل باید «مُتِنَصِّر» باشد، چنانکه در بحارالانوار ج۵۲ ص۲۱۷ آمده، یعنی، مسلمان مسیحی شده. و جمله «از سرزمین رومیان می‌آید» یعنی کسی که از سرزمین روم (غرب) به [[شام]] می‌آید و آنگاه دست به جنبش و قیام می‌زند. البته این روایت از [[عصمت ائمه|معصوم]] نقل نشده و نمی‌تواند مورد اعتماد باشد.
 
از برخی روایات چنین استفاده می‌شود که وی مسلمان منحرفی است که کینه [[امام علی علیه السلام|حضرت علی(ع)]] را به دل دارد.
 
== کینه سفیانی نسبت به اهل بیت و شیعیان ==
کینه توزی، از بارزترین ویژگی‌های سفیانی است که روایات مربوط به او از آن یاد می‌کند بلکه از آن روایات چنین برمی‌آید که نقش سیاسی او ایجاد فتنه مذهبی در میان مسلمانان و تحریک تسنن علیه شیعیان تحت شعار یاری [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] است. از امام صادق(ع) روایت شده است که فرمود: «ما و اولاد ابوسفیان دو خاندان هستیم که به خاطر خدا با یکدیگر دشمنی داریم.. ما گفتیم خداوند راست گفت و آنها گفتند خداوند دروغ گفت... ابوسفیان به جنگ پیامبر برخاست و معاویه فرزند ابوسفیان به جنگ علی بن ابی طالب رفت و یزید پسر معاویه به نبرد با حسین بن علی(ع) پرداخت و سفیانی به مصاف حضرت قائم(ع) برمی‌خیزد.»<ref>علامه مجلسی،بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۹۰.</ref>  


همچنین از امام باقر(ع) نقل شده است که فرمود: گویا من سفیانی (یا رفیق او) را می‌بینم که در زمینهای سرسبز شما در [[کوفه]] اقامت گزیده و منادی او ندا می‌دهد، هرکس سر یک تن از [[شیعه|شیعیان]] علی را بیاورد هزار درهم پاداش اوست، در این هنگام همسایه بر همسایه حمله برده و می‌گوید این شخص از آنهاست، گردن او را می‌زند و هزار درهم جایزه می‌گیرد، آگاه باشید که در آن روز، فرمانروایی شما به دست حرامزادگان خواهد بود...<ref>علامه مجلسی، بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۱۵.</ref>  
همچنین بنابر نقلی از امام رضا(ع)، ظهور قائم از جانب خدا حتمی است، و خروج سفیانی هم حتمی است و بدون خروج سفیانی، قائم ظهور نخواهد کرد.<ref>حمیری، قرب الإسناد، ص۳۷۴، ح۱۳۲۹.</ref> در روایتی از [[امام صادق(ع)]] هم خروج سفیانی حتمی و در ماه رجب دانسته شده است.<ref>نعمانی، الغیبة، [۱۳۹۷ق]، ص۳۰۲.</ref> روایتی از امام باقر(ع)، حاکی از این است که خروج سفیانی، سید یمانی و [[سید خراسانی]]، در یک سال، یک ماه و یک روز واقع خواهد شد.<ref>نعمانی، الغیبه، [۱۳۹۷ق]، ص۳۶۹.</ref>  


== زمان خروج او ==
==خسف بیداء: نابودی سفیانی==
[[امام صادق]](ع) می‌فرماید: «امر سفیانی از مسائل حتمی است، و خروجش در [[ماه رجب]] می‌باشد.»<ref>نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۴۲۶.</ref>  خروج سفیانی و یمانی و [[سید خراسانی|خراسانی]] در یک سال و یک ماه و یک روز واقع خواهد شد.<ref>نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۳۶۹.</ref>
در روایاتی از پیامبر اکرم(صیکی از علامات خروج امام مهدی(ع)، خروج لشکری از شام و فرو رفتن آنها در سرزمینی به نام بیداء معرفی شده که در منابع روایی به [[خسف بیداء]] شهرت یافته است.<ref>ابن طاووس، التشریف بالمنن فی التعریف بالفتن، ۱۴۱۶ق، ص۱۵۸، ح۲۰۵ و ۲۰۶.</ref> بنابر روایتی دیگر، امام علی(ع) درباره آیه ۵۱ سوره سبأ، به سفیانی اشاره کرده و تصریح کرده که ۹ ماه بر شام حکومت می‌کند و پس از آنکه به سوی مدینه لشکرکشی می‌کند، در بیداء، خداوند او را در زمین فرو می‌برد.<ref>نعمانی، الغیبه، [۱۳۹۷ق]، ص۳۰۵.</ref>
 
بر اساس روایات فراوانی که از پیشوایان معصوم علیهم السلام درباره سفیانی دوم رسیده است، خروج او در [[ماه رجب]]  و روز جمعه، و محل خروجش از جائی بنام «وادی یابس» یعنی دره‌ای خشک یا بیابان بی‌آب و علف از سرزمین [[شام]] است.
 
موقع خروج او بعد از فتنه و جنگ بزرگی است که در میان اهل مشرق و مغرب روی می‌دهد و ظاهرا منظور از مشرق و مغرب که در حدیث آمده است، مشرق و مغرب همان حدودی است که سفیانی در آنجا ظاهر می‌شود، نه مشرق و مغرب عالم، زیرا در روایات بسیاری وارد شده که نخستین سرزمینی که از سرزمین مغرب خراب می‌شود، سرزمین شام است.
 
== دوران سرکشی ==
تمام دوران سرکشی او از ابتدای خروجش تا زمان کشته شدنش به دست [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|حضرت قائم(ع)]]، بیشتر از ۱۵ ماه نخواهد بود. در ابتدای خروجش به شام حمله می‌کند و مخالفین خود را شکست می‌دهد و ۵ ایالت شام را (به نام‌های دمشق و [[حمص]] و [[فلسطین]] و [[اردن]] و قنسرین و در بعضی از نسخه‌ها یا روایات «فلزین») تصرف می‌کند. تمام اهل شام بجز تعداد معدودی که شیعه و طرفدار حق هستند، مطیع و فرمانبردارش می‌شوند.
 
[[امام صادق علیه السلام|امام صادق(ع)]] فرمود: سفیانی از علایم حتمی است، خروج او در ماه رجب خواهد بود، و از آغاز خروجش تا پایان آن جمعا ۱۵ ماه است که در ۶ ماه آن جنگ و پیکار می‌کند، و چون شهرهای پنجگانه (دمشق، حمص، فلسطین، اردن، حلب) را تصرف کرد، ۹ ماه فرمانروایی می‌کند، و یک روز هم بر آن افزوده نمی‌شود.<ref>نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۴۲۶.</ref>
 
حدود تعدی و تجاوز او بعد از [[شامات]]، [[عراق]] و [[حجاز]]، به خصوص مدینه منوره می‌باشد، تا یکی دو ماه آسیب او به اهل حق نمی‌رسد، زیرا گرفتار جنگ‌های داخلی و سرکوبی احزاب مخالف است؛ اما پس از آن هیچ هم و غمی ندارد مگر مبارزه با اهل دین و دشمنی او بیشتر با شیعه است.
 
== درفش سرخ سفیانی ==
چون اوضاع داخلی خود را آرام نمود، دو لشکر مهم و مجهز را با پرچم‌هایی سرخ و به روایتی سبز تنظیم می‌نماید یکی برای گرفتن عراق و دیگری برای تسخیر حجاز.
 
برخی از روایات این مطلب را یاد نموده است؛ مانند روایتی که در بحارالانوار از امیر مؤمنان(ع) ضمن روایتی طولانی نقل شده است: و آن را نشانه‌ها و علامت‌هایی است و خروج سفیانی با درفش سرخ همراه است و فرمانده آن مردی از قبیله [[بنی کلب]] است.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۵۲، ص۲۷۳.</ref> این پرچم سرخ رمز برتری‌جوئی و سیاست خون‌آشامی وی می‌باشد.
 
== آیا سفیانی یکی است یا چند تن ==
بی تردید سفیانی وعده داده شده که روایات موجود در منابع شیعه و سنی بر آن دارد، یک نفر است اما در برخی از [[حدیث|روایات]] همچون روایت ابن حماد و غیر آن سخن از دو سفیانی به میان آمده است، سفیانی اول و سفیانی دوم و گاهی از بعضی روایات استفاده می‌شود که آنها سه تن هستند.
 
اما آنکه مورد نکوهش قرار گرفته و دست به شرارت و کارهای آنچنانی می‌زند، همان سفیانی دوم است، زیرا سفیانی اول پس از استیلا بر سرزمین شام و [[جنگ قرقیسیا]]، در جنگ عراق در برابر سپاه ایرانیان و یاران درفش‌های سیاه شکست می‌خورد و در اثر زخمی که بر او وارد می‌شود در راه بازگشت به شام به هلاکت می‌رسد و سفیانی دوم را جانشین خود قرار می‌دهد تا مأموریت مهم او را ادامه دهد.
 
چنانچه این روایات صحیح باشد، سفیانی اول، فرمانروای نابکاری است که زمینه ساز سفیانی اصلی وعده داده شده است، همچنان که یمنی و خراسانی‌ها یاران درفش‌های سیاه زمینه‌ساز نهضت حضرت مهدی(عج) می‌باشند. در حدیثی از ابن حَمّاد نقل شده است: سفیانی روی می‌آورد و به جنگ [[بنی هاشم]] و هر کس از یاوران درفش‌های سه‌گانه و غیر آنان که با او بستیزد، می‌پردازد و بر همه آنها چیره می‌شود. آنگاه روانه [[کوفه]] می‌شود و بنی هاشم به سوی عراق مهاجرت می‌کنند، سپس سفیانی در بازگشت از کوفه در نزدیکی شام به هلاکت می‌رسد و مرد دیگری از فرزندان ابوسفیان را جانشین خود می‌سازد که غلبه با اوست و بر مردم چیره می‌شود... و سفیانی مورد نظر، همین است.<ref>کورانی، عصرظهور، ص۱۲۴.</ref>  
 
== محل مرگ سفیانی ==
{{اصلی|خسف بیداء}}
لشگر سفیانی در بیابان بیداء از بین می‌رود.
[[حضرت علی]](ع) در ذیل آیه: «وَ لَوْ تَری إذْ فُزِعوا فَلا فَوتَ» می‌فرماید: کمی پیش از قیام قائم ما [[حضرت مهدی|مهدی]](ع)، سفیانی خروج می‌کند، پس به‌اندازه دوران حاملگی یک زن که ۹ ماه باشد حکومت می‌کند، لشکریان او به مدینه وارد می‌شوند، تا اینکه به «[[بیدا]]» می‌رسند، خداوند آنها را در زمین فرو می‌برد.<ref>سید محمد صدر، تاریخ غیبت کبری، ص۶۴۸.</ref>
 
اما سفیانی ته مانده لشکرش را جمع ودوباره به جنگ با امام مهدی می‌رود. در روایتی که از امیرالمؤمنین(ع) نقل شده است، سرنوشت جنگ با سفیانی و پایان کار او، چنین بیان شده است: «سفیانی، با اسب ها(تجهیزات و امکانات) بستگان و اقوام، زاد و توشه و لشکریانش، از آنجا(از منطقه عراق) خارج می‌شوند در حالی که صدو هفتاد هزار نفر، او را همراهی می‌کند، پس در کنار در یاچه طبریه فرود می‌آیند. حضرت مهدی(عج) در حالی که [[جبرئیل]] از طرف راست، [[میکائیل]] از سمت چپ و [[عزرائیل]] در پیشاپیش او قرار دارد، به تعقیب سفیانی و لشکریانش حرکت می‌کنند، شب‌ها به پیمودن راه و روز‌ها به استراحت می‌پردازند تا اینکه در کنار در یاچه طبریه بر سفیانی دست می‌یابند، پس خداوند برسفیانی غضب نموده و خلق خدا نیز بدین خاطر بر او خشم می‌گیرند، پس ناگهان پرندگان با بالهای خود و کوهها با صخره‌های خود و [[فرشته|فرشتگان]] با ندای مهیب خود، آنان را در هم می‌کوبند بگونه‌ای که تمامی یاران و اطرافیان سفیانی، در اندک زمانی، نابود می‌گردد و خداوند همگی آنان را هلاک می‌سازد، فقط سفیانی تنها می‌ماند. امام مهدی(عج) او را دستگیر و وی را گردن می‌زند، سپس شهر دمشق(مرکز اقتدار سفیانی) را تصرف و از چنگال سفیانیان آزاد می‌کند.»<ref>ملاحم ابن طاووس، ص۲۹۶، معجم احادیث الامام المهدی(عج) ج۳، ص۱۰۷.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۷۸: خط ۳۰:
*مقدسی شافعی سلمی، یوسف بن یحیی، عقد الدرر فی أخبار المنتظر، تحقیق عبدالفتاح محمد حلو، تصحیح علی نظری منفرد، قم، مسجد جمکران، ۱۴۲۸ق.
*مقدسی شافعی سلمی، یوسف بن یحیی، عقد الدرر فی أخبار المنتظر، تحقیق عبدالفتاح محمد حلو، تصحیح علی نظری منفرد، قم، مسجد جمکران، ۱۴۲۸ق.
*علامه مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.
*علامه مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.
*نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، تهران، صدوق، ۱۳۹۷ق.
*نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، تصحیح علی اکبر غفاری، تهران، مکتبة الصدوق، [۱۳۹۷ق].
{{پایان}}
{{پایان}}
{{مهدویت}}
{{مهدویت}}
خط ۱۰۵: خط ۵۷:


[[رده:نشانه‌های ظهور]]
[[رده:نشانه‌های ظهور]]
[[رده:مقاله‌های با درجه اهمیت ب]]
[[رده:مقاله‌های با درجه اهمیت الف]]
[[رده:مقاله‌های با درجه اهمیت الف]]
۳۸۶

ویرایش