پرش به محتوا

بسم الله الرحمن الرحیم: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۸۰: خط ۸۰:
بسمله از جمله آیاتی است که کتابت آن بسیار مورد توجه هنرمندان خوشنویسی قرار گرفته است و در طول تاریخ آثار متنوعی با انواع مختلف خط خوشنویسی، از آن کتابت شده است.<ref>مطیع، «تسمیه»، ص۳۲۶.</ref> کتابت بسمله در هنر کاشی‌کاری نیز، به‌عنوان یکی از هنرهای تزئینی و معماری ایران، بازنمود یافته و آثار مختلف آن در سر در خانه‌ها، محراب مساجد و در اماکن مقدس نصب می‌گردد.<ref>مطیع، «تسمیه»، ص۳۲۶.</ref> همچنین آثار مختلفی از حک و کتابت بسمله به‌دست هنرمندان مسلمان در معرق‌کاری و قلم‌زنی پدید آمده است.  
بسمله از جمله آیاتی است که کتابت آن بسیار مورد توجه هنرمندان خوشنویسی قرار گرفته است و در طول تاریخ آثار متنوعی با انواع مختلف خط خوشنویسی، از آن کتابت شده است.<ref>مطیع، «تسمیه»، ص۳۲۶.</ref> کتابت بسمله در هنر کاشی‌کاری نیز، به‌عنوان یکی از هنرهای تزئینی و معماری ایران، بازنمود یافته و آثار مختلف آن در سر در خانه‌ها، محراب مساجد و در اماکن مقدس نصب می‌گردد.<ref>مطیع، «تسمیه»، ص۳۲۶.</ref> همچنین آثار مختلفی از حک و کتابت بسمله به‌دست هنرمندان مسلمان در معرق‌کاری و قلم‌زنی پدید آمده است.  


بسمله در شعر و ادب فارسی گاهی در مصرع یک بیت قرار گرفته و گاهی نیز برخی شاعران درباره مضمون و محتوای آن و نکویی آغاز نمودن کارها با نام خدا، اشعاری سروده‌اند. برخی از آنان مجموعه شعری‌شان را با ابیاتی که متضمن نام خداوند است آغاز کرده‌اند.
بسمله در شعر و ادب فارسی گاهی در مصرع یک بیت قرار گرفته<ref>برای نمونه نگاه کنید به نظامی، کلیات دیوان حکیم نظامی گنجه‌ای، ۱۳۳۵ش، ص۹.</ref> و گاهی نیز برخی شاعران درباره مضمون و محتوای آن و نکویی آغاز نمودن کارها با نام خدا، اشعاری سروده‌اند.<ref>مطیع، «تسمیه»، ص۳۲۶.</ref> برخی از آنان مجموعه شعری‌شان را با ابیاتی که متضمن نام خداوند است آغاز کرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به سعدی، بوستان سعدی، ۱۳۷۸ش، ص۱۱؛ فردوسی، شاهنامه، ۱۳۶۶ش، ص۳.</ref> به دلیل زیادی کاربرد «بسم الله» در آغاز کارها، این عبارت در زبان فارسی و فرهنگ عامه، گاهی به جای افعالی از قبیل «بفرمایید، بشتابید، شروع کنید و مبارک است» به کار می‌رود و در ادبیات فارسی نیز در اصطلاحاتی نظیر «مرغ بِسْمِل» و «مرغ نیم بسمل» راه یافته است.
 
===استعمال در اشعار فارسی===
در تداول شاعران فارسی زبان، عبارت «بسم الله الرحمن الرحیم» به صورت یک اسم در آمده و مُسندالیه(موصوف، نهاد، مبتدا) قرار گرفته است. همچنین در بسیاری از مثنوی‌های داستانی به زبان فارسی به عنوان یک مصراع به کار رفته است مانند مصراع نخست بیت آغازین مخزن الاسرار [[نظامی گنجوی|نظامی]] :
 
بسم الله الرحمن الرحیم / هست کلید در گنج حکیم
 
به علت کثرت استعمال «بسم الله» در آغاز کارها، این عبارت به جای افعالی از قبیل «بفرمایید، بشتابید، شروع کنید و مبارک است» به کار می‌رود. در فرهنگ عامه نیز در قالب مَثَل‌های گوناگونی به کار رفته و در ادبیات نیز در اصطلاحاتی نظیر «مرغ بِسْمِل» و «مرغ نیم بسمل» راه یافته است. در علوم غریبه، اعم از علم حروف و اعداد و طلسمات نیز برای آن خواصی قائل‌اند <ref>دهخدا؛ لغت نامه؛ خمینی، تفسیر القرآن الکریم، ۱۳۷۶ش، ج ۱، ص۱۱۹-۱۴۴، ۲۰۱-۲۰۳؛ د. اسلام، چاپ دوم، ذیل واژگان </ref>.


== پانویس ==
== پانویس ==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۵۵۲

ویرایش