محمدتقی آقا نجفی اصفهانی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Khoshnoudi (بحث | مشارکتها) (←منابع: برچسب حق تکثیر) |
Khoshnoudi (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
| لقب = آقا نجفی اصفهانی | | لقب = آقا نجفی اصفهانی | ||
| نسب = | | نسب = | ||
|خویشاوندان سرشناس = محمد باقر آقا نجفی اصفهانی | |خویشاوندان سرشناس = محمد باقر آقا نجفی اصفهانی | ||
| تاریخ تولد = [[۲۲ ربیع‌الثانی]] ۱۲۶۲ق | | تاریخ تولد = [[۲۲ ربیع‌الثانی]] ۱۲۶۲ق | ||
| شهر تولد = اصفهان | | شهر تولد = اصفهان | ||
| کشور تولد =[[ایران ]] | | کشور تولد =[[ایران]] | ||
| محل تحصیل =[[اصفهان]] {{•}} [[نجف]] | | محل تحصیل =[[اصفهان]]{{•}} [[نجف]] | ||
| محل زندگی = | | محل زندگی = | ||
| تاریخ وفات =[[۱۱ شعبان]] ۱۳۳۲ق | | تاریخ وفات =[[۱۱ شعبان]] ۱۳۳۲ق | ||
| شهر وفات = اصفهان | | شهر وفات = اصفهان | ||
| محل دفن = [[بقعه امامزاده احمد بن علی]] | | محل دفن = [[بقعه امامزاده احمد بن علی]] | ||
| استادان = [[میرزای شیرازی]] {{•}} [[ مهدی کاشف الغطاء ]]{{•}} [[ | | استادان = [[میرزای شیرازی]]{{•}} [[مهدی کاشف الغطاء]] {{•}} [[شیخ‌راضی نجفی]] | ||
| شاگردان = | | شاگردان = | ||
| اجازه روایت از = | | اجازه روایت از = | ||
| اجازه اجتهاد از = | | اجازه اجتهاد از = | ||
| اجازه روایت به = | | اجازه روایت به= | ||
| اجازه اجتهاد به = | | اجازه اجتهاد به= | ||
| تالیفات = تأویل | | تالیفات = تأویل الآیات الباهره فی العترة الطاهرة • بحرالحقائق • اصول الدین و انوار العارفین | ||
| سایر = | | سایر = | ||
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی = | | فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی = | ||
| سیاسی = [[جنبش تنباکو]] | | سیاسی = [[جنبش تنباکو]] | ||
|اجتماعی = | |اجتماعی = | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| | | وبگاه رسمی = | ||
}} | }} | ||
{{دیگرکاربردها|آقا نجفی اصفهانی}} | {{دیگرکاربردها|آقا نجفی اصفهانی}} | ||
{{اشتباه نشود|محمدتقی رازی اصفهانی}} | {{اشتباه نشود|محمدتقی رازی اصفهانی}} | ||
''' | '''شیخ محمدتقی رازی آقا نجفی''' (۱۲۶۲–۱۳۳۲ق/۱۸۴۶–۱۹۱۴م)، فرزند [[محمدباقر آقا نجفی اصفهانی|محمد باقر آقا نجفی اصفهانی]] و نوه [[محمدتقی رازی اصفهانی|محمد تقی رازی]] از مجتهدان [[اصفهان]] در دوره [[ناصرالدین شاه قاجار|ناصرالدین شاه]]. وی پس از اخذ [[اجتهاد]] از علمای [[نجف]] به اصفهان بازگشت و [[مرجع تقلید|مرجعیت]] عام یافت. آقا نجفی با [[ظل السلطان]] حاکم اصفهان رابطه خوبی نداشت. از او آثار علمی بسیاری بر جای مانده است. | ||
== | == معرفی و خاندان == | ||
آقانجفی در [[۲۲ ربیع‌الثانی]] ۱۲۶۲ق/۱۹ مارس ۱۸۴۶م در [[اصفهان]] زاده شد. پدرش [[محمدباقر آقا نجفی اصفهانی|محمد باقر آقا نجفی اصفهانی]] و جد وی [[محمدتقی رازی اصفهانی]] نویسنده [[هدایة المسترشدین]] از [[مجتهد|مجتهدین]] بودند. نیاکان آقانجفی از [[ایوانکی]] [[سمنان]] بودند. جدش در آغاز جوانی به [[عراق]] رفت و پس از سال‌ها تحصیل علم، [[اصفهان]] را برای سکونت و فعالیت‌های دینی برگزید و در آنجا حوزه درسی دایر کرد. | |||
وی در [[۱۱ شعبان]] ۱۳۳۲ق/۵ ژوئیه ۱۹۱۴م در اصفهان درگذشت.<ref>روزنامه حبل‌المتین، مورخه ۲ شوال ۱۳۳۲، ش ۱۶، ص۱۷ به نقل از مقاله [http://www.ensani.ir/fa/content/9455/default.aspx توپهای خالی (سیری در زندگینامه آقانجفی اصفهانی)]</ref> و در جوار مرقد [[بقعه امامزاده احمد بن علی|امامزاده احمد]]، به خاک سپرده شد. | |||
== | == تحصیلات == | ||
مقدمات علوم را در محضر پدرش فرا گرفت و پس از آن به [[نجف]] رفت و درآنجا به تحصیل علم ادامه داد. از محضر [[سید محمدحسن شیرازی|میرزا محمد حسن شیرازی]] که زمانی در اصفهان از شاگردان جدّ خود او بود و نیز شیخ [[مهدی کاشف الغطاء]] و شیخ راضی نجفی بهره گرفت تا به مقام اجتهاد رسید. | |||
==بازگشت به اصفهان== | == بازگشت به اصفهان == | ||
آقانجفی پس از تکمیل تحصیل خود در [[نجف]]، به [[اصفهان]] بازگشت و هم در زمان حیات پدر مرجعیت عام یافت و صاحب نفوذ و قدرت معنوی فراوان شد. او را به عنوان | آقانجفی پس از تکمیل تحصیل خود در [[نجف]]، به [[اصفهان]] بازگشت و هم در زمان حیات پدر مرجعیت عام یافت و صاحب نفوذ و قدرت معنوی فراوان شد. او را به عنوان «جامع علوم معقول و منقول» شناخته و به قوّت حافظه، حضور ذهن، نکته گویی، [[سخاوت]] و [[شجاعت]] ستوده‌اند. | ||
==توجه به امور اجتماعی== | == توجه به امور اجتماعی == | ||
طی دوران مرجعیت و حکومت شرعی و عرفی خود در اصفهان، در کمک به مردم، رفع ستم از ایشان و تأمین وسایل آسایش آنان کوشا بود، حدود شرعی را اجرا می‌کرد و نسبت به حُسن جریان زندگانی و تحصیل طلاب علومِ دینی اهتمام | طی دوران مرجعیت و حکومت شرعی و عرفی خود در اصفهان، در کمک به مردم، رفع ستم از ایشان و تأمین وسایل آسایش آنان کوشا بود، حدود شرعی را اجرا می‌کرد و نسبت به حُسن جریان زندگانی و تحصیل طلاب علومِ دینی اهتمام می‌ورزید. | ||
==مبارزه با ظلم و ستم== | == مبارزه با ظلم و ستم == | ||
آقا نجفی به [[ناصرالدین شاه قاجار| | آقا نجفی به [[ناصرالدین شاه قاجار|ناصرالدین شاه]] و دستگاه حکومت او بی‌اعتنا بود و با [[ظل‌السلطان]] فرزند شاه که حاکم اصفهان بود و بسیار بر مردم ستم می‌کرد، همواره درگیر بود، اما در واقع قدرت او از قدرت حاکم اصفهان افزون‌تر بود. ظل‌السلطان، آقانجفی را مانع تاخت و تاز، چپاول و تجاوز خود می‌یافت. مأموران استعماری [[بریتانیا|انگلستان]] نیز که برای بسط تسلط دولت متبوع خود بر ایران، برنامه‌های گسترده داشتند و قدرت اجتماعی آقانجفی را مانع اجرای نقشه‌های خویش می‌یافتند، از او بیمناک بودند. به همین جهت، همواره سعی در تضعیف وی داشتند ولی به جهت توجه مردم به وی، دشمنی آنان کاری از پیش نبرد. | ||
==انتقال به تهران== | == انتقال به تهران == | ||
مخالفان آقا نجفی، | مخالفان آقا نجفی، یک‌بار توانستند با تحریک [[ناصرالدین شاه قاجار|ناصرالدین شاه]] و ترساندن وی، که خود نیز از اقانجفی بیمناک بود و توسعه نفوذ وی و بی‌باکی او در اجرای حدود شرعی را تعرضی نسبت به حدود اختیارات و قدرت‌های خود می‌شمرد، فرمان انتقال آقانجفی به [[تهران]] را از وی بگیرند، اما آقانجفی در تهران هم، علاوه بر دایر ساختن حوزه درسی، به مبارزه سیاسی و روشن ساختن ذهن مردم نسبت به فساد دربار و نظام حاکم و سرانجام مداخلات بیگانگان در امور کشور ادامه داد و چون خطر فعالیت وی در پایتخت برای رژیم بیشتر بود، او را به اصفهان بازگردادند. همانند این حادثه در ۱۳۲۱ق/۱۹۰۳م در هنگام سلطنت [[مظفرالدین شاه]] نیز تکرار شد. | ||
==حکم تحریم تنباکو== | == حکم تحریم تنباکو == | ||
در جریان اجرای قرارداد رژی، | در جریان اجرای قرارداد رژی، مأمورین کمپانی رژی به کمک ظل السلطان حاکم وقت اصفهان و پشتیبانی مأموران دولت، راهی مزارع تنباکو شدند و در کمال شدت و خشونت تلاش کردند تا خواسته‌های قرارداد انحصار تنباکو را به مردم تحمیل کنند.<ref>مهدوی، زندگینامه آیت الله العظمی آقانجفی اصفهانی، ۱۳۹۰ش، ص۸۱.</ref> | ||
مردم اصفهان از آقانجفی اصفهانی کمک خواستند. آقانجفی پس از مشورت، به دو نفر از نزدیکان و وابستگان خود که از علما و فقیهان بودند، اشاره نمود که حکم به حرمت استعمال دخانیات کنند. از این رو میرزا محمدعلی اژه‌ای و حاج آقا منیرالدین بروجردی برای اولین بار، اعلان تحریم تنباکو نمودند و از طرف حاج میرزا هاشم امام جمعه از شهر به تخت فولاد تبعید و نفی بلد شدند.<ref>مهدوی، زندگینامه آیت الله العظمی آقانجفی اصفهانی، ۱۳۹۰ش، ص۸۱.</ref> این دو هر یک جداگانه طبق دستور آقانجفی به سامرا رفته و میرزای شیرازی را از اوضاع داخلی ایران و آمادگی مردم برای هر نوع مبارزه باخبر ساختند و مقدمات صدور حکم تحریم را فراهم ساختند. در همین حین آقانجفی و [[محمدباقر فشارکی]] حکم تحریم استعمال تنباکو را صادر کردند.<ref>مهدوی، زندگینامه آیت الله العظمی آقانجفی اصفهانی، ۱۳۹۰ش، ص۸۲.</ref> | مردم اصفهان از آقانجفی اصفهانی کمک خواستند. آقانجفی پس از مشورت، به دو نفر از نزدیکان و وابستگان خود که از علما و فقیهان بودند، اشاره نمود که حکم به حرمت استعمال دخانیات کنند. از این رو میرزا محمدعلی اژه‌ای و حاج آقا منیرالدین بروجردی برای اولین بار، اعلان تحریم تنباکو نمودند و از طرف حاج میرزا هاشم امام جمعه از شهر به تخت فولاد تبعید و نفی بلد شدند.<ref>مهدوی، زندگینامه آیت الله العظمی آقانجفی اصفهانی، ۱۳۹۰ش، ص۸۱.</ref> این دو هر یک جداگانه طبق دستور آقانجفی به سامرا رفته و میرزای شیرازی را از اوضاع داخلی ایران و آمادگی مردم برای هر نوع مبارزه باخبر ساختند و مقدمات صدور حکم تحریم را فراهم ساختند. در همین حین آقانجفی و [[محمدباقر فشارکی]] حکم تحریم استعمال تنباکو را صادر کردند.<ref>مهدوی، زندگینامه آیت الله العظمی آقانجفی اصفهانی، ۱۳۹۰ش، ص۸۲.</ref> | ||
حکم تحریم استعمال تنباکو از طرف این دو نفر در اصفهان و سپس حکم تحریم از طرف آقانجفی و ملا محمدباقر فشارکی و ورود میرزا محمدعلی اژه‌ای و حاج آقا منیرالدین بروجردی به سامرا، همگی قبل از ارسال نامه [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] توسط علی اکبر فال اسیری به میرزای شیرازی بوده است. <ref>مهدوی، زندگینامه آیت الله العظمی آقانجفی اصفهانی، ۱۳۹۰ش، ص۸۲.</ref> | حکم تحریم استعمال تنباکو از طرف این دو نفر در اصفهان و سپس حکم تحریم از طرف آقانجفی و ملا محمدباقر فشارکی و ورود میرزا محمدعلی اژه‌ای و حاج آقا منیرالدین بروجردی به سامرا، همگی قبل از ارسال نامه [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] توسط علی اکبر فال اسیری به میرزای شیرازی بوده است.<ref>مهدوی، زندگینامه آیت الله العظمی آقانجفی اصفهانی، ۱۳۹۰ش، ص۸۲.</ref> | ||
==آثار== | == آثار == | ||
آقا نجفی آثار بسیار از خود به جای گذاشت. تعداد آثار او را برخی بیش از ۱۰۰ مورد | آقا نجفی آثار بسیار از خود به جای گذاشت. تعداد آثار او را برخی بیش از ۱۰۰ مورد دانسته‌اند. از جمله آثار مهم وی، این رسائل و کتاب‌ها را می‌توان نام برد: | ||
{{ستون-شروع| | {{ستون-شروع|۴}} | ||
* الاجتهاد و التقلید | * الاجتهاد و التقلید | ||
* اسرار الآیات | * اسرار الآیات | ||
* اسرار الشریعه | * اسرار الشریعه | ||
* | * اصول الدین و انوار العارفین | ||
* بحرالحقائق | * بحرالحقائق | ||
* تأویل | * تأویل الآیات الباهره فی العترة الطاهرة | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
== | |||
== دیدگاه‌ها در مورد وی == | |||
* [[آقابزرگ تهرانی|آقا بزرگ تهرانی]] وی را از ارکان دین و روسای مذهب در عصر خود خوانده است.<ref>آقابزرگ تهرانی، نقبا البشر، ص ۲۴۷ یکم</ref><ref>مهدوی، زندگینامه آیت الله العظمی آقانجفی اصفهانی، ۱۳۹۰ش، ص۱۸.</ref> | * [[آقابزرگ تهرانی|آقا بزرگ تهرانی]] وی را از ارکان دین و روسای مذهب در عصر خود خوانده است.<ref>آقابزرگ تهرانی، نقبا البشر، ص ۲۴۷ یکم</ref><ref>مهدوی، زندگینامه آیت الله العظمی آقانجفی اصفهانی، ۱۳۹۰ش، ص۱۸.</ref> | ||
* [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] پس از ملاقاتی که با آقانجفی داشته‌است، می‌گوید:<ref name="zamaneh2">{{یادکرد وب | عنوان=توپهای خالی سیری در زندگی آقا اصفهانی/ قسمت ۲ | نشانی=http://www.noormags.ir/view/fa/ArticlePage/4562/41/text | ناشر=مجله زمانه | تاریخ=شهریور ۱۳۸۲ | تاریخ بازبینی = ۳ نوامبر ۲۰۱۱ | نام=تقی | نام خانوادگی=صوفی نیارکی نجفی}}</ref>{{نقل قول|حرارتی به کله اش دیدم که در بیسمارک (بیزمارک) نبود و راستی اگر وزارت اعظم ایران را داشت؛ مانند امیرکبیر حفظ حدود مملکت را می‌نمود که بیگانه از آن یک‌وجب نبرد.}} | * [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]] پس از ملاقاتی که با آقانجفی داشته‌است، می‌گوید:<ref name="zamaneh2">{{یادکرد وب | عنوان=توپهای خالی سیری در زندگی آقا اصفهانی/ قسمت ۲ | نشانی=http://www.noormags.ir/view/fa/ArticlePage/4562/41/text | ناشر=مجله زمانه | تاریخ=شهریور ۱۳۸۲ | تاریخ بازبینی = ۳ نوامبر ۲۰۱۱ | نام=تقی | نام خانوادگی=صوفی نیارکی نجفی}}</ref>{{نقل قول|حرارتی به کله اش دیدم که در بیسمارک (بیزمارک) نبود و راستی اگر وزارت اعظم ایران را داشت؛ مانند امیرکبیر حفظ حدود مملکت را می‌نمود که بیگانه از آن یک‌وجب نبرد.}} | ||
* میرزا محمدعلی معلم‌حبیب آبادی آورده‌است:{{نقل قول|از بزرگان علما و فقهای اصفهان، و در آن شهر بلکه سایر بلاد ایران شهرتی تمام، و نفوذ کلمه و ریاستی مُعتَدّبها داشت، و در عقل به درجه اعلی، و در تدبیر و کفایت و حسن سیاست و معاشرت با دولت و ملت، تقریباً در اقران خود بی‌نظیر بود.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = معلم‌حبیب‌آبادی| نام =محمدعلی | پیوند نویسنده = | عنوان =مکارم الاثار| ترجمه = | جلد = ۵| سال = | ناشر = |مکان = | شابک = | صفحه = ۱۶۶۲| پیوند = | تاریخ بازبینی =}}</ref>}} | * میرزا محمدعلی معلم‌حبیب آبادی آورده‌است:{{نقل قول|از بزرگان علما و فقهای اصفهان، و در آن شهر بلکه سایر بلاد ایران شهرتی تمام، و نفوذ کلمه و ریاستی مُعتَدّبها داشت، و در عقل به درجه اعلی، و در تدبیر و کفایت و حسن سیاست و معاشرت با دولت و ملت، تقریباً در اقران خود بی‌نظیر بود.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = معلم‌حبیب‌آبادی| نام =محمدعلی | پیوند نویسنده = | عنوان =مکارم الاثار| ترجمه = | جلد = ۵| سال = | ناشر = |مکان = | شابک = | صفحه = ۱۶۶۲| پیوند = | تاریخ بازبینی =}}</ref>}} | ||
* جلال الدین همایی از هم و غم وی برای حل مشکلات مردم سخن گفته است.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = نجفی| نام =موسی | پیوند نویسنده = | عنوان =حکم نافذ آقانجفی| ترجمه = | جلد = | سال = ۱۳۹۰| ناشر = مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران|مکان =تهران | شابک = | صفحه = ۳۲۴| پیوند = | تاریخ بازبینی =}}</ref> | * جلال الدین همایی از هم و غم وی برای حل مشکلات مردم سخن گفته است.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = نجفی| نام =موسی | پیوند نویسنده = | عنوان =حکم نافذ آقانجفی| ترجمه = | جلد = | سال = ۱۳۹۰| ناشر = مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران|مکان =تهران | شابک = | صفحه = ۳۲۴| پیوند = | تاریخ بازبینی =}}</ref> | ||
== تبارنامه == | |||
==تبارنامه== | |||
<div style="display: block;overflow-y: auto;">{{تبارنامه خاندان نجفی اصفهانی}}</div> | <div style="display: block;overflow-y: auto;">{{تبارنامه خاندان نجفی اصفهانی}}</div> | ||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس|۲}} | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* آقابزرگ، طبقات | * آقابزرگ، طبقات اعلام الشیعه فی‌القرن‌الرابع عشر، مشهد، دارالمرتضی، ۱۴۰۴ق، ج۱، صص۲۴۷–۲۴۸. | ||
* امین، محسن، | * امین، محسن، اعیان الشیعه، بیروت، دارالتعارف، ۱۹۸۳م، ج۹، ص۱۹. | ||
* بامداد، مهدی، تاریخ رجال ایران، تهران، زوار، | * بامداد، مهدی، تاریخ رجال ایران، تهران، زوار، ۱۳۴۷–۱۳۵۳ش، ج۳، صص۳۲۶–۳۲۷. | ||
* تیموری، ابراهیم، تحریم تنباکو، تهران، جیبی، ۱۳۶۱ش، | * تیموری، ابراهیم، تحریم تنباکو، تهران، جیبی، ۱۳۶۱ش، صص۷۸–۷۹. | ||
* زرکلی، خیرالدین، الاعلام، بیروت، دارالعلم للملایین، ۱۹۸۴، ج۶، ص۶۳. | * زرکلی، خیرالدین، الاعلام، بیروت، دارالعلم للملایین، ۱۹۸۴، ج۶، ص۶۳. | ||
* قمی، عباس، الکنی والالقاب، تهران، | * قمی، عباس، الکنی والالقاب، تهران، مکتبةالصدر، ۱۳۹۷ق، ج۲، ص۶. | ||
* کحاله، عمررضا، | * کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، بیروت، داراحیاءالتراث‌العربی، ج۹ و۱۰، صص۱۳۳–۱۳۴. | ||
* مدرس، محمدعلی، ریحانة الادب، تبریز، ۱۳۴۶ش، ج۱، | * مدرس، محمدعلی، ریحانة الادب، تبریز، ۱۳۴۶ش، ج۱، صص۵۷–۵۸. | ||
* مهدوی، سید مصلح الدین، زندگینامه آیت الله العظمی آقانجفی اصفهانی، اصفهان، آرما، ۱۳۹۰ | * مهدوی، سید مصلح الدین، زندگینامه آیت الله العظمی آقانجفی اصفهانی، اصفهان، آرما، ۱۳۹۰ | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==پیوند به بیرون== | == پیوند به بیرون == | ||
* منبع مقاله:[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/27391 دایرة المعارف بزرگ اسلامی] | * منبع مقاله:[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/27391 دایرة المعارف بزرگ اسلامی] | ||
* مقاله [http://www.ensani.ir/fa/content/9455/default.aspx | * مقاله [http://www.ensani.ir/fa/content/9455/default.aspx توپهای خالی (سیری در زندگینامه آقانجفی اصفهانی)] | ||
{{علما و روحانیون | {{علما و روحانیون تأثیر گذار در مشروطه}} | ||
{{فقیهان شیعه (قرن ۱۴ قمری)}} | {{فقیهان شیعه (قرن ۱۴ قمری)}} | ||
{{اصفهان}} | {{اصفهان}} | ||
[[ar:محمد | [[ar:محمد تقی آغا النجفی]] | ||
[[رده:فقیهان شیعه قرن ۱۴ (قمری)]] | [[رده:فقیهان شیعه قرن ۱۴ (قمری)]] | ||