عصمت اکتسابی: تفاوت میان نسخه‌ها

جبری انگاشتن عصمت پیامبران به بشر بودن انبیای الهی و برخی از [[آیات]] و [[روایات]] مستند شده است. بر این اساس گفته شده انسان ملازم با خطا و [[گناه]] است و هر اندازه تلاش کند از خطا و لغزش دور باشد، باز در برابر برخی از حوادث درونی و بیرونی عنان اختیار خود را از دست داده و مرتکب خطا خواهد شد؛ بنابراین زمانی که انسانی به مقام عصمت دسترسی پیدا می‌کند قطعا در اثر جبر عوامل بیرونی است. این گروه از اندیشمندان با اشاره به برخی از عبارات قرآنی مانند واژه «اخلصناهم» در آیه ۴۶ [[سوره ص]] و عبارت «یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت» در آیه ۳۳ [[سوره احزاب]]، معتقدند: خداوند تنها برخی از انسان‌ها را از گناهان خالص و پاک کرده، رجس و پلیدی را از آنان دور کرده و به مقام عصمت می‌رساند.<ref>یوسفیان و شریفی، پژوهشی در عصمت معصومان(ع)، ۱۳۸۸ش، ص۳۹-۴۱.</ref>

به عقیده [[علامه طباطبایی]]، مقام عصمت سلب‌کننده اختیار معصوم نیست بلکه علمی است که خداوند به افراد شایسته داده تا باطن گناه را درک کرده، از نزدیک شدن به آن خودداری کنند. به نظر وی علم انبیا به باطن گناه هرگز قوای ادراکی و حسی انسان را از حالت یکسان انجام کار و ترک آن خارج نمی‌کند؛ بلکه اراده انسانی را عامل انجام یا ترک کاری می‌داند. وی برای توضیح بیشتر این مطلب علم انبیا به گناهان را مانند علم انسان‌ها به مسموم بودن یک غذا تشبیه می‌کند که در نتیجه آن از خوردن غذای مسموم دوری می‌کنند.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۵، ص۳۵۴.</ref>