امانتداری: تفاوت میان نسخه‌ها
افزایش/ خیانت در امانت
بدون خلاصۀ ویرایش |
(افزایش/ خیانت در امانت) |
||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = توصیه [[امام سجاد علیه‌السلام]] به [[شیعه|شیعیان]] در باره اهمیت ویژه امانت:{{سخ}} | {{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = توصیه [[امام سجاد علیه‌السلام]] به [[شیعه|شیعیان]] در باره اهمیت ویژه امانت:{{سخ}} | ||
عن أبي حمزة الثمالي، قال: سمعت سيد العابدين علي ابن الحسين بن علي بن أبي طالب (عليهم السلام) يقول لشيعته: عليكم بأداء الامانة، فوالذي بعث محمداً بالحق نبيا، لو أن قاتل أبي الحسين بن علي (عليهما السلام) ائتمنني على السيف الذي قتله به لادّيته إليه{{سخ}} [[ابوحمزه ثمالی]] می‌گوید از امام سجاد(ع) شنیدم که به شیعیانشان می فرمود:«اداى امانت بر همه شما لازم است سوگند به خدائى كه محمد (ص) را به حق مبعوث كرده است اگر قاتل پدرم [[امام حسین علیه‌السلام|حسين بن علی(ع)]] همان شمشيرى را كه با آن مرتكب قتل او شد به رسم امانت به من می‌سپرد (و من از او می‌پذيرفتم ) امانت او را ادا مى‌کردم!»*| منبع = * '''منبع''': صدوق، امالی، ص۳۱۹.| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px|رنگ حاشیه= #۶۶۷۷۸۸|حاشیه= ۵px|اندازه خط = ۱۵px|رنگ پس‌زمینه =#F4FFF4| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | عن أبي حمزة الثمالي، قال: سمعت سيد العابدين علي ابن الحسين بن علي بن أبي طالب (عليهم السلام) يقول لشيعته: عليكم بأداء الامانة، فوالذي بعث محمداً بالحق نبيا، لو أن قاتل أبي الحسين بن علي (عليهما السلام) ائتمنني على السيف الذي قتله به لادّيته إليه{{سخ}} [[ابوحمزه ثمالی]] می‌گوید از امام سجاد(ع) شنیدم که به شیعیانشان می فرمود:«اداى امانت بر همه شما لازم است سوگند به خدائى كه محمد (ص) را به حق مبعوث كرده است اگر قاتل پدرم [[امام حسین علیه‌السلام|حسين بن علی(ع)]] همان شمشيرى را كه با آن مرتكب قتل او شد به رسم امانت به من می‌سپرد (و من از او می‌پذيرفتم ) امانت او را ادا مى‌کردم!»*| منبع = * '''منبع''': صدوق، امالی، ص۳۱۹.| تراز = چپ| عرض = ۲۵۰px|رنگ حاشیه= #۶۶۷۷۸۸|حاشیه= ۵px|اندازه خط = ۱۵px|رنگ پس‌زمینه =#F4FFF4| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | ||
==خیانت در امانت== | |||
در منابع روایی و نیز در کتب اخلاق همانگونه که به امانتداری توصیه شده از خیانت در امانت نهی شده است.[[شیخ حر عاملی|حرعاملی]] در [[وسائل الشیعة (کتاب)|وسائل الشیعه]] بابی را با عنوان باب تحريم الخيانة نامگذاری کرده و ۶ روایت را دراین زمینه نقل کرده است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، دار احياء التراث العربي بيروت لبنان، ج۱۳، ص۲۲۷.</ref> در روایت است که [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر]] فرمود هر کس به مؤمنی خیانت کند ازمن نیست.<ref>خمینی، شرح چهل حديث( اربعين حديث)، ۱۳۸۰ش، ص۴۷۹.</ref> در روایت دیگری گفته است که اگر کسی امانتی را که به او سپرده اند در دنیا بازنگرداند اگر بمیرد بر دین پیامبر نمرده است و [[خدا|خداوند]] بر او خشمناک است و هر کس مال امانتی را با این که می‌داند امانت است خریداری کند مانند کسی است که در امانت خیانت کرده است.[[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] در کتاب [[چهل حدیث]] در شرح این روایت افزوده که امامان نیز از چنین کسی که مورد خشم الهی است [[شفاعت]] نمی‌کنند.<ref>خمینی، شرح چهل حديث( اربعين حديث)، ۱۳۸۰ش، ص۴۷۹.</ref> | |||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
امانتداری در لغت به عمل کسی گفته شده که حافظ امانت دیگران باشد.<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه «امانتداری».</ref> راستی و درستی و همچنین استواری و دیانت نیز تعریف دیگر این واژه بیان شده است.<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه «امانتداری».</ref> علاوه اینکه کارگزاری و گماشتگی نیز از جمله معانی این کار گفته شده است.<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۳۳۱۹.</ref> | امانتداری در لغت به عمل کسی گفته شده که حافظ امانت دیگران باشد.<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه «امانتداری».</ref> راستی و درستی و همچنین استواری و دیانت نیز تعریف دیگر این واژه بیان شده است.<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه «امانتداری».</ref> علاوه اینکه کارگزاری و گماشتگی نیز از جمله معانی این کار گفته شده است.<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ۱۳۷۷ش، ج۳، ص۳۳۱۹.</ref> | ||
== احکام فقهی== | == احکام فقهی== | ||
امانتداری در [[فقه]] همچون دیگر [[معاملات]] از جمله [[عقود اسلامی|عقود شرعی]] است که احکام متعددی دارد.<ref>حلی، تحرير الأحكام الشرعية، آل البیت، ج۱، ص۲۶۶؛ خمينی، تحريرالوسيلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۶۳۴.</ref> | امانتداری در [[فقه]] همچون دیگر [[معاملات]] از جمله [[عقود اسلامی|عقود شرعی]] است که احکام متعددی دارد.<ref>حلی، تحرير الأحكام الشرعية، آل البیت، ج۱، ص۲۶۶؛ خمينی، تحريرالوسيلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۶۳۴.</ref> | ||
از جمله احکام این که امانتداری از | از جمله احکام این که امانتداری از جمله‌ی عقود جایز است. [[ایجاب و قبول]] دارد. در صورتی که امانت دار در تلف شدن امانت و [[ودیعه]] نقش نداشته باشد ضامن نیست.<ref>حلی، تحرير الأحكام الشرعية، آل البیت، ج۱، ص۲۶۶؛ خمينی، تحريرالوسيلة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۶۳۴.</ref> | ||
* در صورتی که حفظ امانت از تصرف ظالمانه دیگران منحصر در دادن بخشی از آن باشد و این کار صورت بگیرد امانتدار ضامن نیست. <ref>خمینی، تحریرالوسیله، ناشر: موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى( ره)، ج۱، ص۵۷۰.</ref> | * در صورتی که حفظ امانت از تصرف ظالمانه دیگران منحصر در دادن بخشی از آن باشد و این کار صورت بگیرد امانتدار ضامن نیست. <ref>خمینی، تحریرالوسیله، ناشر: موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى( ره)، ج۱، ص۵۷۰.</ref> | ||
* عقد امانت با مرگ یا دیوانگی هر یک از دو طرف باطل می‌شود و اگر امانتگذار بمیرد یا دیوانه بشود امانت پذیر باید امانت را به وارث او برگرداند.<ref>خمینی، تحریرالوسیله، ناشر: موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى( ره)، ج۱، ص۵۷۱.</ref> | * عقد امانت با مرگ یا دیوانگی هر یک از دو طرف باطل می‌شود و اگر امانتگذار بمیرد یا دیوانه بشود امانت پذیر باید امانت را به وارث او برگرداند.<ref>خمینی، تحریرالوسیله، ناشر: موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى( ره)، ج۱، ص۵۷۱.</ref> | ||