حق والدین: تفاوت میان نسخه‌ها

در [[سیره رسول اکرم]] نیز این موضوع مشهود است، چنان‌که گفته شده‌است حضرت، مادر رضاعی خود را بسیار بزرگ می‌داشت <ref> رجوع کنید به ابوداوود، ج ۲، ص ۵۰۷ ـ ۵۰۸ </ref> و کسانی را که با پدر و مادر خویش خوش‌رفتاری می‌کردند، تکریم می‌نمود؛ <ref> رجوع کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۱ق، ج۲، ص۱۶۱.</ref> البته در احادیث نیز، همچون قرآن، تأکید شده که وجوب اطاعت از والدین ـ حتی اگر مشرک باشند ـ شامل اموری است که [[معصیت]] خدا نباشد <ref> لاطاعة للمخلوق فی معصیة الخالق؛ رجوع کنید به ه‌مان، ج ۱، ص ۴۲۸؛ ابن‌بابویه، ۱۳۶۳ش، ج ۲، ص ۱۲۴ </ref> و این البته به معنای ساقط شدن حق پدر و مادر نیست. <ref> رجوع کنید به مسلم‌بن حجاج، ج ۳، ص ۸۱؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۱ق، ج۲، ص۱۵۹.</ref>

===اطاعت و نفقه===

در پاره‌ای [[سوره‌های مدنی|آیات مدنی]]، به فرزندان توصیه شده است که حقوق مالی و اقتصادی والدین را رعایت کنند. فرزندان باید از اموالشان به پدر و مادر [[انفاق]] کنند و در وصیت و [[ارث در قرآن|میراث]] سهم والدین را، آن‌گونه که دستور داده شده است، در نظر بگیرند. <ref> رجوع کنید به بقره: ۱۸۰، ۲۱۵؛ نساء: ۱۱؛ طبری؛ طوسی، التبیان، ذیل همین آیات </ref>

==علت تأکید بر رعایت حق والدین==

[[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] علت تأکید قرآن دربارهٔ احسان به والدین را چنین تبیین کرده که رابطه عاطفی بین والدین و فرزندان سبب پیوند محکم نسل نو با نسل گذشته و موجب استحکام [[خانواده]] می‌گردد. قِوام خانواده نیز به‌عنوان یکی از مهم‌ترین امور در روابط اجتماعی، سبب استواری جامعه انسانی است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۷، ص۳۷۴ و ج۱۳، ص۸۰.</ref><br>

[[احمد بن محمد رازی|ابن‌مسکویه]] ([[سال ۳۲۰ هجری قمری|۳۲۰]]-[[سال ۴۲۰ هجری قمری|۴۲۰ق]]) عالم شیعی نیز، در تحلیل اینکه چرا در آموزه‌های دینی سفارش به احسان به پدر و مادر و رعایت حقوق‌شان شده، ولی چنین سفارشی به والدین دربارهٔ فرزندان‌شان نشده، معتقد است، والدین فرزندشان را چیزی جدای از خود نمی‌دانند؛ ازاین‌رو آن‌چنان‌که خود را دوست دارند وی را نیز دوست می‌دارند و ترقی اور را ترقی خود می‌دانند، اما فرزندان چنین احساسی نسبت به والدین خود ندارند.<ref>مسکویه، تهذیب الأخلاق، ۱۴۲۶ق، ص۲۳۳.</ref>

===توجه خاص به حقوق مادر در احادیث===

[[امام سجاد (ع)]] در [[رسالة الحقوق]] سختی هایی را که مادر از آغاز حمل تا رشد فرزند متحمل شده، حق مادر بر فرزند برشمرده و او را به قدرشناسی از زحمات مادر امر کرده است. در مقابل، پدر را اصل فرزند و حقِ هستی و حیات را از او دانسته است. <ref> رجوع کنید به ابن‌بابویه، ۱۴۱۴، ج ۲، ص ۶۲۱ـ۶۲۲؛ نیز رجوع کنید به قبانجی، ج ۱، ص ۵۴۵ـ۵۷۸ </ref> [[نصیرالدین طوسی]] <ref> طوسی، ص ۲۳۹ </ref> ماهیت حقوق مادر را جسمانی‌تر از حقوق پدر شمرده و معتقد است بدین‌سبب، حقوق مادران زودتر از حقوق پدران، که آگاهی بر آن نیازمند تعقل است، مورد توجه فرزندان قرار می‌گیرد و به ادای آن اهتمام می‌ورزند. بر این اساس، وی ادای حقوق پدران را بیشتر با اموری معنوی چون اطاعت کامل از آنان و ذکر خیر و دعا و ثنا بر ایشان و ادای حقوق مادران را با امور مادّی چون بذل مال و فراهم آوردن اسباب آسایش زندگی و نظایر آن بیان کرده است. <ref> قس ابن‌کثیر، ذیل عنکبوت: ۸ </ref>

==حقوق پس از مرگ والدین==