حق والدین: تفاوت میان نسخهها
←والدین چه حقوقی دارند؟
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
در منابع دینی، احسان، احترام<ref>ابوالسعود، تفسیر ابی السعود، ۱۹۸۳م، ج۳، ص۱۹۸.</ref> و اطاعت از والدین و تأمین نیازهای مالی آنها، در شمار حقوق پدر و مادر نسبت به فرزند قرار گرفته است. | در منابع دینی، احسان، احترام<ref>ابوالسعود، تفسیر ابی السعود، ۱۹۸۳م، ج۳، ص۱۹۸.</ref> و اطاعت از والدین و تأمین نیازهای مالی آنها، در شمار حقوق پدر و مادر نسبت به فرزند قرار گرفته است. | ||
{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقلقول = [[امام صادق (ع)]]: {{حدیث|ثَلَاثٌ لَمْ یَجْعَلِ اللَّهُ لِأَحَدٍ مِنَ النَّاسِ فِیهِنَّ رُخْصَةً بِرُّ الْوَالِدَیْنِ بَرَّیْنِ کَانَا أَوْ فَاجِرَیْنِ وَ وَفَاءٌ بِالْعَهْدِ لِلْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ وَ أَدَاءُ الْأَمَانَةِ إِلَی الْبَرِّ وَ الْفَاجِر. |ترجمه=سه چیز است که ترک آن برای هیچ کس جایز نیست: نیکی به پدر و مادر نیکو کار باشند یا فاجر، [[وفای به عهد]] با نیکو کار یا فاجر و ادای امانت به نیکو کار یا فاجر.}} |تاریخ بایگانی | منبع = <small> [[تحف العقول]]، ص۳۶۷ </small> | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px | اندازه خط = ۱۲px|رنگ پسزمینه =#ffeebb| گیومه نقلقول = | تراز منبع = چپ}} | {{جعبه نقل قول | عنوان = | نقلقول = [[امام صادق (ع)]]: {{حدیث|ثَلَاثٌ لَمْ یَجْعَلِ اللَّهُ لِأَحَدٍ مِنَ النَّاسِ فِیهِنَّ رُخْصَةً بِرُّ الْوَالِدَیْنِ بَرَّیْنِ کَانَا أَوْ فَاجِرَیْنِ وَ وَفَاءٌ بِالْعَهْدِ لِلْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ وَ أَدَاءُ الْأَمَانَةِ إِلَی الْبَرِّ وَ الْفَاجِر. |ترجمه=سه چیز است که ترک آن برای هیچ کس جایز نیست: نیکی به پدر و مادر نیکو کار باشند یا فاجر، [[وفای به عهد]] با نیکو کار یا فاجر و ادای امانت به نیکو کار یا فاجر.}} |تاریخ بایگانی | منبع = <small> [[تحف العقول]]، ص۳۶۷ </small> | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px | اندازه خط = ۱۲px|رنگ پسزمینه =#ffeebb| گیومه نقلقول = | تراز منبع = چپ}} | ||
===احسان و احترام=== | ===احسان و احترام=== | ||
{{اصلی|احسان به والدین}} | {{اصلی|احسان به والدین}} | ||
خط ۱۸: | خط ۱۹: | ||
دربارهٔ [[سیره نبوی|سیره پیامبر]] نیز گزارش شده که او [[رضاع|مادر رضاعی]] خود را بسیار بزرگ میداشت<ref>ابوداوود، سنن ابوداوود، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۵۰۷-۵۰۸.</ref> و کسانی که با پدر و مادر خویش خوشرفتار بودند را احترام مینمود.<ref> رجوع کنید کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۶۱.</ref> | دربارهٔ [[سیره نبوی|سیره پیامبر]] نیز گزارش شده که او [[رضاع|مادر رضاعی]] خود را بسیار بزرگ میداشت<ref>ابوداوود، سنن ابوداوود، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۵۰۷-۵۰۸.</ref> و کسانی که با پدر و مادر خویش خوشرفتار بودند را احترام مینمود.<ref> رجوع کنید کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۶۱.</ref> | ||
بر این اساس، مسلمانان به نیکی در حق والدین و تحمل سختیهای نگهداری از آنها امر شدهاند،<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۶۲؛ شیخ صدوق، مَن لا یَحضُرُه الفقیه، ۱۴۱۳، ج۴، ص۴۰۷ و ۴۰۸.</ref> گرچه والدین [[شرک|مشرک]] <ref>بخاری، صحیح بخاری، ۱۴۲۲ق، ج۸، ص۴.</ref> یا بدکار باشند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۶۲.</ref> | بر این اساس، مسلمانان به نیکی در حق والدین و تحمل سختیهای نگهداری از آنها امر شدهاند،<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۶۲؛ شیخ صدوق، مَن لا یَحضُرُه الفقیه، ۱۴۱۳، ج۴، ص۴۰۷ و ۴۰۸.</ref> گرچه والدین [[شرک|مشرک]] <ref>بخاری، صحیح بخاری، ۱۴۲۲ق، ج۸، ص۴.</ref> یا بدکار باشند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۶۲.</ref> | ||
====مصادیق احسان==== | ====مصادیق احسان==== | ||
خط ۲۵: | خط ۲۴: | ||
در روایات نیز مصادیقی گوناگون برای حقوق والدین ذکر گردیده، از جمله اینکه فرزند باید ایشان را به نام نخواند، جلوتر از آنان راه نرود و پیش از ایشان و نیز پشت به آنان ننشیند.<ref> رجوع کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۵۸-۱۵۹؛ ابنبابویه، ۱۴۱۴ق، ج۴، ص۳۷۲؛ بخاری، صحیح بخاری، ۱۴۰۶ق، ص۲۱.</ref> همچنین اگر او را فرا خوانند، به سرعت اجابت کند، حتی اگر در [[نماز]] باشد<ref>راوندی کاشانی، ص ۹۲؛ متقی، ج۱۶، ص۴۷۰.</ref> و اگر رفتار و گفتار آن دو برخلاف میل او بود، از اخم کردن یا دشنام دادن به آنان بپرهیزد.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص ۳۴۹؛ طوسی، التبیان؛ سیوطی، ذیل اسراء: ۲۳.</ref> | در روایات نیز مصادیقی گوناگون برای حقوق والدین ذکر گردیده، از جمله اینکه فرزند باید ایشان را به نام نخواند، جلوتر از آنان راه نرود و پیش از ایشان و نیز پشت به آنان ننشیند.<ref> رجوع کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۵۸-۱۵۹؛ ابنبابویه، ۱۴۱۴ق، ج۴، ص۳۷۲؛ بخاری، صحیح بخاری، ۱۴۰۶ق، ص۲۱.</ref> همچنین اگر او را فرا خوانند، به سرعت اجابت کند، حتی اگر در [[نماز]] باشد<ref>راوندی کاشانی، ص ۹۲؛ متقی، ج۱۶، ص۴۷۰.</ref> و اگر رفتار و گفتار آن دو برخلاف میل او بود، از اخم کردن یا دشنام دادن به آنان بپرهیزد.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص ۳۴۹؛ طوسی، التبیان؛ سیوطی، ذیل اسراء: ۲۳.</ref> | ||
حفظ حریم خصوصی پدر و مادر<ref> رجوع کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص ۵۰۳؛ ابنبابویه، ۱۴۱۴، همانجا.</ref> و یاری دادن آنها در کارها<ref> ابنبابویه، ۱۳۶۳ش، ج ۱، ص ۲۵۸ </ref> از دیگر مصادیق احسان به والدین شمرده شده است. | حفظ حریم خصوصی پدر و مادر<ref> رجوع کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص ۵۰۳؛ ابنبابویه، ۱۴۱۴، همانجا.</ref> و یاری دادن آنها در کارها<ref> ابنبابویه، ۱۳۶۳ش، ج ۱، ص ۲۵۸ </ref> از دیگر مصادیق احسان به والدین شمرده شده است. | ||
{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقلقول = {{حدیث|وَقَضَیٰ رَبُّکَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِیَّاهُ وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِندَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ کِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لَّهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلًا کَرِیمًا وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُل رَّبِّ ارْحَمْهُمَا کَمَا رَبَّیَانِی صَغِیرًا |ترجمه=و پروردگار تو مقرر کرد که جز او را مپرستید و به پدر و مادر [خود] احسان کنید. اگر یکی از آن دو یا هر دو، در کنار تو به سالخوردگی رسیدند به آنها [حتی] «اوف» مگو و به آنان پَرخاش مکن و با آنها سخنی شایسته بگوی. و از سر مهربانی، بالِ فروتنی بر آنان بگستر و بگو: «پروردگارا، آن دو را رحمت کن چنانکه مرا در خردی پروردند.}} |تاریخ بایگانی | منبع = <small> اسراء، ۲۴ـ۲۳، ترجمه [[محمدمهدی فولادوند|فولادوند]]. </small> | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px | اندازه خط = ۱۲px|رنگ پسزمینه =#ecfcf4| گیومه نقلقول = | تراز منبع = چپ}} | |||
===اطاعت و نفقه=== | ===اطاعت و نفقه=== | ||
{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقلقول = {{حدیث|وَوَصَّیْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَیْهِ حُسْنًا وَ إِن جَاهَدَاکَ لِتُشْرِکَ بِی مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا|ترجمه=و به انسان سفارش کردیم که به پدر و مادر خود نیکی کند، و [لی] اگر آنها با تو درکوشند تا چیزی را که بدان علم نداری با من شریک گردانی، از ایشان اطاعت مکن.}} |تاریخ بایگانی | منبع = <small> عنکبوت، ۸، ترجمه [[محمدمهدی فولادوند|فولادوند]]. </small> | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px | اندازه خط = ۱۲px|رنگ پسزمینه =#ecfcf4| گیومه نقلقول = | تراز منبع = چپ}} | {{جعبه نقل قول | عنوان = | نقلقول = {{حدیث|وَوَصَّیْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَیْهِ حُسْنًا وَ إِن جَاهَدَاکَ لِتُشْرِکَ بِی مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا|ترجمه=و به انسان سفارش کردیم که به پدر و مادر خود نیکی کند، و [لی] اگر آنها با تو درکوشند تا چیزی را که بدان علم نداری با من شریک گردانی، از ایشان اطاعت مکن.}} |تاریخ بایگانی | منبع = <small> عنکبوت، ۸، ترجمه [[محمدمهدی فولادوند|فولادوند]]. </small> | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px | اندازه خط = ۱۲px|رنگ پسزمینه =#ecfcf4| گیومه نقلقول = | تراز منبع = چپ}} |