الصوارم المهرقة فی نقد الصواعق المحرقة (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
الصوارم المهرقة فی نقد الصواعق المحرقة (کتاب) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۸ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۲۸
، ۲۸ ژانویه←محتوا
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) (اصلاح نویسه‌های عربی) |
(←محتوا) |
||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
[[قاضی نورالله شوشتری|سید نورالله حسینی شوشتری]] (۹۵۶ [[شوشتر]]-۱۰۱۹ق [[هند]]) معروف به قاضی نورالله شوشتری و نیز [[شهید ثالث]]، [[فقیه]]، [[اصول|اصولی]]، [[کلام|متکلم]]، [[حدیث|محدّث]] و شاعر [[شیعه]] دوره [[صفویه]] بود که به [[هندوستان]] رفت و قاضی القضاة آنجا شد.<ref> صوارم المهرقه، ص«کح» (فیض الآله)</ref> او سرانجام با بدگویی بدخواهان به وسیله جهانگیرشاه به مرگ محکوم شد و به قتل رسید. شوشتری در آگرای هند [[دفن]] است.<ref> رجوع کنید به: قصص العلماء تنکابنی؛ تذکره علمای امامیه پاکستان، سید حسین عارف نقوی، ترجمه دکتر محمدهاشم، ص۱۵.</ref> | [[قاضی نورالله شوشتری|سید نورالله حسینی شوشتری]] (۹۵۶ [[شوشتر]]-۱۰۱۹ق [[هند]]) معروف به قاضی نورالله شوشتری و نیز [[شهید ثالث]]، [[فقیه]]، [[اصول|اصولی]]، [[کلام|متکلم]]، [[حدیث|محدّث]] و شاعر [[شیعه]] دوره [[صفویه]] بود که به [[هندوستان]] رفت و قاضی القضاة آنجا شد.<ref> صوارم المهرقه، ص«کح» (فیض الآله)</ref> او سرانجام با بدگویی بدخواهان به وسیله جهانگیرشاه به مرگ محکوم شد و به قتل رسید. شوشتری در آگرای هند [[دفن]] است.<ref> رجوع کنید به: قصص العلماء تنکابنی؛ تذکره علمای امامیه پاکستان، سید حسین عارف نقوی، ترجمه دکتر محمدهاشم، ص۱۵.</ref> | ||
== تاریخ تألیف == | ==تاریخ تألیف== | ||
[[قاضی نورالله شوشتری|شوشتری]]، کتاب الصوارم المهرقه را در اواخر عمر خود تألیف کرده است. با توجه به اینکه وی در ۱۰۱۹ق به قتل رسیده و از سویی، در این کتاب، برخی مطالب را به دیگر کتاب‌های خود، مانند «[[احقاق الحق و ازهاق الباطل (کتاب)|إحقاق الحق]]»، که در سال ۱۰۱۴ق تألیف شده، ارجاع داده است،<ref> آقا بزرگ، الذریعه، ج۱۵، ص۹۴.</ref> می‌توان تاریخ کتابت «الصوارم المهرقة» را پس از سال ۱۰۱۴ق، یعنی کم‌تر از ۵ سال مانده به پایان عمر او دانست. [[شیخ حر عاملی]] در [[امل الآمل]] از این کتاب یاد کرده است.<ref>حر عاملی، امل‌الآمل، ج۲، ص۳۳۷</ref> | [[قاضی نورالله شوشتری|شوشتری]]، کتاب الصوارم المهرقه را در اواخر عمر خود تألیف کرده است. با توجه به اینکه وی در ۱۰۱۹ق به قتل رسیده و از سویی، در این کتاب، برخی مطالب را به دیگر کتاب‌های خود، مانند «[[احقاق الحق و ازهاق الباطل (کتاب)|إحقاق الحق]]»، که در سال ۱۰۱۴ق تألیف شده، ارجاع داده است،<ref> آقا بزرگ، الذریعه، ج۱۵، ص۹۴.</ref> می‌توان تاریخ کتابت «الصوارم المهرقة» را پس از سال ۱۰۱۴ق، یعنی کم‌تر از ۵ سال مانده به پایان عمر او دانست. [[شیخ حر عاملی]] در [[امل الآمل]] از این کتاب یاد کرده است.<ref>حر عاملی، امل‌الآمل، ج۲، ص۳۳۷</ref> | ||
== ساختار == | ==ساختار== | ||
صوارم المهرقه، در قالب یک خطبه و حدود ۱۲۰ عنوان مختلف تنظیم شده است. مؤلف، ابتدا عبارات ابن حجر را با «قال...» آورده، سپس با «أقول...» به آن پاسخ می‌دهد.<ref> آقا بزرگ، الذریعه، ج۱۵، ص۹۴.</ref> وی، استدلال‌های ابن حجر را از یکدیگر تفکیک نموده و به آنها جواب داده است. این کتاب با عبارت «الحمدلله علی ما حجر عنا حجارة ابن حجر و صیر نار صواعقه رمادا بلا أثر...» آغاز شده است.<ref> آقا بزرگ، الذریعه، ج۱۵، ص۹۴.</ref> | صوارم المهرقه، در قالب یک خطبه و حدود ۱۲۰ عنوان مختلف تنظیم شده است. مؤلف، ابتدا عبارات ابن حجر را با «قال...» آورده، سپس با «أقول...» به آن پاسخ می‌دهد.<ref> آقا بزرگ، الذریعه، ج۱۵، ص۹۴.</ref> وی، استدلال‌های ابن حجر را از یکدیگر تفکیک نموده و به آنها جواب داده است. این کتاب با عبارت «الحمدلله علی ما حجر عنا حجارة ابن حجر و صیر نار صواعقه رمادا بلا أثر...» آغاز شده است.<ref> آقا بزرگ، الذریعه، ج۱۵، ص۹۴.</ref> | ||
== محتوا== | ==محتوا== | ||
قاضی نورالله، در این کتاب، تا پایان باب سوم از کتاب ابن حجر را که مربوط به [[ابوبکر]] است، نقد نموده و بحث پیرامون خلافت [[عمر]] و [[عثمان]] (از باب چهارم به بعد کتاب ابن حجر) را مطرح نکرده، زیرا با اثبات شرعی نبودن خلافت ابوبکر، نیازی به ابطال خلافت عمر و [[عثمان]] نمی‌دیده است.<ref> آقا بزرگ، الذریعه، ج۱۵، ص۹۴.</ref> | قاضی نورالله، در این کتاب، تا پایان باب سوم از کتاب ابن حجر را که مربوط به [[ابوبکر]] است، نقد نموده و بحث پیرامون خلافت [[عمر]] و [[عثمان]] (از باب چهارم به بعد کتاب ابن حجر) را مطرح نکرده، زیرا با اثبات شرعی نبودن خلافت ابوبکر، نیازی به ابطال خلافت عمر و [[عثمان]] نمی‌دیده است.<ref> آقا بزرگ، الذریعه، ج۱۵، ص۹۴.</ref> | ||
ملا کاسه‌گر، شاگرد ابن حجر، کتاب استادش را ترجمه کرده و مقدماتی به آن افزوده است. وی در این مقدمات، ادله‌ای برای اثبات مدعای خود و استادش ذکر کرده است. قاضی نورالله شوشتری، کتاب [[الرد علی مقدمات ترجمة الصواعق المحرقة (کتاب)|الرد علی مقدمات ترجمة الصواعق المحرقة]]، را در ردّ آن نگاشت.<ref> آقا بزرگ، الذریعه، ج۱۵، ص۹۴.</ref> | ملا کاسه‌گر، شاگرد ابن حجر، کتاب استادش را ترجمه کرده و مقدماتی به آن افزوده است. وی در این مقدمات، ادله‌ای برای اثبات مدعای خود و استادش ذکر کرده است. قاضی نورالله شوشتری، کتاب [[الرد علی مقدمات ترجمة الصواعق المحرقة (کتاب)|الرد علی مقدمات ترجمة الصواعق المحرقة]]، را در ردّ آن نگاشت.<ref> آقا بزرگ، الذریعه، ج۱۵، ص۹۴.</ref> | ||
نخستین مطلب کتاب درباره نقد سند و متن روایت مشهور و منسوب به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] است که فرمود: | نخستین مطلب کتاب درباره نقد سند و متن روایت مشهور و منسوب به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] است که فرمود: «[[حدیث اصحابی کالنجوم|أصحابی کالنجوم فبأیهم اقتدیتم اهتدیتم]]». ترجمه: اصحاب من مانند ستارگان هستند که به هرکدامشان اقتدا کنید هدایت خواهید شد. نویسنده از دانشمندان اهل سنت نقل کرده که در سند این روایت حارث بن غضین است که مجهول و ناشناخته است. هم‌چنین در برخی از اسناد حمزة بن ابی حمزه است که متهم به دروغگویی است. نقدی که بر متن روایت وارد است این است که مخاطب این سخن پیامبر(ص) یا فقط اصحاب هستند و یا هم اصحاب وهم غیر آنها هستند و در هر صورت شخص فصیح به مخاطبانش(که یا همه از اصحابش هستند یا آنها هستند با دیگران) نمی گوید: أصحابی کالنجوم فبأیهم اقتدیتم اهتدیتم. احتمال این که مخاطبان پیامبر در این جمله مسلمانانی بودند که از اصحاب نبودند قابل قبول نیست چون دلیلی برایش وجود ندارد. ایراد دیگر این است که اگر جمله پیامبر صحیح باشد باید که به اقتدا کردن به جاهلان و فاسقان و حتی [[منافق|منافقان]] مورد توصیه پیامبر(ص) باشد و این کار سبب هدایت باشد در حالی که قطعاً چنین مطلبی درست نیست. <ref>تستری، الصوارم المهرقة،۱۳۶۷ق، ج۱، ص۴-۵. </ref>آخرین فصل کتاب بررسی روایاتی است که ابن حجر هیتمی در فضیلت ابوبکر به تنهایی و با ضمیمه به دیگر افراد نقل کرده است. یکی از آنها روایت منسوب به پیامبر(ص) است که فرموده: هذان سیدا کهول أهل الجنة من الأولین و الآخرین إلا النبیین و المرسلین. [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] و [[عمر بن خطاب|عمر]] آقای پیرمردان اهل بهشت(از آغاز تا پایان خلقت) به جز پیامبران و رسولان هستند. این در حالی است که اهل سنت روایت کرده اند که پیامبر (ص) فرمود: «[[حدیث سیدا شباب اهل الجنة|الحسن و الحسین سیدا شباب أهل الجنة]]» و منظور از سیادت حسنین سیادت بر جوانان نیست زیرا این دو امام در حالی از دنیا رفتند که به سن کهولت رسیده بودند؛ بلکه منظور از جوانی همان مروّت و جوانمردی است که می‌تواند در پیران هم وجود داشته باشد پس منظور سروری و سیادت برهمه افراد است خواه جوان و خواه پیر، در نتیجه حسن و حسین هم سید تمام پیر و جوان هستند و هم سید ابوبکر و عمر (اگر در آنان فتوت و جوانمردی باشد.) و حدیث منسوب به پیامبر(ص) که ابوبکر و عمر را سید پیران اهل بهشت دانسته دروغ آشکار است. <ref>تستری، الصوارم المهرقة،۱۳۶۷ق، ج۲، ص۳۳۹-۳۴۰. </ref> | ||
== وضعیت کتاب == | ==وضعیت کتاب== | ||
[[پرونده:الشهب الثاقبة.gif|بندانگشتی|[[الشهب الثاقبه (کتاب)|الشهب الثاقبه]]، تلخیص الصواعق المهرقه]] | [[پرونده:الشهب الثاقبة.gif|بندانگشتی|[[الشهب الثاقبه (کتاب)|الشهب الثاقبه]]، تلخیص الصواعق المهرقه]] | ||
کتاب الصوارم، پس از تصحیح [[محدث ارموی]] در سال ۱۳۲۶ش در [[تهران]] با ۳۴۰ صفحه به چاپ رسیده است. در سال ۱۳۶۷ش با افزودن مقدمه‌ای در ۱۲۳ صفحه در شرح حال شوشتری تجدید چاپ شد.<ref> آقابزرگ، الذریعه، ج۱۵، ص۹۴.</ref> | کتاب الصوارم، پس از تصحیح [[محدث ارموی]] در سال ۱۳۲۶ش در [[تهران]] با ۳۴۰ صفحه به چاپ رسیده است. در سال ۱۳۶۷ش با افزودن مقدمه‌ای در ۱۲۳ صفحه در شرح حال شوشتری تجدید چاپ شد.<ref> آقابزرگ، الذریعه، ج۱۵، ص۹۴.</ref> | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
* [[مجالس المومنین]] | *[[مجالس المومنین]] | ||
* [[احقاق الحق و ازهاق الباطل]] | *[[احقاق الحق و ازهاق الباطل]] | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* آقا بزرگ الطهرانی، [[الذریعة]]، بیروت، دار الأضواء. | *آقا بزرگ الطهرانی، [[الذریعة]]، بیروت، دار الأضواء. | ||
* [[حر عاملی]]، محمدحسن، امل الآمل فی علماء جبل عامل، بغداد، مکتبه الاندلس. | *[[حر عاملی]]، محمدحسن، امل الآمل فی علماء جبل عامل، بغداد، مکتبه الاندلس. | ||
* عارف نقوی، سید حسین، تذکره علمای امامیه پاکستان، ترجمه محمدهاشم، مشهد، آستان قدس رضوی، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، ۱۳۷۰ش. | *عارف نقوی، سید حسین، تذکره علمای امامیه پاکستان، ترجمه محمدهاشم، مشهد، آستان قدس رضوی، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، ۱۳۷۰ش. | ||
* الصوارم المهرقة فی نقد الصواعق المحرقة، کتابخانه امام علی. | *الصوارم المهرقة فی نقد الصواعق المحرقة، کتابخانه امام علی. | ||
* الصوارم المهرقه فی نقد الصواعق المحرقه، کنسرسیوم محتوای ملی. | *الصوارم المهرقه فی نقد الصواعق المحرقه، کنسرسیوم محتوای ملی. | ||
* متن کتاب الشهاب الثاقبه، کتابخانه تخصصی حج. | *متن کتاب الشهاب الثاقبه، کتابخانه تخصصی حج. | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
* متن کتاب الصورام المهرقه؛ [http://www.aqaed.com/book/282/indexs.html مرکز الابحاث الاعتقادیه] | *متن کتاب الصورام المهرقه؛ [http://www.aqaed.com/book/282/indexs.html مرکز الابحاث الاعتقادیه] | ||
* متن کتاب الصورام المهرقه؛ [http://lib.eshia.ir/15077/1/1 مدرسه فقاهت] | *متن کتاب الصورام المهرقه؛ [http://lib.eshia.ir/15077/1/1 مدرسه فقاهت] | ||
* [http://bookbankma.blogfa.com/9001.aspx دانلود الصوارم المهرقه] | *[http://bookbankma.blogfa.com/9001.aspx دانلود الصوارم المهرقه] | ||