پرش به محتوا

منهاج السنة النبویه (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

ویرایش مطلب
(ایجاد لینک بین زبانی در ویکی داده و حذف از مبدا ویرایش)
(ویرایش مطلب)
خط ۲۷: خط ۲۷:
| پیش از          =
| پیش از          =
}}
}}
'''مِنهاجُ السُّنّة النَبَویُة فی نَقْضِ کلام الشّیعة و القَدَریة''' کتابی به زبان عربی نوشته [[ابن تیمیه حرانی]] (متوفای ۷۲۸ق)، از فقهای حنبلی در قرن هفتم هجری و یکی از نظریه‌پردازان [[سلفیه|سلفیه]]. او این کتاب را در ردّ بر کتاب [[منهاج الکرامة فی معرفة الامامه]] نوشته [[علامه حلی]] (۶۴۸ق -۷۲۶ق)، [[فقیه]] و متکلم شیعه تألیف کرده است. این کتاب بر اساس مبانی ظاهرگرایی سلفیه تدوین شده است. نگاه‌های نقادانه ابن تیمیه به مبانی کلامی شیعه در این کتاب، گاه با ادعاهای بی‌اساس و توهین همراه است تا آن‌جا که در چارچوب این شیوه تلاش کرده منزلت [[امام علی(ع)]] را مورد تردید قرار دهد و جایگاه وی در میان مسلمانان را تضعیف نماید. روش [[ابن تیمیه]] در کتاب منهاج السنه موجب شده تا عده‌ای از علمای [[اهل سنت]] از بی‌انصافی و شدت توهین او به طرف مقابلش انتقاد کنند.
'''مِنهاجُ السُّنّة النَبَویُة فی نَقْضِ کلام الشّیعة و القَدَریة''' کتابی به زبان عربی نوشته [[ابن‌تیمیه حرانی|ابن تیمیه حرانی]] (متوفای ۷۲۸ق)، از فقهای حنبلی در قرن هفتم و هشتم قمری و یکی از نظریه‌پردازان [[سلفیه|سلفیه]] است.
 
او این کتاب را در ردّ [[منهاج الکرامة فی معرفة الامامة (کتاب)|کتاب منهاج الکرامة فی معرفة الامامه]] نوشته [[علامه حلی]] (۶۴۸ق -۷۲۶ق)، [[مجتهد|فقیه]] و [[متکلم]] شیعه تألیف کرده است. این کتاب بر اساس مبانی ظاهرگرایی سلفیه تدوین شده است. نگاه‌های نقادانه ابن تیمیه به مبانی کلامی شیعه در این کتاب، گاه با ادعاهای بی‌اساس و توهین همراه است تا آن‌جا که در چارچوب این شیوه تلاش کرده منزلت [[امام علی(ع)]] را مورد تردید قرار دهد و جایگاه وی در میان مسلمانان را تضعیف نماید. روش [[ابن تیمیه]] در کتاب منهاج السنه موجب شده تا عده‌ای از علمای [[اهل سنت]] از بی‌انصافی و شدت توهین او به طرف مقابلش انتقاد کنند.
==نویسنده==
==نویسنده==
{{اصلی| ابن تیمیه}}
{{اصلی| ابن تیمیه}}
احمد بن عبدالحلیم بن عبدالسلام بن تِیمیه حَرّانی حَنبَلی معروف به ابن تیمیه (۶۶۱ق -۷۲۸ق) از علمای [[اهل سنت]] در قرن هفتم و هشتم قمری است<ref>دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج ۳، ص۱۷۴.</ref> که مبانی فکری [[سلفیه|سلفیه]] را تئوریزه کرد.<ref>فرمانیان، مبانی فکری سلفیه، ص۳ و ۴.</ref> بسیاری از دیدگاه‌های جریان‌های سلفی از جمله [[وهابیت]] در اندیشه‌های ابن تیمیه ریشه دارد. نظرات عالمان دینی و نویسندگان، درباره ابن تیمیه بسیار متفاوت است؛ برخی او را ستوده و برخی بر [[کفر]]، ضلالت و بدعت او تصریح کرده‌اند. یکی از عوامل مخالفت شمار زیادی از علمای [[اهل سنت]] با ابن تیمیه، دیدگاه‌ها و فتاوای خاص او است که در موارد متعددی خارج از چارچوب مبانی اعتقادی و فقهی [[مذاهب اسلامی|مذاهب اسلامی]] است. تألیفات ابن تیمیه را در حدود ۳۳۰ کتاب برشمرده‌اند. بیشتر کتاب‌های ابن تیمیه در قالب موسوعه‌ای با عنوان [[مجموع فتاوای ابن تیمیه|مجموع فتاوای ابن تیمیه]] جمع‌آوری شده است.{{مدرک}}
احمد بن عبدالحلیم بن عبدالسلام بن تِیمیه حَرّانی حَنبَلی معروف به ابن تیمیه (۶۶۱ق -۷۲۸ق) از علمای [[اهل سنت]] در قرن هفتم و هشتم قمری است<ref>دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج ۳، ص۱۷۴.</ref> که مبانی فکری [[سلفیه|سلفیه]] را تئوریزه کرد.<ref>فرمانیان، مبانی فکری سلفیه، ص۳ و ۴.</ref> بسیاری از دیدگاه‌های جریان‌های سلفی از جمله [[وهابیت]] در اندیشه‌های ابن تیمیه ریشه دارد. نظرات عالمان دینی و نویسندگان، درباره ابن تیمیه بسیار متفاوت است؛ برخی او را ستوده و برخی بر [[کفر]]، ضلالت و بدعت او تصریح کرده‌اند. یکی از عوامل مخالفت شمار زیادی از علمای [[اهل سنت]] با ابن تیمیه، دیدگاه‌ها و فتاوای خاص او است که در موارد متعددی خارج از چارچوب مبانی اعتقادی و فقهی [[مذاهب اسلامی|مذاهب اسلامی]] است. تألیفات ابن تیمیه را در حدود ۳۳۰ کتاب برشمرده‌اند. بیشتر کتاب‌های ابن تیمیه در قالب موسوعه‌ای با عنوان [[مجموع فتاوای ابن تیمیه|مجموع فتاوای ابن تیمیه]] جمع‌آوری شده است.{{مدرک}}


==انگیزه نگارش ==
==انگیزه نگارش==
طبق برخی گزارش‌ها، کتاب منهاج السنه النبویه واکنشی به کتاب [[منهاج الکرامة فی معرفة الامامة (کتاب)|منهاج الکرامه]] [[علامه حلی]] و به عنوان ردیه‌ای بر این کتاب بوده است.<ref>ابن‌حجر عسقلاتی، لسان المیزان، ج۳، ص۲۱۵.</ref> در برخی گزارش‌ها آمده است قدرت علامه حلی در بحث و مناظره با علمای [[اهل سنت]] در حضور [[اولجایتو]]  پادشاه وقت بلاد اسلامی، نقش مهمی در گرایش اولجایتو و گسترش [[تشیع]] در [[ایران]] داشته است.<ref>جعفریان، سلطان محمد خدابنده، علامه حلی و رواج تشیع در ایران،  ص۱۷۲و۱۷۳.</ref><ref>ابن الوردی، تاریخ ابن الوردی، ج۲، ص۲۷۰.</ref> نوشتن کتاب منهاج الکرامه برای سلطان اولجایتو از سوی علامه حلی، گویای تأثیرپذیری سلطان از تشیع است.<ref>جعفریان، سلطان محمد خدابنده، علامه حلی و رواج تشیع در ایران، ص۱۷۵.</ref> <ref>[http://hajj.ir/14/53576 رحلت عالمی که پادشاه مغول را شیعه کرد]، خبرگزاری حج.</ref> این وضعیت موجب شد تا [[ابن‌تیمیه]] با نوشتن منهاج السنه، با نگاه تند و خارج از انصاف، مبانی شیعه را مورد نقد قرار دهد.{{مدرک}}
طبق برخی گزارش‌ها، کتاب منهاج السنه النبویه واکنشی به کتاب [[منهاج الکرامة فی معرفة الامامة (کتاب)|منهاج الکرامه]] [[علامه حلی]] و به عنوان ردیه‌ای بر این کتاب بوده است.<ref>ابن‌حجر عسقلاتی، لسان المیزان، ج۳، ص۲۱۵.</ref> در برخی گزارش‌ها آمده است قدرت علامه حلی در بحث و مناظره با علمای [[اهل سنت]] در حضور [[اولجایتو]]  پادشاه وقت بلاد اسلامی، نقش مهمی در گرایش اولجایتو و گسترش [[تشیع]] در [[ایران]] داشته است.<ref>جعفریان، سلطان محمد خدابنده، علامه حلی و رواج تشیع در ایران،  ص۱۷۲و۱۷۳.</ref><ref>ابن الوردی، تاریخ ابن الوردی، ج۲، ص۲۷۰.</ref> نوشتن کتاب منهاج الکرامه برای سلطان اولجایتو از سوی علامه حلی، گویای تأثیرپذیری سلطان از تشیع است.<ref>جعفریان، سلطان محمد خدابنده، علامه حلی و رواج تشیع در ایران، ص۱۷۵.</ref> <ref>[http://hajj.ir/14/53576 رحلت عالمی که پادشاه مغول را شیعه کرد]، خبرگزاری حج.</ref> این وضعیت موجب شد تا [[ابن‌تیمیه]] با نوشتن منهاج السنه، با نگاه تند و خارج از انصاف، مبانی شیعه را مورد نقد قرار دهد.{{مدرک}}
[[پرونده:نظرة فی كتاب منهاج السنة النبویه.jpg|thumb|150px| کتاب [[نظرة فی كتاب منهاج السنة النبویه]] تألیف [[علامه امینی]]]]
[[پرونده:نظرة فی كتاب منهاج السنة النبویه.jpg|thumb|150px| کتاب [[نظرة فی كتاب منهاج السنة النبویه]] تألیف [[علامه امینی]]]]
خط ۳۸: خط ۴۰:
[[پرونده:مختصر منهاج.JPG|thumb|150px|کتاب مختصر منهاج السنة به کوشش عبدالله غنیمان]]
[[پرونده:مختصر منهاج.JPG|thumb|150px|کتاب مختصر منهاج السنة به کوشش عبدالله غنیمان]]


==اهمیت و جایگاه ==
==اهمیت و جایگاه==
از آن‌جا که کتاب منهاج السنه به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار [[ابن تیمیه]] به شمار می‌رود، در میان جریان‌های [[سلفی]] به ویژه [[وهابیت]] مورد استفاده قرار گرفته است. در دوران معاصر شخصیت‌های وهابی نظیر [[بنباز|بِن‌باز]] بر این کتاب شرح زده‌اند.<ref>[https://archive.org/details/IbnBazMnhaagAlsonah1-5 بن‌باز، شرح منهاج السنه]</ref> <ref>رجوع کنید به: احمد بن عبدالرحمن الصویان، اصول وقواعد منهجیة؛ قراءات فی منهاج السنة النبویه.</ref> <ref>[http://www.ahlalhdeeth.com/vb/showthread.php?t=225454 انس سلیمان المصری النابلسی، منهج شیخ الاسلام فی الرد علی الرافضة فی کتابه منهاج السنة النبویه]، سایت اهل الحدیث.</ref>
از آن‌جا که کتاب منهاج السنه به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار [[ابن تیمیه]] به شمار می‌رود، در میان جریان‌های [[سلفی]] به ویژه [[وهابیت]] مورد استفاده قرار گرفته است. در دوران معاصر شخصیت‌های وهابی نظیر [[بنباز|بِن‌باز]] بر این کتاب شرح زده‌اند.<ref>[https://archive.org/details/IbnBazMnhaagAlsonah1-5 بن‌باز، شرح منهاج السنه]</ref> <ref>رجوع کنید به: احمد بن عبدالرحمن الصویان، اصول وقواعد منهجیة؛ قراءات فی منهاج السنة النبویه.</ref> <ref>[http://www.ahlalhdeeth.com/vb/showthread.php?t=225454 انس سلیمان المصری النابلسی، منهج شیخ الاسلام فی الرد علی الرافضة فی کتابه منهاج السنة النبویه]، سایت اهل الحدیث.</ref>


خط ۵۵: خط ۵۷:
منهاج السنه توسط برخی از علمای [[شیعه]] مورد نقد قرار گرفته است که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
منهاج السنه توسط برخی از علمای [[شیعه]] مورد نقد قرار گرفته است که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:


* [[علامه امینی]] در [[الغدیر (کتاب)|کتاب الغدیر]]؛ وی سه جلد از کتاب الغدیر خود را به شبهات و استدلال‌های [[ابن تیمیه]] در کتاب منهاج السنه پاسخ داده که به صورت کتابی مستقل با عنوان [[نظرة فی کتاب منهاج السنة النبویه|نظرة فی کتاب منهاج السنة النبویه]] نیز منتشر شده است.<ref>رجوع کنید به: نظرة فی کتاب منهاج السنّة النبویة، ص۷ -۱۹۷.</ref>
*[[علامه امینی]] در [[الغدیر (کتاب)|کتاب الغدیر]]؛ وی سه جلد از کتاب الغدیر خود را به شبهات و استدلال‌های [[ابن تیمیه]] در کتاب منهاج السنه پاسخ داده که به صورت کتابی مستقل با عنوان [[نظرة فی کتاب منهاج السنة النبویه|نظرة فی کتاب منهاج السنة النبویه]] نیز منتشر شده است.<ref>رجوع کنید به: نظرة فی کتاب منهاج السنّة النبویة، ص۷ -۱۹۷.</ref>
* [[سید محمدمهدی موسوی کاظمی قزوینی]](زاده ۱۲۸۲ق - درگذشته ۱۳۵۸ق) معروف به "کشوان" در کتاب خود با عنوان [[منهاج الشریعة فی الرد علی منهاج السنه]].
*[[سید محمدمهدی موسوی کاظمی قزوینی]](زاده ۱۲۸۲ق - درگذشته ۱۳۵۸ق) معروف به "کشوان" در کتاب خود با عنوان [[منهاج الشریعة فی الرد علی منهاج السنه]].
* [[سراج‌الدین هندی]] در کتابی با عنوان [[اکمال المنّة فی نقض منهاج السنه|اکمال المنّة فی نقض منهاج السنه]].<ref>[http://www.al-milani.com/library/lib-pg.php?booid=13&mid=119&pgid=1667 سید علی حسینی میلانی، دراسات فی منهاج السنه لمعرفة ابن تیمیه]، پایگاه اینترنتی سید علی میلانی.</ref>
*[[سراج‌الدین هندی]] در کتابی با عنوان [[اکمال المنّة فی نقض منهاج السنه|اکمال المنّة فی نقض منهاج السنه]].<ref>[http://www.al-milani.com/library/lib-pg.php?booid=13&mid=119&pgid=1667 سید علی حسینی میلانی، دراسات فی منهاج السنه لمعرفة ابن تیمیه]، پایگاه اینترنتی سید علی میلانی.</ref>
* [[سید محمدحسن ابوالمعالی موسوی حائری قزوینی|سید محمد حسن ابوالمعالی موسوی حائری قزوینی]] (۱۲۹۶ق- ۱۳۸۰ق) در [[الامامة الکبری و الخلافة العظمی|الامامة الکبری والخلافة العظمی]].<ref>[http://lib.eshia.ir/71602/11/112/%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%A8%D8%B1%D9%89 آقا بزرگ تهرانی، الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج۱۱، ص۱۱۲.]</ref>
*[[سید محمدحسن ابوالمعالی موسوی حائری قزوینی|سید محمد حسن ابوالمعالی موسوی حائری قزوینی]] (۱۲۹۶ق- ۱۳۸۰ق) در [[الامامة الکبری و الخلافة العظمی|الامامة الکبری والخلافة العظمی]].<ref>[http://lib.eshia.ir/71602/11/112/%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%A8%D8%B1%D9%89 آقا بزرگ تهرانی، الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج۱۱، ص۱۱۲.]</ref>
* [[سید علی حسینی میلانی|سید علی حسینی میلانی]] در سال ۱۴۱۹ق کتابی با عنوان [[دراسات فی منهاج السنه لمعرفة ابن تیمیه]] در نقد بر کتاب منهاج السنه تألیف کرده است و مواردی را که ابن تیمیه به عنوان نقد به مبانی شیعه وارد کرده، به صورت مجزا و به تفصیل پاسخ داده است.<ref>[http://www.al-milani.com/library/lib-mas.php?booid=13 العلامة الحلّی ومنهاج الکرامة]، پایگاه اینترنتی سید علی میلانی.</ref>
*[[سید علی حسینی میلانی|سید علی حسینی میلانی]] در سال ۱۴۱۹ق کتابی با عنوان [[دراسات فی منهاج السنه لمعرفة ابن تیمیه]] در نقد بر کتاب منهاج السنه تألیف کرده است و مواردی را که ابن تیمیه به عنوان نقد به مبانی شیعه وارد کرده، به صورت مجزا و به تفصیل پاسخ داده است.<ref>[http://www.al-milani.com/library/lib-mas.php?booid=13 العلامة الحلّی ومنهاج الکرامة]، پایگاه اینترنتی سید علی میلانی.</ref>


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


== یادداشت ==
==یادداشت==
{{یادداشت‌ها}}
{{یادداشت‌ها}}
==منابع==
==منابع==
confirmed، templateeditor
۴۰۳

ویرایش