عمرو بن عاص سهمی: تفاوت میان نسخه‌ها

بنابر منابع تاریخ اسلام، عمرو عاص در ماجرای نزاع معاویه با امام علی(ع)، مشاور معاویه بود و بسیاری از نقشه‌ها و حیله‌های سپاه شام را خود طراحی می‌کرد. از جمله گفته‌اند هنگامی که عثمان کشته شد و علی(ع) به اصرار غالب مسلمانان خلافت را پذیرفت، علی(ع) پیکی سوی معاویه فرستاد و از او خواست تا مانند دیگر مسلمانان بیعت کند. معاویه در پی اعلام خلافت خود بود و بدین رو پاسخی نداد و با عمرو عاص مشورت کرد. عمرو بدو گفت که تو نه سابقه علی در اسلام و نه توانایی رقابت با او را داری. بدین رو ابتدا باید علی را در میان شامیان به‌عنوان قاتل عثمان معرفی کنی و به خونخواهی عثمان برخیزی و بدین طریق راه را برای ادعای خلافت برای خود باز کنی. معاویه پذیرفت و با نقشه‌ای که با عمرو عاص کشید، در شام تبلیغ کرد که علی(ع) قاتل عثمان است و با [[پیراهن عثمان|بهانه کردن خون]] عثمان زمینه را برای جنگ با علی(ع) و اعلام ادعای خلافت خود باز کرد. عمرو در مقابل همکاری با معاویه از او قول گرفته بود که والی مصر شود.<ref>نک: پیکار صفین/ترجمه، ص۶۰؛ دینوری، اخبارالطوال/ترجمه، ص۱۹۴-۱۹۸.</ref> علی(ع) پس از اطلاع از نقشه معاویه و عمرو عاص، به آنان نامه نوشت و در نامه به عمرو به او هشدار داد که همکاری با معاویه به صلاح او نیست ولی عمرو عاص در پاسخ از علی(ع) خواست تا از خلافت کناره گیرد و کار را به شورا بسپارد.<ref>اخبارالطوال/ترجمه، ص۲۰۴</ref>

 

عمرو در جنگ صفین، مشاور و از فرماندهان ارشد سپاه معاویه و گویا فرمانده سواره نظام بود.<ref>اخبارالطوال/ترجمه، ص۲۱۳.</ref> به نقل برخی منابع، عمرو در جنگ صفین با علی(ع) رو‌به‌رو شد و هنگامی که علی(ع) قصد حمله به او را داشت، عورت خود را آشکار کرد و علی(ع) از او رو برگرداند و بدین ترتیب، عمرو از مرگ حتمی نجات یافت.<ref>آفرینش و تاریخ/ترجمه، ج‌۲، ص۸۸۱؛ اخبارالطوال/ترجمه، ص۲۱۹.</ref>

 

در جنگ صفین وقتی گروهی به فرماندهی [[مالک اشتر|مالک اشتر نخعی]] مقاومت سپاه شام را شکست و چیزی به پیروزی کامل سپاه علی(ع) نمانده بود، عمرو به معاویه پیشنهاد کرد که میان لشکر او قرآن پخش کنند و لشکریان قرآن را بر نیزه و تقاضا کنند که جنگ متوقف شود و قرآن میان آنها داوری کند. این حیله عمرو عاص باعث شد تا سپاه شام از شکست رهایی یابد و [[حکمیت|ماجرای حکمیت]] پیش آید.<ref>آفرینش و تاریخ/ترجمه، ج‌۲، ص۸۸۱.</ref>

 

عمرو عاص در ماجرای حکمیت نماینده شام در مقابل [[ابوموسی اشعری]] نماینده کوفه بود. او ابوموسی را راضی کرد که رأی نهایی حکمیت این باشد که هم علی(ع) و هم معاویه از خلافت عزل شوند و کار به شورا سپرده شود. روز اعلام نظر، ابوموسی طبق قرار نخست به منبر رفت و علی(ع) را خلع کرد؛ ولی عمرو بر خلاف قرار، معاویه را به خلافت نصب کرد و بدین ترتیب، ماجرای حکمیت به نتیجه‌ای جز نجات سپاه شام از شکست نیانجامید.<ref>نک: اخبار الطوال، ترجمه، ص۲۴۰-۲۴۶.</ref>