۵٬۳۴۱
ویرایش
احمد بن علی نجاشی: تفاوت میان نسخه‌ها
←دیدگاه دیگران
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
'''احمد بن علی نَجاشی''' ([[سال ۳۷۲ هجری قمری|۳۷۲ق]]-[[سال ۴۵۰ هجری قمری|۴۵۰ق]] یا [[سال ۴۶۳ هجری قمری|۴۶۳ق]]) معروف به '''نجاشی''' و '''ابن کوفی'''، عالم [[شیعه]] در [[علم رجال]] است. او بیشتر عمر خود را در [[بغداد]] گذراند. [[شیخ مفید]] و [[شیخ صدوق]] از اساتید نجاشی بودند. کتاب [[فهرست اسماء مصنفی الشیعه]] معروف به [[رجال نجاشی]] از اولین منابع رجالی شیعه، از آثار اوست. | '''احمد بن علی نَجاشی''' ([[سال ۳۷۲ هجری قمری|۳۷۲ق]]-[[سال ۴۵۰ هجری قمری|۴۵۰ق]] یا [[سال ۴۶۳ هجری قمری|۴۶۳ق]]) معروف به '''نجاشی''' و '''ابن کوفی'''، عالم [[شیعه]] در [[علم رجال]] است. او بیشتر عمر خود را در [[بغداد]] گذراند. [[شیخ مفید]] و [[شیخ صدوق]] از اساتید نجاشی بودند. کتاب [[فهرست اسماء مصنفی الشیعه]] معروف به [[رجال نجاشی]] از اولین منابع رجالی شیعه، از آثار اوست. | ||
== زندگینامه == | ==زندگینامه== | ||
در کتب رجال و تراجم (زندگی نامه‌ها)، به محل ولادت وی اشاره نشده است؛ اما گفته شده وی در [[صفر]]، [[سال ۳۷۲ هجری قمری|۳۷۲ قمری]] به دنیا آمد.<ref>علامه حلی، خلاصة الاقوال، ۱۴۱۷ق، ص۷۳.</ref> برخی او را [[بغداد|بغدادی]] و پدرش را [[کوفه|کوفی]] دانسته‌اند و گفته‌اند که از نجاشی تعبیر به «ابن کوفی» شده است.<ref>زرکلی، الاعلام، ۱۹۸۰م، ج۱، ص۱۷۲؛ کحالة، معجم المؤلفین، بیروت، ج۱، ص۳۱۷.</ref> وی نسب خویش را به عدنان، جد بیستم [[پیامبر(ص) #نسب، کنیه و القاب|پیامبر(ص)]]، می‌رساند.<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶، ص۲۱۳.</ref> آن گونه که خودش گفته جدش عبدالله، والی [[منصور دوانیقی]] در [[اهواز]] بوده و نامه‌ای به [[امام صادق(ع)]] نوشته و امام(ع) در جواب، «رساله اهوازیه» را برای او نوشته است.<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶ق، ص۱۰۱.</ref> | در کتب رجال و تراجم (زندگی نامه‌ها)، به محل ولادت وی اشاره نشده است؛ اما گفته شده وی در [[صفر]]، [[سال ۳۷۲ هجری قمری|۳۷۲ قمری]] به دنیا آمد.<ref>علامه حلی، خلاصة الاقوال، ۱۴۱۷ق، ص۷۳.</ref> برخی او را [[بغداد|بغدادی]] و پدرش را [[کوفه|کوفی]] دانسته‌اند و گفته‌اند که از نجاشی تعبیر به «ابن کوفی» شده است.<ref>زرکلی، الاعلام، ۱۹۸۰م، ج۱، ص۱۷۲؛ کحالة، معجم المؤلفین، بیروت، ج۱، ص۳۱۷.</ref> وی نسب خویش را به عدنان، جد بیستم [[پیامبر(ص) #نسب، کنیه و القاب|پیامبر(ص)]]، می‌رساند.<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶، ص۲۱۳.</ref> آن گونه که خودش گفته جدش عبدالله، والی [[منصور دوانیقی]] در [[اهواز]] بوده و نامه‌ای به [[امام صادق(ع)]] نوشته و امام(ع) در جواب، «رساله اهوازیه» را برای او نوشته است.<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶ق، ص۱۰۱.</ref> | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
نجاشی در [[سال ۴۵۰ هجری قمری|۴۵۰ قمری]] در مطر آبد یا مطیر آباد در نزدیکی [[سامرا]] درگذشت.<ref>شبیری زنجانی، ابوالعباس نجاشی و عصر وی، نور علم، ۱۳۶۴ش، ص۱۱.</ref> اولین کسی که به تاریخ و محل وفات او اشاره کرده، [[علامه حلی]] (متوفای ۷۲۶ هجری) در [[خلاصة الاقوال]] است و قبل از او هیچ اشاره ای در منابع [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنی]] به تاریخ وفات نجاشی دیده نمی‌شود.[[سید موسی شبیری زنجانی|شبیری زنجانی]] می‌گوید: «نجاشی وفات ابویعلی [[محمد بن حسن بن حمزه جعفری]] را در [[رمضان]] [[سال ۴۶۳ هجری قمری|۴۶۳ قمری]] ضبط کرده است؛ بنابراین ممکن نیست وفات نجاشی در ۴۵۰ باشد».<ref>رک: شبیری زنجانی، «ابوالعباس نجاشی و عصر وی»، نور علم، ۱۳۶۴ش.</ref> | نجاشی در [[سال ۴۵۰ هجری قمری|۴۵۰ قمری]] در مطر آبد یا مطیر آباد در نزدیکی [[سامرا]] درگذشت.<ref>شبیری زنجانی، ابوالعباس نجاشی و عصر وی، نور علم، ۱۳۶۴ش، ص۱۱.</ref> اولین کسی که به تاریخ و محل وفات او اشاره کرده، [[علامه حلی]] (متوفای ۷۲۶ هجری) در [[خلاصة الاقوال]] است و قبل از او هیچ اشاره ای در منابع [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنی]] به تاریخ وفات نجاشی دیده نمی‌شود.[[سید موسی شبیری زنجانی|شبیری زنجانی]] می‌گوید: «نجاشی وفات ابویعلی [[محمد بن حسن بن حمزه جعفری]] را در [[رمضان]] [[سال ۴۶۳ هجری قمری|۴۶۳ قمری]] ضبط کرده است؛ بنابراین ممکن نیست وفات نجاشی در ۴۵۰ باشد».<ref>رک: شبیری زنجانی، «ابوالعباس نجاشی و عصر وی»، نور علم، ۱۳۶۴ش.</ref> | ||
== زندگی علمی == | ==زندگی علمی== | ||
نجاشی، علوم ابتدایی را نزد پدرش فرا گرفت. وی در سیزده سالگی علم [[حدیث]] کسب کرد و قرائت [[قرآن]] را از صاحب مسجد لؤلؤ آموخت و کتاب [[کافی]] را بر [[احمد بن احمد کوفی]] کاتب قرائت کرد.<ref>بحرالعلوم، الفوائد الرجالیة، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۸۱-۸۲.</ref> | نجاشی، علوم ابتدایی را نزد پدرش فرا گرفت. وی در سیزده سالگی علم [[حدیث]] کسب کرد و قرائت [[قرآن]] را از صاحب مسجد لؤلؤ آموخت و کتاب [[کافی]] را بر [[احمد بن احمد کوفی]] کاتب قرائت کرد.<ref>بحرالعلوم، الفوائد الرجالیة، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۸۱-۸۲.</ref> | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
او بیشتر عمر خویش را در [[بغداد]] گذراند و تنها در چند مورد مسافرت نموده و از بغداد خارج شد که بیشتر برای زیارت [[عتبات عالیات]] بود. از جمله سفرهای او می‌توان به سفر او در سال ۴۰۰ هجری به [[نجف اشرف]] اشاره نمود، که مدتی را در آنجا باقی ماند. او سفری نیز به [[سامراء]] و زیارت [[عسکریین]](ع) رفت. نجاشی سفرهایی به [[مکه]] و [[بصره]] و [[کوفه]] داشت و در کوفه حدیث شنید و اجازه روایت گرفت یا اجازه روایت داد.<ref>رک: مجیدی‌نسب، تاریخ‌نگاری شیعه در کتاب رجال نجاشی، ۱۳۸۷ش.</ref> | او بیشتر عمر خویش را در [[بغداد]] گذراند و تنها در چند مورد مسافرت نموده و از بغداد خارج شد که بیشتر برای زیارت [[عتبات عالیات]] بود. از جمله سفرهای او می‌توان به سفر او در سال ۴۰۰ هجری به [[نجف اشرف]] اشاره نمود، که مدتی را در آنجا باقی ماند. او سفری نیز به [[سامراء]] و زیارت [[عسکریین]](ع) رفت. نجاشی سفرهایی به [[مکه]] و [[بصره]] و [[کوفه]] داشت و در کوفه حدیث شنید و اجازه روایت گرفت یا اجازه روایت داد.<ref>رک: مجیدی‌نسب، تاریخ‌نگاری شیعه در کتاب رجال نجاشی، ۱۳۸۷ش.</ref> | ||
=== آثار === | ===آثار=== | ||
[[پرونده:کتاب رجال نجاشی.jpg|بندانگشتی|۱۸۰px|کتاب رجال نجاشی]] | [[پرونده:کتاب رجال نجاشی.jpg|بندانگشتی|۱۸۰px|کتاب رجال نجاشی]] | ||
* ''[[فهرست اسماء مصنفی الشیعه]]'' معروف به ''رجال نجاشی''. تألیف کتاب «فهرست اسماء مصنفین» یا همان «رجال نجاشی» مشهورترین اثر نجاشی است. | *''[[فهرست اسماء مصنفی الشیعه]]'' معروف به ''رجال نجاشی''. تألیف کتاب «فهرست اسماء مصنفین» یا همان «رجال نجاشی» مشهورترین اثر نجاشی است. | ||
*الجمعة و ما ورد فیها من الاعمال | *الجمعة و ما ورد فیها من الاعمال | ||
* الکوفة و ما فیها من الآثار و الفضائل | *الکوفة و ما فیها من الآثار و الفضائل | ||
* انساب بنی نضر بن قعین و ایامهم و اشعارهم | *انساب بنی نضر بن قعین و ایامهم و اشعارهم | ||
*مختصر الانوار و مواضع النجوم التی سمتها العرب<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶ق، ص۱۰۱.</ref> | *مختصر الانوار و مواضع النجوم التی سمتها العرب<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶ق، ص۱۰۱.</ref> | ||
* تفسیر النجاشی<ref>آقابزرگ، الذریعة، ج۴، ص۳۱۷.</ref> | *تفسیر النجاشی<ref>آقابزرگ، الذریعة، ج۴، ص۳۱۷.</ref> | ||
* اخبار بنی سنسن؛ نجاشی ذیل نام [[ابوغالب زراری]] از این کتاب نام می‌برد.<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶ق، ص۸۴.</ref> | *اخبار بنی سنسن؛ نجاشی ذیل نام [[ابوغالب زراری]] از این کتاب نام می‌برد.<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶ق، ص۸۴.</ref> | ||
== دقت و وثاقت در نقل روایت == | ==دقت و وثاقت در نقل روایت== | ||
از جمله مسائل قابل توجه پیرامون نجاشی آن است که وی تنها از موثقین و افراد معتبر روایت نقل کرده و با اینکه روایات فراوانی از افراد ضعیف یا متهم به ضعف و طعن در اختیار داشته آنها را اصلا نقل نکرده است. او در یکی از کتاب‌های خود عنوان می‌کند که در مورد فلان موضوع روایاتی در اختیار دارم که از شخصی ضعیف یا کتابی ضعیف و مطعون است لذا آنها را نقل نمی‌کنم.<ref>زکی زاده، [https://hedayatgar.ir/fa/news/397/%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%B4%D9%89%E2%80%8F نجاشى]، دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت.</ref> | از جمله مسائل قابل توجه پیرامون نجاشی آن است که وی تنها از موثقین و افراد معتبر روایت نقل کرده و با اینکه روایات فراوانی از افراد ضعیف یا متهم به ضعف و طعن در اختیار داشته آنها را اصلا نقل نکرده است. او در یکی از کتاب‌های خود عنوان می‌کند که در مورد فلان موضوع روایاتی در اختیار دارم که از شخصی ضعیف یا کتابی ضعیف و مطعون است لذا آنها را نقل نمی‌کنم.<ref>زکی زاده، [https://hedayatgar.ir/fa/news/397/%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%B4%D9%89%E2%80%8F نجاشى]، دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت.</ref> | ||
| خط ۹۲: | خط ۹۲: | ||
==دیدگاه دیگران== | ==دیدگاه دیگران== | ||
[[محمد باقر خوانساری]]، فقیه به نقل از [[عبدالنبی جزائری]] در کتاب [[حاوی الاقوال فی معرفة الرجال|حاوی]] نوشته است: | [[محمد باقر خوانساری]]، فقیه به نقل از [[عبدالنبی جزائری]] در کتاب [[حاوی الاقوال فی معرفة الرجال|حاوی]] نوشته است:<blockquote>«نجاشی مردی جلیل و عالمی عظیم‌الشأن در ضبط احوال رجال بود و متأخران علما در جرح و تعدیل رجال به گفتار او اعتماد کامل داشتند».<ref>خوانساری، روضات الجنات، قم، ج۱، ص۶۱.</ref></blockquote>[[محدث قمی]] درباره او می‌گوید:<blockquote>«وی از بزرگ‌ترین عالمان رجال بود، علمای بزرگ ما که در صدد تنظیم و تألیف رجال و جرح و تعدیل آنها اقدام نموده‌اند هیچ‌کدام به نجاشی نرسیده‌اند و همه علما بر وی اعتماد کرده‌اند.»<ref>قمی، الکنی و الالقاب، تهران، ج۳، ص۲۳۹.</ref></blockquote> | ||
[[محدث قمی]] درباره او می‌گوید: | |||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
*[[علم رجال]] | *[[علم رجال]] | ||
*[[رجال نجاشی]] | *[[رجال نجاشی]] | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
== یادداشت == | ==یادداشت== | ||
{{یادداشت‌ها}} | {{یادداشت‌ها}} | ||
== منابع == | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* آقا بزرگ تهرانی ، آقا بزرگ، الذریعة الی تصانیف الشیعة، بیروت، دار الاضواء. | * آقا بزرگ تهرانی ، آقا بزرگ، الذریعة الی تصانیف الشیعة، بیروت، دار الاضواء. | ||
| خط ۱۲۲: | خط ۱۱۸: | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
== پیوند به بیرون == | ==پیوند به بیرون== | ||
{{ستون-شروع}} | {{ستون-شروع}} | ||
* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20120326104316-1097-28.pdf مشایخ نجاشی و بررسی وثاقت عمومی آنان] | * [http://www.ensani.ir/storage/Files/20120326104316-1097-28.pdf مشایخ نجاشی و بررسی وثاقت عمومی آنان] | ||